دعای یا علی و یا عظیم

دعای بعد از نمازهای ماه مبارک رمضان

دعای روز اول ماه مبارک رمضان

#تحدیرجزءیک 👆👆 استاد #معتزآقایی زمان ۳۰ دقیقه

قرائت #ترتیل_جزءیکم قرآن کریم با صدای استاد #پرهیزگار

‍ ❖﷽❖ 🙏تنها دعاى واجب 📿تنها دعايى كه بر هر مسلمانى واجب است كه آن را در واجب‌ترين اعمال خود - نماز - روزى ده مرتبه بگويد، دعاى «اهدنا الصّراط المستقيم» است؛ بنابراين، درخواست هدايت به راه مستقيم، مهم‌ترين دعاست. 💎 آرى، انسان بايد در مقابل راه‌هاى متعدّدى كه در برابر او قرار دارد، (راه هوس‌هاى خود و ديگران، راه وسوسه‌هاى شيطان، راه نياكان و پيشينيان، راه طاغوت‌ها، راه توقّعات و انتظارات اين و آن و راه خدا و اولياى او) هر لحظه و براى هر چيزى از خدا يارى جويد تا او را به راه مستقيم هدايت كند. 🕯 صراط مستقيم راه كسانى است كه خداوند به آنان نعمت ويژه داده است. «صراط الّذين أنعمت عليهم» و آن افراد مشمول نعمت انبيا، صدّيقين، شهدا و صالحان هستند. راه مستقيم، راه خدا و اولياى خداوند و بندگان مخلص خداست. ♥️در روايات آمده است كه امامان معصوم عليهم السلام مى‌فرمودند: «راه مستقيم، ما هستيم». ✅ يعنى نمونه‌ى عينى و عملى راه مستقيم و اسوه و الگو براى قدم برداشتن در راه، رهبران آسمانى هستند. آنها در دستورات خود درباره‌ى تمام مسائل زندگى از قبيل كار، تفريح، تحصيل، تغذيه، انفاق، انتقاد، قهر، صلح، علاقه به فرزند و...، نظر داده و ما را به اعتدال و ميانه‌روى سفارش كرده‌اند. خلاصه آنكه براى اطمينان به راه خدا، بايد پيرو و دنباله‌رو اولياى خدا باشيم، 🔆چنانكه در زيارت جامعه مى‌خوانيم: هركس به شما (اهل بيت) متوسّل شد، به خدا متوسّل شده است: «مَن اعتصم بكم فقد اعتصَم باللّه». 📚شرح قرآنی دعای ندبه، صفحه 14 حجت الاسلام و المسلمين محسن قرائتى

❖﷽❖ الَّذِينَ يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مِيثاقِهِ وَ يَقْطَعُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَ يُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ أُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُونَ‌ (فاسقان) كسانى هستند كه پيمان خدا را پس از آنكه محكم بستند مى‌شكنند، و پيوندهايى را كه خدا دستور داده برقرار سازند قطع مى‌نمايند، و در زمين فساد مى‌كنند، قطعاً آنان زيان‌كارانند. 🔅ایه 27 سوره بقره ✨✨✨✨✨✨✨ 📝نکته ها پيمان‌هاى الهى كه در اين آيه مطرح گرديده، متعدّد است: 💎خداوند از انبيا پيمان گرفته تا آيات الهى را به مردم بگويند. «وَ إِذْ أَخَذْنا مِنَ النَّبِيِّينَ مِيثاقَهُمْ» احزاب، 7. 💎و از اهل كتاب تعهّد گرفته تا كتمان حقايق نكنندو به بشارت‌هاى تورات و انجيل كه درباره پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله آمده است عمل كنند. «1» و از عامّه مردم نيز عهد گرفته، به فرمان الهى عمل كرده و راه شيطان را رها كنند. «2» 💎در اسلام وفاى به عهد واجب است، حتّى نسبت به كفّار و عهدشكن، فاقد دين كامل معرّفى شده، هرچند كه اهل نماز باشد. رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمودند: «لا دين لمن لا عهد له» «3» آن كس‌كه پايبند تعهّدات خود نيست، از دين كامل ندارد. 