توضیحات قسمت اول حکمت دوم👇
نخست مى فرمايد: «هرکس طمع پيشه کند خود را حقير ساخته است». (أَزْرَى بِنَفْسِهِ مَنِ اسْتَشْعَرَ الطَّمَعَ).
واژه «طمع» به معناى طالب بودن بيش از حق خود و گرفتن مواهب زندگى از دست ديگران است.
بديهى است که افراد طمّاع براى رسيدن به مقصود خود بايد تن به هر ذلتى بدهند و دست سؤال (گدایی) به سوى هر کس دراز کنند و شخصيت خود را براى نيل به اهداف طمع کارانه خود بشکنند.
در سخنان رسول خدا (صلي الله عليه و آله) مى خوانيم: « بدترين بنده، آن بنده اى است که طمعى دارد که او را به سمت ذلت و خوارى سوق مى دهد».
همچنين رسول خدا (صلي الله عليه و آله) درباره خطر اين صفت مذموم مخصوصآ براى علما فرمود: «طمع، صخره لغزنده اى است که قدم هاى عالمان، بر آن استوار نمى ماند».
📚 تفسیر آیتالله مکارم
#مسابقه_چهل_حکمت_اول
#حکمت_دوم
#حکمت_۲
࿐჻ᭂ⸙🍃🌼🍃⸙჻ᭂ࿐
به کانال نهج پویا بپیوندید👇
@NahjePooya
توضیحات قسمت دوم حکمت دوم👇
در دومين نکته مى فرمايد: «کسى که سفره دل خويش را (نزد اين و آن، بدون هيچ فايده اى) باز کند (و مشکلات خود را فاش سازد) رضايت به ذلت خود داده است»؛ (وَ رَضِيَ بِالذُّلِّ مَنْ کَشَفَ عَنْ ضُرِّهِ). روشن است که هرگاه انسان نزد طبيب درد خود را بگويد و از وى راه درمان بطلبد يا نزد قاضى ظلمى را که بر او رفته بيان کند و از او احقاق حق بخواهد يا نزد دوستش از گرفتارى خود براى گرفتن وام سخن بگويد کار خلافى نکرده و به دنبال مشکل گشايى بوده است؛ اما طرح مشکلات نزد کسانى که هيچ گونه توانايى براى حل آن ندارند اثرى جز ذلت و سرافکندگى برای انسان نخواهد داشت. در اين گونه موارد بايد خويشتن دار بود و لب به شکايت نگشود.
📚 تفسیر آیتالله مکارم
#مسابقه_چهل_حکمت_اول
#حکمت_دوم
#حکمت_۲
࿐჻ᭂ⸙🍃🌼🍃⸙჻ᭂ࿐
به کانال نهج پویا بپیوندید👇
@NahjePooya
توضیحات قسمت سوم حکمت دوم👇
آن گاه امام (عليه السلام) در جمله سوم مى فرمايد: «کسى که زبانش را بر خود امير سازد شخصيت او تحقير مى شود»؛ (وَ هَانَتْ عَلَيْهِ نَفْسُهُ مَنْ أَمَّرَ عَلَيْهَا لِسَانَهُ).
منظور از امير شدن زبان اين است که از تحت کنترل عقل و فکر خارج شود و انسان هرچه بر زبانش آمد بگويد. بديهى است که سخنانى که از فکر و عقل و تقوا سرچشمه نمى گيرد در بسيارى از موارد خطرهايى ايجاد مى کند که انسان قادر به جبران آن نيست و گاه سبب رنجش افراد آبرومند و ايجاد اختلاف در ميان مردم و کينه و دشمنى نسبت به گوينده و ديگران مى شود.
در حديث ديگرى در سلسله همين کلمات قصار مى خوانيم: «مَنْ کَثُرَ کَلامُهُ کَثُرَ خَطَوُهُ؛ کسى که زياد سخن گويد اشتباهات زيادى خواهد کرد». و اين خطاى بسيار باعت تحقير و بى ارزش شدن او در نظر ديگران مى شود.
