♦️مفهوم‌شناسی کاربردی سازی علوم انسانی♦️ 🔹به اعتقاد من علم دینی آن زمان علم دینی است که امکان کافر شدن را در نظر داشته باشد، یعنی فرد مؤمن، وقتی مؤمن است که امکان مقاومت در برابر خداوند و دین خود را داشته باشد. 🔹معرفت تنها در صورتی می‌تواند به شکل دادن سوژه، سامان اجتماعی و به تعبیر فوکو جامعه انضباطی که برای افراد این ذهنیت جمعی شکل گرفته، یاریگر باشد که به نحوی آزادانه انجام پذیرد. دکتر نعمت الله فاضلی نیا بخش سوم ▫️بردار در ادامه سلسله‌نشست‌های شنبه‌های انسانی خود، بررسی موضوع کاربردی سازی علوم انسانی را در دستور کار خود قرار داده است. این بررسی از طریق صاحب‌نظران و اساتید علوم انسانی صورت می‌پذیرد. در این راستا، سومین نشست از شنبه‌های انسانی، به گفت‌وگوی مشترک نعمت‌الله فاضلی و احمد آکوچکیان اختصاص دارد. در این گفت‌وگو نعمت‌الله فاضلی تعریفی بدیعی از کاربردی سازی علوم انسانی ارائه می‌دهد. فاضلی که بر «کارکردداری علوم انسانی» در مقابل «کاربردی سازی علوم انسانی» تاکید دارد؛ در اینجا، فهم تازه‌ای از سوال « کاربردی سازی علوم انسانی چیست » را به مخاطب هدیه می‌دهد. ▫️نفر اول این گفت‌وگو یعنی دکتر احمد آکوچکیان، با تحصیل در حوزه علیمه از محضر اساتیدی چون ایات فاضل و حسن‌زاده آملی بهره برده و با عزیمت به لندن، در رشته ژنتیک فارغ‌التحصیل شده و در نهایت به دکترای جامعه‌شناسی رسیده است. ▫️و نفر دوم گفت‌وگو، نعمت‌الله فاضلی، انسان‌شناس و نویسنده ایرانی است. فاضلی دانشیار پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات فرهنگی از سال ۱۳۹۱ تاکنون بوده است. او دکترای خود را در رشته انسان‌شناسی اجتماعی از مدرسه مطالعات شرقی و آفریقایی دانشگاه لندن در سال ۱۳۸۳ اخذ کرده است. ▫️لزوم آزادی در اقتداربخشی به علوم 🔸زمانی که از علوم انسانی و اجتماعی سخن می‌گوییم بایستی در شکل دادن سوژه نقش داشته باشد. حال پرسش این است که سوژه چه زمان می‌تواند با علوم انسانی و اجتماعی ارتباط برقرار نماید؟ 🔸پاسخ اینگونه است که هرگاه این دانش‌ها، شکلی از قدرت را ایجاد نمایند که در آن حتی به میزان اندک آزادی یا توهم آن وجود داشته باشد، این ارتباط برقرار می‌شود. 🔸برداشت من این است که تعبیر قرآنی «لااکراه فی‌الدین»، آموزگار همین تعبیر فوکویی است. به این صورت که ایمانی که فاقد آزادی باشد، معنایی ندارد و ارزشی نیز نخواهد داشت. به اعتقاد من علم دینی آن زمان علم دینی است که امکان کافر شدن را در نظر داشته باشد، یعنی فرد مؤمن، وقتی مؤمن است که امکان مقاومت در برابر خداوند و دین خود را داشته باشد. 🔸اگر ایمان به این شکل معنا شود که مطلقاً در انقیاد اراده الهی قرار گرفته است، پس این چنین ایمانی معنایی نخواهد داشت. فوکو به اعتقاد من این بحث را از این منظر مطرح میکند که در صورتی علوم انسانی و اجتماعی و علم می‌تواند در شکل دادن سوژه و تولید قدرت نقش بازی کند که ولو به مقدار اندک، آزادی در آن باشد. به محض اینکه این توهم ایجاد گردد که جایگاه هیچ‌گونه مقاومت، آزادی و انتخابی وجود ندارد، این علوم از حیّز اعتبار خواهند افتاد. بدین معنا که به ضد خود تبدیل خواهند شد. 