✨❧🔆✧﷽✧🔆❧✨
🔎 #ترنم_وحی
📖 سوره مبارکه حمد آیه ۷
📖 «صِرَاطَ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیهِمْ غَیرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیهِمْ وَ لَا الضَّالِّینَ»
📖 راه آنان كه بر ایشان نعمت بخشیدی نه آنان كه مورد غضباند و نه ره گم كردگان
🔻مغضوب از ریشۀ «غضب» گرفته شده که در لغت بهمعنای شدت و سختی در قبال دیگری است. در کلام عرب به صخرۀ سخت و متراکم «غَضَبَة» میگویند.
▫️ اما دراصطلاح، غضب حالتى است كه در اثر عوامل خاصی به انسان عارض میشود و توأم با تأثر و تغییر حالت است.
▫️«غضب» نقیض «رضا» است و راغب، آن را جوشش و غلیان خونِ قلب براى انتقام معنی کرده است.
🔻غضب در انسان به دو نوعِ پسندیده و ناپسند تقسیم میشود:
1⃣نوع پسندیدۀ غضب در دفاع از حق و دین خداست
2⃣و نوع ناپسندش غضب در غیر آن مسیر است.
⬅️ اما غضب ذات بارىتعالى كه در بسیارى از آیات آمده است، همان انتقام و بلا و عذاب است كه در اثر بدكارى در دنیا و آخرت بر شخص وارد میشود.
▪️مغضوبین کسانی هستند که بهوضوح هدایت را میبینند؛ اما تعصب و لجاج و حجابهای نفسانی موجب میشود که بر سعادت خویش پشت کرده و از مسیر حق و صلاح خارج شوند.
▫️ این جماعت نهتنها هدایتپذیر نیستند، بلکه خوابزدگانی هستند که تصمیم ندارند تا ابد از این خواب سنگین برخیزند و همواره در رؤیاهای موهوم خویش بهسر میبرند.
#تفسیر_سوره_حمد
#مفاهیم
#تدبر
@ Tarbiatmahdav 🖤
┅═✧❁🔆❁✧═┅
✨❧🔆✧﷽✧🔆❧✨
🔎 #ترنم_وحی
◽️ اگر كسی به ما بدی كند، سخن ناروایی بگوید، تهمتی بزند یا غیبتی بكند،
🔖 چهار راه اخلاقی پیش روی ما قرار دارد:
1⃣ راه اول این است كه برای رضای خدا پاسخش را ندهیم و بزرگوارانه از كنار او عبور كنیم:
📖 «وَ إِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَاماً»و چون بر امر بیهوده گذر كنند با بزرگواری میگذرند؛
🔻 اما اگر شكایتی داریم نزد قانون ببریم.
2⃣ راه دوم این است كه نهتنها پاسخش را ندهیم ، بلكه از او شكایت نیز نكنیم و از حقّمان درگذریم.
3⃣ رفتار سوم این است كه او را قلباً ببخشیم و اگر با او برخورد كردیم، بدون یادآوری رفتار گذشته، با او سلام و احوالپرسی كنیم. گویی هیچ چیز میان ما و او نگذشته است.
4⃣ اما رفتار چهارم این است كه اگر او به مشكلی برخورد كرد و از دست ما برآمد كه مشكلش را برطرف كنیم، آستین همت بالا بزنیم و همچون یكی از عزیزان خود، به كمك او بشتابیم. به این رفتار اخلاقی در ادبیات قرآنی «صَفْح» گفته میشود :
📖 «وَ لْیعْفُوا وَ لْیصْفَحُوا أَ لَا تُحِبُّونَ أَنْ یغْفِرَ اللهُ لَكُمْ»
و باید عفو كنند و درگذرند. آیا دوست ندارید كه خدا بر شما ببخشاید؟
🔺گرچه تمام رفتارهای پیشگفته، اخلاقی است، رفتار چهارم،مكارم اخلاق است و آدمی را به تعالی میرساند.
@Tarbiatmahdav
┅═✧❁🔆❁✧═┅
✨❧🔆✧﷽✧🔆❧✨
🔎 #ترنم_وحی
4⃣ #قسمت_چهارم
📖 سوره مبارکه حمد آیه ۷
📖 «صِرَاطَ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیهِمْ غَیرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیهِمْ وَ لَا الضَّالِّینَ»
"دوري از غضب شدگان و گمراهان"
🔻در ادامۀ تبيين و توصيف صراط مستقيم، خداوند ميفرمايد:
📖 «غَیرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیهِمْ وَ لَا الضَّالِّینَ» ،
📖 "يعني اين راه، راه كساني است كه نه غضبشدۀ خداوند هستند و نه در بيراهۀ ضلالت و گمراهي سرگرداناند".
◽️بیشترِ مفسران براساس روايات تفسيریِ معصومان علیهم السلام گروه اول يعني «الْمَغْضُوبِ عَلَیهِمْ » را قوم يهود و گروه دوم يعني «الضَّالِّين» را مسيحيان معرفي كردهاند.
▫️ براي نمونه در روايتي از امام صادق علیه السلام نقل شده است که دربارۀ «غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لَا الضَّالِّینَ»
✨ فرمود: «هُمُ الْيَهُودُ وَ النَّصَارَى» (آنان يهود و نصاري هستند).
🔻در اينگونه مواقع بايد توجه داشت كه كلام الهي در طول تاريخ و در افقي بسيار والا جاري بوده و مفاهيم آن منحصر به نمونهاي خاص و مصداقي واحد نيست.
⬅️به تعبير عالمان علم اصول:
«خُصُوصُ المَورِدِ لا يُخَصِّصُ الوارِدَ»؛
يعني اگر موضوعي به دليل موقعيتي خاص پديد آمده باشد، اين موقعيت موجب نميشود که آن موضوع به همان موقعيت منحصر شود؛بلکه ميتواند براي موقعيتهاي مشابه نيز استفاده شود.