کوتاه سخن اين که انسان عاقل بايد زبانش را در اختيار عقلش قرار دهد نه اين که عقلش را در اختيار زبان، که اولى مايه سعادت است و دومى اسباب حقارت.
📚 تفسیر آیتالله مکارم
#مسابقه_چهل_حکمت_اول
#حکمت_دوم
#حکمت_۲
࿐჻ᭂ⸙🍃🌼🍃⸙჻ᭂ࿐
به کانال نهج پویا بپیوندید👇
@NahjePooya
توضیحات قسمت اول حکمت سوم 👇
❌ بخل
چهار نقطه ضعف
✅ امام (عليه السلام) در اين حکمت والا به چهار نقطه ضعف اخلاقى و اجتماعى انسان اشاره مى کند و آثار سوء هر يک را برمى شمرد تا همگان از آن ها فاصله بگيرند.
✅ نخست مى فرمايد: «بخل ننگ است»؛ (الْبُخْلُ عَارٌ).
بخل آن است که انسان حاضر نباشد چيزى از مواهب خداداد را در اختيار ديگران بگذارد، هر چند امکانات او بسيار بيش از نيازهاى او باشد، و نقطه مقابل آن سخاوت و کرم است که گاه سبب مى شود انسان حتى وسايل مورد نياز خود را به ديگران ببخشد و خود به کمترين مواهب حيات قناعت کند.
✅ عار بودن بخل و افتخار بودن کرم و سخاوت بر کسى پوشيده نيست، زيرا
🔶 اولاً بخل سبب نفرت مردم از بخيل مى شود و افراد نزديک و دور از او فاصله مى گيرند.
🔶 ثانياً بخل سبب سنگدلى و قساوت مى شود، زيرا بخيل ناله مستمندان را مى شنود و چهره رقت بار آن ها را مى بيند و در عين حال به آن ها کمکى نمى کند و اين مايه قساوت است.
🔶 ثالثاً بخل سبب مى شود که بسيارى از منابع اقتصادى از گردش تجارى سالم خارج شود و به صورت کنز و اندوخته درآيد در حالى که گروه هايى در جامعه ممکن است به آن نياز داشته باشند.
🔶 رابعآ افراد بخيل گاه به زن و فرزند خود نيز تنگ و سخت مى گيرند به اندازه اى که آن ها مرگ او را آرزو مى کنند و اين عار و ننگ ديگرى است.
🔶 خامساً افراد بخيل به سبب دلبستگى فوق العاده غير منطقى به مال و ثروتشان از نظر تفکر اجتماعى بسيار ضعيف و ناتوان اند و اين هم ننگ و عار ديگرى است.
🔶 لذا امام (عليه السلام) در عهدنامه معروف مالک اشتر به او توصيه مى کند که هرگز بخيل را در مشورت خود دخالت ندهد که او را به ترک حق دعوت مى کند و از تهيدستى و فقر مى ترساند.
📚 تفسیر آیتالله مکارم
#مسابقه_چهل_حکمت_اول
#حکمت_سوم
#حکمت_۳
࿐჻ᭂ⸙🍃🌼🍃⸙჻ᭂ࿐
به کانال نهج پویا بپیوندید👇
@NahjePooya
توضیحات قسمت دوم حکمت سوم 👇
❌ ترس
✅ آنگاه امام (عليه السلام) به رذيله دوم اخلاقى اشاره کرده، مى فرمايد: «ترس مايه نقصان مى شود»؛ (وَ الْجُبْنُ مَنْقَصَةٌ).
✅افراد ترسو هرگز نمى توانند از قابليت ها، شايستگى ها و استعدادهاى خود استفاده کنند و نتيجه آن عقب ماندگى در زندگى است. به علاوه هنگامى که دين و جان و ناموس و کشور آن ها به خطر بيفتد از جهاد ابا دارند و به جاى اين که در صف مجاهدان باشند در صف قاعدان و بيماران و از کارافتادگان و کودکان قرار مى گيرند. هرگز هيچ آدم ترسويى به مقامى نرسيده است؛ نه کشف مهمى کرده نه پيروزى چشمگيرى به دست آورده و نه به قله هاى کمال رسيده است.