🔸به تعبیر فوکو، ضدیتی شکل خواهد گرفت قوی‌تر از گفتمان غالب. یعنی شما در آن زمان، هر چه برای هدایت مردم سخن بگویید، مردم از سخنان خود شما، تصمیم خواهند گرفت هر راهی پیش گیرند به جز راه پیشنهادی شما؛ چرا که می‌دانند در این راه آزادی نخواهد بود. ▫️آکوچکیان: پس این نگرش اعم از علوم انسانی و هر علمی خواهد بود؟ 🔸دکتر فاضلی: بلی در هر شکلی از معرفت، بدین معنا که معرفت تنها در صورتی می‌تواند به شکل دادن سوژه، سامان اجتماعی و به تعبیر فوکو جامعه انضباطی که برای افراد این ذهنیت جمعی شکل گرفته، یاریگر باشد که به نحوی آزادانه انجام پذیرد. 🔸فوکو در ادامه توضیح می‌دهد که در دنیای مدرن، معرفت جدید، توهم آزادی را ایجاد کرده است. به همین دلیل کار خویش را انتقادی می‌دانست. اما باز هم تصریح می‌نمود اشکالی نخواهد داشت و از همین رهگذر بود که این علوم توانست موفق شود، چراکه توهم آزادی ایجاد کرده است. توهم آزادی نیز به معنای توطئه و حقه‌بازی نیست؛ بلکه سوژه فکر کرده که در این شرایط امکان آزادی بوده است یا حداقل اینکه او نمی‌داند که بوده است، اما ممکن است فوکو توضیح دهد که مطلقاً آزادی نیست و به همین دلیل او در واقع به نقد کل پروژه مدرنیته می‌پردازد، درواقع کار خویش را رهایی‌بخشی می‌داند. http://yon.ir/Z8sWT ادامه دارد ... ♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️ @OlomEnsaniEslami

▫️کتاب « جستارهایی در فلسفه های مضاف » ؛ نویسنده : ابوالحسن غفاری 🔸به همت گروه فلسفه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی 🔹فلسفه مضاف، عنوان مستحدثی است که به مانند دانش درجه دوم و با نگاه متافیزیکی عهده‌دار بحث از اصول و مبانی مابعدالطبیعی علوم و مضاف‌الیه‌هاست. 🔹فلسفه‌های مضاف در حقیقت از مصداق‌های فلسفه مضاف است و گونه‌های متنوعی دارد که پیش از عنوان «فلسفه مضاف» شکل گرفته است. 🔹به نظر می‌رسد پس از شکل‌گیری گونه‌هایی از فلسفه‌های مضاف مانند: فلسفه علم، فلسفه دین، فلسفه روان‌شناسی، فلسفه فیزیک و .. ♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️ @OlomEnsaniEslami

♦️جستارهایی در فلسفه های مضاف♦️ 🔹فلسفه مضاف، عنوان مستحدثی است که به مانند دانش درجه دوم و با نگاه متافیزیکی عهده‌دار بحث از اصول و مبانی مابعدالطبیعی علوم و مضاف‌الیه‌هاست. 🔹فلسفه‌های مضاف در حقیقت از مصداق‌های فلسفه مضاف است و گونه‌های متنوعی دارد که پیش از عنوان «فلسفه مضاف» شکل گرفته است. ▫️کتاب « جستارهایی در فلسفه های مضاف » نویسنده: ابوالحسن غفاری 🔸فلسفه مضاف، عنوان مستحدثی است که به مانند دانش درجه دوم و با نگاه متافیزیکی عهده‌دار بحث از اصول و مبانی مابعدالطبیعی علوم و مضاف‌الیه‌هاست. فلسفه‌های مضاف در حقیقت از مصداق‌های فلسفه مضاف است و گونه‌های متنوعی دارد که پیش از عنوان «فلسفه مضاف» شکل گرفته است. به نظر می‌رسد پس از شکل‌گیری گونه‌هایی از فلسفه‌های مضاف مانند: فلسفه علم، فلسفه دین، فلسفه روان‌شناسی، فلسفه فیزیک و ... 