❇️ ظلم به قرآن، در فهم معنای ظلم! (۱) 📝 نقدی بر یادداشت آقای سروش محلاتی 🖋 صالح رحمتی 🔸 اشاره جناب آقای سروش محلاتی در مطلبی با عنوان «هجرت از دارالکفر یا هجرت از دارالظلم» به طرح دو دیدگاه پرداخته است؛ دیدگاهی ظاهرگرایانه که هجرت از دارالکفر به دارالاسلام را مطلوب می‌داند و دیدگاهی که معیار هجرت را نه اسلام و کفر، بلکه ظلم و آزادی قرار می‌دهد. به زعم او، هجرت از دارالظلم - هرچند کشور اسلامی باشد - به دارالحریة - هرچند کشور کفار باشد - مطلوب است. به گمان او، منابع اسلامی دیدگاه دوم را تأیید می‌کنند. در این یادداشت مختصر، به بخش مهمی از آیات قرآن نظر انداخته و نتیجه‌گیری آقای سروش محلاتی به عنوان دیدگاه اسلامی نقد می‌شود. ✅ معنای«استضعاف» و «استکبار» در قرآن همان‌طور که ایشان نیز در بیان خود اشاره کرده‌اند، مستند اصلی در وجوب هجرت، آیه شریفه ۹۷ سوره مبارکه نساء است: «إِنَّ الَّذِينَ تَوَفَّاهُمُ الْمَلاَئِكَةُ ظَالِمِي أَنْفُسِهِمْ قَالُوا فِيمَ كُنْتُمْ قَالُوا كُنَّا مُسْتَضْعَفِينَ فِي الْأَرْضِ قَالُوا أَ لَمْ تَكُنْ أَرْضُ اللَّهِ وَاسِعَةً فَتُهَاجِرُوا فِيهَا فَأُولٰئِكَ مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَ سَاءَتْ مَصِيراً» عبارت «مستضعفین فی الأرض» محل ثقل در موضوع هجرت است. کلمه «استضعاف» غیر از کلمه «ضعیف» است و به این معناست که فرد مستضعف به سبب عواملی، در موقعیت ضعف قرار گرفته است. غالباً در مقابل «مستضعف» کلمه «مستکبر» قرار می‌گیرد؛ به این معنا که هر کسی که ضعیف می‌شود، به واسطه شخص مستکبری است که او را در چنین موقعیتی می‌خواهد. بنابراین، علت غالبی استضعاف، استکبار است. آیات قرآن نیز شاهد بر این مدعاست. به عنوان نمونه: ۱- قَالَ الْمَلَأُ الَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا مِنْ قَوْمِهِ لِلَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا ۲- وَ قَالَ الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا لِلَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا بَلْ مَكْرُ اللَّيْلِ وَ النَّهَارِ إِذْ تَأْمُرُونَنَا أَنْ نَكْفُرَ بِاللَّهِ طبق این آیات، مستضعفین در برابر مستکبرین قرار می‌گیرند. ❓اما مستکبرین چه کسانی‌اند؟ با مطالعه دقیق آیات قرآن معلوم می‌شود که «استکبار» دارای مراتبی است که اولین مرتبه آن در قرآن که بسیار مورد تأکید قرار گرفته است، استکبار علی الله تبارک و تعالی است. به عنوان نمونه: ۱- فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ أَبَى وَ اسْتَكْبَر ۲- مَنْ يَسْتَنْكِفْ عَنْ عِبَادَتِهِ وَ يَسْتَكْبِر با این وصف، این نکته واضح می‌شود که در #فرهنگ_قرآن، آن کسانی که دیگران را به ضعف می‌کشند و ضعف آنها را می‌خواهند، کسانی هستند که استکبار در برابر اوامر الهی و آیات الهی دارند. به عبارتی، نقطه شروع استکبار از همین موقف است که منجر به استضعاف دیگران می‌شود. 📌 ادامه در فرسته بعدی 👇 @Tanbiholomah