ادامه در عصر محمد(ص) ناحیه ی شمالی از قبایل متحرکی تشکیل می شده دارای جمجمه های دراز و موهای زبر و همه به عربی خالص تکلم می کرده اند و مردمانی بالطبع آزاد منش و حریت خواه و دارای قوه ی تصوریه ی قوی که هزاران سال کشمکش با جوع و فقر به خصال فردیت و جنگ آوری و غارت گری تربیت شده بودند. در زبان و عادات و آداب به همه جهت از بنی اعمام جنوبی خودشان ( سکنهی یمن) مختلف و جداگانه بوده اند چه آنها با جمجمه های گرد و بنی های عقابی در آن ناحیه نسبتا حاصلخیز به کشاورزی و باغبانی روزگار می گذرانیده و به یک نوع لهجه ی سامی شبیه به عربی آمیخته به حبشی که به گوش اعراب شمالی عجیب می آمد سخن می گفتند. قبل از ظهور اسلام عربستان شمالی با ممالک مجاور خود تماس و آمیزش نداشت و هیچ وقت ملک آنها را قومی اجنبی فتح نکرده بود در صورتی که عربستان جنوبی که از منافع باران و آفتاب اراضی آن بهره ور می شد و از برکات تجارت و بازرگانی ادوار آبادی و عمران را طی می کرده و باقی شهرها و بلاد آباد به مزارع سرسبز و باغات مشجر بود. مهاجمین صحرا غالبا به طمع ملک و مال بر کشور ایشان می تاختند از این سبب با بیگانگان جنگها داشته و قلاع استحکامات بنا نهاده و در منافع اقتصادی با یکدیگر رقابت ها کرده و به ملوک وادی خود مالیات های سنگین پرداخته و دردسرهای کسب و تجارت را تحمل می کرده و گاهی به روزگارهای خوش و راحت و زمانی ایام سخت و صعوبت را می گذرانیدند. وقتی که بطليموس های مصر و بعد از ایشان رومیان بیزانس کشتی به سواحل هند راندند، این مردم ساکن جنوب عربستان در نتیجه راه انحطاط اقتصادی را شروع کردند. قسمت سوم دیار عربستان که از نظر مطالعه ما مهم تر است عبارت از ناحیه ی کوهستانی است که در آنجا یک رشته جبال به موازات دریای احمر از سواحل یمن در جنوب شروع شده به خلیج عقبه در شمال غربی می پیوندد. ارتفاع بعضی از قله های آن کوهستان از ده هزار پا تجاوز می کند دامنه های غربی این رشته جبال ناگهانی به دریای احمر منتهی می شود ولی دامنه های شرقی آن به تدریج نشیب یافته صحراهای مسطح و دشت های بایر تشکیل میدهد که در اطراف آن جابجا وادی ها با مجاری میاه بسیارعمیق به وجود آمده است که در ریگستان های سرخ فام در بیابان مرکزی پیوسته و بالاخره در صحراهای ساحلی به کنار خلیج فارس می رسد. در اینجا هر چند بعضی نقاط مانند شهر طایف و مدینه ندرتا وجود دارد که آب ها تحت الارضى آنجا به سطح خاک رسیده و زمین را قابل زراعت و غرس اشجار ساخته ولی روی هم رفته این ناحیه ی کوهستانی سراسر خشک است و رگبارهای شدید طوفانی گاهی در آنجا روی می دهد ولی همین که سیلاب عبور کرد و در اعماق دره ها در مجاری وادی ها فروافتاد باز به همان حال خشکی بر میگردد. این بود وضع جغرافیایی این ناحیه. اما از جنبه ی تاریخی این قسمت، ناحیه ی مهم جزيره العرب می باشد. زیرا روزگاری دراز همین منطقه حلقه اتصال سرزمین آباد یمن به بازارهای دنیای متمدن در اطراف بحر الروم بوده است و بر فراز تلال و جبال اراضی مرتفعه ی آن قوافل عرب سال ها قبل از تولد عیسی راه می پیموده و جابجا ایستگاه های تجارتی به وجود آورده بودند که مکه و طایف و يثرب (مدینه) از آن جمله اند. بالاخره این شاهراه بزرگ در کنار نهر شهر تاریخی پترا' بدو خط منشعب شده: یکی شمال به شام و دیگری جنوب به مصر می رفته است. آبادی کشور حجاز که وطن محمد (ص) است قبل از ظهور اسلام در مرحله ی اول مديون وجود همین خط شاهراه تجارتی است که کاروان ها در جنوب شمال آن راه پیمایی می کرده اند. #اسلام #تاریخ_جامع_ادیان #مستشرقین #جان_بایر_ناس @sghanrani