🔸 ذهن اندیشه‌وران به این سمت سوق یافته است که فلسفه مضاف چیست؟ چه هویت و ماهیتی دارد؟ چه اقسامی می‌تواند داشته باشد؟ آیا تقسیم آن به فلسفه‌های مضاف به علوم حقیقی و اعتباری و مضاف به امور حقیقی و اعتباری درست و جامع است؟ روش یا روش‌های که در فلسفه مضاف به کار می‌رود، کدام هستند؟ فلسفه¬ مضاف و در پی آن فلسفه‌های مضاف چه پیشینه‌ای دارند؟ چه تعریف‌هایی از سوی اندیشه‌وران درباره فلسفه مضاف گفته شده است؟ آیا می‌توان به تعریفی بین‌الاذهانی و جامع رسید؟ 🔸چه آسیب‌ها و نقدهایی متوجه فلسفه‌های مضاف کنونی است؟ رابطه فلسفه مضاف با حکمت اسلامی چگونه است؟ فلسفه‌های مضاف چه اهمیت، ضرورت و کارکردهایی دارند؟ آیا ترابطی میان فلسفه مضاف و علوم گوناگون به ویژه علوم انسانی وجود دارد؟ ارتباط فلسفه های مضاف با مبانی هستی‌شناختی، معرفت‌شناختی، انسان‌شناختی، غایت‌شناختی و ارزش‌شناختی علوم انسانی چگونه است؟ نقش فلسفه‌های مضاف در تولید علوم گوناگون چیست؟ 🔸این پرسش‌ها و ده‌ها پرسش دیگر که در حوزه فلسفه مضاف مطرح می‌شود پاسخی مناسب می‌طلبد. یکی از هدف‌های اساسی و مهم مجموعه مقالات و گفت‌وگوهایی که در این اثر آمده است، به دنبال پاسخ به پرسش‌های پیش‌گفته و طرح مسایل جدید در حوزه فلسفه مضاف است. ♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️ @OlomEnsaniEslami

▫️صوت سخنرانی ایت الله شیخ عبدالکریم فرحانی با عنوان "جامعه انسانی و تمدن دینی" 🔹اندیشکده علوم انسانی - ساری ▫️حول موضوعات: 1️⃣ تاریخ چالش های فکری اسلام باغرب 2️⃣ جامعه انسانی وتمدن دینی، ویژگی سومین تقابل فکری با غرب 3️⃣ علوم انسانی مفید ومضر از نظر مقام معظم رهبری 4️⃣ مدل سومین تقابل فکری با غرب ♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️ @TamadonEN

🔹حجت الاسلام حمید پارسانیا : علم گسسته از دین و عقل ، نه توان داوری درباره مسائل متافیزیک را دارد و نه قدرت قضاوت در با مسائل ارزشی. ♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️ @OlomEnsaniEslami

♦️پیش بینی پذیری علوم انسانی اسلامی♦️ 🔹محقق علوم انسانی اسلامی تمام تلاش خود را می‌کند تا بتواند درست تحلیل و تبیین نماید و درست عمل نماید. در مواردی و به میزانی هم که امکان پذیر باشد از ظرفیت پیش بینی خود استفاده می‌نماید. 🔹در مسیر دستیابی به علوم انسانی اسلامی باید مراقب بود تا هیچ گاه محوریت و کبریایی خداوند زیر سوال نرود. سید محمد رضا تقوی بخش سوم ▫️به گزارش پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح، متن زیر یادداشتی است از سید محمدرضا تقوی، استاد روانشناسی دانشگاه شیراز با عنوان «تأملاتی در باب پیش‌بینی پذیری علوم انسانی اسلامی» که در ادامه می خوانید؛ 🔸برگردیم به بحث. شاهد مثال ۳ مورد زیر است: «من عمل بما علم کفی ما لم