1⃣اهانت به عثمان بن حنیف فرماندار امام علی(ع) در بصره:
وقتی لشکر طلحه، زبیر و عایشه (ناکثین) وارد بصره گردید، صلح و آرامش آن شهر را به هم زدند و بر عثمان بن حنیف، فرماندار مولا علی(ع) در بصره، تاختند و دستگیرش کردند؛ تازیانه ها بر بدنش نواختند؛ و با وضع رقت باری موهای سر و صورت او را کندند!
پس از آن عثمان بن حنیف را رها کردند و او نیز خود را به لشکر مولا علی(ع) رساند.
چشم عثمان که به رخسار مولا امیرالمومنین(ع) افتاد اشک از دیده اش سرازیر گشت و گفت : یا امیرالمومنین! من آنروز که از پیش تو می رفتم یک مرد پیر و دارای ریش انبوه و سفیدی بودم.
و امروز به قیافه جوانی که در صورت او موئی نباشد برگشته ام!
امیرالمومنین(ع) از این حادثه و از این جنایتی که درباره عثمان انجام گرفته بود آنچنان متأثر و ناراحت گردید که سه تکرار فرمودند : انّا لله وانّاالیه راجعون!
2⃣غارت بیت المال بصره و کشتن نگهبانان بیت المال:
بعد از تسخیر بصره توسط لشکر طلحه، زبیر و عایشه، حکمی که عایشه درباره نگهبانان بیت المال صادر نمود بدین ترتیب بود که؛ زبیر را به پیش خود خواند و گفت : زبیر! اینها کسانی هستند که بر روی تو شمشیر کشیده و از عثمان بن حنیف و بیت المال دفاع نموده اند.
اینک قتل آنان را به عهده تو می گذارم. تو باید سر اینان را از تن جدا ساخته و از دم شمشیر بگذارنی!
زبیر با دریافت این فرمان با یاری فرزندش عبدالله همه آنان را مانند گوسفندان سر برید و تن بی جانشان را در کنار هم قرار داد!
تعداد کشته شدگان در این حمله علاوه بر مجروحین، به هفتاد نفر می رسید که پنجاه تن از آنها را بعد از دستگیری برای ارعاب و ترسانیدن مردم، در مقابل چشم آنان گردن زدند.
بنابر نقلی تعداد نگهبانانی که آن روز به قتل رسیدند به چهارصد نفر می رسید!
3⃣ایجاد جنگی خونین با تلفات هنگفت:
در جنگ جمل میان دو لشکر تا حدی تیراندازی شد که چوبه های تیر هر دو لشکر تمام گردید و آنچنان در میان دو لشکر نیزه ها رد و بدل گردید و در سینه های مردان جنگی فرو رفت و آنقدر افراد دو لشکر بر خاک تیره غلطیدند که اگر در روی جنازه های کشته شدگان، اسب دوانی می شد پای اسبان جز با اجساد و بدنهای مسلمانان با چیز دیگری تماس پیدا نمی کرد!
آمار کشته شدگان را طبری شش هزار تن نقل نموده است.
ولی ابن اعثم در تاریخ خود می گوید تعداد کشته شدگان از لشکر عایشه، نه هزار نفر و از لشکر علی(ع) هزار و هفتصد تن بوده است.
و در تاریخ یعقوبی چنین آمده است که در جنگ جمل تعداد کشته شدگان از دو لشکر بیش از سی هزار تن بوده است!
آری در جنگ جمل بیش از حد، ضرر اقتصادی و ناراحتی های روانی و جسمی بر مسلمانان وارد گردید.
چه مادرانی که داغ جوان دیدند!
چه زنانی که بیوه گردیدند!
و چه اطفالی که یتیم و بی سرپرست ماندند!
و گناه تمامی این جنایات بر گردن کسانی است که این جنگ شوم را آغاز کردند!
