🔰 اخباری گری نمرده است
⭕️ روح #اخباریگری کنارگذاشتن عقل و چسبیدن به ظاهر ادله است. تبلور ظاهری این روح، گرچه در تاریخ شیعه با ظهور مرحوم #ملا_امین_استرآبادی آغاز و با انقلاب علمی مرحوم #وحید_بهبهانی در کربلا به پایان رسید، اما پایان ظاهری جریان اخباری گری به معنای پایان ریشه های فکری ایشان در میان ما نبود.#شهید_مطهری در مقاله ای که پیرامون اصل اجتهاد در اسلام نوشته است می فرماید:
⭕️ «البته مكتب اخبارى در اثر اين مقاومتها شكست خورد و الآن جز در گوشه و كنارها پيروانى ندارد، ولى همه افكار اخباريگرى كه به سرعت و شدت بعد از پيدايش ملا امين در مغزها نفوذ كرد و در حدود دويست سال كم و بيش سيادت كرد از مغزها بيرون نرفته، الآن هم مىبينيد خيلىها تفسير قرآن را اگر حديثى در كار نباشد جايز نمىدانند. جمود اخباريگرى در بسيارى از مسائل اخلاقى و اجتماعى و بلكه پارهاى مسائل فقهى هنوز هم حكومت مىكند. فعلًا مجال شرح و بسط نيست.» (ج20، ص 171)
ایشان با دیدی دقیق به خوبی فهمیده بود که در پس اندیشه های برخی که شاید اصولی و منتقد اخباریون هم باشند، عصاره اندیشه اخباری گری موجود است.
⭕️ این نگاه و اندیشه در نوع حداکثری خود فقط ظاهر قرآن و سنت را حجت می داند اما طیف های دیگری از این اندیشه وجود دارند که گرچه آن ادعای بزرگ را مطرح نمی کنند اما عملا ارزشی برای عقل و ساختارهای اساسی تفکر اسلامی قائل نیستند.
⭕️ این جماعت هرگز نمی توانند با مسائل حکومتی کنار بیایند، چون به هیچ وجه نمی توانند مسائلی مانند «مصلحت» و «تزاحم» و ... را هضم کنند. اگر طرفدار حکومت اسلامی باشند معمولا هزینه سازی می کنند و اگر مخالف باشند از هر فرصتی برای ضربه بهره می برند.
⭕️ در مواجهه با مسائل جدید هم معمولا خود را بی نیاز از تامل دقیق در آن می بینند و معمولا به یافته و بافته های سابق خود دل بسته اند و از آن رو بر نمی گردانند، متاسفانه از کلامشان آثار کثرت مطالعه در حوزه های جدید به چشم نمی خورد.
⭕️ در همین مساله #کرونا ظهور دیگری از این تفکر دیده شد. در این ایام برخی به راحتی و به صرف دلبستگی به قرائتی از طب اسلامی بسیاری از مسائل بهداشتی را انکار می کنند و همه چیز را ساخته و پرداخته سازمان بهداشت جهانی و ... می بینند. و متاسفانه برای ادعای خود هرگز دلیل موجهی ارائه نمی کنند و فرمان بحث را از #برهان معمولا به #خطابه می چرخانند. آنچه تا کنون انجام داده اند ضررهای جبران ناپذیری به وجهه دینداری و روحانیت زده است.
⭕️ از همین جا باز باید به حال وضع فعلی گفتگو و #تفکر_انتقادی در حوزه های علمیه تاسف خورد. حوزه ای که همواره محل طرح بحث های جدی و عدم تعبد علمی بوده است امروز باید میدان دارِ بحث ها و چالش های اساسی مردم عصر خویش حداقل در حوزه الهیات باشد. متاسفانه در غیاب حوزه، عنان این بحث به دست عده ای افتاده که از دین هیچ نمی دانند و در برخی محافل عملی مشغول سخن اند.
دو نکته در پایان:
1- عموم این افراد برادرانی با حسن نیت و اخلاص هستند که فکر می کنند این کارشان به اسلام کمکی می کند لذا باید باب همدلی و گفتگو را باز کرد.
2- جریان دیگری در حوزه ها وجود دارد که علیرغم ظاهر به شدت سنتی، عمیقا در برابر غرب زره انداخته و معتقد است اسلام در هیچ حوزه ای از مسائل جدید (مانند علوم انسانی و ...) حرفی برای گفتن ندارد. پیرامون این طیف هم باید بیشتر سخن گفت.
✏️ سید محمد هاشمی 27/12/98
#اخباریگری
#کرونا
@ofoqemobin