یعلم» … ای کسی که عمل می‌کنی به معلومات، در فکر چیز دیگر نشو، بقیه امور با آنهاست. همان هائی که همین مقدار را به شما اعلام کرده‌اند، زیادی بر این مقدار را هم، آنها اعلام می‌کنند. تو دیگر در فکر نباش… (آیت الله بهجت). شاهد مثال دوم در ارشاد القلوب، ج ۱ ص ۲۰۵ می‌خوانیم: اگر کسی با آنچه یافته و آموخته زندگی کند، خدا نیز آنچه را که او می‌باید بیاموزد، به او یاد می‌دهد. شاهد سوم سوره مبارکه العنکبوت آیه ۶۹ است: وَالَّذینَ جاهَدوا فینا لَنَهدِیَنَّهُم سُبُلَنا ۚ وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ المُحسِنینَ. و آنها که در راه ما (با خلوص نیّت) جهاد کنند، قطعاً به راه‌های خود، هدایتشان خواهیم کرد؛ و خداوند با نیکوکاران است. 🔸اگر تصمیم به عمل بر مبنای وظیفه شرعی بخواهد برمبنای پیش بینی به معنی افزایش شانس موفقیت (ظاهری) اتفاق بیفتد بیم غلتیدن در دام پراگماتیسم انسان را تهدید می‌کند. در این صورت محتمل است که بررسی میزان موفقیت، جای انجام وظیفه شرعی را بگیرد و اگر در هر حال انسان بخواهد عمل به وظیفه شرعی نماید پیش بینی موفقیت و عدم موفقیت چه تأثیری در انتخاب انسان دارد؟ 🔸وقتی امام حسین (ع) وظیفه خود را درگیری شناسایی می‌کند و یا امام حسن (ع) صلح را انتخاب می‌نماید توانایی پیش بینی امامین (ع) چه تأثیری در انتخاب آنان دارد؟ به علاوه اگر انتخاب عمل، صرفاً بر مبنای پیش بینی موفقیت آمیز عمل باشد (و در مواردی که انسان شکست را پیش بینی می‌نماید عمل ننماید) دو مبحث توکل و تفویض امور چگونه توجیه خواهند شد؟ 🔸هفتم: در مسیر دستیابی به علوم انسانی اسلامی باید مراقب بود تا هیچ گاه محوریت و کبریایی خداوند زیر سوال نرود. با اعتمادی که محقق علوم انسانی اسلامی به خداوند دارد می‌خواهد که خداوند نتیجه تلاش او را رقم بزند، که می‌زند. 🔸محقق علوم انسانی اسلامی تمام تلاش خود را می‌کند تا بتواند درست تحلیل و تبیین نماید و درست عمل نماید. در مواردی و به میزانی هم که امکان پذیر باشد از ظرفیت پیش بینی خود استفاده می‌نماید. اما همواره به این نکته خودآگاه و واقف است که اتفاقاتی را که خداوند برای او رقم می‌زند اتفاقات مبارک تری است. بنابراین در مواردی که پیش بینی او محقق نمی‌گردد علل را وارسی می‌نماید. در ضمن بررسی‌ها به این هم می‌اندیشد که چرا آنچه برای او رقم خورده است از روایتی که او در ذهن داشته است پربارتر بوده است. ادامه دارد ... http://yon.ir/hwTfP ♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️ @OlomEnsaniEslami

♦️پیش بینی پذیری علوم انسانی اسلامی♦️ 🔹به نظر می‌رسد دانشمندان اسلامی برای میزان توانایی انسان در پیش بینی رفتار انسان، حدی قائل باشند و آن اینکه: اگر «پیش بین پذیری علم» بخواهد ویژگی علم باشد لازم می‌آید که انسان شرایطی را احصاء نماید که به این پیش بینی بیانجامد. 