طلحه و زبیر در حالی سبب کشته شدن هزاران نفر شدند که خداوند تبارک و تعالی درباره کشتن ظالمانه یک نفر اینگونه می فرماید:
«مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَیْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسادٍ فِی الْأَرْضِ فَكَأَنَّما قَتَلَ النَّاسَ جَمِیعاً»
هر كس یك انسان را بكشد بدون اینكه او كسى را كشته باشد و یا فسادى در زمین كرده باشد، مثل این است كه همه مردم را كشته است.(مائده، آیه۳۲)
📚منابع:
۱)تاریخ طبری ،ج۵، صص ۲۱۸-۱۷۸-۲۲۵
۲)تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۸۰
۳)الفتوح ابن اعثم کوفی، ج۲، ص۴۶۷
@TarikhEslam
✍علت کینه توزی های «عایشه» نسبت به #امام_علی_علیه_السلام :👇
@TarikhEslam
✅قبل از بحث در مورد این مطلب، طبق منابع اهل سنت عایشه دو جا ابراز خوشحالی کرده است!
1⃣هنگام شهادت #حضرت_فاطمه_سلام_الله_علیها :👇
عالم اهل سنت ابى يعقوب يوسف بن إسماعيل لمعانى معتزلی حنفی(متوفی سال ۶۰۶ ه.قمری) که یکی از اساتید حنفیِ ابن ابی الحدید است، می نویسد :
📋《ثُمَّ مَاتَتْ فَاطِمَةُ(س) فَجَاءَ نِسَاءُ رَسُولِ الله(ص) کُلُهُنَّ إلَىٰ بَنِی هَاشِمٍ فِی الْعَزَاءِ إلَّا عَائِشَةُ فَإنَّهَا لَمْ تَأتَ وَ أظْهَرَتْ مَرَضَاً وَ نُقِلَ إلَىٰ عَلِیٍّ(ع) عَنْهَا کَلَامٌ یَدُلُّ عَلَى السُّرُورٍ》
♦️پس از شهادت حضرت فاطمه(س) تمام همسران رسول خدا(ص) برای تسلیت گفتن، نزد بنی هاشم آمدند، اما عایشه نیامد و خود را به مریضی زد.
به امیرالمومنین(ع) نیز اخباری رسید که عایشه از شهادت حضرت فاطمه(س) ابراز خوشحالی کرده است.(۱)
2⃣هنگام شهادت #امام_علی_علیه_السلام :👇
ابوالفرج إصفهانی(متوفی سال ۳۵۶ه.قمری) دانشمند پرآوازه و مقبول نزد اهل سنت، در كتاب مقاتل الطالبيين با سند صحيح از ابوالبختری نقل می کند و می نویسد :
📋«لَمَّا اَن جَاءَ عَائِشَةَ قَتْلَ عَلِیٍّ(علیه السلام) سَجَدَتْ»
♦️وقتی خبر شهادت امام علی(ع) به عائشه رسيد، سجده شکر به جا آورد.(۲)
✍اما این نکته قابل انکار نیست که کینههایی از سوی عایشه نسبت به امام علی(ع) وجود داشته است.
امیرالمؤمنین(ع) سابقه این امر را در مواردی برمیشمارد، از جمله این که؛
📋《أَحَدُهَا تَفْضِيلُ رَسُولِ اَللَّهِ(ص) لِي عَلَى أَبِيهَا》
♦️نخست اينكه رسول اکرم(ص) مرا بر پدر او برترى مىداد.
📋《ثَانِيهَا لَمَّا آخَى بَيْنَ أَصْحَابِهِ آخَى بَيْنَ أَبِيهَا وَ بَيْنَ عُمَرَ بْنِ اَلْخَطَّابِ وَ اِخْتَصَّنِي بِأُخُوَّتِهِ》
♦️دوم اينكه چون رسول اکرم(ص) ميان اصحاب خود عقد برادرى بست، ميان پدرش و عمر بن خطاب برادرى قرار داد ولی رسول اکرم(ص) مرا به برادرى خود مخصوص كرد.
📋《ثَالِثُهَا وَ أَوْحَى اَللَّهُ تَعَالَى إِلَيْهِ بِسَدِّ أَبْوَابٍ كَانَتْ فِي اَلْمَسْجِدِ لِجَمِيعِ أَصْحَابِهِ إِلاَّ بَابِي فَلَمَّا سَدَّ بَابَ أَبِيهَا وَ صَاحِبِهِ وَ تَرَكَ بَابِي مَفْتُوحاً فِي اَلْمَسْجِدِ تَكَلَّمَ فِي ذَلِكَ بَعْضُ أَهْلِهِ》
♦️سوم آنكه رسول اکرم(ص) مقرر كرد درهاى خانههاى همۀ اصحاب كه به مسجد گشوده مىشد، بسته شود مگر در خانۀ من و چون در خانۀ پدرش[أبوبكر] و دوست پدرش[عمر] را بست و در خانۀ مرا گشوده باقى گذاشت.
