#تفسیر_نور پيام ها 1- آمدن كتب آسمانى، جلوه‌اى از قیّومیّت خداست. «القیّوم نزّل علیك الكتاب» 2- نزول قرآن بر پیامبر، مربوط به شخصیّت او و تكریم خداوند از اوست. «نزل علیك الكتاب» كلمه «علیك» مقدّم بر كلمه «الكتاب» است. 3- قرآن از هرگونه باطلى مصونیّت داشته و منطبق با حقیقت است. «بالحقّ» 4- كتاب‌هاى آسمانى انبیا، مؤیّد یكدیگرند. «مصدّقا لما بین یدیه» 5 - تصدیق كتب آسمانى پیشین، عاملى براى وحدت خداپرستان و یكى از شیوه‌هاى دعوت دیگران است. «مصدّقاً» 6- تصدیق قرآن نسبت به تورات و انجیل، حقّى بزرگ بر ادیان سابق است، و گرنه با خرافاتى كه وارد تورات و انجیل شده، آسمانى بودن آنها به كلّى فراموش مى‌شد. «مصدّقاً» 7- با آنكه مراحل تربیت الهى، ابزار و دستورالعمل‌هاى آن در هر زمان و شرایط متفاوت بوده‌اند، ولى از آهنگ تكاملى ووحدت در هدف برخوردارند. «مصدقاً» ✨ @Nafaahat

#سوره_مبارکه_آل_عمران | 4 ✨ مِنْ قَبْلُ هُدًى لِلنَّاسِ وَ أَنْزَلَ الْفُرْقَانَ إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآيَاتِ اللَّهِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِيدٌ وَ اللَّهُ عَزِيزٌ ذُو انْتِقَامٍ ┄┅═✧❁••❁✧═┅┄ ♻️ پيش از آن (تورات و انجیل را) براى رهنمود مردم فرو فرستاد و فرقان [=جداكننده حق از باطل] را نازل كرد كسانى كه به آيات خدا كفر ورزيدند بى‏ ترديد عذابى سخت‏ خواهند داشت و خداوند شكست‏ ناپذير و صاحب‏ انتقام است. ____________________________ ﷽ ؛ 📝 برخی نکات : 🔸 سنن الهی؛ بر عهده خدای متعال/ أحکام الهی بر عهده مردم ✨ @Nafaahat

نکته ها یكى از نام‌هاى قرآن، فرقان است. فرقان، یعنى آنچه مایه‌ى افتراق، جدایى و فرق گذاشتن است. از آنجا كه راه تشخیص حقّ از باطل، در همه امور، قرآن مى‌باشد، لذا به آن فرقان گفته شده است. عذاب شدید مخصوص آخرت نیست. در این آیه نفرموده كه عذاب كفّار مربوط به آخرت است، زیرا گاهى سرگرمى و حرص بر اندوختن مال و #غفلت از خداوند و معنویات خود عذاب است. در آیه 85 سوره توبه مى‌فرماید: خداوند به گروهى مال و اولاد مى‌دهد تا بدان‌ها عذابشان كند. امام صادق‌علیه السلام درباره‌ى «انزل الفرقان» فرمودند: هر امر محكم، فرقان است و كتاب در «انزل الكتاب»، مجموع قرآن است.[1] ___________________________ 1) تفسیر عیّاشى، مجلد 1، صفحه 162. ✨ @Nafaahat

پيام ها 1- هدایت مردم، یك سنّت همیشگى الهى بوده است. «من قبل» 2- مخاطب كتب آسمانى، عموم مردم هستند، نه قبیله و نژاد خاص. «للنّاس» 3- قرآن، وسیله‌ى شناخت حقّ از باطل است. «و انزل الفرقان» 4- هركجا میان سلیقه‌ها، افكار و عقاید به هر نحو دچار تحیّر شدیم، حرف آخر از آن قرآن است. (حتّى اگر در میان روایات نیز دچار حیرت شدیم، باید به حدیثى توجّه كنیم كه مطابق با قرآن باشد.) «الفرقان» 5 - بعد از نزول آن همه كتاب و اسباب هدایت، جزاى شخص لجوج، عذاب شدید است. «عذاب شدید» 6- عذاب الهى، پس از اتمام حجّت بر مردم است. «هدى للناس... الّذین كفروا... لهم عذاب شدید» 7- این آیه مایه‌ى دلگرمى و تسلیت خاطر پیامبر و مؤمنان است كه خداوند به حساب كفّار سرسخت مى‌رسد. «عزیز ذوانتقام» 8 - سرچشمه كیفر و انتقام او، عملكرد ماست، وگرنه او عزیزى است كه هیچ كمبودى ندارد. «عزیز ذوانتقام» 9- كفر مردم در خداوند اثرى ندارد. «كفروا، و اللَّه عزیز» ✨ @Nafaahat

