#مقاله رسانه در کشور عربستان سعودی... (بخش سوم) 💢3- مطبوعات در دوره حکومت سعودی 🔸در سال 1924 ملک «عبد العزیز آل سعود» توانست که قدرت خود را با ورود به مکه مکرمه گشترش دهد. با وحدت بخشیدن به مناطق مختلف و ایجاد دولت عربستان سعودی، روزنامه ها و مجلات متعددی به وجود آمدند که بیشتر آن ها خصوصی و برخی نیز دولتی بودند. مورخان مطبوعات سعودی تحولات این دوره را به سه مرحله اساسی تقسیم می کنند. 🔸یکم. مرحله مطبوعات خصوصی (شخصی) از سال 1924 تا 1958: 🔸یک. «ام القری»: اولین مطبوعه ای که در دوره سعودی راه اندازی شد؛ نشریه «ام القری» است که هفتگی و دولتی بود. اولین شماره آن در تاریخ 12 سپتامبر 1924 در مکه مکرمه منتشر گردید. «ام القری» در آغاز نشریه ای بود که اخبار، مقالات ادبی و پژوهش ها را چاپ می کرد؛ سپس به انتشار مراسم دولتی و نشر دستورات و بیانیه های حکومتی روی آورد. تیراژ این نشریه حدود 4 هزار نسخه در هر شماره می باشد. 🔸وزارت ارتباطات و فرهنگ در عربستان سعودی هم اکنون متولی انتشار این مطبوعه دولتی است. 🔸دو. «الاصلاح»: اولین مطبوعه این دوره مجله «الاصلاح» بود که توسط اداره معارف در اگوست 1928 منتشر گردید. محل انتشار این نشریه نیز مکه مکرمه بود. این مجله مسایل تربیتی، فرهنگی و دینی می پردازد. 🔸سه. «صوت الحجاز»: «صوت الحجاز» اولین مطبوعه ای بود که توسط افراد عادی در دوره سعودی منتشر می شد. اولین شماره این روزنامه هفتگی در تاریخ 14 آپریل 1932 در مکه مکرمه انتشار یافت. صاحب امتیاز آن «شیخ محمد صالح نصیف» بود که قبل از آن نشریه «برید الحجاز» را در دوره هاشمی راه اندازی کرده بود. نشریه «صوت الحجاز» به مسایل فرهنگی، ادبی و شعر می پرداخت و تعدادی از نویسندگان و ادباء را در دهه سوم قرن بیستم به خود جذب کرده بود. پس از انتشار روزانه آن در سال 1953، نام این نشریه از «صوت الحجاز» به «البلاد السعودیه» تغییر یافت و سپس تنها به نام «البلاد» گردید. 🔸چهار. «المنهل»: از مجلات فرهنگی که در این دوره ظهور یافتند؛ مجله «المنهل» است که توسط ادیب و نویسنده سعودی «عبد القدوس الانصاری» در فوریه 1937 راه اندازی شد. «المنهل» اولین مطبوعه ای بود که در شهر مدینه منوره منتشر می گردید. هم چنین این نشریه اولین مطبوعه خصوصی در کشور بود. پس از انتقال موسس این نشریه به مکه مکرمه در سال 1359 ه ق. برای سردبیری روزنامه «ام القری»، نشریه «المنهل» نیز از مدینه به مکه منتقل گردید. این نشریه در ماه سپتامبر 1941 برای بیش از چهار سل به علت کمبود کاغذ به دلیل جنگ جهانی دوم از انتشار متوقف شد. البته قبل از توقف، نشریه مزبور تلاش کرد که با کاهش صفحات آن به حیات نشریه ادامه دهد. این نشریه متعاقباً در دسامبر 1945 از مکه منشر می شد؛ سپس در سال 1957 به شهر جده منتقل به تاکنون نیز به شکل مداوم منتشر می شود. سردبیر کنونی آن «نبیه عبد القدوس» بوده و تیراژ آن بیست هزار نسخه در ماه می باشد. 🔸پنج. «المدینه المنوره»: این نشریه که توسط روزنامه نگار حرفه ای «عثمان حافظ» و برادر وی «علی حافظ» در تاریخ 4 آپریل 1937 راه اندازی گردید؛ تا کنون نیز منتشر می شود. این نشریه دو روز در هفته منتشر می گردید ولی پس از انتقال به شهر «جده»به شکل روزانه انتشار یافت. 🔸شش. «الندوه»: روزنامه «الندوه» توسط مدیر مسئول و سردبیر آن «احمد السباعی» در تاریخ 26 فوریه 1958 در مکه مکرمه راه اندازی شد. این نشریه سیاسی – عمومی قبل از ادغام آن در روزنامه «حراء» دو روز در هفته منتشر می شد. 🔸مجلات مهم دوره سعودی مهم ترین مجلات این دوره «النداء الاسلامی»، «الحج»، «الغرفه»، «الشمس» و «المارج» هستند. «المارج» به زبان انگلیسی منتشر می گردید. متعاقباً مجله «قافله الزیت» که وابسته به شرکت نفت آرامکو بود. در سال 1953 منتشر شد. هم چنین در سال 1955 مجله ماهیانه «الاذاعه» توسط اداره کل رادیو و مطبوعات منتشر گردید. 🔸دهه پنجاه میلادی قرن گذشته نیز ظهور چند نشریه هفتگی، مانند: «أخبار»، «الظهران»، «الفجر الجدید»، «عرفات»، «رایه الاسلام»، «حراء» و «الخلیج العربی [فارس]» را شاهد بود. بیشتر این نشریات در دو مرحله بعدی متوقف شدند. 🔸قابل توجه است که در شهر «ریاض» تا سال 1953، که «حمد الجاسر» روزنامه «المیامه» را منتشر نمود، هیچ روزنامه ای در آن منتشر نگردید. «المیامه» نشریه ای سیاسی – عمومی بود که در آغاز به طور ماهیانه و سپس به شکل هفتگی توسط شرکت «دار المیامه» منتشر می شد.