✅ از اين رو در حديثى از امام باقر (عليه السلام) مى خوانيم: «لا يُوْمَنُ رَجُلٌ فِيهِ الشُّحُّ وَ الْحَسَدُ وَ الْجُبْنُ وَ لا يَکُونُ الْمُوْمِنُ جَبَاناً وَ لا حَرِيصاً وَ لا شَحِيحاً؛ هيچ يک از کسانى که داراى بخل و حسد و جبن باشند به حقيقت ايمان نمى رسند و مؤمن، ترسو و بخيل و حريص نخواهد بود».
✅حتى اميرمؤمنان على (عليه السلام) به مالک اشتر توصيه مى کند: «هرگز افراد ترسو را به حوزه مشاوران خود راه مده»؛ (وَ لا تُدْخِلَنَّ فِي مَشورَتِکَ بَخِيلاً...وَ لا جَبَاناً) و همان گونه که امام (عليه السلام) در نامه مالک اشتر اشاره فرموده سرچشمه جبن و ترس، سوءظن به ذات پاک پروردگار است، زيرا مى دانيم که خداوند به افراد باايمان وعده داده که من شما را تنها نمى گذارم، به جنگ مشکلات برويد و از من يارى بطلبيد.
📚 تفسیر آیتالله مکارم
#مسابقه_چهل_حکمت_اول
#حکمت_سوم
#حکمت_۳
࿐჻ᭂ⸙🍃🌼🍃⸙჻ᭂ࿐
به کانال نهج پویا بپیوندید👇
@NahjePooya
توضیحات قسمت سوم حکمت سوم 👇
«وَ الْفَقْرُ یُخْرِسُ الْفَطِنَ عَنْ حُجَّتِهِ»
✅ امام علی (ع) در سومین جمله به آثار فقر در زندگی انسانها اشاره میکند، میفرماید: «فقر، شخص زیرک را از بیان دلیلش گنگ میسازد»
✅ افراد فقیر از یک سو در خود احساس حقارت میکنند و هر اندازه فَطِن و باهوش باشند براثر این احساس حقارت از گفتن حرف حساب خود و دفاع از حقوق خویشتن باز میمانند و از سوی دیگر چون میدانند بسیاری از مردم برای سخنان آنها بهایی قائل نمیشوند (چون غالباً دنیاپرستاند و برای افراد ثروتمند شخصیت قائلاند) سبب میشود، نتوانند حرف حق خود را بیان کنند.
✅ درباره آثار منفی فقر و تنگدستی روایات زیادی از معصومین (ع) وارد شده که حتی فقر را در حد کفر معرفی کردهاند و این به سبب آن است که پیروان خود را برای مبارزه با فقر تشجیع (ترغیب و تشویق) کنند. در دنیای امروز نیز در مقیاسی عظیم این حقیقت به چشم میخورد که دولتهای ثروتمند و زورگو، با شجاعت، سخنان باطل خود را همه جا مطرح میکنند در حالی که دولتهای فقیر از رساندن حرف حساب خود به گوش جهانیان عاجزند.
✅ البته این اصل استثنائاتی نیز دارد؛ افراد فقیری همچون ابوذر را میشناسیم که شجاعانه به مبارزه با طاغوتهای زمان برخاستند و حجت خود را بر آن ها تمام کردند هر چند این قیام ها گاه به قیمت جان آنها تمام شد؛ ولی این افتخار را در تاریخ برای خود ثبت کردند که در صف اول مبارزان راه حق بودند.
✅ اما اگر جایی از فقر تعریف شده 🤔👇
اگر در بعضی از روایات مدحی از فقر شده و پیغمبر اکرم (ص) آن را فخر خویش شمرده؛ یا اشاره به فقر الی الله است که قرآن مجید بیان کرده است: (یاأَیُّهَا النّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ إِلَی اللّهِ وَ اللّهُ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمیدُ) و یا اشاره به ساده زیستی و قناعت است که در ظاهر شباهت با فقر دارد.