🔹تجربه تاریخی اومانیسم و سوبژکتیویسم نشان می‌دهد که انسان برای متعادل زیستن نیازمند طراحی و تمهیداتی است. سید محمد رضا تقوی بخش چهارم (بخش آخر) ▫️به گزارش پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح، متن زیر یادداشتی است از سید محمدرضا تقوی، استاد روانشناسی دانشگاه شیراز با عنوان «تأملاتی در باب پیش‌بینی پذیری علوم انسانی اسلامی» که در ادامه می خوانید؛ 🔸هشتم: هرگاه پیش بینی‌های محقق علوم انسانی اسلامی محقق می‌گردد مراقبت می‌نماید تا احساس استغناء و بی نیازی از خداوند ننماید. به لحاظ تاریخی، این اتفاق یک بار برای تفکر اومانیستی افتاده است و ما نباید در این تله بیفتیم. اینکه انسان بتواند بر مبنای برنامه ریزی و پیش بینی دقیق حرکت نماید حتماً توفیقاتی را برای او به ارمغان می‌آورد. 🔸توفیقات دائم و قدرت پیش بینی بالا در انسان می‌تواند به عجب بیانجامد و رهزن مسیر کمال انسان باشد. برای پیشگیری از این معضله، دستگاه حکمت الهی از مسیر ابتلائات، فسخ العزائم و خوف و رجاء توفیقات را محافظت و تقرب جویی انسان را تضمین می‌نماید (در صورتی که انسان اراده اصلاح داشته باشد). 🔸اندیشمندان اسلامی بیان می‌کنند که بیشترین حالت کمال (نزدیکی به خداوند) برای انسان وقتی رخ می‌دهد که در حالت اضطرار قرار گیرد. اضطرار مانند خوف و رجاء در انسان سالم، رشد ایجاد می‌نماید. بنابراین، اینکه انسان در مواردی به اضطرار می‌رسد و یا قادر به پیش بینی کامل امور نمی‌گردد، ضعفی برای علوم انسانی اسلامی نیست. چون انسان برای رشد متعادل، همان طور که نیازمند داشتن توفیقات است به همان اندازه بلکه بیشتر (اگر ظرفیتش را داشته باشد) نیازمند اضطرار است. 🔸تجربه تاریخی اومانیسم و سوبژکتیویسم نشان می‌دهد که انسان برای متعادل زیستن نیازمند طراحی و تمهیداتی است. برای همین است که خداوند گاهی اراده‌ها و عزم‌ها را فسخ می‌نماید تا افراد متنبه شوند که اراده‌هایی فراتر از اراده خودشان در کار است. این بدان دلیل است که مسیرهای دستیابی به علم و دین باید بر هم منطبق باشند و با هم رشد نمایند. 🔸حضرت امیر (ع) فرمودند: «عرفت الله سبحانه بفسخ العزائم و حل العقود و نقض الهمم یعنی خداوند را به وسیله فسخ شدن تصمیم‌ها گشوده شدن گره‌ها و نقض اراده‌ها شناختم (نهج البلاغه، کلمات قصار :۲۵۰). 🔸نهم: آیا ویژگی پیش بینی پذیری علم در علم رایج مورد توافق تمام دانشمندان علوم انسانی است؟ بدون آنکه بخواهیم ویژگی پیش بین پذیری علم را به عنوان یک خصوصیت ذاتی علم، از علم بگیریم لیکن در نظر داشته باشیم ویژگی‌های تبیین، توصیف و قدرت پیش بینی که به علم نسبت داده می‌شود برگرفته از دیدگاه اثباتی است. 🔸نیک می‌دانیم دیدگاه اثباتی که ویژگی «قابلیت پیش بینی» را به علم نسبت می‌دهد مبتنی بر دو پیش فرض است: الف) بین علوم طبیعی و علوم انسانی تفاوتی قائل نیست و قوانین ثابتی در جهان وجود دارد که باید توسط محقق کشف شود. ب) رابطه علّی و یک طرفه بین پدیده‌ها برقرار است که امکان پیش بینی را محقق می‌نماید. 