💎خداوند در اين آيه فرمان داده تا با گروه‌هايى پيوند و رابطه داشته باشيم: «أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ» در روايات آن گروه‌ها چنين معرّفى شده‌اند: رهبران آسمانى، دانشمندان، خويشاوندان، مؤمنان، همسايگان و اساتيد. و هركس رابطه‌ى خود را با اين افراد قطع كند، خود خسارت مى‌بيند. زيرا جلو رشد و تكاملى را كه در سايه اين ارتباطات مى‌توانسته داشته باشد، گرفته است. 💎وفاى به عهد، كمالى است كه خداوند خود را به آن ستوده است؛ «وَ مَنْ أَوْفى‌ بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ» «4» كيست كه بهتر از خدا به پيمانش وفا كند؟. 💎وفاى به عهد حتّى نسبت به مشركان لازم است؛ «فَأَتِمُّوا إِلَيْهِمْ عَهْدَهُمْ إِلى‌ مُدَّتِهِمْ» «5» تا پايان مدّت قرارداد به پيمانى كه با مشركان بسته‌ايد وفادار باشيد. همچنين در آيه 25 سوره رعد پيمان‌شكنان لعنت شده‌اند. 🔺عهد دو گونه است: عهدو پيمانى كه مردم با يكديگر مى‌بندند وبايد به آن وفادار باشند. 🔺و عهد وپيمانى كه خداوند براى رهبرى يك جامعه، بر عهده‌ى پيامبر يا امام قرار مى‌دهد كه‌اين عهد مقام الهى است. «لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ» «6» 💎بخشى از پيمان‌هاى الهى كه اين آيه بر آن تأكيد مى‌كند، همان پيمان‌هاى فطرى است كه خداوند در نهاد همه افراد بشر قرار داده است. 🔅 چنانكه حضرت على عليه السلام فلسفه‌ى نبوّت را شكوفا كردن پيمان فطرى مى‌داند. «و واتر اليهم انبيائه ليستأدوهم ميثاق فطرته» «7» «1». «وَ إِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثاقَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ» آل‌عمران، 187. «2». «وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ بَنِي آدَمَ» اعراف، 172. «3». بحار، ج 72، ص 198. «4». توبه، 111. «5». توبه، 4. «6». بقره، 124. «7». نهج‌البلاغه، خطبه 1. ادامه مطلب👇👇

❓سؤال: عهد خداوند چيست؟ پاسخ: از جمله‌ «لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ» استفاده مى‌شود كه رهبرى آسمانى، عهد خداوند است و از روايات نيز استفاده مى‌شود كه نماز، عهد خداوند است. 🔅 هرگونه تعهّدى كه انسان بين خود و خدا داشته باشد، عهد الهى است. قوانين عقلى، فكرى و احكام الهى نيز مصداق عهد الهى مى‌باشند. 