📚 تفسیر آیتالله مکارم
#مسابقه_چهل_حکمت_اول
#حکمت_سوم
#حکمت_۳
࿐჻ᭂ⸙🍃🌼🍃⸙჻ᭂ࿐
به کانال نهج پویا بپیوندید👇
@NahjePooya
توضیحات قسمت چهارم حکمت سوم 👇
حضرت در چهارمين و آخرين جمله که در واقع تکميل کننده جمله سوم است مى افزايد: «آن کس که فقير و تنگدست است حتى در شهر خود غريب است»؛ (وَ الْمُقِلُّ غَرِيبٌ فِي بَلْدَتِهِ).
زيرا غريب کسى است که دوست و آشنايى ندارد و احساس تنهايى مى کند و مى دانيم که دنياپرستان از افراد فقير و تنگدست فاصله مى گيرند و آن ها را در شهر خود غريب مى گذارند و به عکس، ثروتمندان حتى در بلاد (سرزمین) دور از وطنشان نيز غريب نيستند.
📚 تفسیر آیتالله مکارم
#مسابقه_چهل_حکمت_اول
#حکمت_سوم
#حکمت_۳
࿐჻ᭂ⸙🍃🌼🍃⸙჻ᭂ࿐
به کانال نهج پویا بپیوندید👇
@NahjePooya
توضیحات قسمت اول حکمت چهارم 👇
❌(الْعَجْزُ آفَةٌ): «عجز و ناتوانى آفت است»؛
عجز مفهوم وسيعى دارد که هر گونه ناتوانى علمى، جسمى، اقتصادى و فکرى را شامل مى شود و به يقين اين ها بزرگ ترين آفات زندگى انسان است؛ انسان عاجز، ذليل و خوار، عقب مانده و شکست خورده و بى ارزش و بى مقدار است به همين دليل اسلام مى گويد: بکوشيد هر گونه عجز را از خود دور سازيد و با قدرت و قوت به اهداف مالى و معنوى خود برسيد. البته گاه مى شود که عجز و ناتوانى بدون اختيار دامان انسان را مى گيرد، ولى غالباً چنين نيست، بلکه نتيجه کوتاهى ها و بى برنامگى هاست؛
📚 تفسیر آیتالله مکارم
✍ دختر پسرای گل نوجوونای عزیز همینطور که از تفسیر برمیاد دوروبرمون توی مدرسه دوستانی هستن که توی درس ها خیلی تلاش و کوششی نمیکنن و غالبا این بچه ها به علت تنبلی از بقیه عقب می اُفتن و سرخورده میشن و خودشون رو شکست خورده میبینن و شاید مدرسه را هم ول کنن😯
پس تا میتونید خودتون رو به سلاح ایمان، علم و عمل مجهز کنید تا از آفت های ناتوانی دور بشید💪
#مسابقه_چهل_حکمت_اول
#حکمت_چهارم
#حکمت_۴
࿐჻ᭂ⸙🍃🌼🍃⸙჻ᭂ࿐
به کانال نهج پویا بپیوندید👇
@NahjePooya
توضیحات قسمت دوم حکمت چهارم 👇
امام عزیز ما در دومين نکته اشاره به آثار مثبت صبر و شکيبايى کرده، مى فرمايد: «صبر شجاعت است»؛ (وَ الصَّبْرُ شَجَاعَةٌ).
نمونه کامل اين سخن همان چيزى است که اميرمؤمنان على (عليه السلام) در صدر اسلام همراه پيغمبر (صلي الله عليه و آله) و ياران باوفايش تجربه کرده بود که در برابر انواع مشکلاتى که توسط دشمنان اسلام هر روز به شکلى به وجود مى آمد صبر و استقامت کرده بودند و با شجاعت تمام آن ها را پشت سر گذاشتند و اگر اين شکيبايى شجاعانه مسلمانان صدر اسلام در دوران محاصره شعب ابى طالب و هجرت به حبشه و سپس هجرت به سوى مدينه و بعد از آن حضور در ميدان هاى جنگ بدر، خيبر، خندق و حنين نبود امروز آيينى به نام اسلام بر بخش عظيمى از جهان سايه نيفکنده بود!