نکته ها در چند آیه‌ى قبل، سخن از قیّوم بودن خداوند بود. در این آیه، آشكار بودن همه چیز براى او مطرح شده، كه جلوه‌اى از قیّومیّت اوست. پيام ها 1- خداوند بر همه چیز آگاه است. ما و همه‌ى هستى هر لحظه در محضر خدا هستیم، در محضر او گناه نكنیم. با توجّه به آیه قبل، استفاده مى‌شود كه كفر و معصیتِ هیچ كس بر خدا پوشیده نیست. «كفروا... لا یخفى علیه شى‌ء» 2- تعدّد افراد، تعدّد اعمال، تعدّد مكان‌ها و زمان‌ها هیچ كدام مسأله‌اى را بر خداوند پنهان نمى‌سازد. «لا...فى الارض و لا فى السماء» ✨ @Nafaahat

نکته ها شكل‌گیرى جنین در رحم، نشانه‌ى دیگرى از قیّوم بودن خداوند است كه در آیات قبل خواندیم. موضوع صورت‌گیرى انسان در رحم مادر، در میان دو آیه‌ى نزول كتاب آمده است، شاید رمز این باشد كه خدایى كه در رحم مادر به شما سر و سامان مى‌دهد، با تشریع قوانین الهى و ارسال كتب آسمانى، به رشد آینده و ابدى شما نیز سامان مى‌بخشد. تأثیر هریك از عوامل وراثتى، بهداشتى، غذایى ویا روانى در شكل‌گیرى صورت و جسم افراد نیز از سنّت‌هاى الهى ودر مدار قدرت وتدبیر وحكمت اوست. پيام ها 1- منشأ تكوین و تشریع یكى است. آن كه براى هدایت شما كتاب فرستاده، همان است كه شما را آفریده است. «هدىً للنّاس... یصوّركم» 2- صورت‌گرى انسان در رحم مادر، تنها بدست اوست. «هو الّذى یصوّركم» 3- اكنون كه صورت‌بندى‌ها به دست اوست، یكدیگر را به خاطر شكل و قیافه سرزنش نكنیم. «هوالّذى یصوّركم» 4- قدرت نمایى او محدود به مكان و زمان خاصّى نیست. «یصوّركم فى الارحام» 5 - تفكّر در آفرینش خود، عامل ایمان به خداوند است. «یصوّركم... لااله‌الاّ هو» 6- گرچه خداوند به هر كارى قادر است؛ «كیف یشاء» ولى كارى بر خلاف حكمت نمى كند. «هوالعزیزالحكیم» 7- صورت‌هاى گوناگون افراد بشر، نشانه‌ى قدرت و حكمت اوست. «یصوّركم... العزیز الحكیم» ✨ @Nafaahat

#سوره_مبارکه_آل_عمران | 7 ✨ هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ مِنْهُ آيَاتٌ مُحْكَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ فَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِيلِهِ وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنَا وَمَا يَذَّكَّرُ إِلَّا أُولُو الْأَلْبَابِ

┄┅═✧❁••❁✧═┅┄ ♻️ اوست كسى كه اين كتاب [=قرآن] را بر تو فرو فرستاد. پاره‏ اى از آن آيات، محكم [=صريح و روشن] است؛ آنها اساس كتابند و [پاره‏ اى] ديگر متشابهاتند [كه تاويل‏ پذيرند] اما كسانى كه در دلهايشان انحراف است براى فتنه‏ جويى و طلب تاويل آن [به دلخواه خود] از متشابه آن پيروى مى كنند با آنكه تأويلش را جز خدا و ريشه‏ داران در دانش كسى نمى‏ داند [آنان كه] مى‏ گويند ما بدان ايمان آورديم. همه [چه محكم و چه متشابه] از جانب پروردگار ماست و جز خردمندان كسى متذكر نمى ‏شود ✨ @Nafaahat

در این آیه، چند سؤال مطرح است: 🤔🤔🤔🤔

🤔 سؤال: قرآن در یكجا همه‌ى آیات خود را محكم دانسته و فرموده: «كتاب اُحكمت آیاته» و در جای[1] دیگر همه را متشابه دانسته و فرموده: «كتاباً متشابهاً»[2] ولى در این آیه بعضى را محكم وبعضى را متشابه معرّفى نموده است، مسأله چیست؟ ✅ پاسخ: 🔸 آنجا كه فرمود: تمام آیاتِ قرآن محكم است، یعنى سخن سست و بى‌اساس در هیچ آیه‌اى نیست و آنجا كه فرمود: همه‌ى آیات متشابه هستند، یعنى سیستم و آهنگ آیات قرآن، هماهنگ، یكنواخت و شبیه بهم است. اما با این حال، از نظر فهم مردم همه‌ى آیات یكسان نیستند، بعضى صریح و روشن و همه كس فهم، ولى بعضى داراى معانى بلند وپیچیده‌اند كه همین امر موجب شبهه و اشتباه آنان مى‌گردد. ___________________________ 1) هود، 1 2) زمر، 23 ✨ @Nafaahat

