🔴 حجاب و توقع از حاکمیت (۱)
1️⃣ عدم فهم تغییر شرایط تصمیمگیری
مهر ماه ۱۴۰۱ نقطه عطفی در تغییر فهم برخی پدیدههاست. نه تنها #فهم برخی پدیدهها متفاوت شده بلکه مولفههایی که موجب میشود در مورد پدیدههای ساده و پیچیده تصمیم بگیریم نیز تغییر کردهاند.
یک مشکل بسیار بزرگ که از سوی افراد زیادی قابل فهم نیست، همین مسئله ساده است، لذا نیاز به ساز و کارِ فکر کردن و تصمیمگیری متفاوت از گذشته داریم.
اگر این چند خط ساده را درست فهم نکنیم، احتمالاً مدام با این سوال مواجهیم که چرا اینها اینطوری میکنند؟!! چرا با حجاب اینطور برخورد میکنند، چرا وضع کنسرت و سینما و آموزش و پرورش و ... اینطور است؟! چرا با فلان ورزشکار برخورد نمیشود؟! چرا فلانی را آوردهاند تلویزیون؟! چرا ... و در نهایت هم ممکن است کار عدهای به این نقطه برسد که خدا پدر قبلیها را بیامرزد! (نقطهای که همین امروز میشود آن را برای بسیاری از دوستان متصور بود)
2️⃣ مسائل و مشکلات زنان
زنان و مسائل مربوط به آنها به وضوح نسبت به گذشته تغییر کرده است.
به عنوان مثال از این هفته برنامه #آوای_جادویی از سوی محمد معتمدی - هنرمند - در شبکه خانگی شروع شده. برنامهای برای کشف استعدادهای خوانندگی که به گفته عوامل برنامه یک سال پیش ضبط شده است اما از سوی بخشی از جامعه مورد اعتراض قرار گرفته که چرا در بین استعدادها، خواننده زن نداریم؟!!
هر چند معتمدی یک پاسخ عقلانی و منطقی به این موضوع داده و گفته چهل و چند سال است تکخوانی زنان مخالف قوانین کشور است و به اساتید قبلی هم تا امروز کسی ایرادی نگرفته، چرا به یک باره همه به برنامهای ایراد میگیرند که سال گذشته ضبط شده؟! اما باز هم از سوی بسیاری از مخاطبینش پاسخ قانعکننده نبوده! چرا؟! چون میگویند شرایط با دههها و سالهای قبل متفاوت است، نمیتوانی آن زمان را شاهد بیاوری ...
هر چند حرف این عده از مخاطبین افراطی است و خودش به نوعی شرایط و قوانین موجود را لحاظ نمیکند اما به وضوح روشن است که باید در مقام تقنین، اجرا و نظارت مولفههای بسیار بیشتر و با وزنهای متفاوتی را در موضوعات مربوط به زنان لحاظ کنیم.
3️⃣ حجاب، دیگر یک مقوله صرفاً فرهنگی نیست!
سالهای سال حجاب یک مقوله فرهنگی بود. اما امروز در حداقلیترین شرایط یک مقولهی فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و امنیتی است. این یعنی برای هر تصمیم خرد و کلانی باید همهی این موارد را لحاظ کرد.
برخی از نسخههای موجود در زمینه حجاب، برای اصلاح یک محله که هیچ، برای یک خانوادهی ده، دوازده نفره هم کارآمد نیستند! و به سادگی خانواده را از بین میبرند، بعد توقع داریم در سطح یک جامعهی متکثر از اقوام، فرهنگها، نگرشها و بافتار سیاسیِ خاص و پیچیده به اجرا در بیایند.
حجاب یک واجب و ضرورت دینی است. مثل بسیاری از واجبات دیگر، اما روش الزام و التزام به آن در جوامع و زمانهای مختلف، قطعاً متفاوت خواهد بود و به سادگی مشخص است نسخههایی که در دهههای قبل توسط یک طیف افراطی - که از قضا امروز تفریطی شدهاند! - ناکارآمدیشان اثبات شده، امروز به طریق اولی ناکارآمد هستند. نباید نادانسته و بدون توجه به تاریخ در دام بیفتیم!
4️⃣ امروز چه اتفاقی در جریان انقلابی در حال وقوع است؟!
طیف بزرگی از افرادی که درون جریان انقلابی هستند، هم از نظام #توقع دارند و هم کماکان به آن #اعتماد دارند. این یعنی معتقدند نظام در موضوعات مختلف توانایی و دانایی لازم برای حل مشکل را دارد و به همین دلیل توقع دارند این مشکل را نیز حل کند.
اما در زمینه حجاب آنچه بیش از همه این قشر را آزار میدهد، عدم مشاهده کنش درست و کافی از سوی حاکمیت است.
حاکمیت نباید اجازه میداد کار به این نقطه برسد اما حالا که رسیده باید عاملیت از خودش نشان بدهد. (این عاملیت لزوماً به معنی برخورد قهری نیست، بلکه بدین معناست که - هر قشر از - مردم متوجه شوند، کار رها شده نیست. رهاشدگیای که درست یا غلط، از سوی مدافع و مخالف حجاب، امروز در حال فهم شدن است)
5️⃣ حجاب و تصمیمات هیجانی این روزها!
پیش از هر چیز بدانیم که همه - از جمله حاکمیت! - این را میفهمند که با فرا رسیدن فصل گرما پوشش با یک چالش جدی روبرو خواهد بود اما در این زمینه باید به یک نکته بسیار مهم توجه کرد؛
اگر حتی بخواهیم برای #کوتاهمدت نیز فکر کنیم، حجاب نیاز به یک بسته اجرایی چندوجهی و عقلانی دارد. هر تصمیم هیجانی و تکسویه در زمینه حجاب ممکن است ما را به مهر و آبان ۱۴۰۱ بازگرداند.
اینکه هر روز یک مصاحبه، یک اظهار نظر و یک برخورد هیجانی را شاهد باشیم که عدهای برایش کف و سوت بزنند و عدهای را جَری کند، مشکل حل نخواهد شد.
حتماً نیازمند یک بستهی چند وجهی، هماهنگیِ بینِ دستگاهی، گفتمانسازی در عرصه عمومی، پشتوانه رسانهای و ... برای این موضوع هستیم. ولو برای #کوتاهمدت بخواهیم فکر کنیم.
#حمید_کثیری