در واقع مسلمانان، هم در برابر خواسته هاى دل استقامت و صبر نشان دادند، هم در مسير اطاعت پروردگار و هم در مقابل مصائب و مشکلات پى درپى.
📚 تفسیر آیتالله مکارم
✍ بچه های عزیز صبر باعث میشه ما به خودمون مسلط باشیم و در عصبانیت ها و مواقع سختی تصمیمات عجولانه نگیریم! و اگر دوستمون کار بدی در حق ما انجام داد و متوجه اشتباهش شد با شجاعت اونو ببخشیم 😊🌹
#مسابقه_چهل_حکمت_اول
#حکمت_چهارم
#حکمت_۴
࿐჻ᭂ⸙🍃🌼🍃⸙჻ᭂ࿐
به کانال نهج پویا بپیوندید👇
@NahjePooya
توضیحات قسمت سوم حکمت چهارم 👇
امام علی در سومين جمله مى فرمايد: «زهد ثروت است»؛ (وَ الزُّهْدُ ثَرْوَةٌ).
اشاره به اين که آيا انسان از ثروت چيزى جز بى نيازى مى خواهد؟ و آدم زاهدِ قانع، از همه خلق بى نياز است و چه بسا ثروتمندانى که جزء نيازمندان هستند.
زهد همان بى اعتنايى به زرق وبرق دنيا و مال و منال و شهرت و آوازه است.
بلکه مى توان گفت: زاهدان از ثروتمندان غنى ترند، چرا که ثروتمندان از يک سو بايد پيوسته ثروت خود را حساب و کتاب کنند و از سوى ديگر مراقب باشند سارق و دشمنى آن را از دست آن ها نگيرد در حالى که زاهدان از همه اين ها بى نيازند.
📚 تفسیر آیتالله مکارم
#مسابقه_چهل_حکمت_اول
#حکمت_چهارم
#حکمت_۴
࿐჻ᭂ⸙🍃🌼🍃⸙჻ᭂ࿐
به کانال نهج پویا بپیوندید👇
@NahjePooya
✅ عزیزان یکی از نکات کلیدی حکمت ۴ اینه که پیش خودمون تفسیر نکنیم و بگیم ما باید از دست دنيا و درس و بحث و کار و زندگی بکشیم که بخوایم زاهد بشیم، نه، همینطور که تو تفسیر هم گفته یعنی ما در عين حالی که ثروتمندیم (علم و مال و مقام داریم) زاهد باشیم و دلبستگی به دارائی مون نداشته باشیم!
#نکته_طلایی
#حکمت_۴
توضیحات قسمت چهارم حکمت چهارم 👇
امام علی عزیز در چهارمين جمله مى فرمايد: «تقوا و پرهيزکارى سپر است (در برابر گناهان و خطرات شيطان و هواى نفس)»؛ (وَ الْوَرَعُ جُنَّةٌ).
✅ «ورع» به معناى تقوا يا حد اعلاى تقواست.
✅«جُنة» تعبير جالبى است، زيرا سپر وسيله اى دفاعى در مقابل آماج تيرهاى دشمن يا شمشيرها و نيزه هاست گويا هواى نفس و شيطان پيوسته قلب انسان را هدف تيرهاى خود قرار مى دهند و انسان به وسيله سپر ورع (حد اعلای تقوا) مى تواند از آزار آن ها در امان بماند.
✅در حديثى که از اميرمؤمنان على (عليه السلام) در غررالحکم نقل شده مى خوانيم: «عَلَيْکَ بِالْوَرَعِ فَإنَّهُ عَوْنُ الدّينِ وَ شَيْمَةُ الْمُخْلِصينَ؛ بر تو باد به پيشه کردن ورع، زيرا (بهترين) ياور دين و روش مخلصان است».
📚 تفسیر آیتالله مکارم
#مسابقه_چهل_حکمت_اول
#حکمت_چهارم
#حکمت_۴
࿐჻ᭂ⸙🍃🌼🍃⸙჻ᭂ࿐
به کانال نهج پویا بپیوندید👇
@NahjePooya