🔸هر دو پیش فرض توسط پارادایم‌های دیگر (تفسیری و انتقادی) مورد سوال جدی است و هر دو دیدگاه بجای رابطه علّی از تأثیر و تاثرات متقابل سخن می‌گویند. به نظر می‌رسد دانشمندان اسلامی (یا لااقل گروهی از آنان) نیز هر دو پیش فرض دیدگاه اثباتی را به چالش می کشند. 🔸دهم: به نظر می‌رسد دانشمندان اسلامی برای میزان توانایی انسان در پیش بینی رفتار انسان، حدی قائل باشند و آن اینکه: اگر «پیش بین پذیری علم» بخواهد ویژگی علم باشد لازم می‌آید که انسان شرایطی را احصاء نماید که به این پیش بینی بیانجامد (یعنی بتواند تمام عوامل مادی و غیر مادی تأثیرگذار در یک پدیده را احصاء نماید)، لذا نمی‌توان دست به پیش بینی کامل زد. 🔸 بله در خصوص مطالعه جماد، نبات و حیوانات می‌توان در حد زیادی به پیش بینی و تبیین دست یافت. لیکن در مورد انسان، جایی که انتخاب و اراده انسان و حکمت و ربوبیت الهی در کار است باید با احتیاط گام برداشت. http://yon.ir/hwTfP ♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️ @OlomEnsaniEslami

▫️صوت جلسه علمی آیت الله سیدمحمدمهدی میرباقری با اساتید و ریاست دانشگاه علوم اسلامی رضوی با موضوع: (جایگاه علم و پژوهش از منظر بیانیه گام دوم انقلاب) 1⃣ سند راهبردی آینده انقلاب اسلامی 2⃣ بیانیه، نقطه ائتلاف علمی برای همه ی جریان های تحول خواه در نظریه پردازی و تولید علم 3⃣ تأخر معنویت و تفکر بر علم بر اساس بیانیه ▫️به همت: کارگروه ویژه بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی دانشگاه رضوی ؛ ۱۹ خرداد ماه ۱۳۹۸ ♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️ @OlomEnsaniEslami

▫️اعلام فراخوان مقاله اولین همایش ملی «هوش مصنوعی و محاسبات نرم در علوم انسانی» 🔹فراخوان اول: 1 تیر، مهلت ارسال مقالات 8 شهریور و اعلام نتایج داوری 23 شهریور 🔹فراخوان دوم: 1 مهر، مهلت ارسال مقالات 1 آبان و اعلام نتایج داوری 15 آبان 🔸ثبت نام: از اول مهر ماه آغاز و از طریق سامانه اینترنتی همایش انجام می‌شود. 🔹زمان برگزاری 29 و 30 آبان ماه به میزبانی دانشگاه علامه طباطبایی(ره) است. 🔸تلفن تماس دبيرخانه: 02188716049 yon.ir/5QKgp ♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️ @OlomEnsaniEslami

♦️پیش بینی پذیری علوم انسانی اسلامی♦️ 🔹تصور من از علوم انسانی اسلامی به دست دادن دقیقِ قدرت پیش‌بینی در همان حد منطق ریاضی آن است. اگر بنا را بر عدم قدرت پیش‌بینی بگذاریم، تمدن‌سازی منتفی می‌شود. 🔹هر چه علم اسلامی ما بیشتر شود فاصله علم خود را با علم الهی بیشتر درک می‌کنیم و از این رو خشیت عالم بیشتر و بیشتر می‌شود. دکتر سید سعید زاهد زاهدانی استاد دانشگاه شیراز ▫️به گزارش پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح، سیدسعید زاهدزاهدانی استاد دانشگاه شیراز در یادداشت کوتاهی در نقد و بررسی یادداشتی از سید محمدرضا تقوی، استاد روانشناسی دانشگاه شیراز با عنوان «تأملاتی در باب پیش‌بینی پذیری علوم انسانی اسلامی»، نوشته است: 🔸به نظر می رسد دانش ها حصولی – حضوری هستند، نه حصولی و یا حضوری. به این معنی که انسان تلاش می کند، خداوند اعطا می فرماید؛ حتی کسانی که به خداوند اعتقادی ندارند و یا توجهی به این اعتقاد ندارند، در اثر تلاش، مورد توجه و اعطای الهی قرار می گیرند. 