💠علّامه مجلسى قدس سره به دنبال آيه‌ى‌ «وَ يَقْطَعُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ» يكصد وده حديث درباره اهميت صله رحم، بيان نموده و آنها را مورد بحث قرار داده است. «1» در اينجا برخى از نكات جالبى كه در آنها آمده را نقل مى‌كنيم: با بستگان خود ديدار داشته باشيد، هر چند در حدّ نوشاندن آبى باشد. صله‌ى رحم، عمر را زياد و فقر را دور مى‌سازد. با صله‌ى رحم، رزق توسعه مى‌يابد. بهترين قدم‌ها، قدمى است كه براى صله‌ى رحم و ديدار اقوام برداشته مى‌شود. در اثر صله رحم، به مقام مخصوصى در بهشت دست مى‌يابيد. به سراغ بستگان برويد، گرچه آنها بى اعتنايى كنند. صله‌ى رحم كنيد هر چند فاميل از نيكان نباشد. صله‌ى رحم كنيد، گرچه با سلام كردن باشد. صله‌ى رحم، مرگ و حساب روز قيامت را آسان مى‌كند. بويى از بهشت نصيب شخص قاطع رحم نمى‌شود. صله‌ى رحم باعث تزكيه عمل و رشد اموال مى‌شود. كمك مالى به فاميل، بيست و چهار برابرِ كمك به ديگران پاداش دارد. صله رحم كنيد، گرچه يكسال راه برويد. امام صادق عليه السلام مى‌فرمايد: «پدرم سفارش كرد، با افرادى كه با فاميل خود رابطه ندارند، دوست مشو». «2» «1». بحار، ج 71، ص 87. «2». تفسير راهنما ونورالثقلين. 🔖پیام ها 💢1- پيمان‌شكنى، شيوه‌ى فاسقان است. «الْفاسِقِينَ. الَّذِينَ يَنْقُضُونَ» (فعل مضارع، نشانه دوام و استمرار است.) 💢2- به پيمان فاسقان، اعتماد نكنيد. كسى‌كه پيمان خداوند را نقض مى‌كند، به عهد و پيمان ديگران وفادار نخواهد بود. «يَنْقُضُونَ، يَقْطَعُونَ» 💢3- انسان در برابر خداوند مسئول است، چون با عقل و فطرت خود، با او عهد و ميثاق بسته كه به احكام دين عمل كند. «عَهْدَ اللَّهِ» 💢4- اسلام با انزوا مخالف است. «أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ» 💢5- عهدشكن به خود ضربه مى‌زند، نه خداوند. «أُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُونَ» 📚تفسیر نور حجت الاسلام و المسلمين محسن قرائتى

‍ ❖﷽❖ 💎وَالَّذِينَ يَصِلُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَن يُوصَلَ وَيَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَيَخَافُونَ سُوءَ الْحِسَابِ ❣ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺁﻥ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﭘﻴﻮﻧﺪ ، ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ [ ﻋﻈﻤﺖ ﻭ ﺟﻠﺎﻝ ]ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺷﺎﻥ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺩﺭ ﻫﺮﺍﺳﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺣﺴﺎﺏ ﺳﺨﺖ ﻭ ﺩﺷﻮﺍﺭ ﺑﻴﻢ ﺩﺍﺭﻧﺪ . 💫ایه (٢١) سوره رعد ✨✨✨✨✨✨✨✨ 📝در تفسير عياشى از عمر بن مريم روايت شده كه گفت: از امام صادق (عليه السلام) از آيه (و الذين يصلون ما امر اللّه به ان يوصل )كردم، فرمود: 🕊 يكى از معانيش صله رحم است، ولى نهايت درجه و بهترين مصاديق آن اين است كه با ما پيوند داشته باشى. 📚 برگرفته از تفسیر المیزان