🤔 سؤال: چرا در قرآن آیات متشابه به كار رفته است؟ ✔️ پاسخ: 💠 اوّلاً: وجود آیات متشابه زمینه‌ى فكر و تدّبر در آیات است. 💠 ثانیاً: موجب رجوع مردم به رهبران آسمانى مى‌شود. آرى، اگر همه‌ى درس آسان باشد، شاگرد احساس نیاز به استاد نمى‌كند. 💠 ثالثاً: متشابهات وسیله آزمایش مردم است. گروهى كژاندیش، از لابلاى آنها به سراغ اهداف شوم خود مى‌روند و گروهى اندیشمند، به فرموده امام رضا(علیه‌السلام) با مراجعه به محكمات، معناى صحیح آیات را كشف مى‌نمایند.[1] _______________________ 1) مَن ردّ متشابه القرآن الى محكمه هدى الى صراط مستقم». بحار، ج‌2، ص‌185. ✨ @Nafaahat

🤔 سؤال: نمونه آیات متشابه كدام است؟ ✅ پاسخ: در قرآن مى‌خوانیم: «الى ربّها ناظرة»[1] در قیامت، چشم‌ها به پروردگارشان مى‌نگرند. چون عقل سلیم، جسم بودن را براى خداوند محال مى‌داند و در آیات دیگرِ قرآن نیز، مى‌خوانیم: «لاتدركه الابصار»[2] چشمها او را درك نمى‌كنند، لذا مى‌فهمیم كه مراد از نگاه به پروردگار، نگاه به لطف و پاداش او در قیامت است. همچنین مراد از «دست خدا» در آیه‌ى «یداللّه فوق ایدیهم» قدرت اوست، چنانكه در فارسى نیز مى‌گوییم: فلانى در فلان شهر یا اداره دست دارد، یعنى قدرت دارد. وگرنه خداوند كه جسم نیست تا دست و پا داشته باشد. قرآن نیز مى‌فرماید: «لیس كمثله شى‌ء»[3] او همانندى ندارد. این گونه آیات، سبب انحراف ساده اندیشانى شده كه به آیات دیگر توجّه ندارند و از مفسّران واقعى یعنى اهل‌بیت پیامبر(علیهم السلام) جدا افتاده‌اند و شاید به جهت همین خطرات باشد كه قرآن، خود به ما سفارش نموده است هنگام قرائت قرآن از شرّ شیطان به خداوند پناه ببرید. «فاذا قرأت القرآن فاستعذ باللّه من الشیطان الرجیم»[4] ___________________________ 1) قیامة، 23. 2) انعام، 103. 3) شورا، 11. 4) نحل، 98. ✨ @Nafaahat

🤔 سؤال: تأویل قرآن به چه معناست؟ ✔️ پاسخ: مراد از تأویل، اهداف و معارف و اسرار پشت پرده‌اى است كه بعد روشن مى‌شود. نظیر تعبیر خوابى كه حضرت یوسف (علیه‌السلام) دید و بعد روشن شد و یا اسرارى كه در شكستن كشتى توسط خضر و موسى (علی نبینا و آله و علیهماالسلام) بود كه بعد روشن شد. در روایات مى‌خوانیم: آیات ناسخ، از محكمات وآیات منسوخ از متشابهات قرآن است و ائمه معصومین‌علیهم السلام مصداق بارز راسخون در علم هستند.[1] همچنان كه خروج كنندگان بر حاكم اسلامى، كج اندیشانى هستند كه به دنبال آیات متشابه مى‌روند.[2] _______________________ 1) تفسیر نورالثقلین 2) تفسیر درّالمنثور، ج‌2، ص 148. ✨ @Nafaahat

📗 حضرت على علیه السلام در نهج‌البلاغه[1] از راسخان در علم ستایش مى‌كند. آنان كه به عجز علمى خود اعتراف دارند و از تعمق در چیزى كه ضرورتى ندارد دست باز مى‌دارند. ___________________ 1) نهج‌البلاغه، خطبه 91. ✨ @Nafaahat

