خواص گیاه #کبر ( #کاپاریس )
هندوانه کوهی
تفاوت حنظل با کبر
حنظل یا هندوانه ابوجهل یک گیاه بوتهای بسیار تلخ و سمی و با ابعاد درشتتر و گردتر از کبر است و داخل آن سبز رنگ میباشد و اصلاً نمیشود از آن ترشی تهیه کرد، از طرفی خاصیت غذایی ندارد و فقط دارو محسوب میشود و بدون مصلحات نباید مصرف گردد و توکسیستی(سمیت ، خاصیت سمی ، حالت یا درجه سمی بودن ) بالایی دارد.در حالی که کَبَر بیضوی تر و ریزتر به شکل و اندازه بلوط ریز است که داخل آن ابتدا سبز و سپس قرمز رنگ میشود.
کاپاریس
نام کَبَر، نامی است عربی که برگرفته و معرب از نام فارسی گیاه است.
نام علمی آن capparis spinosa L
«کاپاریس اسپینوزا» است و به انگلیسی به آن
common capper یا caper bush
نیز اطلاق میشود.
نامهای دیگر آن عبارت است از :
اَصَف، عروق الاصف، لَصَف ،ثمره الکبد عکر،کرمه السودا ،اثونیطس و قبارس (یونانی) ، قباریش(به سریانی) ،کورک و حب العروس(به شیرازی) ؛ لَگجی(به زبان محلی شوشتر و رامهرمز در استان خوزستان) ، رواند الجبلی ،جیرش ، فیقس باطس ، تلیوت ، کبار، قُبار، کلنبار و کلنکار ، به میوه آن هم خیار کبر، شَفلَح یا شَفلَج نیز میگویند.
طبیعت این گیاه گرم و خشک در درجه دوم و اگر در سرزمینهای گرم و خشک بروید، گرم و خشک تا درجه سوم است.میوه، برگ، چوب، و پوست آن همه گرم است.ترکیب کبر با سرکه به صورت ترشی، از شدت گرمی آن میکاهد. ترشی کبر همراه غذا قابل استفاده است .این گیاه بازکننده گرفتگیها و انسدادهای کبد و طحال است.به جمع آوری سودای اضافی بدن توسط #طحال کمک میکند و از طریق سیستم گوارشی آن را دفع مینماید.جزء بهترین داروهای برطرف کننده مشکلات سپرز (طحال) نام برده شده است.افراد دارای #کبدچرب میتواند 4 یا 5 عدد از این ترشی را همراه غذا میل کنند.این میوه باارزش در امراض عصبی مانند #فلج، #پارکینسون و لرزش بدن و همچنین در دردهای #مفصلی، دیسکوپاتی و #نقرس سودمند است ضدمیکروب باکتری وقارچ است و.مییتواند انگل را از بین ببرد.ترکیب آن با ادویههای معطر مانند سنبل الطیب، اسطوخودوس، اذخر و عسل برای #دردهای_مفصلی و #سیاتیک و نقرس چه به صورت خوراکی و چه ضماد آن نافع است.پرورده کبر با سرکه و عسل دافع و خارج کننده #سموم بدن و مدر #سودا است.ملین وادرارآور میباشدو در کنترل #فشارخون موثر است ،برای باز شدن خون #قاعدگی در موارد قطع آن در زنان جوان مؤثر است. #حیض را زیاد میکند.نیروی #جنسی را افزایش میدهد.همچنین ریشه کبر یکس از چهار جزء موجود درترکیب مشهور اصول اربعه (چهار ریشه) است که شامل: ریشه کرفس، ریشه کبر، ریشه رازیانه و ریشه کاسنی بوده وجنبه دارویی داشته و در بیماریهای بلغمی و سوداوی کاربرد دارد.در بسیاری از متون طب سنتی، به استفاده از سرکه کبر، #سکنجبین_کبر و همچمین نمک پروده آن، برای افزایش اثربخشی و تلطیف آن واختصاصی بودن جهت امراض کبد وطحال (خصوصاً باز کردن سده و گرفتگی) تاکید شده است.
موارد منع مصرف گیاه کبر
مصرف این گیاه برای گرم مزاجان مضر است، از این نظر باید با سکنجبین مصرف کنند.همچنین مضر مثانه است و مصلحش انیسون و اسطوخودوس است.زیاده روی در مصرف آن، نتیجه عکس داده و برای کبد مضر است و مصلحش عسل است.در زنانی که با اختلالات قاعدگی و افزایش زیاد خونریزی ماهانه مواجه هستند، چون حیض را زیاد میکند.اگر باردار هستید یا عمل جراحی در پیش دارید نیز باید از مصرف کبر خودداری کنید.
شیوه استفاده از کاپاریس
جهت مصارف روزانه و هفتگی، #ترشی_کبر مناسب تر است. چون خام آن طعم تند و تیزی دارد و از طرفی چون کبر مزاج خیلی گرمی دارد باید به صورت ترشی تهیه و مصرف گردد تا از شدت گرمی آن کاسته شود و خاصیت غذایی داشته باشد در غیر این صورت در سایر اشکال، جنبه دارویی پیدا کرده و همیشه و در همه افراد قابل استفاده نیست.
طرز تهیه ترشی
ترشی آن را با نام ترشی کبر یا کاپاریس یا شپله عرضه میشود
ابتدا کبرها را شسته و دم آن را گرفته و در آب جوشیده و سرد شده با کمی نمک بریزید و اجازه دهید به مدت 5 ال 6 روز در یخچال بماند.طی این مدت هر روز آب نمک آن را عوض کنید.سپس آنها را از آب نمک خارج کرده و با آب روی حرارت گذاشته و وقتی به جوش آمد آب آن را دور بریزید و مجددا یکبار این کار را تکرار کنید تا تلخی آن گرفته شود.دقت کنید زیاد نجوشد چون ترشی شما نرم میشود.کبر را بعد از جوشیدن روی صافی بریزید تا آبش برود یک ساعتی صبر بکنید.سپس آن را در شیشه مخصوص ترشی ریخته و روی آن سرکه بریزید. چنانکه دوست داشتید کمی هم نمک اضافه کنید.در آن را محکم کرده و در جای خنک و یا در یخچال نگهداری کنید.بعد از 20 روز الی یک ماه ترشی آماده است.
قبل از مصرف با #طبیب خود مشورتنمایید.