❖﷽❖ وَاتَّبَعُوا مَا تَتْلُو الشَّيَاطِينُ عَلَىٰ مُلْكِ سُلَيْمَانَ وَمَا كَفَرَ سُلَيْمَانُ وَلَٰكِنَّ الشَّيَاطِينَ كَفَرُوا يُعَلِّمُونَ النَّاسَ السِّحْرَ وَمَا أُنزِلَ عَلَى الْمَلَكَيْنِ بِبَابِلَ هَارُوتَ وَمَارُوتَ وَمَا يُعَلِّمَانِ مِنْ أَحَدٍ حَتَّىٰ يَقُولَا إِنَّمَا نَحْنُ فِتْنَةٌ فَلَا تَكْفُرْ فَيَتَعَلَّمُونَ مِنْهُمَا مَا يُفَرِّقُونَ بِهِ بَيْنَ الْمَرْءِ وَزَوْجِهِ وَمَا هُم بِضَارِّينَ بِهِ مِنْ أَحَدٍ ✨ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ ✨ وَيَتَعَلَّمُونَ مَا يَضُرُّهُمْ وَلَا يَنفَعُهُمْ وَلَقَدْ عَلِمُوا لَمَنِ اشْتَرَاهُ مَا لَهُ فِي الْآخِرَةِ مِنْ خَلَاقٍ وَلَبِئْسَ مَا شَرَوْا بِهِ أَنفُسَهُمْ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ ﻭ [ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ] ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﺷﻴﺎﻃﻴﻦ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﭘﺎﺩﺷﺎﻫﻲ ﺳﻠﻴﻤﺎﻥ [ ﺍﺯ ﻋﻠﻢ ﺳﺤﺮ ﺑﺮ ﻣﺮﺩم ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪﻧﺪ ] ﭘﻴﺮﻭﻱ ﻛﺮﺩﻧﺪ . ﻭ [ ﺳﻠﻴﻤﺎﻥ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﺤﺮ ﻧﻴﺎﻟﻮﺩ ﺗﺎ ﻛﺎﻓﺮ ﺷﻮﺩ ، ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ] ﺳﻠﻴﻤﺎﻥ ﻛﺎﻓﺮ ﻧﺸﺪ ، ﻭﻟﻲ ﺷﻴﺎﻃﻴﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﺩم ﺳﺤﺮ ﻣﻰ ﺁﻣﻮﺧﺘﻨﺪ ، ﻛﺎﻓﺮ ﺷﺪﻧﺪ . ﻭ [ ﻧﻴﺰ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ] ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺮ ﺩﻭ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﻫﺎﺭﻭﺕ ﻭ ﻣﺎﺭﻭﺕ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﺑﺎﺑﻞ ﻧﺎﺯﻝ ﺷﺪ [ ﭘﻴﺮﻭﻱ ﻛﺮﺩﻧﺪ ] ، ﻭ ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺁﻥ ﺩﻭ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﻧﻤﻰ ﺁﻣﻮﺧﺘﻨﺪ ﻣﮕﺮ ﺁﻧﻜﻪ ﻣﻰ ﮔﻔﺘﻨﺪ : ﻣﺎ ﻓﻘﻂ ﻣﺎﻳﻪ ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﻴﻢ [ ﻭ ﻋﻠﻢ ﺳﺤﺮ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺳﺎﺣﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﺎﻃﻞ ﻛﺮﺩﻥ ﺳﺤﺮﺷﺎﻥ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻣﻰ ﺩﻫﻴﻢ ] ، ﭘﺲ [ ﺑﺎ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺭﺩﻱ ﻛﻪ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﻭ ﺣﺮﺍم ﺍﺳﺖ ] ﻛﺎﻓﺮ ﻣﺸﻮ . ﺍﻣﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﻭ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ [ ﺍﺯ ﺳﺤﺮ ] ﻣﻰ ﺁﻣﻮﺧﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﺮﺩ ﻭ ﻫﻤﺴﺮﺵ ﺟﺪﺍﻳﻲ ﻣﻰ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻨﺪ ; ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺁﻥ ﺳﺤﺮ ﺟﺰ ﺑﻪ ﺍﺫﻥ ﺧﺪﺍ ﻗﺪﺭﺕ ﺁﺳﻴﺐ ﺭﺳﺎﻧﺪﻥ ﺑﻪ ﻛﺴﻲ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ ; ﻭ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﭼﻴﺰﻱ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺁﻣﻮﺧﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺁﺳﻴﺐ ﻣﻰ ﺭﺳﺎﻧﻴﺪ ﻭ ﺳﻮﺩﻱ ﻧﻤﻰ ﺑﺨﺸﻴﺪ ; ﻭ ﻳﻘﻴﻨﺎً [ ﻳﻬﻮﺩ ] ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺧﺮﻳﺪﺍﺭ ﺳﺤﺮ ﺑﺎﺷﺪ ، ﺩﺭ ﺁﺧﺮﺕ ﻫﻴﭻ ﺑﻬﺮﻩ ﺍﻱ ﻧﺪﺍﺭﺩ . ﻭ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺑﺪﭼﻴﺰﻱ ﺍﺳﺖ ﺁﻧﭽﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻓﺮﻭﺧﺘﻨﺪ ﺍﮔﺮ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻣﻰ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ . .(١٠٢)بقره وَلَوْ أَنَّهُمْ آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَمَثُوبَةٌ مِّنْ عِندِ اللَّهِ خَيْرٌ لَّوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺁﻧﺎﻥ [ ﺍﺯ ﺭﻭﻱ ﺣﻘﻴﻘﺖ ] ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻣﻰ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﻭ [ ﺍﺯ ﺳﺤﺮ ﻭ ﺟﺎﺩﻭ ] ﭘﺮﻫﻴﺰ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ، ﻗﻄﻌﺎً ﭘﺎﺩﺍﺷﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺪﺍﺳﺖ [ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻧﺎﻥ ] ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻮﺩ ، ﺍﮔﺮ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ .(١٠٣) بقره ادامه مطلب(شرح)👇👇

❖﷽❖ 📚سخنرانی حجت‌ الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره بقره - آیه‌ی ۱۰۲ آنچه از روایات استفاده می شود آن است که حضرت سلیمان (ع) براى جلوگیرى از انحراف یا سوء استفاده، دستور داد اوراق ساحران را جمع آورى و نگهدارى کنند. ولى بعد از وفات او گروهى به آن نوشته ها دست یافته و مشغول تعلیم و اشاعه سحر در میان مردم شدند. ❗️ آنان حتّى معجزات حضرت سلیمان را سحر معرّفى کرده و پیامبرى او را منکر شدند. و برخى از بنی اسرائیل نیز به جاى پیروى از تورات به سراغ سحر و جادو رفتند. این کار چنان شهرت و گسترش یافت که یهود زمان پیامبر اسلام (ص) نیز سلیمان را ساحرى زبردست مى دانستند و او را به عنوان پیامبر نمى شناختند! ❌این آیه، گناه و انحراف رها کردن تورات و پیروى از شیاطین سحرآموز را بیان مى کند که یهود به جاى تورات از آنچه شیاطین در زمان سلیمان بر مردم مى خواندند، پیروى مى کردند. آنان براى توجیه کار خویش، نسبت سحر به سلیمان نیز مى دادند، در حالى که سلیمان مرد خدا بود و کارش معجزه، و شیاطین در جهت مخالف او و کارشان سحر بود. ⛔️علاوه بر آنچه گذشت، یهود از منبع دیگرى نیز به سحر دست یافتند. بدین طریق که خداوند دو فرشته را به نام «هاروت» و «ماروت» به صورت انسان در شهر «بابل» در میان مردم قرار داد که روش ابطال و خنثى سازى سحر و جادو را به آنان بیاموزند. امّا براى اینکار لازم بود ابتدا آنان را با سحر آشنا سازند. چون انسان تا فرمول ترکیبى چیزى را نداند، نمى تواند آنرا خنثى نماید. لذا فرشته ها، ابتدا طریق سحر و سپس طریقه ابطال آن را مى آموختند و قبل از آموزش با شاگردان خود شرط مى کردند که از آن سوء استفاده نکنند و مى گفتند: این کار مایه فتنه و آزمایش است، مبادا در مسیر مبارزه و خنثى سازى، خودتان گرفتار شوید. امّا یهود از آن آموزش سوء استفاده نموده و از آن براى مقاصد ناشایست بهره بردند و حتّى براى جدایى میان مرد و همسرش بکار گرفتند. 