🔸اگر بخواهیم دقیق‌تر بحث کنیم انسان جهت گیری می کند، خداوند جهت گیری او را موثر قرار می‌دهد. در اثر آن انسان در راستای جهت، موضع می‌گیرد، خداوند او را در آن موضع مستقر می کند. انسان در آن موضع تلاش می کند، خداوند تلاش های او را به ثمر می‌رساند. بنابراین، این جریان تابع جهت گیری، موضع گیری و مجاهده فرد، به حول و قوه و مدد الهی پیش می‌رود. 🔸تصور من از علوم انسانی اسلامی به دست دادن دقیقِ قدرت پیش بینی در همان حد منطق ریاضی آن است. اگر بنا را بر عدم قدرت پیش بینی بگذاریم، تمدن سازی منتفی می‌شود. علوم انسانی اسلامی علوم الهی اند و ان شاالله و ماشاالله از قواعد مسلم آنان هستند. اما بر اساس آنچه متأسفانه معروف شده است ان شاءالله و ماشاءالله مربوط به مواردی که در دستیابی به نتیجه، تردید داریم نیست. 🔸به کارگیری این عبارات در مواردی است که می‌خواهیم توکل خود را به خداوند تبارک و تعالی تحکیم بخشیم و در واقع به حول و قوه الهی نتیجه را تضمین کنیم. به هر صورت در همه شرایطِ به کار گیری علوم، چه دقیقه و چه غیر آن، نمی‌توانیم از دخالت عوامل مداخله گر، با یقین صد در صد، مصون باشیم. توکل به خداوند برای جبران کاستی‌های ما و در واقع تمسک و تکیه به اعتماد بالله است. 🔸این توکل و اعتماد بالله نباید ما را در دستیابی به علومی که قدرت ما را روزافزون می‌کنند دچار تردید کند. برعکس، می باید تلاش ما در نزدیکی به خداوند را با کسب و افزایش علم الهی بیشتر کند. 🔸این نکته را هم در نظر داشته باشیم که هر چند نهایت جهد خود را در کسب علم دقیق با قدرت پیش بینی بیشتر می‌کنیم، اما همواره علم ما نسبت به علم الهی ناچیز است و از این جهت هم، توکل و تفویض یک اصل همیشگی است. 🔸هر چه علم اسلامی ما بیشتر شود فاصله علم خود را با علم الهی بیشتر درک می‌کنیم و از این رو خشیت عالم بیشتر و بیشتر می‌شود. 🔸به نظر می رسد که خود را در اضطرار دیدن می باید صفت دائمی عالم اسلامی باشد، زیرا منشأ و منبع علم او علم الهی است و هر چه بیشتر می فهمد عظمت الهی را بیشتر درک می کند. اگر این اتصال شکسته شود منبع فیاض علم را از دست می‌دهد و وارد سراشیبی جهل می‌شود. 🔸در تمدن دنیاگرایِ انسان گرا (سکولاریستی و اومانیستی) عالم کسب علم و فیض را از عقل و تجربه خود طلب می کند. بنابراین با درک هر مطلب، چون آن را به خود و تلاش خود نسبت می‌دهد، دچار عجب و غرور می‌شود. عالم اسلامیِ معتقد به إن شاالله و ماشاالله، برای کسب علم درِ خانه خدا و معصوم را می‌کوبد و هر چه می‌فهمد را محصول این توکل و اعطای فیض می‌داند. از این روست که نباید به عجب و غرور مبتلا شود که اگر شد، درِ فیض را به روی خود بسته است. http://yon.ir/mTJk8 ♦️گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیج همیشه فارس♦️ @OlomEnsaniEslami