✨در روايتي از حضرت امام محمدباقر علیه السلام آمده است:
«وَ لَوْ أَنَّ آيَةً نَزَلَتْ فِي قَوْمٍ ثُمَّ مَاتُوا أُولـَْـئِكَ مَاتَتِ الْآيَةُ إِذاً مَا بَقِيَ مِنَ الْقُرْآنِ شَيْءٌ إِنَّ الْقُرْآنَ يَجْرِي مِنْ أَوَّلِهِ إِلَى آخِرِهِ مَا قَامَتِ السَّمَاوَاتُ وَ الْأََرْضُ» .
"اگر بنا بود آيهاي که دربارۀ مردمي نازل شده، با مردن آن مردم ازبين برود، چيزي از قرآن باقي نميماند؛ ولي قرآن به گونهاي است که از اولش [يعني عصر نزول] تا آخرش [يعني اعصار بعد] جاري است تا زماني که آسمان و زمين برجاست."
🔻همانگونه كه خورشيد از ماوراي همۀ آدميان درحال درخشش بوده، قرآن نيز بر فراز جامعۀ بشري هميشه در حال تابش و روشنگري است: «يَجْرِي كَمَا تَجْرِي الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ» و حقايق آن تقسيم قبيلهاي و گروهي و فردي ندارد.
✨ امام رضا علیه السلام در توضيح علت طراوت و تازگي هميشگي قرآن ميفرمايد:
«لِأَنَّ اللهَ لَمْ يُنْزِلْهُ لِزَمَانٍ دُونَ زَمَانٍ وَ لا لِنَاسٍ دُونَ نَاسٍ فَهُوَ فِي كُلِّ زَمَانٍ جَدِيدٌ وَ عِنْدَ كُلِّ قَوْمٍ غَضٌّ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ» .
✨زيرا خداى متعال آن را براى زمان و مردمان خاص نازل نفرموده است؛ ازاين رو در هر زمانى جديد است و تا روز قيامت نزد هر قومى تازه و شكوفاست.
▫️بنابراين، شأن نزولي که براي بعضي آيات بيان شده است، موجب انحصار مفهوم آيه نميشود، بلكه فقط راهنمايي براي فهم بيشتر آيه است؛ مثلاً آيۀ زير به اتفاق شيعه و سنّي در شأن علي بن ابيطالب علیه السلام و پس از جانفشاني ايشان در «ليلة المبيت» نازل شده است:
📖«وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللهِ وَ اللهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ» .
📖"و از مردم كسى است كه جان خود را براى طلب خشنودى خدا ميفروشد و خدا به بندگان مهربان است".
🔺اما نميتوان اين آيه را منحصر به وجود مقدّس اميرالمؤمنين علیه السلام دانست؛ زيرا در طول تاريخ بسياري بوده و هستند كه با الگوگرفتن از امام علي علیه السلام ، ايثارگرانه جانشان را در طَبَق اخلاص گذاشته و در مسير رضاي خدا حتي از جان هم مضايقه نکردهاند.
▫️ پس آيات قرآن تا ابد در جريان است و مصاديق مختلف و متفاوتِ آن به طور دائم در جامعۀ بشري ظاهر ميشود.در اين آيه نيز چنين است و غضبشدگان و گمراهان فقط يهوديان و مسيحيان نيستند، گرچه مصداق کامل و بارز اين مفهوماند.
🔎نکتۀ ديگري که در اين مقام بايد گفت اين است که حضرت حق اعطاي نعمت را به خود نسبت ميدهد؛ اما غضب و ضلالت را به خود اِسناد نميدهد.
اين مطلب به اين علت است که هر خير و رحمتي از جانب خداوند است:
📖«وَ مَا بِكُمْ مِنْ نِعْمَۀٍ فَمِنَ اللهِ»
📖 "و هر نعمتى كه داريد از خداست"؛
▫️اما در شعاع غضب الهي قرارگرفتن و ضلالت يافتن به خودِ انسانها ارتباط دارد:
📖«مَا أَصَابَكَ مِنْ حَسَنَۀٍ فَمِنَ اللهِ وَ مَا أَصَابَكَ مِنْ سَیِّئَۀٍ فَمِنْ نَفْسِكَ»
📖"هرچه از خوبي به تو میرسد، از جانب خداست و هرچه از بدى به تو میرسد، از خود توست".
#تفسیر_سوره_حمد
#مفاهیم
#تدبر
@Tarbiatmahdav
┅═✧❁🔆❁✧═┅
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔎 #ترنم_وحی
آیا کسی هست که در آن روز حسرت نداشته باشد؟
📖«وَأَنْذِرْهُمْ يَوْمَ الْحَسْرَةِ إِذْ قُضِيَ الْأَمْرُ»
بترسان ایشان را از روز حسرت
📖سوره مریم، آیه ۳۹
✨از امام صادق علیه السلام پرسیدند:
♨️ روز حسرت، کدام روز است که خدا فرمود : «وَأَنْذِرْهُمْ يَوْمَ الْحَسْرَةِ .....
✨حضرت جواب دادند :
آن روز قیامت است که حتی نیکوکاران هم #حسرت می خوردند که چرا بیشتر نیکی نکردند.
🔺پرسیدند : آیا کسی هست که در آن روز حسرت نداشته باشد؟
✨حضرت فرمودند:
🦋آری، کسی که در این دنیا مدام بر رسول خدا ﷺ صلوات فرستاده باشد.🦋
📚وسائل الشیعه، ج۷، ص۱۹۸
#قرآن
#صلوات