🔅قرآن در اینجا نکته اى را یادآور مىشود که جاى دقت و تأمل است. می فرماید: ساحر با داشتن علمِ سحر، از دایره ى قدرت الهى خارج نیست و بدون اراده ى خدا قادر به انجام کارى نیست و به کسى نمى تواند ضررى برساند، ولى از آنجایى که خداوند براى هر چیز اثرى قرار داده است، سحر و جادو نیز می تواند اثرات سویى داشته باشد که از آن جمله تأثیر آن بر روابط زناشویى و خانوادگى است. 📛سحر، به فن ظریف و دقیقى گفته مى شود که امور را از مسیر عادّى خود منحرف مى سازد. و گاهى سحر به معنى خدعه، و باطل را در شکل و قالب حقّ آوردن، آمده است. بابل» نام منطقه اى حدود نجف و کربلاى فعلى بوده است. ✅پیام ها 🔖۱- در حکومت حقّ و زمامدارى حاکم الهى نیز همه ى مردم اصلاح نمى شوند، گروهى کجروى مى کنند. «واتبعوا ماتتلوا الشیاطین على ملک سلیمان» 🔖۲- شیاطین، در حکومت سلیمان نیز بیکار نمى نشینند و پى درپى القاى سوء مى کنند. «ما تتلواالشیاطین على ملک سلیمان» 🔖۳- حکومت، با نبوّت منافات ندارد. برخى انبیا حکومت داشته اند. «ملک سلیمان» 🔖۴- ساحران براى مقدّس جلوه دادن و توجیه کار خود، سلیمان را نیز ساحر معرّفى مىکردند. «وما کفر سلیمان» 🔖۵ - خداوند، از مقام انبیا در برابر تهمت دیگران دفاع مىکند. «و ما کفر سلیمان» 🔖۶- تعلیم وتعلّم واِعمال سحر، در ردیف کفر است. «کفروا یُعلّمون النّاس السحر» 🔖۷- براى مقابله با علوم مضرّ وعقاید انحرافى، آگاهى صالحان از آنها لازم است. «ما انزل على الملکین» 🔖۸ - در مقام تعلیم، معلّم باید نسبت به کاربردهاى منفى علوم هشدار دهد. «وما یُعلّمان... حتّى یقولا... فلا تکفر» 🔖۹- انسان در بین دو آموزش قرار داد: هم وساوس شیطانى؛ «یعلّمون الناس السحر» و هم الهامات الهى. «وما یعلّمان» 🔖۱۰- فرشتگان نیز می توانند معلّم انسانها شوند. «ما یعلّمان ...حتّى یقولا» 🔖۱۱- گاهى علم ودانش، وسیله آزمایش است. «انّما نحن فتنة» 🔖۱۲- تفرقه انداختن میان زن و شوهر، کارى شیاطینى و در حدّ کفراست. «فلا تکفر فیتعلّمون منهما ما یفرّقون به بین المرء...» 🔖۱۳- دانش و آموزش همیشه مفید نیست، گاهى مضرّ و زیان آور نیز مى باشد. «یتعلّمون ما یضرّهم و لاینفعهم» 🔖۱۴- سحر و جادو واقعیّت دارد ودر زندگى انسان مؤثّر است. «یفرّقون به...» 🔖۱۵- ساحر دست به کارهایى می زند، ولى تمام تأثیر و تأثرات زیر نظر خداست. میتوان از طریق پناه بردن به خداوند و استعاذه و توکّل و دعا و صدقه از توطئه ها نجات یافت. «و ماهم بضارین» 🔖۱۶- ساحران شاید به پول و شهرتى برسند، ولى در قیامت بهرهاى ندارند. «ماله فى الاخرة من خلاق» 🔖۱۷- کسى که به سراغ تفرقه اندازى و سحر می رود، انسانیّت خود را از دست مى دهد. «لبئس ما شروا به انفسهم» 🔺در روایات نیز وارد شده که ساحر، کافر و مجازاتش قتل است.