🔸دولت سعودی از نقش روزنامه ها در این مرحله راضی نبود. دولت مزبور روزنامه ها را ضعیف و دارای مشکلات متعدد اداری و مالی و حتی حرفه ای می دانست. به همین دلیل، پس از بررسی مرحله مزبور که از سال 1924 آغاز گردید؛ ملک فیصل بن عبد العزیز، در زمان ولی عهدی، در سال 1958 کنفرانسی را برگزار کرد سردبیران کلیه روزنامه ها را دعوت به شرکت در آن نمود. وی در این کنفرانس پیشنهاد کرد که در هر شهر کلیه روزنامه ها در همدیگر ادغام و یک روزنامه قوی منتشر گردد. در اواخر دهه پنجاه ویلادی قرن بیستم حدود 40 مطبوعه در کشور منتشر می شد و بیش ازصد درخواست برای انتشار نشریه در اداره مطبوعات و انتشارات وجود داشت. 🔸علی رغم دیدگاه منفی دولت سعودی نسبت به مطبوعات و نقش فرهنگی و رسانه ای آن ها در این مرحله، باید اعتراف کرد که کشور عربستان سعودی در مرحله مزبور شاهد ظهور نسل جدیدی از پیش گامان مطبوعات سعودی بود. کسانی که برای انتشار روزنامه ها و مجلات با هزینه خود فداکاری کردند. این مرحله هم چنین همراه با ظهور نویسندگان بزرگ حرفه ای، به ویژه در حوزه های سیاسی و ادبی نیز بود. از این افراد «عثمان حافظ»، «علی حافظ»، «حمد الجاسر»، «صالح محمد جمال» و «محمد نصیف» می باشند. شاید «عبد القدوس الانصاری» یکی از پیش گام ترین این افراد به علت تولیدات زیادی که دارد؛ باشد. وی ده ها کتاب علاوه بر مقالات بی شماری که در زمینه های فرهنگی و رسانه ای در دوران مطبوعاتی خود که بیش از پنجاه سال طول کشید؛ نوشت. هم چنین ادیب و نویسنده معروف «احمد السباعی» را می توان مکتبی در روزنامه نگاری نوین دانست. وی هنر روزنامه نگاری را در سطح بسیار حرفه ای که بی نظیر بود را مورد تجربه قرار داد. هم چنین او بود که هنر کاریکاتور را وارد مطبوعات سعودی کرد. 🔸یکی از موارد قابل توجه این است که فعالیت های مطبوعاتی در کلیه مناطق کشور وجود نداشت؛ بلکه بیشتر مطبوعات در یک منطقه، آن هم منطقه حجاز ظهور یافتند. سایر مناطق کشور مانند منطقه «العسیر» و «منطقه الشرقیه» و سایر مناطق شمالی کشور، در زمان بسیار متأخری با مطبوعات آشنا گشتند. ❇️کانال مطالعات تخصصی عربستان سعودی ✅@Saudistudies

💢توییت قابل تأمل ترکی شلهوب (روزنامه نگار و منتقد نظام عربستان) در مورد وجه #تشابه رژیم محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی و رژیم اسرائیل! 🔻شباهت بین رژیم بن سلمان و رژیم اشغالگر اسرائیل: هر دو در حال مبارزه با اسلام و مردم آن هستند! هر دو مخالف خواست مردم اند! هر دو از ظالمان وطاغیان منطقه حمایت می کنند! هر دو متفق بر این هستند که "#اسلام_سیاسی" را از بین ببرند! ❇️کانال مطالعات تخصصی عربستان سعودی ✅@Saudistudies

💢خشم کاربران سعودی از برپایی جشن‌های #مختلط هم‌زمان با کاهش صدای بلندگوها هنگام اذان! 🔻تصمیم عربستان مبنی بر کاهش صدای بلندگوها هنگام اذان در صورتی که صدای بلندگوها هنگام برپایی جشن‌های مختلط تا فاصله‌ای بسیار دور شنیده می‌شود، واکنش بسیاری از کاربران را برانگیخت. 📌ادامه گزارش در👇🏼 ❇️کانال مطالعات تخصصی عربستان سعودی ✅@Saudistudies

#گزارش... 🔻به نقل از سعودی لیکس، برنامه‌های «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی مقدمه‌ای برای یک کودتای کامل اجتماعی در عربستان است که آخرین اقدام وی برگزاری‌ مهمانی‌های مختلط به همراه پایکوبی بود که جایگزین بلندگوهای مساجد در هنگام اذان است. 🔻پخش کلیپ‌ها و تصاویر جلسات جشن و پایکوبی مختلط ‌ با حضور مشاهیر شبکه‌های اجتماعی در عربستان وابسته به رژیم آل سعود جنجالی را در بسیاری از سایت‌های اجتماعی سعودی ایجاد کرد. 🔻با توجه به محدودیت‌های اعمال شده در اجتماعات در عربستان به دلیل شیوع ویروس کرونا ، این کلیپ‌ها به دلیل پای‌کوبی‌های نامتعارف و تعداد شرکت کنندگان نیز موجب واکنش بسیاری از رسانه‌ها شد. 🔻«ترکی آل الشیخ» وزیر مشاور دربار سلطنتی و رئیس هیئت ملی رفاه و سرگرمی سعودی فعالیت‌های هیئت رفاه و سرگرمی را با مجالس مبتذل و رقص آغاز کرده است. 🔻این جنجال همزمان با تصمیم وزارت امور اسلامی عربستان در مورد محدود کردن استفاده از بلندگوها در خارج از مساجد به اذان و اقامه بود. 🔻بسیاری از کابران توییتر هشدار دادند که این تصمیم مقدمه‌ای برای محدود کردن اذان در یک مسجد در هر محله و اجازه دادن به نماز جمعه در مساجد کوچک است تا جامعه مسلمانان را متفرق کند. 🔻«عبداللطیف الشیخ» وزیر امور اسلامی عربستان به همه مساجد در این کشور دستور داد، استفاده از بلندگوها را به اذان و اقامه محدود کنند و صدای بلندگوها را نیز به یک سوم درجه بلندگو کاهش دهند. به این ترتیب مسئولان مساجد نباید به گونه‌ای از بلندگوها استفاده کنند که با صدای بلند و اکو برای همسایگان مسجد مزاحمت ایجاد کنند. 🔻تصمیم وزیر امور اسلامی عربستانی بحث برانگیز شد به ویژه اینکه این تصمیم در سرزمین دو مسجد مقدس اسلامی اتخاذ شده است. این تصمیم همزمان با تشدید برپایی جلسات جشن و پایکوبی‌های مختلط با اجرای گروه‌های موسیقی غربی و آمریکایی در مکه و مدینه و سرزمین حرمین شریفین بوده است. 🔻بسیاری از ناظران معتقدند که ادعای مقامات سعودی مبنی بر اینکه به دنبال آسایش و رفاه شهروندان سعودی هستند در چارچوب سیاست محمد بن سلمان در حذف هویت عربی و اسلامی از ملت عربستان به بهانه مبارزه با افراط گرایی صورت می‌گیرد. 🔻پیش از این وزیر امور اسلامی عربستان به همه مساجد در این کشور دستور داد، که استفاده از بلندگوها را به اذان و اقامه محدود کنند و صدای بلندگوها را نیز به یک سوم درجه بلندگو کاهش دهند. 🔻روشن است که تصمیم منع صدای دعا و اذان از بلندگوها به دستور آل شیخ نوه محمد بن عبدالوهاب و تصمیم به پخش صدای موسیقی و ترانه از بلندگوها به دستور وی، در واقع برای سلب هویت مردم مسلمان عربستان و در راستای حفظ منفعت بن سلمان است. ❇️کانال مطالعات تخصصی عربستان سعودی ✅@Saudistudies

💢عربستان تعطیلی فروشگاه‌ها در وقت #نماز را به رأی می‌گذارد! 🔻در سایه اتخاذ و تشدید سیاست‌های به ظاهر #اصلاح‌گرایانه از سوی بن سلمان، ولیعهد سعودی و پس از تغییر نمادها و مؤسسات اسلامی در این کشور، اکنون برای لغو اجبار تعطیلی فروشگاه‌ها در وقت نماز رأی‌گیری انجام خواهد شد. 📌ادامه گزارش در👇🏼 ❇️کانال مطالعات تخصصی عربستان سعودی ✅@Saudistudies

#گزارش... 🔻به نقل از الدرر، بر اساس نوشته روزنامه عکاظ چاپ عربستان، مجلس شورای عربستان سعودی فردا دوشنبه، ۳۱ خرداد، درباره عدم اجبار فروشگاه‌ها و مراکز تجاری به تعطیلی در اوقات نماز، رأی‌گیری می‌کند. 🔻این رأی‌گیری بر اساس بند الحاقی به گزارش کمیته امور اسلامی و قضایی در خصوص درخواست وزارت امور اسلامی عربستان برای عدم الزام مراکز تجاری به تعطیلی در اوقات نماز به جز نماز جمعه انجام می‌شود و این طرح شامل پمپ بنزین‌ها و داروخانه‌ها نیز خواهد شد. 🔻افرادی که این طرح را ارائه داده‌اند به مواردی استناد کرده‌اند از جمله اینکه هیچ دولت عربی و اسلامی جز عربستان سعودی اقدام به بستن مراکز تجاری در اوقات نماز نمی‌کند و عربستان تنها کشوری است که ده‌ها سال است بر اساس درخواست یکی از دستگاه‌های دولتی به این کار اقدام می‌کند در صورتی که در این زمینه هیچ دستور محکمی وجود ندارد. از سوی دیگر مراکز تجاری نیز مانند سایر مراکز دولتی و خصوصی در حال خدمت به مردم و کسب روزی هستند. 🔻این افراد همچنین به این مسئله استناد کرده‌اند که درباره بستن مراکز تجاری برای اقامه نماز، هیچ آیه قرآن یا حدیثی از پیامبر اکرم(ص) وارد نشده است و در آیات قرآن فقط به ترک خرید و فروش و معامله در زمان برگزاری نماز جمعه پرداخته شده است، بنابراین هیچ آیه‌ای که به بستن فروشگاه‌ها پیش از آغاز وقت نمازهای یومیه و در حین آن دستور داده باشد، وجود ندارد. 🔻گرچه در ظاهر این اقدام سعودی چنانکه وزیر امور اسلامی عربستان می‌گوید به درخواست مردم صورت پذیرفته است اما تن دادن به آن از سوی وهابی‌ها به عنوان پاسداران ایدئولوژی حاکم بر سعودی به نظر قابل تأمل است. در واقع این حرکت ظاهراً مذهبی، عمقی سیاسی دارد و با هدف جلب قلوب جوانان به سمت بن‌سلمان صورت می‌گیرد و جزئی از اجزای اصلاحات صوری بن‌سلمان است. 🔻چندی پیش وزیر امور اسلامی عربستان همچنین به تمام مساجد در این کشور دستور داد، که استفاده از بلندگوها را به اذان و اقامه محدود کنند و صدای بلندگوها را نیز به یک سوم درجه بلندگو کاهش دهند که این اقدام با واکنش شهروندان عربستانی همراه بود و کاربران عربستانی در اعتراض به ایجاد محدودیت در پخش صدای اذان از مساجد این کشور هشتگ «میکروفون‌های نماز را برگردانید» را به صورت گسترده در توئیتر ترند کردند. ❇️کانال مطالعات تخصصی عربستان سعودی ✅@Saudistudies

#مقاله رسانه در کشور عربستان سعودی... (بخش چهارم) 💢دوم. مرحله ادغام از سال 1959 تا سال 1963 🔸مسئولان روزنامه ها درخواست دولت سعودی در مورد ادغام روزنامه ها در همدیگر را با سرعت غیر قابل تصوری پذیرفتند. کلیه شهرهایی که در آن ها بیش از یک روزنامه منتشر می شد در یکدیگر ادغام شده و یک روزنامه پدید آمدو بنابراین تعداد مطبوعات کشور از 40 مطبوعه قبل از ادغام به 15 مطبوعه کاهش یافت. برخی از روزنامه ها و مجلات متوقف شدند و برخی از روزنامه های منطقه حجاز در یکدیگر ادغام شدند. هم چنین در برخی از مناطق مانند «منطقه القصیم» و «منطقه الطائف» مطبوعات جدید متولد شدند. 🔸برخی از مطبوعاتی که یا به حیات خود ادامه داده و یا در این مرحله ظهور یافتندعبارتند از: 1. روزنامه «الندوه»: روزنامه «الحراء» در ژانویه 1959 در «الندوه» ادغام گردید. 2. روزنامه «البلاد»: روزنامه «عرفات» در ژانویه 1959 در «البلاد» ادغام گردید. 3. روزنامه «القصیم»: روزنامه هفتگی است که در منطقه «القصیم» در دسامبر 1959 انتشار یافت. 4. روزنامه «المیامه»: در سال 1953 انتشار یافت. 5. روزنامه «ام اقری»: در سال 1924 انتشار یافت. 6. مجله «الروضه»: اولین مجله کودکان در عربستان سعودی است که در اکتبر 1959 انتشار یافت. 7. مجله «قریش»: مجله هفتگی ادبی است که اولین شماره آن در نوامبر 1959 انتشار یافت. 8. مجله «الجزیره»: مجله ای ادبی – فرهنگی است که در سال 1960 در شهر «ریاض» انتشار یافت. 9. مجله «المعرفه»: از انتشارات وزارت معارف در سال 1960 بود که به مسایل تربیتی و فرهنگی می پرداخت. 