#نکته
در روش سنتی ،متن حاشیه (یعنی تهذیب المنطق) حفظ گردد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
#پرسش
بعد از سیوطی و حاشیه ملاعبدالله چه بخوانیم؟
✍پاسخ:
شرح نظام الدین نیشابوری بر شافیه .
در اینجا سیر صرف به پایان می رسد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
#پرسش
شرح نظام را با چه شروحی بخوانیم؟
✍پاسخ:
شرح رضی استرآبادی و مجموعة الشافیه.لکن چون اینجا پایان سیر صرف است ،دانش پژوه محترم باید علاوه بر شروحی که نام بردیم به شرح کمال و خضرالیزدی و ملاهادی مازندرانی و کتب معتبر دیگر مراجعه کند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
#توجه
زمان استفاده از شرح شافیه رضی ،هنگام خواندن شرح نظام است نه قبل از آن .لذا این که گاهی دیده می شود محصل در سیر صرف هنوز به شرح نظام نرسیده خود را در شرح رضی حلق آویز می کند کاری است غیرحرفه ای.
زمان استفاده از شرح کافیه رضی هم زمانی است که محصل در سیر نحو به شرح جامی رسیده باشد .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
#نکته
مجموعة الشافیة جزء کتبی است که به تعبیر استاد حیاتی عزیز ،جا دارد انسان از شکمش بزند و آن را تهیه کند.
مجموعه مذکور مشتمل است بر شرح جاربردی بر شافیه و حاشیه ابن جماعه بر آن و نیز شرح ملاعبدالله نقره کار و حاشیه شیخ زکریا انصاری.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
#نکته
شرح ملاهادی بن ملاصالح مازندرانی (معروف به ملاهادی مترجم)بر شافیه به فارسی است و بسیار قابل استفاده است و متتبع خبیر وقتی از آن استفاده می کند می فهمد که چند شرح دیگر را نیز دیده است .
برخلاف شرحش بر کافیه که چندان چنگی به دل نمی زند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
نکته بسیار مهم:
در طول سیر صرف که تماما عرض شد ،استاد مراجعاتی را به طلبه می دهد ،ممکن است در صرف میر هم مراجعه موردی به شرح رضی بدهد که این منافاتی با آنچه درباره شرح رضی گفتیم ندارد.
مراجعه موردی آن هم به دستور استاد غیر از خواندن خط به خط است.
خواندن خط به خط شرح رضی مربوط به هنگام خواندن شرح نظام است در حالی که مراجعه در بعض موارد،قبل از آن هم مشکلی ندارد.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
#توجه
کمال فسوی دو شرح بر شافیه دارد،آنکه بیشتر مرسوم است شرح کبیر اوست.
شرح کوچکتری هم دارد که مکتبه عباسیه علیه السلام در عراق چاپ کرده .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
#تنبیه
وقتی سیر صرف تمام شد دانش پژوه می تواند کتب مختلف صرفی و مباحث صرفی معاصرین را نیز بخواند ،چون مبانیش محکم شده، نهال صرفی اش به درخت تنومند تبدیل گشته ،اما در ابتدای سیر یا وسط آن ،مراجعه به کتب مختلف رهزن بوده و از رشد صحیح درخت صرف جلوگیری می کند.
لذا مطالعه کتب مختلف خارج از سیر خصوصا کتب ادبی معاصرین مثل رمضان عبدالتواب و سامرائی و مانند آنها ،نباید در ابتدا یا وسط سیر باشد بلکه بعد از استحکام مبانی مفید است.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
#پرسش
جامی را با چه شروحی بخوانیم؟
✍پاسخ:
جامی کتابی است وزین و متین. برای محصل، شرح محرّم و حواشی چاپ سنگی کفایت می کند.
حواشی چاپ سنگی غالبا از سید نعمة الله جزائری است که جزء بهترین حواشی است.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
#پرسش
شرح شمسیه را با چه شروحی بخوانیم؟
✍پاسخ:
برای محصل حواشی چاپ سنگی و شروح الشمسیه کفایت می کند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
#نکته
در کنار شرح شمسیه ،دوباره با دقت بیشتر به الکبری فی المنطق نظر کند و شرح مطالع را هم ببیند.
حواشی سیدشریف بر شرح شمسیه را با کبری تطبیق دهد.
اینجاست که تازه به بعض اسرار کبری پی خواهد برد .
سابقا به دوستان قدیمی عرض کردم که شرح شمسیه را بهترین شرح بر کبری می دانم.فافهم
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
#توجه
برای کسانی که قصد کارکردن و ادامه تحصیل در معقول را ندارند و بیشتر مایل به کار در فقه و اصول هستند،اینجا (یعنی اتمام شرح شمسیه) پایان سیر منطق است و بیش از این نیازی ندارند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
#پرسش
بعد از جامی و شرح شمسیه چه بخوانیم؟
✍پاسخ:
مغنی اللبیب و مختصر .
هر دو کامل خوانده شود.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
#نکته
درباره عروض و قافیه که خواندنش وقت کمی می برد باید بگویم که بعد از اتمام جامع المقدمات می تواند شروع کند.
حضرت آقای محمدرضا حکیمی می فرمود :
عروض و قافیه را پنجشنبه ها و جمعه ها در محضر ادیب ثانی می خواندیم.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
در حوالی مغنی و مختصر می تواند معلقات و مقامات را آغاز نماید ولو در ایام تعطیل یا با وقت کم.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
#نکته
در بحث شرح شواهد ،در ابتدای تحصیل می تواند از جامع الشواهد استفاده کند ولی چون این کتاب قوت لازم را ندارد در ادامه تحصیل به کار نمی آید .
بهترین کتب در شرح شواهد ،خزانة الأدب و شرح شواهد مغنی از عبدالقادر بن عمر بغدادی است.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
#نکته
اصول نحو را می تواند بعد از سیوطی در تعطیلات بخواند و عجالتا یک الاقتراح کفایت می کند.
اما اینکه گفته شده قبل از سیوطی بخواند تا بتواند سیوطی را تحلیلی بخواند حرفی است من درآوردی و ربطی به روش سنتی ندارد.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
#نکته
از نکات مهم روش این است که در فاصله سیوطی تا اتمام مطول باید آرام آرام در کنار ادبیات دو متن فقهی بخواند:
۱-تبصره علامه حلی یا المختصرالنافع محقق حلی
۲-شرائع محقق حلی
تا ان شاء الله برای آینده که می خواهد شرح لمعه بخواند با فقه بیگانه نباشد و شروع فقهش با شرح لمعه رقم نخورد .
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
#پرسش
برای مغنی از چه شروحی استفاده کنیم؟
✍پاسخ:
شرح حجت هاشمی را پیش مطالعه کند(برای غیر باب اول و چهارم دسوقی را پیش مطالعه کند) و حواشی چاپ سنگی که از دمامینی و شمنی است را ببیند.
و برای بررسی شعرهای مغنی ،شرح شواهد سیوطی را ببیند کافی است .
دیدن شرح شواهد بغدادی بر مغنی( که هشت جلد و عالی است) وظیفه استاد است.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
#نکته
درباره قائل شعرها از شرح شواهدها و تاریخ ادبیات یادداشت بردارد.
و تمام شعرهای مغنی را تقطیع عروضی کند و از لحاظ فن قافیه بررسی نماید.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
#پرسش
برای مختصر چه شروحی را ببینیم؟
✍پاسخ:
کرانه ها را پیش مطالعه کند و بعد از درس ،شروح التلخیص را ببیند.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
#پرسش
بعد از مختصر و مغنی چه بخوانیم؟
✍پاسخ:
نوبت به مطول و معالم می رسد.با مطول سیر تحصیل ادبیات به پایان می رسد ولی دانش پژوه به قدری توانا می شود که آزاد است به صورت مطالعه آزاد هر کتاب ادبی را بخواند.
با معالم الدین سیر تحصیل اصول فقه آغاز می شود.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
#تنبیه
اگر طلبه ای همت کند و آنچه از اول سیر تا اینجا گفتیم طی کند به قدرت بالایی دست پیدا می کند و از لحاظ روحی به قدری قوی می شود که ابدا احساس بلاتکلیفی یا بیهودگی یا زدگی و....پیدا نمی کند.
و این همت در اکثری یافت نمی شود لذا از بیان ادامه سیر ( اصول و فقه و کلام و فلسفه و ...) خودداری می کنم مگر برای کسی که سیر را کامل کرده باشد و خصوصی بپرسد.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
#پرسش
برای مطول از چه شروحی بهره ببریم؟
✍پاسخ:
شرح حجت هاشمی را پیش مطالعه کند.
بعد از درس شرح مرحوم مدرس را ببیند و حاشیه چلبی و شریف جرجانی را نگاهی بیندازد.
دیدن شرح بامیانی و حواشی دیگر وظیفه استاد است.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan