#تفسیر_قرآن 😍 تفسیر سوره بقره - آیه‌ ۲۵ وَبَشِّرِ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّلِحَتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّتٍ تَجْرِى مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَرُ کُلَّمَا رُزِقُواْ مِنْهَا مِنْ ثَمَرَةٍ رِّزْقاً قَالُواْ هَذَا الَّذِى رُزِقْنَا مِن قَبْلُ وَأُتُواْ بِهِ مُتَشَبِهاً وَلَهُمْ فِیهَا أَزْوَ جٌ مُّطَهَّرَةٌ وَهُمْ فِیهَا خَلِدُونَ‏ ترجمه : و کسانى را که ایمان آورده وکارهاى شایسته انجام داده ‏اند، مژده بده که برایشان باغهایى است که نهرها از پاى (درختان) آن جارى است، هرگاه میوه‏اى از آن (باغها) به آنان روزى شود، گویند: این همان است که قبلاً نیز روزى ما بوده، در حالى که همانند آن نعمت‏ها به ایشان داده شده است (نه خود آنها) و براى آنان در بهشت همسرانى پاک و پاکیزه است و در آنجا جاودانه‏ اند. شاید مراد از «متشابهاً» این باشد که بهشتیان در نگاه اوّل، میوه‏ ها را مانند میوه ‏هاى دنیوى مى‏ بینند ومى‏ گویند: شبیه همان است که در دنیا خورده بودیم، لکن بعد از خوردن مى‏ فهمند که طعم و لذّت تازه‏اى دارد. و شاید مراد این باشد که میوه‏‌هایى به آنان داده مى‏‌شود که همه از نظر خوبى و زیبایى و خوش عطرى یکسانند و مانند میوه‏‌هاى دنیا درجه یک، دو و سه ندارد. در قرآن، معمولاً ایمان و عمل صالح در کنار هم مطرح شده است، ولى ایمان بر عمل صالح مقدم قرار گرفته است. آرى، اگر اتاقى از درون نورانى شد، شعاع این نور از روزنه و پنجره‏‌ها بیرون خواهد زد. ایمان، درونِ انسان را نورانى و قلب نورانى، تمام کارهاى انسان را نورانى مى‌‏کند. برکات ایمان و عمل صالح بسیار است که در آیات قرآن به آنها اشاره شده است. همسران بهشتى دو نوع هستند: الف: یکى حور العین که همچون لؤلؤ و باکره هستند و در همان عالم آفریده مى‏‌شوند. «أنشاناهنّ إنشاء» ب: همسران مؤمن دنیایى که با چهره ‏اى زیبا در کنار همسرانشان قرار مى ‏گیرند. «ومن صلح من ابائهم و أزواجهم» از امام صادق (ع) درباره‏ ازواج مطهّره سؤال شد، فرمودند: همسران بهشتى آلوده به حیض و حدث نمى‏ شوند. 🌸پیام ها:🌸 ۱- مژده و بشارت همراه با هشدار و اخطار (در آیه قبل) یکى از اصول تربیت است. «فَاتقوا النار... وبَشّر الذین آمنوا...» ۲- ایمان قلبى باید توأم با اعمال صالح باشد. «آمنوا و عَملوا الصالحات» ۳- انجام همه‏‌ى کارهاى صالح و شایسته، کارساز است، نه بعضى از آنها. «عَملوا الصالحات» («الصالحات» هم جمع است و هم (الف‏ولام) دارد که به معناى همه کارهاى خوب است.) ۴- کارهاى شایسته و صالح، در صورتى ارزش دارد که برخاسته از ایمان باشد، نه تمایلات شخصى و جاذبه‏‌هاى اجتماعى. اوّل «آمنوا» بعد «عملوا الصالحات» ۵ - محرومیت‏‌هایى که مؤمن به جهت رعایت حرام و حلال در این دنیا مى‏‌بیند، در آخرت جبران مى‏‌شود. «رُزقوا» ۶- ما در دنیا نگرانِ از دست دادن نعمت‌‏ها هستیم، امّا در آخرت این نگرانى نیست. «و ُهم فیها خالدون» ۷- آشنایى با سابقه‏‌ى نعمت‌‏ها، بر لذّت کامیابى مى‌‏افزاید. «رزقنا من قبل» ۸ - همسران بهشتى نیز پاکیزه‏ اند. «ازواج مطهّرة» @SERATOLMAHDI

تفسیر سوره بقره - آیه‌ ۲۶ #تفسیر_قرآن 😍 إِنَّ اللَّهَ لَا یَسْتَحِى أَن یَضْرِبَ مَثَلاً مَّا بَعُوضَةً فَمَا فَوْقَهَا فَأَمَّا الَّذِینَ ءَامَنُواْ فَیَعْلَمُونْ أَنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّهِمْ وَأَمَّا الَّذِینَ کَفَرُواْ فَیَقُولُونَ مَاذآ أَرَادَ اللَّهُ بِهَذا مَثَلاً یُضِلُّ بِهِ کَثِیراً وَیَهْدِى بِهِ کَثِیراً وَمَا یُضِلُّ بِهِ إِلّاَ الْفَسِقِینَ‏ ترجمه : همانا خداوند از اینکه به پشه‏ اى (یا فروتر) یا بالاتر از آن مثال بزند شرم ندارد، پس آنهایى که ایمان دارند مى‏ دانند که آن(مثال) از طرف پروردگارشان به حقّ است، ولى کسانى که کفرورزیدند گویند: خداوند از این مثل چه منظورى داشته است؟ (آرى،) خداوند بسیارى را بدان (مثال) گمراه و بسیارى را بدان هدایت مى ‏فرماید. (امّا آگاه باشید که) خداوند جز افراد فاسق را بدان گمراه نمى‏ کند. کلمه «بعوض» به معناى پشه و ریشه‏‌ آن از «بعض» مى‏‌باشد که به جهت کوچکى جثّه به آن اطلاق شده است. مثال‏‌هاى قرآن، براى همه‏‌ى مردم است و از هر نوع مثلى نیز در آن آمده است: «ولقد ضربنا للنّاس فى هذا القران من کلّ مثل» البتّه این مثل‏ها را نباید ساده انگاشت، زیرا دانشمندان، کُنه آن را درک مى‏ کنند: «وتلک الامثال نَضربُها للنّاس و ما یَعقلها الاّ العالمون» در مثال زدن، تذکّر، تفهیم، تعلیم، بیان و پرده‏ بردارى از حقایق نهفته است و در کتاب‏‌هاى آسمانىِ پیشین نیز همانند تورات و انجیل و در سخنان حضرت رسول (ص) و ائمه اهل‏ بیت فراوان دیده مى‏‌شود. در تورات نیز بخشى به نام «أمثال سلیمان» وجود دارد. بعضى از مخالفان اسلام که از برخورد منطقى و آوردن مثلِ قرآن عاجز ماندند، مثال‏‌هاى قرآن را بهانه قرار داده و مى‏‌گفتند: شأن خداوند برتر از آن است که به حیواناتى چون مگس یا عنکبوت مثال بزند. و این مثال‏‌ها با مقام خداوند سازگار نیست. و بدینوسیله در آیات قرآن تشکیک مى‏‌کردند. [ خداوند با نزول این آیه به بهانه‌‏گیرى‏‌هاى آنان پاسخ مى‌‏دهد. سؤال: چرا خداوند گروهى را با قرآن و مثال‏‌هاى آن گمراه مى‏‌کند؟ پاسخ: خداوند کسى را گمراه نمى‏ کند، بلکه هرکس در برابر حقایق قرآن بایستد، خود گمراه مى‏‌شود و بدین معنى مى‏‌توان گفت که قرآن، سبب گمراهى او گردید. چنانکه در پایان همین آیه مى‏‌فرماید: «وما یضلّ به الاّ الفاسقین» یعنى فسق مردم سبب گمراهى آنان مى‌‏باشد. راستى مگر مى‏‌شود خداوند مردم را به ایمان تکلیف کند، ولى خودش آنان را گمراه کند!؟ و مگر مى شود این همه پیامبر و کتب آسمانى نازل کند، ولى خودش مردم را گمراه کند!؟ مگر مى‏‌شود از ابلیس به خاطر گمراه کردن انتقاد کند، ولى خودش دیگران را گمراه نماید!؟ گرچه در این آیه، هدایت و گمراهى بطور کلّى به خداوند نسبت داده شده است، ولى آیات دیگر، مسئله را باز نموده و مى‏‌فرماید: «یَهدى الیه من أناب» خداوند کسانى را هدایت مى‌‏کند که به سوى او بروند. و «یَهدى به اللَّه من اتّبع رضوانه» به دنبال کسب رضاى او باشند. و «الذین جاهدوا فینا لنهدینهم سبلنا» آنان که در راه او جهاد کنند. و بر عکس، کسانى که با اختیار خود در راه کج حرکت کنند، خداوند آنان را به حال خود رها مى‏‌کند. مراد از گمراه کردن خدا نیز همین معناست. چنانکه درباره کافران، ظالمان، فاسقان و ُمسرفان جمله «لا یهدى» بکار رفته است. به‏ قول سعدى: راه است و چاه و دیده بینا و آفتاب‏ - تا آدمى نگاه کند، پیش پاى خویش چندین چراغ دارد و بى‏راهه مى ‏رود - بگذار تا بیفتد و بیند، سزاى خویش 🌸پیام ها:🌸 ۱- حیا و شرم در مواردى است که کار شرعاً، عقلاً یا عرفاً مذموم باشد. امّا در بیان حقایق، شرم و خجالت پسندیده نیست. «لا یَستحیى» ۲- حقایق والا و مهم را مى‏توان با زبان ساده و مثال بیان نمود. «ان یضرب مثلاً» ۳- مؤمن کلام خدارا باور دارد و مطیع آن است. «یَعلمون انّه الحق» ۴- مثال‏هاى قرآن، وسیله تربیت و رشد است. «فیعلمون انه الحق من ربهم» ۵ - مثال‏هاى قرآن، حقّ و در مقام بیان حقایق است. «انّه‏الحق» ۶- انسانِ حقیقت‏ جو، از هر نورى راه را مى‏ یابد، ولى شخص بهانه‏‌گیر و اشکال‏ تراش، به هر چراغى خرده مى‏ گیرد. «ماذا اَراد اللَّه بهذا مَثلاً» ۷- کفر و لجاجت، عامل بهانه‏‌گیرى است. «ماذا اراد اللَّه بهذا مثلاً» ۸ - فسق، موجب گمراهى و مانع شناخت حقایق است. «ومایضلّ به الاّ الفاسقین» ۹- مثال‏‌هاى قرآن، وسیله هدایت یا ضلالت است. «یُضلُّ به، یهَدى به» ۱۰- خداوند، پیمان‏ شکن را فاسق و فاسق را گمراه مى‏ کند. «و ما یضل به الا الفاسقین»

تفسیر سوره بقره - آیه‌ ۲۷ #تفسیر_قرآن 😍 پیمان‏‌هاى الهى که در این آیه مطرح گردیده، متعدّد است: خداوند از انبیا پیمان گرفته تا آیات الهى را به مردم بگویند. و از اهل کتاب تعهّد گرفته تا کتمان حقایق نکنند و به بشارت‏‌هاى تورات و انجیل که درباره حضرت رسول (ص) آمده است عمل نمایند. و از عامّه مردم نیز عهد گرفته، به فرمان الهى عمل کرده و راه شیطان را رها کنند. در اسلام وفاى به عهد واجب است، حتّى نسبت به کفّار. و عهدشکن، منافق معرّفى شده است، هرچند که اهل نماز باشد. حضرت رسول (ص) فرمودند: «لا دینَ لمَن لا عَهد لَهُ» آن کس که پایبند تعهّدات خود نیست، از دین بهره ‏اى ندارد. خداوند در این آیه فرمان داده تا با گروه‏ هایى پیوند و رابطه داشته باشیم: «اََمرُ اللَّه به ان یوصل» در روایات آن گروه‏ها چنین معرّفى شده‏‌اند: رهبران آسمانى، دانشمندان، خویشاوندان، مؤمنین، همسایگان و اساتید. و هرکس رابطه‏‌ خود را با این افراد قطع کند، خود خسارت مى‏‌بیند. زیرا جلو رشد و تکاملى را که در سایه این ارتباطات مى‏‌توانسته داشته باشد، گرفته است. وفاى به عهد، کمالى است که خداوند خود را به آن ستوده است؛ «و من اوفى بعَهده من اللَّه» کیست که بهتر از خدا به پیمانش وفا کند؟. وفاى به عهد حتّى نسبت به مشرکین لازم است؛ «فَاتموا الیهم عَهدهم الى مُدّتهم» تا پایان مدّت قرارداد به پیمانى که با مشرکین بسته‏ اید وفادار باشید. همچنین در آیه ۲۵ سوره رعد پیمان‏‌شکنان لعنت شده‏‌اند. عهد دو گونه است: عهد و پیمانى که مردم با یکدیگر مى‏‌بندند وباید به آن وفادار باشند. و عهد و پیمانى که خداوند براى رهبرى یک جامعه، بر عهده‏‌ى پیامبر یا امام قرار مى‏‌دهد که این عهد مقام الهى است. «لا یَنالُ عَهدى الظالمین» بخشى از پیمان‏هاى الهى که این آیه بر آن تأکید مى‏‌کند، همان پیمان‏‌هاى فطرى است که خداوند در نهاد همه افراد بشر قرار داده است. چنانکه امام علی (ع) فلسفه‏‌ى نبوّت را شکوفا نمودن پیمان فطرى مى‏‌داند. «و َواتر الیهم َانبیائه لیستأدوهُم میثاقَ فطرَتُُه» سؤال: عهد خداوند چیست؟ پاسخ: از جمله «لا ینالُ عَهدى الظالمین» استفاده مى‏‌شود که رهبرى آسمانى، عهد خداوند است و از روایات نیز استفاده مى‏‌شود که نماز، عهد خداوند است. هرگونه تعهّدى که انسان بین خود و خدا داشته باشد، عهد الهى است. قوانین عقلى، فکرى و احکام الهى نیز مصداق عهد الهى مى‏‌باشند. علاّمه مجلسى قدس سره به دنبال آیه‏‌ى «و یَقطعون ما امر اللَّه به ان یوصل» یکصد و ده حدیث درباره اهمیت صله رحم، بیان نموده و آنها را مورد بحث قرار داده است. ما در اینجا برخى از نکات جالبى را که در آن روایات آمده، نقل مى‏‌کنیم: * با بستگان خود دیدار داشته باشید، هر چند در حدّ نوشاندن آبى باشد. * صله رحم، عمر را زیاد و فقر را دور مى‏‌سازد. * با صله رحم، رزق توسعه مى‏‌یابد. * بهترین قدم‏ها، قدمى است که براى صله‏ ى رحم و دیدار اقوام برداشته مى‏‌شود. * در اثر صله رحم، به مقام مخصوصى در بهشت دست مى ‏یابید. * به سراغ بستگان بروید، گرچه آنها بى اعتنایى کنند. * صله رحم کنید هر چند فامیل از نیکان نباشد. * صله رحم کنید، گرچه با سلام کردن باشد. * صله‏‌ى رحم، مرگ و حساب روز قیامت را آسان مى‏‌کند. * بویى از بهشت نصیب شخص قاطع رحم نمى‏ شود. * صله‏ ى رحم باعث تزکیه عمل و رشد اموال مى‏ شود. * کمک مالى به فامیل، بیست و چهار برابرِ کمک به دیگران پاداش دارد. * صله رحم کنید، گرچه یکسال راه بروید. امام صادق (ع) مى‏‌فرماید: پدرم سفارش کرد، با افرادى که با فامیل خود رابطه ندارند، دوست مشو. 🌸پیام ها:🌸 ۱- پیمان‏ شکنى، شیوه‏ فاسقان است. «الفاسقین. الّذین ینقضون» (فعل مضارع، رمز دوام است.) ۲- به پیمان فاسقان، اعتماد نکنید. کسى که پیمان خداوند را نقض مى‏ کند، به عهد و پیمان دیگران وفادار نخواهد بود. «ینقضون، یقطعون» ۳- انسان در برابر خداوند مسئول است، چون با عقل و فطرت خود، با او عهد و میثاق بسته که به احکام دین عمل کند. «عهد اللَّه» ۴- اسلام با انزوا مخالف است. «امر اللَّه ان یوصل» ۵ - عهدشکن، به تدریج مفسد مى‏ شود. «ینقضون، یفسدون» ۶- عهدشکن به خود ضربه مى‏ زند، نه خداوند. «اولئک هم الخاسرون» @SERATOLMAHDI

تفسیر سوره بقره - آیه‌ ۳۳ #تفسیر_قرآن 😍 قَالَ یَادَمُ أَنْبِئْهُمْ بِأَسْمَآئِهِمْ فَلَمَّآ أَنبَأَهُمْ بِأَسْمَآئِهِمْ قَالَ أَلَمْ أَقُل لَّکُمْ إِنِّى أَعْلَمُ غَیْبَ السَّمَوَ تِ وَالْأَرْضِ وَ أَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَ مَا کُنتُمْ تَکْتُمُونَ ترجمه ": (خداوند) فرمود: اى آدم فرشتگان را از نام‏هاى آنان خبر ده. پس چون آدم آنها را از نام‏ هایشان خبر داد، خداوند فرمود: که آیا به شما نگفتم که اسرار آسمان‏ها و زمین را مى‏ دانم و آنچه را آشکار مى‏کنید و آنچه را پنهان مى ‏داشتید (نیز) مى‏ دانم. ۱- به استعدادهای لایق، فرصت شکوفایی و بروز بدهید. (انبئهم باسمائهم) ۲- در آزمون علمی که خداوند برگزار نمود، آدم بر فرشتگان برتری یافت. (فلمّا انبئهم باسمائهم) ۳- ملائکه علاوه بر آنچه گفتند، مسائلی راهم کتمان می داشتند. (کنتم َتکتُمون)

تفسیر سوره بقره - آیه‌ ۴۰ #تفسیر_قرآن 😍 یَبَنِى إِسْر ءِیلَ اذْکُرُواْ نِعْمَتِىَ الَّتِى أَنْعَمْتُ عَلَیْکُمْ وَأَوْفُواْ بِعَهْدِى أُوفِ بِعَهْدِکُمْ وَإِیَّىَ فَارْهَبُونِ‏ ترجمه : اى فرزندان اسرائیل! نعمت‏هایم را که به شما ارزانى داشتم، به خاطر بیاورید و به پیمانم (که بسته‏اید) وفا کنید، تا من (نیز) به پیمان شما وفا کنم و تنها از من پروا داشته باشید اسرائیل، نام دیگر حضرت یعقوب است که از دو کلمه‏ ى «اسر» و «ئیل» ترکیب یافته است. «اسر» به معناى بنده و «ئیل» به معناى خداوند است. بنابراین اسرائیل در لغت به معناى بنده‏‌ى خداست. تاریخ بنى‏ اسرائیل و اسارت آنان به دست فرعونیان و نجات آنها به دست حضرت موسى (ع) و بهانه‏‌گیرى و ارتداد آنان، یک سرنوشت و تاریخ ویژه ‏اى براى این قوم به وجود آورده است. این تاریخ براى مسلمانان نیز آموزنده و پندآموز است که اگر به هوش نباشند، به گفته روایات به همان سرنوشت گرفتار خواهند شد. پیمان‏ه‌اى الهى، شامل احکام کتاب‏‌هاى آسمانى و پیمان‏ه‌اى فطرى که خداوند از همه گرفته است، مى‏ شود. در قرآن به مسئله امامت، عهد گفته شده است: «لاینال عَهدِى الظالِمین» یعنى پیمان من »مقام امامت« به افراد ظالم نمى‏‌رسد. پس وفاى به عهد یعنى وفاى به امام و رهبر آسمانى و اطاعت از او. ضمناً در روایات مى‏‌خوانیم: نماز عهد الهى است. 🌸پیام‌ها:🌸 ۱- یاد نعمت های پروردگار، سبب محبّت و اطاعت اوست. (اُذکُروا... اوفوا) به هنگام دعوت به سوی خداوند، از الطاف او یاد کنید تا زمینه ی پذیرش پیدا شود. (اُذکُروا) ۲- یاد و ذکر نعمت ها، واجب است. (اذکروا) ۳- نعمت هایی که به نیاکان داده شده، به منزله ی نعمتی است که به خود انسان داده شود. با اینکه نعمت ها به اجداد یهودِ زمان پیامبر داده شده بود، امّا خداوند به نسل آنان می گوید فراموش نکنند. (اُذُکُروا) ۴- وفا به پیمان های الهی، واجب است. (عهدی) ۵ - بهره گیری از الطاف خداوند، مشروط به گام برداشتن در مسیر تکالیف الهی است. (اوفوا بعهدی اوف بعهدکم) آری، اگر مطیع خدا بودیم، خداوند نیز دعاهای ما را مستجاب خواهد کرد. (اوفوا بعهدی اوفِ بِعَهدِکُم) ۶- در انجام تکالیف الهی، از هیچ قدرتی نترسیم و ملاحظه ی کسی را نکنیم. تبلیغات سوء دشمن، ملامت ها، تهدیدها و توطئه ها مهم نیست، قهر خدا از همه مهم‌تر است. (وّ ایّای فارهَبون)

تفسیر سوره بقره - آیه‌ ۴۱ #تفسیر_قرآن 😍 وَءَامِنُواْ بِمَآ أَنزَلْتُ مُصَدِّقاً لِّمَا مَعَکُمْ وَلَا تَکُونُواْ أَوَّلَ کَافِرٍ بِهِ وَلَا تَشْتَرُواْ بِایتِى ثَمَناً قَلِیلاً وَ إِیَّىَ فَاتَّقُونِ‏ ترجمه : و به آنچه (از قرآن) نازل کردم، ایمان بیاورید که تصدیق مى‏ کند آنچه را (از تورات) با شماست. و نخستین کافر به آن نباشید و آیات مرا به بهاى ناچیز نفروشید و تنها از من پروا کنید. آیه ۴۱ سوره بقره خطاب به دانشمندان یهود می‌فرماید: قرآن، هماهنگ با بشاراتی است که در تورات شماست. مراد از هماهنگی قرآن با تورات تحریف نشده، هماهنگی کلّی و اجمالی است، نه هماهنگی در تمام احکام. شما دانشمندان، زمانی مبلغ و منتظر ظهور اسلام بودید، اکنون پیشگامان کفر نشوید تا به پیروی از شما، سایر یهودیان از اسلام آوردن سر باز زنندو آیات الهی را به بهای ناچیزِ ریاست دنیا، نفروشید و از خدا بترسید. 🌸پیام‌ها:🌸 ۱- اعتقادات صحیح مردم را قبول کنیم، تا آنان نیز سخن ما را بپذیرند. (مُصَدِّقاً لِما مَعَکُم) ۲- وجود تحریف در بخشی از تورات و انجیل، مانع قبول بخش های دیگر نشود. (مُصَدِقاً لِما مَعَکُم) ۳- انحراف علما، سبب انحراف دیگران می شود. (َو لاتَکونوا اَوَّلَ کافِر) ۴- رمز سکوت و کتمان های نابجای دانشمندان، وابستگی های مادّی آنان است. (ولا تَشتروا بأیاتی ثمناً قلیلاً) ۵ - با توجّه به اینکه متاع دنیا قلیل است، رسیدن به تمام منافع دنیا، ارزش یک لحظه انحراف را ندارد. (ثََمناً قَلیلاً) ۶- به جای نگرانیِ از دست دادن مال و مقام، باید از قهر خدا ترسید. (ایّای َفاتّقون)

#تفسیر_قرآن 😍 تفسیر سوره بقره - آیه‌ ۴۵ وَاسْتَعِینُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلَو ةِ وَإِنَّهَا لَکَبِیرَةٌ إِلَّا عَلَى‏ الْخَشِعِینَ‏ ترجمه : و از صبر و نماز یارى جویید و این کار جز براى خاشعان، گران و سنگین است. هر چند این آیه به دنبال خطاب‏ه‌ایى که به یهود شده آمده است، ولى مخاطب آن همه‏‌ مردم هستند. در روایات مى‏‌خوانیم که امام على (ع) هرگاه مسئله‏‌ مهمى برایشان رخ مى‏ داد به نماز مى‏‌ایستادند و این آیه را تلاوت مى‏‌کردند. در روایتى از حضرت سول (ص) نقل شده، که صبر بر سه نوع است: ۱- صبر در برابر مصیبت. ۲- صبر در برابر معصیت. ۳- صبر در برابر عبادت. بنابراین آنچه در روایات آمده که مراد از صبر در این آیه روزه است، اشاره به یکى از مصادیق صبر دارد. نماز براى حضرت رسول (ص) و امثال او نور چشم است ولکن براى بعضى‏‌ها که خشوع ندارند، چون بار سنگین است. خشوع، مربوط به قلب و روح و خضوع، مربوط به اعضاى بدن است. نمازِ با توجّه، انسان را به یاد قدرت بى ‏نهایت خدا مى‌‏اندازد و غیر او را هر چه باشد کوچک جلوه مى‏‌دهد. مِهر او را در دل زیاد مى‏ کند، روحیّه‏‌ توکّل را تقویت مى‏‌کند و انسان را از وابستگى‏‌هاى مادّى مى‏ رهاند. همه‌‏ این آثار، انسان را در برابر مشکلات مقاوم مى‏‌سازد. صبر و مقاومت، کلید تمام عبادات است. فرشتگان به اهل بهشت سلام مى‏‌کنند، امّا نه به خاطر نماز و حج و زکات، بلکه به خاطر مقاومت و پایدارى آنها؛ «سلام علیکم بما صبرتم» چون اگر مقاومت نباشد، نماز وجهاد و حج و زکات نیز وجود نخواهد داشت. حتّى شرط رسیدن به مقام هدایت و رهبرى الهى، صبر است؛ «جعلنا منهم ائمّةً یهدون بأمرنا لمّا صبروا» خاطره‏ شاعرى به نام نجاشى، که یکى از دوستداران حضرت على (ع) بود، در ماه رمضان شراب خورد. به دستور امام، هشتاد ضربه تازیانه به او زدند و بیست ضربه نیز به خاطر ارتکاب گناه در ماه رمضان اضافه زدند. او ناراحت شد و به معاویه پیوست و علیه حضرت شعر گفت! اطرافیانِ نجاشى که قبیله ‏اى مهم در کوفه بودند از امام على (ع) گلایه کردند که چرا یاران خود را نگه نمى‏‌دارد؟! طارق‏بن عبداللّه رئیس آنها با ناراحتى به امام گفت: شما چرا بین دوست و بیگانه تفاوت قائل نمى‏‌شوید؟ شخصى همانند نجاشى نباید شلاّق بخورد، ما این گونه رفتار را تحمّل نمى‏‌کنیم. امام در جواب او این آیه را تلاوت فرمود: «و انّها لکبیرة الاّ على الخاشعین» طارق نیز به معاویه پیوست. بنابراین گرچه آیه درباره نماز است، ولى در موارد مشابه مى‏ توان از آیات قرآن استمداد کرد. 🌸پیام ها:🌸 ۱-صبر و نماز، دو اهرم نیرومند در برابر مشکلات است. «اسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَ...» ۲-هر چه در آستان خدا اظهار عجز و بندگی بیشتر کنیم، امدادهای او را بیشتر دریافت کرده و بر مشکلات پیروز خواهیم شد. «اسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاهِ» ۳-استعانت از خداوند در آیه «إِیّاکَ نَسْتَعِینُ» منافاتی با استعانت از آنچه به دستور اوست، ندارد. «اسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ» ۴-سنگین بودن نماز، گاهی نشانه تکبّر در برابر خداست. «لَکَبِیرَهٌ إِلاّ عَلَی الْخاشِعِینَ»