10. مجله «المنهل»: در سال 1937 انتشار یافت. 11. روزنامه «عکاظ»: این روزنامه هفتگی توسط نویسنده و ادیب معروف «احمد عبد الغفور عطار» در تاریخ 28 می 1960 در شهر «طائف» منتشر گردید. 🔸علی رغم ادغام روزنامه های مزبور در همدیگر که به منظور تقویت آن ها به ویژه در زمینه محتوایی صورت گرفت اما سطح بیشتر این روزنامه ها که در ساختار آن ها تجدید نظر شده و تشکیلات آن ها مجدداً طراحی شده بود؛ به همان شکل سابق و یا حتی بدتر از آن گردید. ادغام روزنامه ها در همدیگر مشکل را حل نکرد و موضوع تحول روزنامه های داخلی کشور به عنوان مسئله اصلی دولت قرار گرفت. این موضوع هم چنان در هیئت دولت عربستان سعودی برای ایجاد راه حل مناسب برای مسایل رسانه ای در کشور مطرح گردید. 🔸هیئت دولت در سال 1963 کمیته ای از وزارت خانه های «ارتباطات»، «نفت» و «کشاورزی» برای مطالعه وضعیت روزنامه ها در عربستان سعودی و ارائه تصویر واقعی از آن ها و پیشنهاد راه حل های مناسب را تعیین نمود. کمیته مزبور آن چه که هم اکنون به «نظام موسسات مطبوعاتی» معروف است را پیشنهاد کرد. این نظام از یک ساختار واحد اداری برخوردار می باشد که می توان آن را برای تمام مطبوعات سعودی پیشنهاد کرد. طرح مزبور در هیئت دولت مورد تصویب قرار گرفت. سپس اوامر شاهنشاهی به شماره (62) در تاریخ 9 دسامبر 1963 نیز مبنی بر موافقت با پیشنهاد مزبور صادر گردید. 💢سوم. مرحله موسسات مطبوعاتی از سال 1964 تا کنون 🔸در پی صدور قانون جدید «نظام موسسات مطبوعاتی»، «جمیل الحجیلان» وزیر ارتباطات سعودی با سردبیران روزنامه های مختلف سعودی جلسه ای را برای تشریح جهت گیری های جدید دولت تشکیل داد. 🔸مالکیت افراد بر روی روزنامه ها به پایان رسید. وزارت ارتباطات برای اجرای این موضوع سه ماه به ارباب روزنامه ها فرصت داد تا برای اجرای نظام جدید موسسات مطبوعاتی اقدام نمایند. البته برخی مجلات دینی، ادبی و مطبوعات تخصصی از اجرای این قانون مستثنی شدند. 🔸نظام جدید بر پایه تاسیس موسسات ملی برای مطبوعات سعودی است. هر موسسه طبق این نظام، نام خاصی را به خود می گیرد و با دستور هیئت دولت راه اندازی می شود. هیئت دولت امتیاز صدور یک یا چند روزنامه را به موسسه خواهد داد. نظام جدید حداقل تعداد اعضای هر موسسه مطبوعاتی را 15 نفر از شهروندان سعودی تعیین کرده است. سرمایه اولیه موسسه نیز نباید کمتر از صد هزار ریال سعودی در زمان تاسیس باشد. 🔸ماده شماره (8) این نظام مسئولیت های سردبیر را به عنوان فردی که باید در برابر وزارت ارتباطات در زمینه هر گونه تخلفی که احیاناً روزنامه انجام می دهد؛ مسئول می باشد، تعیین کرده است. 🔸بر طبق نظام مزبور ده موسسه مطبوعاتی تشکیل گردید که آخرین آن «مؤسسه عسیر للصحافه و النشر» است که روزنامه «الوطن» را منتشر می کند. ❇️کانال مطالعات تخصصی عربستان سعودی ✅@Saudistudies

💢خشم کاربران شبکه‌های اجتماعی عربستان از اهانت مجدد نویسنده سعودی به ساحت پیامبر(ص) 🔻کاربران شبکه‌های مجازی با راه‌اندازی هشتگ #تركي_الحمد_يسي_للنبي «ترکی الحمد به پیامبر(ص) اهانت می‌کند» اهانت مجدد این نویسنده سعودی به دین اسلام و ساحت مقدس پیامبر اکرم(ص) را محکوم کردند. 📌ادامه گزارش در👇🏼 ❇️کانال مطالعات تخصصی عربستان سعودی ✅@Saudistudies

#گزارش... 🔻ترکی الحمد، نویسنده سعودی در حساب شخصی خود در توییتر نوشت: «هم ما و هم آنها خوبی‌هایی داریم ... آیا در میان ما کسی نیست که هر جمعه یهودیان را نفرین کند؟ آیا در میان ما کسی نیست که بگوید یهودیان نوادگان میمون‌ها و خوک‌ها هستند؟ آیا در میان ما کسی نیست که بگوید یهودیان تا روز قیامت ملعون هستند؟ نفرت چیزی جز نفرت به وجود نمی‌آورد. فرقی نمی‌کند که عرب باشد یا یهود؛ زمین برای همه گسترده است» 🔻توییت الحمد موجی از خشم را میان کاربران توییتر به وجود آورد چرا که این توییت نخستین اهانت وی به دین اسلام و ساحت پیامبر اکرم(ص). الحمد همیشه با توئیت‌های جنجالی خود خشم کاربران را بر می‌انگیزد. 🔻نویسندگان و فعالان عربستانی توییت الحمد را اهانت به ساحت پیامبر اسلام(ص) دانسته و از مقامات سعودی خواستار مجازات وی و عذرخواهی به خاطر نوشته‌هایش شدند. 🔻خلیل مقداد، نویسنده سعودی در واکنش به توئیت الحمد نوشت: «نه، ترکی! در میان ما کسی نیست که این سخنان را بگوید. ... من از خداوند متعال می‌خواهم که اگر خیر و خوبی در تو می‌بیند تو را هدایت کند و اگر شر و بدی در تو می‌بیند، تو را مجازات کند. 🔻دکتر سمیح غزال نیز در توئیتی نوشت: «چگونه کسانی را که فقط در ماه گذشته ۶۴ کودک و ۱۰۰ زن را به قتل رسانده و هزاران خانه را بر سر ساکنانشان تخریب کرده‌اند، تبرئه می‌کنید؟ چگونه کسانی را که یک کشور را به طور کامل به سرقت برده و مردم آن را آواره کرده‌اند و مرتکب اعمال نژادپرستانه و جنایات جنگی شده‌اند و هر روز مرتکب اقدامات تروریستی می‌شوند، بیگناه جلوه می‌دهید؟ ما به موسی(ع) ایمان داریم و به کسی تجاوز نمی‌کنیم و آنها را جز با وصفی که خداوند در کتاب خود آنها را توصیف کرده است، توصیف نمی‌کنیم. ای مردک تقوای خدا پیشه کن!» 🔻عبدالوهاب القحطانی نیز نوشت: «تو به احادیث رسول اکرم(ص) و قرآن تعرض می‌کنی؛ آیا شرم نمی‌کنی؟ هرچند که گمان نمی‌کنم کسی مثل تو شرمنده شود! ...» 🔻این اولین باری نیست که ترکی الحمد به ساحت مقدس پیامبر اسلام(ص) و دیگر مقدسات دینی مسلمانان اهانت می‌کند. او در سال ۲۰۱۲ نیز به دلیل انتشار مطالبی توهین‌آمیز نسبت به ساحت پیامبر اکرم(ص) بازداشت شده بود. ❇️کانال مطالعات تخصصی عربستان سعودی ✅@Saudistudies

#مقاله رسانه در کشور عربستان سعودی... (بخش پنجم) 💢در اینجا نگاه مختصری به موسسات مزبور و انتشارات آن ها خواهیم داشت: 🔸یک. مؤسسه عکاظ للصحافه و النشر و الطباعه: 🔻پس از چند ماه از راه اندازی موسسات مطبوعاتی، «احمد عبد الغفور عطار» مؤسس روزنامه «عکاظ» با در دست داشتن لیست 28 نفره برای تاسیس موسسه جدیدی به نام «مؤسسه عکاظ للصحافه والنشر» اقدام نمود. وزارت ارتباطات عربستان سعودی نیز با این درخواست موافقت نمود و موسسه مزبور به شکل در سال 1964 با سرمایه ی بالغ بر 280 هزار ریال سعودی که هر سهم آن هزار ریال ارزش داشت و برای هر عضو ده سهم اختصاص یافته بود؛ تاسیس شد. 🔻قبل از انتشار اولین شماره روزنامه «عکاظ» توسط موسسه جدید عکاظ، آقای «احمد عبد الغفور عطار» به دلیل نامعلوم استعفا کرد و لذا اعضای موسسه آقای «معتوق حسنین» را به عنوان مدیر عامل جدید موسسه انتخاب نمودند. «محمود عارف» نیز سردبیری روزنامه را عهده دار شد. در این مرحله بود که «عکاظ» به روزنامه یومیه تبدیل شد که از تاریخ 17 اکتبر 1964 از شهر جده انتشار یافت. روزنامه مزبور از 8 صفحه تشکیل شده است. 🔻این روزنامه بر روی صفحه اول یکی از شماره های خود، به یک فاجعه انسانی با عنوان «مساله سطح خانوادگی، خانه فاطمه را خراب می کند» اشاره می کند. این موشوع مربوط به یکی از فاجعه های انسانی است که یکی از قضات منطقه شرقیه به دلیل این «فاطمه» از نظر خانوادگی هم تراز با همسر وی نبود؛ خواستار طلاق وی گردید. در حالی که این زن دارای دو فرزند و خواستار جدا شدن از شوهر خود نبود. 🔻اهمیت این خبر که در شماره (14650) این روزنامه به تاریخ 6 اکتبر 2006 منتشر گردید؛ در این بود که معمولاً هیچ روزنامه عربی صفحه اول خود را به یک موضوع انسانی شبیه موضوع «طلاق دادن فاطمه» قرار نمی دهد؛ بلکه آن چه معمول است این که حوادث سیاسی مربوط به مسئولان بالای مملکتی بالای صفحات اول روزنامه را اشغال می کند. اما در ماه مارچ 2002 هنگامی که یکی از مدارس اسلامی دخترانه شهر مکه آتش گرفت که در آن 15 دانش آموز دختر سوختند. روزنامه «عکاظ» در اقدامی بی نظیر ادعای پلیس مذهبی امر به معروف و نهی از منکر مبنی بر تاخیر در نجات دانش آموزان به دلیل این که دختران دانش آموز در موقع آتش گرفتن ساختمان چادر نپوشیده بودند را منتشر کرد. این روزنامه پلیس مذهبی امر به معروف و نهی از منکر را به این که «زندگی را ممنوع و مرگ را پخش می کنند» متهم نمود. 🔻پس از حادثه مزبور، دولت سعودی اداره آن مدرسه اسلامی را به وزارت آموزش و پرورش منتقل نمود. 🔻روزنامه «عکاظ» از مطبوعات کثیرالانتشار به شمار می آید. تیراژ این روزنامه روزانه حدود یک صد و شصت هزار نسخه در هر شماره است. در اقدامی که برای اولین بار در سطح روزنامه های داخل کشور صورت می گرفت، «عکاظ» در نیمه های دهه نود میلادی قرن بیستم، هم زمان از طریق ماهواره در نقاط مختلف کشور به چاپ می رسید. این اقدام از طریق احداث چهار مرکز چاپ در شهرهای «ریاض»، «أبها»، «دمام» و «تبوک» انجام می گرفت. این کار با ایجاد اولویت برای چاپ «عکاظ» در ریاض هم زمان با چاپ آن در جده برای رقابت با دو روزنامه «الجزیره» و «الریاض» صورت می گرفت. 🔻درآمدهای موسسه عکاظ از آگهی های تجاری در حدود پانصد میلیون ریال سعودی است. با چنین درآمدی روزنامه عکاظ دومین روزنامه از نظر درآمدهای حاصله از آگهی های تجاری در مقایسه با سایر روزنامه های سعودی می باشد. طبق آمارهای انتشار یافته سال 2003 روزنامه عکاظ 24% از کل آگهی های تجاری عربستان سعودی را به خود اختصاص داده است. 🔻موسسه عکاظ در تاریخ 17 آپریل 1976 روزنامه انگلیسی زبان «سعودی گازت» (Saudia Gazette) را منتشر کرد که سردبیر آن «ایاد امین مدنی» وزیر کنونی ارتباطات سعودی بود. در اولین شماره این روزنامه با مقاله افتتاحیه ای آغاز گردید که مدیر کل موسسه آقای «علی حسین شبکشی» آن را نوشته و در آن تاکید کرده بود: «این روزنامه فقط به اخبار و حوادث عربستان سعودی نمی پردازد بلکه به سایر اخبار جهان عرب و سایر کشورهای جهان نیز اهمیت می دهد. روزنامه تلاش خواهد کرد که بهترین و عالی ترین مطالب روزنامه ای را مطرح کند و بر خواننده است که در این زمینه قضاوت کند.» 🔻شعار این روزنامه از آغاز ظهور «روزنامه کارآفرینان اقتصادی» در تبعیت از روزنامه انگلیسی فاینانشال تایمز بود. 🔻روزنامه «سعودی گازت» از روزنامه قوی و منتقد به حساب می آید. تیراژ روزانه آن 35 هزار در هر نسخه می باشد. تعداد کارکنان آن نیز 35 نفر می باشد. 🔻در مقایسه ای بین روزنامه «سعودی گازت» و سایر روزنامه های انگلیسی زبان منتشره در عربستان سعودی در رابطه با جذب آگهی های تجاری، مشاهده می شود که نسبت جذب آگهی این روزنامه در سال های بین 1987 تا 2001 به نسبت 141% افزایش یافته در حالی که بازار سعودی در همین زمان به نسبت 133% افزایش یافته است.

