آیا امام حسین حج خود را ناتمام گذاشت
(بررسی روایات)
🟠در برخی نقلهای تاریخی آمده است امام برای اینکه به دست مأموران یزید بن معاویه دستگیر نشود،
#حج خود را ناتمام گذاشت و نیتش را از عمره تمتع به عمره مفرده برگرداند و در روز ترویه (۸ ذیالحجه) مکه را به سوی کوفه ترک گفت؛
🟡اما بر اساس برخی شواهد تاریخی و روایات، امام از همان ابتدا، نیت عمره مفرده داشت و اصلا حج را شروع نکرد تا آن را ناتمام بگذارد؛
چراکه قربانی نکرد و از میقات، احرام نبست و از پیش برای رفتن آماده بود.
🔶شواهد روایی دیدگاه دوم
۱. حدیث صحیح[۱۳] ابراهیم بن عمر الیمانی: از امام صادق(ع) درباره کسی سؤال شد که در ماههای حج، عمره مفرده بهجا آورده، سپس به شهر خود بازگشته است. امام فرمود: جایز است... حسین بن علی(ع)، روز ترویه به سوی عراق رفت؛ در حالی که به عمره مفرده مُحرِم شده بود.[۱۴]
۲. صحیحهٔ معاویة بن عمار: معاویة بن عمار گوید به امام صادق(ع) عرض کردم فرق عمره تمتع و مفرده چیست؟
امام فرمود: عمره تمتع با #حج مرتبط است و کسی که #عمره مفرده انجام میدهد هنگامی که آن را به پایان برساند، میتواند به هرجا که میخواهد برود و امام حسین(ع) در ذی الحجه عمره مفرده بهجا آورد، سپس در روز ترویه به عراق رفت....[۱۵]
🔵مضمون گفتار سیدمحسن حکیم در کتاب مُستَمسَک العُروه الوثقی،[۱۶] آیت الله خویی در المعتمد،[۱۷] آیت الله گلپایگانی در کتاب تقریرات البیع[۱۸] و محقق نجفی در جواهر الکلام[۱۹] این است که از ظاهر این روایات معلوم میشود خارجشدن امام حسین(ع) از مکه به سوی عراق در روز ترویه از باب اضطرار نبوده است، بلکه امام عمره مفرده انجام داده است.
🟡🌱🟡🌱🟡ا
📚پی نوشت:
۱۳- این روایت با دو سند آمده است:
یکی طریق شیخ طوسی (در کتاب الاستبصار، ج۲، ص۳۲۷) است که از این طریق، روایت صحیح است.
طریق دو، طریق شیخ کلینی (در کتاب الکافی، ج۴، ص۵۳۵) است که از یک جهت معتبر و از جهت دیگر صحیح است.
۱۴-أنه سئل عن رجل خرج فی أشهر الحج معتمراً هم خرج إلی بلاده؟
قال: لابأس وإن حج من عامه ذلک و أفرد الحج فلیس علیه دم، وإن الحسین بن علی(ع) خرج یوم الترویة إلی العراق و کان معتمرا (کلینی، الکافی، ج۴، ص۵۴۵. طوسی، الاستبصار، ۱۴۰۱ق، ج۲، ص۳۲۷).
۱۵-قال قلت لابی عبدالله(ع): من أین افتق المتمتع و المعتمر؟ فقال: إن المتمتع مرتبط بالحج و المعتمر إذا فرغ منها ذهب حیث شاء و قد اعتمر الحسین(ع) فی ذی الحجه ثم راح یوم الترویة إلی العراق و الناس یروحون إلی منی، ولا بأس بالعمرة فی ذی الحجه لمن لایرید الحج (کلینی، الکافی، ج۴، ص۵۳۵، طوسی، الاستبصار، ۱۴۰۱ق، ج۲، ص۳۲۸).
۱۶-حکیم، مستمسک العروة، ۱۴۰۴ق، ج۱۱، ص۱۹۲.
۱۷-همان، ج۲، ص۲۳۶.
۱۸-گلپایگانی، تقریرات البیع، اصدار الثالث للگلبایگانی، ج۱، ص۳۵۵.
۱۹-نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۵ق، ج۲۰، ص۴۶۱.
🌁استاد ضرابی / ۶ تیرماه ۱۴۰۲
#تدبر_حسینی
#یوم_الترویه
#لبیک_یاحسین
@tadaborehussaini