🔴نقش اخلاق در اقتصاد اثباتي و هنجاري (قسمت2) 🖊احمدحسين شريفي، عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) قم: 🔸برخي گمان کرده‌اند که #علم_اقتصاد و عالم اقتصاد صرفاً‌ به توصيف پديده‌ها و کنش‌هاي اقتصادي مي‌پردازد و در اين توصيف #نظام_ارزشي و اعتقادي و جهان‌نگري او هيچ تأثيري ندارند. هنجارهاي اقتصادي و خوبي يا بدي رفتارها و برنامه‌ها و سياست‌هاي اقتصادي ربطي به علم اقتصاد ندارد بلکه مثلا کار عالمان اخلاق يا رهبران ديني است. 🔸در حالي که ✅اولاً، همان توصيف و تبيين و پيش‌بيني کنش‌ها و پديده‌هاي اقتصادي نيز به شدت متأثر از نظام ارزشي و اخلاقي پژوهشگر است؛ ✅ثانياً، في‌الواقع توصيف و تبيين و پيش‌بيني پديده‌هاي اقتصادي، همگي مقدمه‌اي براي توصيه و تجويز و بيان هنجارهاي اقتصادي‌اند. اگر اقتصادداني به توصيف و تبيين وضعيت موجود بپردازد و حتي اگر به پيش‌بيني وضعيت آينده کنش‌هاي اقتصادي بپردازد و با اين ادعا که کار من در همين حد است و هيچ داوري مشخصي دربارة خوبي يا بدي وضعيت موجود و در صورت خوبي، راه‌هاي تقويت آن و در صورت بدي، راه‌هاي تضعيف يا از ميان برداشتن آن ارائه ندهد، ما هرگز نمي‌توانيم او را به عنوان يک متخصص علم اقتصاد به شمار آوريم. درست مثل پزشکي مي‌ماند که فقط به توصيف بيماري ما و بيان علت آن مي‌پردازد و با اين بهانه که کار علم، صرفاً توصيف و تبيين است و نه بيان هنجار و دستورالعمل، از ارائة نسخه پرهيز مي‌کند! آيا ما چنين فردي را پزشک مي‌دانيم؟! ✅و ثالثاً خود اقتصاددانان علم اقتصاد را به سه شاخه عمدة #اقتصاد_اثباتي، #اقتصاد_هنجاري و #اقتصاد_دستوري يا مديريتي تقسيم مي‌‌کنند. بنابراين هرگز چنين نيست که نظريه‌هاي اقتصادي فارغ از ارزش باشند. بلکه به شدت متأثر از نظام‌ ارزشي محققان هستند. 🔸في المثل آيا توصيفات و توصيه‌هاي اقتصادي‌ فردي مثل #برنارد_ماندويل که حرص و طمع و ولع را از فضايل اقتصادي و اجتماعي مي‌داند، با توصيفات و توصيه‌هاي اقتصادي يک اقتصاددادن معتقد به ارزش‌هاي اسلامي که اين امور را از بدترين رذايل اخلاقي مي‌داند، يکسان است؟ هرگز. @ahmadhoseinsharifi @schoolofeconomics