📣 پيام ها ؛ 1- هر كَس همه‌ى آیات را نمى‌فهمد. «و اُخر متشابهات» 2- قلب‌هاى منحرف، منشأ فساد و فتنه است. «فى قلوبهم زیغ فیتّبعون ما تشابه منه ابتغاء الفتنة» 3- فتنه، تنها آشوب نظامى و فیزیكى نیست، تفسیر به رأى و تحریفِ فرهنگ و معانى آیات، نیز فتنه است. «ابتغاء الفتنة» 4- گاهى حقّ، دستاویز باطل مى‌شود. «ابتغاء الفتنة» 5 - هدف نهایى و مقصد اعلاى آیات الهى را تنها خدا و راسخان در علم مى‌دانند. «و ما یعلم تأویله الا اللّه و الراسخون فى العلم» 6- نام راسخانِ در علم در كنار نام مقدّس خداوند آمده و مقامشان بعد از مقام الهى است. «ومایعلم تأویله الا اللّه و الراسخون فى العلم» 7- علم، درجاتى دارد كه بالاترین آن آشنا شدن به تأویل و رسیدن به هدف نهایى است. «ومایعلم تأویله الا اللّه و الراسخون فى العلم» 8 - عالمان واقعى بى‌تكبّرند. «و الراسخون فى العلم یقولون امنّا به» 9- گرایش به باطل، مانع از رسوخ علم است. «الراسخون فى العلم» در برابر «فى قلوبهم زیغ» قرار داده شده است. 10- هر چه را نمى‌فهمیم انكار نكنیم. «كل من عند ربّنا» 11- نزول آیات محكم و متشابه، در مسیر تربیت است. «كل من عند ربّنا» ✨ @Nafaahat

#سوره_مبارکه_آل_عمران | 8 ✨ رَبَّنَآ لَا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا وَ هَبْ لَنَا مِن لَّدُنْكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنتَ الْوَهَّابُ‏ ┄┅═✧❁••❁✧═┅┄ ♻️ (راسخان در علم مى‌گویند:) پروردگارا! پس از آن كه ما را هدایت كردى، دلهاى ما را به باطل مایل مگردان و از سوى خود ما را رحمتى ببخش. به راستى كه تو خود بسیار بخشنده‌اى. ✨ @Nafaahat

پيام ها 1- به علم و دانش خود مغرور نشویم، از خداوند هدایت بخواهیم. «ربّنا لاتزغ قلوبنا...» 2- نشانه‌ى علم واقعى و رسوخ در علم، توجّه به خدا و استمداد از اوست. «الاّ الراسخون فى العلم... ربّنا لاتزغ قلوبنا» 3 - محور هدایت و گمراهى، قلب و افكار انسانى است. «لاتزغ قلوبنا» 4- در خط قرار گرفتن خیلى مهم نیست، از خط خارج نشدن بسیار اهمیّت دارد. «بعد اذ هدیتنا...» 5 - هدیه و هبه‌ى دائمى و بى‌منّت، مخصوص اوست. «انّك انت الوهّاب» ✨ @Nafaahat

#سوره_مبارکه_آل_عمران | 9 ✨ ربَّنَآ إِنَّكَ جَامِعُ الْنَّاسِ لِيَوْمٍ لَّا رَيْبَ فِيهِ إِنَّ اللَّهَ لَا يُخْلِفُ الْمِيعَادَ ┄┅═✧❁••❁✧═┅┄ ♻️ (راسخان علم در ادامه دعا گویند:) پروردگارا! همانا تو مردم را براى روزى كه در آن شكى نیست گرد آورى. همانا خداوند وعده‌ى خود را تخلّف نمى‌كند. ✨ @Nafaahat

نکته ها كسى كه به قیامت ایمان دارد؛ «لیوم لاریب فیه» نگران بد عاقبت شدن خود مى‌شود و از خداوند استمداد مى‌كند. منشأ خُلف وعده، غفلت، عجز، ترس، جهل و یا پشیمانى است كه هیچ كدام از اینها در ذات مقدّس الهى راه ندارد. «لایخلف المیعاد» ✨ @Nafaahat

پيام ها 1- راسخان در علم، به آینده و قیامت چشم دوخته‌اند. «انك جامع الناس لیوم...» 2- توجّه به حالات روحى در دنیا؛ «لاتزغ قلوبنا» وپاسخگویى به اعمال در آخرت، نشانه‌ى دانشمندان واقعى است. «لیوم لاریب فیه» 3- روز قیامت، هم روز جمع است كه مردم یكجا براى حسابرسى جمع مى‌شوند؛ «جامع الناس» و هم روز فصل است كه بعد از محاكمه، هر یك جداگانه به جایگاه خود مى‌روند. «انّ یوم الفصل كان میقاتاً»[نبأ |17] 4- راسخان در علم به قیامت یقین دارند، «لاریب فیه» چون به وفاى خداوند یقین دارند. «لایخلف المیعاد» ✨ @Nafaahat