📋《رَابِعُهَا أَعْطَانِي اَلرَّايَةَ [يَوْمَ خَيْبَرَ] فَصَبَرْتُ حَتَّى فَتَحَ اَللَّهُ تَعَالَى عَلَى يَدَيَّ》
♦️چهارم آنكه روز جنگ خيبر، رسول اکرم(ص) پرچم را به من داد و من پایداری کردم، تا اینکه خداوند باب خیبر را با دستان من فتح نمود.
📋《[خَامِسُهَا] بَعَثَ رَسُولُ اَللَّهِ(ص) أَبَاهَا بِسُورَةِ بَرَاءَةَ وَ أَمَرَهُ أَنْ يَنْبِذَ اَلْعَهْدَ لِلْمُشْرِكِينَ وَ يُنَادِيَ فِيهِمْ فَمَضَى حَتَّى اِنْحَرَفَ فَأَوْحَى اَللَّهُ تَعَالَى إِلَى نَبِيِّهِ أَنْ يَرُدَّهُ وَ يَأْخُذَ اَلْآيَاتِ فَيُسَلِّمَهَا إِلَيَّ فَسَلَّمَهَا إِلَيَّ فَصَرَفَ أَبَاهَا بِإِذْنِ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ كَانَ فِيمَا أَوْحَى إِلَيْهِ اَللَّهُ أَنْ لاَ يُؤَدِّيَ عَنْكَ إِلاَّ رَجُلٌ مِنْكَ وَ كُنْتُ مِنْ رَسُولِ اَللَّهِ(ص)》
♦️پنجم آنكه رسول اکرم(ص) پدر او را براى ابلاغ سورۀ برائت گسيل داشت و به او دستور داد پيمان با مشركان را لغو كند و او حركت كرد، آنگاه خداوند به پيامبرش وحى كرد كه او را برگرداند و آيات را از او بگيرد و به من تسليم كند، و پدر او مىدانست اين فرمان خداست، و خداوند به رسول اکرم(ص) وحى فرموده بود كه اين آيات را بايد مردى از تو ابلاغ كند و من از پيامبر بودم و او از من!
📋《[سَادِسُهَا] كَانَتْ عَائِشَةُ تَمْقُتُ خَدِيجَةَ بِنْتَ خُوَيْلِدٍ وَ تَشْنَؤُهَا شَنَآنَ اَلضَّرَائِرِ وَ كَانَتْ تَعْرِفُ مَكَانَهَا مِنْ رَسُولِ اَللَّهِ(ص) فَيَثْقُلُ ذَلِكَ عَلَيْهَا》
♦️ششم آنكه عايشه بر خديجه دختر خويلد خشمگين بود و او را خوش نمىداشت.
همچنان كه زنهاى يك مرد نسبت به يكديگر اين چنيناند و عايشه مىدانست كه رسول اکرم(ص) بسيار به ياد خديجه(س) است و خاطرۀ او را پاس مىدارد و اين موضوع هم بر او سنگین مىآمد.(۳)
همانطور که گفته شد، بعد از جنگ جمل قدرت و پایگاه خلافت از مدینه به کوفه انتقال یافت و امام علی(ع) بعد از جنگ جمل به مدینه باز نگشت و از بصره به کوفه رفت.
از طرفی هم امام علی(ع) عایشه را بعد از جنگ روانه مدینه کرد.
📚منابع :
۱)شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج۹، ص۱۹۸
۲)مقاتل الطالبيين أبو الفرج اصفهانی، ج۱، ص۱۱
۳)الجمل و النصرة شيخ مفید، ص۲۱۸
@TarikhEslam
✅امیرالمؤمنین(ع) در یکی از خطبههای نهجالبلاغه، به اختلاف طلحه و زبیر و کینه آنها نسبت به هم اشاره میکند و اینکه در جنگ با آن حضرت قصد تقرب به خداوند ندارند، فرمودند :
📋《كُلُّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا يَرْجُو الْأمْرَ لَهُ وَ يَعْطِفُهُ عَلَيْهِ دُونَ صَاحِبِهِ!
لَا يَمُتَّانِ إلَى اللهِ بِحَبْلٍ وَ لَا يَمُدَّانِ إلَيْهِ بِسَبَبٍ!
كُلُّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا حَامِلُ ضَبٍّ لِصَاحِبِهِ وَ عَمَّا قَلِيلٍ يُكْشَفُ قِنَاعُهُ بِهِ!
وَ اللهِ لَئِنْ أصَابُوا الَّذِي يُرِيدُونَ لَيَنْتَزِعَنَّ هَذَا نَفْسَ هَذَا وَ لَيَأْتِيَنَّ هَذَا عَلَى هَذَا..》
♦️هر كدام از طلحه و زبير، اميدوار است كه حكومت را به دست آورد و ديده به آن دوخته و رفيق خود را به حساب نمى آورد.
آندو، نه به رشته اى الهى چنگ میزنند و نه با وسيله اى به خدا روى میآورند. هر يک نسبت به دوستش كينه اى در دل دارد و به همين زودى، پرده از اين حقيقت برداشته مى شود.
به خدا قسم، اگر به آنچه (حکومت و ریاست) میخواهند برسند، اين، جان آن را مى گيرد و آن، اين را از پاى در مى آورد.(۱)
در خطبه ای دیگر بعد از جنگ جمل، به مردم بصره فرمود :
📋《كُنْتُمْ جُنْدَ الْمَرْأَةِ وَ أَتْبَاعَ الْبَهِيمَةِ، رَغَا فَأَجَبْتُمْ وَ عُقِرَ فَهَرَبْتُمْ!
أَخْلَاقُكُمْ دِقَاقٌ وَ عَهْدُكُمْ شِقَاقٌ وَ دِينُكُمْ نِفَاقٌ وَ مَاؤُكُمْ زُعَاقٌ وَ الْمُقِيمُ بَيْنَ أَظْهُرِكُمْ مُرْتَهَنٌ بِذَنْبِهِ وَ الشَّاخِصُ عَنْكُمْ مُتَدَارَكٌ بِرَحْمَةٍ مِنْ رَبِّهِ!
كَأَنِّي بِمَسْجِدِكُمْ كَجُؤْجُؤِ سَفِينَةٍ قَدْ بَعَثَ اللَّهُ عَلَيْهَا الْعَذَابَ مِنْ فَوْقِهَا وَ مِنْ تَحْتِهَا وَ غَرِقَ مَنْ فِي ضِمْنِهَا》
♦️شما سپاه يك زن «عايشه» و پيروان حيوان «شتر عايشه» بوديد، تا شتر صدا مى كرد مى جنگيديد، و تا دست و پاى آن قطع گرديد فرار كرديد.
اخلاق شما پست، و پيمان شما از هم گسسته، دين شما دو رويى، و آب آشاميدنى شما شور و ناگوار است.
كسى كه ميان شما زندگى كند به كيفر گناهش گرفتار مى شود، و آن كس كه از شما دورى گزيند مشمول آمرزش پروردگار مى گردد.
گويا مسجد شما را مى بينم كه چون سينه كشتى غرق شده است، كه عذاب خدا از بالا و پايين او را احاطه مى كند، و سرنشينان آن، همه غرق مى شوند.(۲)
📚منابع:
۱)نهج البلاغه سید رضی، خطبه ۱۴۸
۲)نهج البلاغه سید رضی، خطبه ۱۳
@TarikhEslam
38.84M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📽▶️⏹⏸📽▶️⏹⏸📽
#سکانس_برتر
🎞سکانسی از #جنگ_جمل در قسمتی از سریال #امام_علی_علیه_السلام ساخته جناب میرباقری :👆
#جنگ_جمل
@TarikhEslam
📚✍📚✍📚✍📚✍📚✍
0️⃣3️⃣1️⃣ #معرفی_کتاب:📚
کتاب «نبرد جمل» ترجمه کتاب «الجمل و النصرة لسیدالعترة» شرح حوادث و جزئیات #جنگ_جمل؛ اثر مرحوم شیخ مفید✍📚👇
@TarikhEslam