یک ساخت شهری نورانی بسم اللّه الرّحمن الرّحیم ▫️مهم‌ترین دلیل آشفتگی و پریشانی شهرهای ما، دور شدن از سخن و کلام الهی است و گرفتار شدن در میان انبوه نظرات و اندیشه‌های گوناگون که هر کدام مبنای فکری و فلسفی مختلفی دارند. ▫️برای حل این معضل لازم است با مراجعه به متون مقدس اسلامی، در پی راهکارهایی جهت اصلاح کلیت شهر و جزییات آن بود. ▫️به عنوان نمونه از این آیه مبارکه می توان نکات بسیاری استفاده نمود: «حَافِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ وَالصَّلَاةِ الْوُسْطَىٰ وَقُومُوا لِلَّهِ قَانِتِينَ. ﺑﺮ ﻧﻤﺎﺯﻫﺎ، ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺑﺮ ﻧﻤﺎﺯ ﻣﻴﺎﻧﻪ (ﻧﻤﺎﺯ ﻇﻬﺮ ﻭ ﺟﻤﻌﻪ)، ﻣﻮﺍﻇﺒﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺒﺎﺩﺍ ﺍﺯ ﺷﻤﺎ ﻓﻮﺕ ﺷﻮﺩ ﻳﺎ ﺁﺩﺍﺏ ﻭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺁﻥ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻧﺸﻮﺩ ﻭ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﻫﺎﻱ ﺧﺪﺍ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺭﻭﻱ ﺧﻀﻮﻉ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺧﻠﺎﺹ ﺍﻧﺠﺎم ﺩﻫید» (بقره: 238). ▫️قسمت ابتدای آیه شریفه «حفظ نمازها» را به عنوان اصلی مهم برای زندگی مومنانه معرفی می‌نماید. جهت حرکت به سوی تحقق مفهوم «شهر اسلامی» از طریق حصول اصل «حفظ نمازها»، نکات ذیل در مورد «مسجد» به عنوان مرکزیت «مفهومی» و «کالبدی» شهر اسلامی پیشنهاد می گردد: 1. تعریف و طراحی «مسیرهای میان مساجد شهر» و ایجاد یک «ساخت شهری». 2. تنظیم «فاصله میان مساجد شهر»، با توجه به تامین امکان دسترسی شهروندان به مسجد با فاصله زمانی 5 تا 10 دقیقه پیاده روی و قابلیت استماع صدای اذان از همه نقاط شهر. 3. «وضوح نحوه‌ی دسترسی به مسجد» از مسیرهای اصلی. 4. «شفافیت» در محل اتصال فضای عمومی خیابان به فضای نیمه عمومی حیاط (یا فضای سرپوشیده) مسجد و «استقبال» ورودی آن از نمازگزاران. 5. تامین «حداکثر ساعات عملکرد» و فعالیت مسجد در شبانه روز. 6. تامین فضاهایی در مساجد به عنوان فضایی برای «بازی و تفریح کودکان، آموزش و فعالیت‌های فرهنگی»؛ و... 7. در نظر گرفتن فضاهایی برای «همکاری در فعالیت‌های اجتماعی مشترک» در کنار «برگزاری آیین‌ها و مراسمات مذهبی» و... ▫️بدین ترتیب یک «ساخت شهری» مبتنی بر «اولویت و اهمیتِ مرکزیت مساجد» ایجاد خواهد شد که «مسیرها»ی این ساختار می‌توانند «عملکردهای تجاری، تفریحی، فرهنگی و...» را در خود جای دهند و ترکیب کاملی از فعالیتها را در کلیت شهر، مبتنی بر اصل «حفاظت از نماز» به وجود آورند. ▫️شهری که «ساخت» آن بر این «شبکه نورانی» استوار شده شهری آرامش‌بخش خواهد بود که زندگی مومنانه در آن آسان است. ▫️توضیح اثرات مثبت این کلیت نورانی بر اجزاء شهر، که در همه ابعاد (اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و...) گسترده خواهد شد، مجالی دیگر می‌طلبد. ▫️بدیهی است این مطلب در مورد شهرها و مساجد فعلی نیز توسط مدیران، متخصصین و شهروندان محترم قابل پیگیری و تحقق است. ☑️ پی نوشت: واژه «ساخت شهری» در مقابل واژه «بافت شهری»، به استخوانبندی شهر اشاره می نماید که مبتنی بر مهم‌ترین مسیرها، کاربری‌ها و فعالیت‌هاست. #مسجد #شهر_اسلامی #ساخت_شهری @Nokteh_Nevesht