🔸دو. ساختار تشکیلاتی: 🔻موسسه عکاظ دارای چندین اداره مانند هیئت تحریریه روزنامه «عکاظ» و نیز هیئت تحریریه روزنامه «سعودی گازت» می باشد. این دو تحریریه قلب تپنده این موسسه به حساب می آیند. 🔻بخش های دیگر نیز در این موسسه وجود دارند که کمک دهنده هیئت های تحریریه مزبور می باشند؛ مانند «مرکز اطلاعات» موسسه که یکی از بهترین مراکز اطلاعات در جهان عرب است. مرکز مزبور مکان مهمی برای مراجعه روزنامه نگاران و پژوهشگران مختلف از دانشگاه ها برای بدست آوردن اطلاعات لازم می باشد. هم چنین اداره بازاریابی که در سال 1987 راه اندازی گردید و عهده دار جذب آگهی ها می باشد. اداره چاپ خانه ها نیز وجود داشته که اولین بار در سال 1987 تاسیس گردید. 🔻از ادارات دیگر کمک دهنده می توان از اداره پخش، اداره مالی و اداره کامپیوتر نام بود. 🔻رئیس شورای اداری بالاترین پست را در این موسسه دارد. پس از آن مدیر کل قرار گرفته که بر کار سردبیران و مدیران ادارت مختف نظارت دارد. «ساعد العرابی الحارثی» رئیس کنونی شورای اداری موسسه و «ولید جمیل قطان» مدیر کل آن می باشد. 🔻تعداد کارکنان موسسه عکاظ در همه بخش های آن 829 نفر بوده که از این تعداد 277 نفر خبرنگار و نویسنده می باشند. برخی از این افراد کارمند دایمی نبوده و به شکل حق الزحمه ای مشغول به کار می باشند. 62% از مجموع کارکنان موسسه از شهروندان سعودی می باشند. 🔸سه. موسسه دار الیوم للصحافه و الطباعه و النشر: 🔻این موسسه در سال 1965 در شهر «دمام» در «منطقه الشقیه» پس از یک سال از تصویب نظام موسسات مطبوعاتی راه اندازی شد. موسسین آن 17 نفر بوده که از جمله آن ها «عمر عبد المنعم الزواوی»، «حمد المبارک» و «عبد العزیز الترکی» می باشند که آقای «الترکی» به عنوان اولین مدیر عامل موسسه انتخاب گردید. مهم ترین انتشارت این موسسه روزنامه «الیوم» است که در آغاز هفته ای یک بار از تاریخ 21 فوریه 1965 و با 8 صفحه منتشر گردید . سپس از شماره (164) در تاریخ 24 مارچ 1966 هفته ای دو بار منتشر شد. این روزنامه از شماره (514) و از تاریخ 8 سپتامبر 1971 هفته ای سه روز با 12 صفحه و از شماره (1320) که در تاریخ 4 ژوئن 1978 منتشر گردید به روزنامه یومیه با بیش از 40 صفحه تبدیل شد. روزنامه «عکاظ» دارای ویژه نامه های تخصصی روزانه و هفتگی است که بدین وسیله از سایر روزنامه ها متمایز می باشد. آقای «حسین خزندار» اولین سردبیر این روزنامه می باشد. 🔻در حال حاضر سردبیر این روزنامه آقای «محمد عبدالله الوعیل» می باشد. رسالت رسانه ای و و اهداف موسسه «الیوم» در محورهای ذیل خلاصه می شود: - تلاش برای تحقق بهترین معیارهای حرفه ای در زمینه های رسانه ای و روزنامه نگاری. - ایمان به داشتن مسئولیت در برابر میهن و جامعهو نصب العین قرار دادن آن در همه فعالیت ها. - پیشتاز بودن در «المنطقه الشرقیه» و سایر مناطق کشور. - ایجاد تحول در خدمات رسانه ای برای بهره برداری از کلیه امکانات موجود در موسسه و افزایش در آمدهای آن. - ایجاد تحول و پیشرفت در ساختار فنی و به کارگیری آن در کلیه زمینه های موجود. - دست یابی به درآمدهای مالی برای استمرار رشد موسسه و پرداخت حقوق کارکنان. - رشد و تقویت ادارات موسسه برای خدمت هر چه بیشتر به جامعه. - تلاش برای به وجود آوردن یک موسسه رسانه ای موفق در سطح ملی. - به طور کلی موسسه برای تقدیم خدمات و تولیدات رسانه ای پیشرفته و متمایز از دیگران در سطح داخلی و بین المللی برای محقق ساختن اهداف ملی کشور تلاش می کند. 🔻این روزنامه در منطقه الشرقیه به علت انتشار پژوهشی درباره برنامه «ستار اکادیمی» که با حمایت مالی یکی از افراد خانواده پادشاهی سعودی از لبنان پخش می شود؛ مورد انتقاد شدید قرار گرفت. «الیوم» در شماره مورخ 11 فوریه 2004 صفحه کاملی را برای ترویج کردن از این برنامه که هدف آن به انحراف کشاندن دختران و پسران جوان بوده و شدیداً ضد اخلاق و ارزش های جامعه می باشد؛ اختصاص داده بود. 🔻در این زمینه دادگاه جزایی شهر «دمام» درباره شکایت واصله از مردم منطقه بر علیه روزنامه سعودی «عیسی الجوکم» نویسنده پژوهش مزبور رسیدگی نمود. 🔻آن چه که روشن است این که تیراژ روزنامه «الیوم« در مقایسه با سایر روزنامه های بزرگ سعودی محدود بوده و فقط شصت هزار نسخه در هر شماره می باشد. 🔻موسسه دار الیوم در طول تاریخ طولانی خود توانسته است که بسیاری از نویسندگان و ادبای کشورهای مختلف عربی را به خودجذب کند. مهم ترین این افراد: شاعر فلسطینی «محمد القیسی»، و داستان نویس «عبد الکریم السبعاوی» و نویسنده «عبد العزیز سید» و منتقد «رجاء النقاش» و نیز نویسنده «صالح الجاجه» از تونس و روزنامه نگار «محمد البوعنانی» از مراکش. 🔸چهار. موسسه عسیر للصحافه و النشر: