🔴 پرسش 007
13980818.04
موضوع: #عجب
چگونه شخص میتواند بفهمد در اثر توفیق یافتن به ادای عملی نیکو، برایش عجب بوجود آمده یا خیر؟
🔵 پاسخ استاد مویدی:
انسان زمانی که کار خوبی انجام میدهد، متوجه میشود که حال خوشی به او دست داده است.
اگر این کار نیکو را به خود نسبت دهد، یا بهسبب آن خود را از دیگران برتر ببیند و یا حتی خود را در برابر خداوند طلبکار بداند، باید بداند که به عجب دچار شده است.
اما در صورتی که توفیق عمل به فعل نیک را نعمتی از سوی خدا بداند و نگران باشد که مبادا از آن محروم گردد و نیز خود را هم برتر از دیگران نداند، باید گفت که آن رضایتمندی که در دل احساس میکند، عجب نیست.
درمان:
۱-گاهی وجود عُجب برای شخص یقینی است؛ او باید برای رهایی از آن هز چه زودتر چارهاندیشی کند!
۲. شخص در این که این حال بعد از عمل خیر، عجب است یا حس شکرگزاری، مشکوک و مردد است؛ در منابع دینی وارد شده که هیچ عمل خیری را نباید بهسبب نگرانی از عجب ترک کرد.
البته این شک و تردید امری پسندیده است؛ چرا که مومن باید در بین خوف و رجا باشد. آیا این عمل به امضا و تایید الهی رسیده است یا خیر؟
کانال استاد مؤیدی:
https://eitaa.com/ShiaTowhid
کانال پاسخهای استاد مؤیدی به پرسشها:
https://eitaa.com/Q_A_ST
🔴 پرسش 008
13980811.02
موضوع: #مدح
حدیث شریف «مَنْ مَدَحَكَ فَقَدْ ذَبَحَك؛ کسی که تو را ستایش کرد، پس بهیقین، تو را ذبح کرده و کشته است» (غرر الحكم و درر الكلم: ص579) چه افرادی را در بر میگیرد؟
🔵 پاسخ استاد مویدی:
این حدیث شریف، همه را در بر میگیرد؛ البته جز آن کس که خداوند به او عصمت ببخشد؛ چه عصمت لدنی باشد چه اکتسابی! به موارد مدح باید فقیهانه نگاه کرد. قدر متیقن مدح، آن مدح و ثنایی است که قصد قربت در آن نباشد!
گاه کسی به مدح شخص دیگری که حال و هوای الهی نداشته و بیشتر در پی مقاصد دنیایی است، زبان میگشاید. چرا که در پی آن است که نزد فرد مدحشده، به وجاهت برسد. یا اینکه کسی به وظایفش بخوبی عمل نمیکند؛ اما مورد مدح و تمجید دیگران است. این دست مدحها مذموم است! یکی از آثار بد این مدح، این است که باعث ایجاد باور و عقیده اشتباه در شخص مورد مدح میشود.
گاهی هم کسی نیکوکاری میکند؛ اما او نوعی ضعف نفس داشته و خود را کوچک میپندارد. اگر او مدح شود، سبب ایجاد نوعی اتکای نفس و خودباوری در او شده و به او قدرت میبخشد. یا مدح کردن کسی، در خود او تأثیری ندارد و این کار برای الگو شدن او برای دیگران است. یا حتی تعریف و تمجید از موضوعی برای ترغیب دیگران به روی آوردن به آن! این دست مدح و ستایشگریها پسندیده و استثناست!
در حقیقت، مدحی مذموم و ناپسندیده است که حال و هوای معنویِ فرد مدحشده را به هم ریخته و ایجاد طغیان نفس و تاریکی در او کنَد. به بیان دیگر، میتوان گفت که حدیث به فرد هشدار میدهد که مغرور نشو! گاه مدح کردن شاید برای مدحکننده وظیفه باشد؛ اما مدحشونده با مراقب باشد. چرا که فرد مدحکننده، چاقو به دست گرفته و قصد دارد جانت را بستاند. چاره کار این است که فرد مدحشونده در همان لحظه به عیبهای خود توجه کند و به خود یادآوری کند که هر چه که در اختیار دارد، از خداوند است! اگر پروردگار اراده کند، در آنی، همه را میگیرد! در این صورت، اثر مدح خنثی میشود.
از همین منظر است که اولیای خدا زمانی که با خوشبینی مردم (مدح) مواجه میشدند، دعا میکردند که «اللَّهُمَّ لَا تُؤَاخِذْنِي بِمَا يَقُولُونَ وَ اجْعَلْنِي خَيْراً مِمَّا يَظُنُّونَ وَ اغْفِرْ لِي مَا لَا يَعْلَمُون؛ خدایا مرا به آنچه که مردم درباره من میگویند، مواخذه نکن، مرا بهتر از آنچه که میگویند قرار ده و مرا از عیوب و گناهانی که مردم از آن بیخبرند، پاک گردان!» (نهج البلاغه: خطبه همّام)
کانال استاد مؤیدی:
https://eitaa.com/ShiaTowhid
کانال پاسخهای استاد مؤیدی به پرسشها:
https://eitaa.com/Q_A_ST
🔴 پرسش 009
13980818.05
#مشارطه
مُشارَطه چیست؟
🔵 پاسخ استاد مویدی:
انسان پس از آن که صبح از خواب برخاست، با خداوند پیمان میبندد که در آن روز، اعمال و کردارش را تنها برای رضای خداوند بگزارد. این مشارطه است! سپس او باید مراقبه و محاسبه کند. چنین فردی، پس از محاسبه، خطاهایش را متوجه میشود. به تعیین کردن عملی در ازای ارتکاب یک خطا در هنگام مشارطه، مکافات میگویند. مثلا با خود تعیین میکند که اگر به دروغگویی دچار شد، یک روز روزه بگیرد.
لازم است گفته شود که اگر شخص هنوز در ابتدای امور معنوی است و هنوز در آن به پایداری و قوام نرسیده است، نباید برای خود مکافات سخت تعیین کند.
کانال استاد مؤیدی:
https://eitaa.com/ShiaTowhid
کانال پاسخهای استاد مؤیدی به پرسشها:
https://eitaa.com/Q_A_ST
🔴 پرسش 010
13980818.03
موضوع: #مراقبه_و_محاسبه
چگونگی مراقبه و محاسبه و نیز زمان آن را بفرمایید؟
🔵 پاسخ استاد مویدی:
مراقبه همان رعایت تقوای الهی ست؛ بهطوری که از ابتدای صبح در تمام کارها و امورات «التَّوَجُّهُ اِلَیَ اللهِ» (توجه به خداوند) لحاظ شده باشد. یا ـ دستکم ـ با زبان محاوره بگوید گه خداوندا! دوست دارم که تمام کارهایم برای رضای تو باشد! او باید کوشش کند در اموراتی مثل برخورد با خانواده و یا معاملاتی که دارد، جهت شرعی را رعایت نماید. او باید پیش از همه رضایت خدا را در نظر گیرد، سپس رضایت دیگران و در آخر رضایت خود!
بهترین زمان محاسبه، آخرِ شب است؛ البته در صورتی که خستگی غالب نباشد. پس از آن، بهترین زمان، پس از آن که نماز شب خواند، در اول صبح اعمال روز گذشته خود را محاسبه میکند. اگر این نیز ممکن نبود، هر از چند ساعت یک بار خود را به محاسبه کشاند تا ببیند بر اساس تقوا عمل کرده یا خیر! اگر کاری نیکویی کرده آن را از خدا ببیند و بگوید: «اَلحَمدُ لله»؛ تا دچار عجب نشود.
اگر او گناهی را نیز در هنگام محاسبه یافته، غمگین شده و از خود نفرت پیدا کرده است، استغفار کند! چرا که این استغفار اثر دارد. اما اگر گناهکاریاش، نهتنها او را غمگین نکرده، بلکه سبب شادیاش شده و هیچگونه قبض روحی برایش به وجود نیاورده است، اگر استغفار کند، در حقیقت در حال مسخره کردن خداوند است.
در ابتدا مراقبه و محاسبه، سخت است. اما مداومت بدان، سبب ایجاد لطافت و نورانیت میشود. انسان نیز بدان مشتاق میشود؛ چرا که آثارش را در خود میبیند.
کانال استاد مؤیدی:
https://eitaa.com/ShiaTowhid
کانال پاسخهای استاد مؤیدی به پرسشها:
https://eitaa.com/Q_A_ST
🔴 پرسش 011
13980818.06
موضوع: #نهی_از_منکر
شرایط «نهی از منکر» چیست؟
🔵 پاسخ استاد مویدی:
یکی از شرایط نهی از منکر این است که فرد، احتمال عقلاییِ جدّی بدهد که این نهی، اثر دارد. اما اگر او توان تشخیص اثرگذاری یا عدم اثرگذاری نهی از منکر را ندارد، دیگر تکلیف بر عهده او نیست. البته اگر احتمال تاثیر وجود داشته باشد، کافی است. مثلا، درباره نهی از بدحجابی یا بیحجابی باید گفته که افراد عموماً احکام را میدانند و شنیدهاند. تذکر لسانی در این مورد ممکن است بیاثر باشد. اما با توجه به این که دختران و زنان بد یا بیحجاب، تنها برای جلب نظر، مرتکب این گناه میشوند، اگر پسر جوانی، با قدرت و اقتدار بی آن که اهمیتی به آنان بدهد، از کنارشان عبور کند، در حقیقت به یکی از مصادیق نهی از منکر عمل کرده است. گاهی اوقات اثر این روش، برای کسی که فطرتی روشن دارد، بیشتر است.
کانال استاد مؤیدی:
https://eitaa.com/ShiaTowhid
کانال پاسخهای استاد مؤیدی به پرسشها:
https://eitaa.com/Q_A_ST
🔴 پرسش012:
13980714.01
موضوع: #نماز_جعفر_طیار
اگر در حین خواندن نماز جعفر طیار سلاماللهعلیه، قرائت اذکار آن فراموش شد، چه باید کرد؟
🔵 پاسخ استاد مویدی:
تصور کنید در حال خواندن نماز جعفر سلاماللهعلیه هستید؛ به رکوع میروید. باید تسبیحات اربعه را دَه بار تکرار میکردید. اما فراموش کردید و سر از رکوع برداشتید. چون نمیتوانید دوباره به رکوع بروید، در حالت ایستاده بهجای دَه بار بیست مرتبه، تسبیحات اربعه را تکرار و جبران کنید.
اگر پس از پایان نماز یادتان آمد، رجاءً ـ و به امید آن که خداوند بپذیرد، ـ این اذکار را بگویید.
کانال استاد مؤیدی:
https://eitaa.com/ShiaTowhid
کانال پاسخهای استاد مؤیدی به پرسشها:
https://eitaa.com/Q_A_ST
🔴 پرسش 013:
13980812.01
موضوع:#نیت_خالص
گاهی شخص کاری را که بالفعل نیکوست، انجام میدهد؛ اما سپس متوجه میشود که تنها بخشی از انگیزهاش برای این کار الهی است و بخشی دیگر از انگیزه، غیر الهی! برای برخورداری از نیت و انگیزه خالص چه باید کرد؟
🔵 پاسخ استاد مویدی:
اگر شخص شک دارد که انگیزه اش الهی است یا غیر الهی، بنا بر روایت نباید کار خیر را تنها بهخاطر شک در ریا، ترک کند! عمل نیکو را انجام دهد! اما اگر ناگهان متوجه شد که انگیزهاش غیر الهی است و به این موضوع یقین کرد؛ باید در صورت امکان، کارش را جبران کند، بعد بقیه کار را ادامه ندهد و در شرایطی بهتر و با انگیزه الهی دوباره به آن بپردازد.
مثلا در مجلسی نشستهاید. فردی شروع به صحبت کردن از دیگران میکند. شما متوجه میشوید او در حال غیبت کردن است. در برابر جمع به او میگویید: «غیبت نکن!» روشن است که این فرد خجالتزده میشود؛ چرا که آبرویش خدشهدار شده است. شما در دل فکر میکنید کاری خدایی کردید! اما اگر اهل محاسبه باشید، خواهید دید که میتوانستید این مطلب را با روشی دیگر به او تذکر دهید! مثلا در خلوت به او یادآوری کنید و بگویید: «انگیزهات بردن آبروی این فرد بود که این انگیزه غیر الهی است!» پس اگر عمل در رابطه با فرد دیگری باشد و نیز جنبه منفی نیت بد بر آن غالب شود، باید ترک شده و جبران هم بشود!
کانال استاد مؤیدی:
https://eitaa.com/ShiaTowhid
کانال پاسخهای استاد مؤیدی به پرسشها:
https://eitaa.com/Q_A_ST
🔴پرسش 014:
13980812.02
موضوع:#شکرگزاری
چگونه میتوان شکر نعمتهای الهی را بهجا آورد؟
🔵 پاسخ استاد مؤیدی:
امام صادق علیهالسلام در روایتی میفرمایند:«از صدق دل الحمدلله بگویید!» الحمدلله، یعنی اقرار بنده به این که هر چه که دارد از خداوند است. اگر خداوند بخواهد، میتواند به آنی او را از آن نعمت محروم سازد. « بَلِ اللَّهَ فَاعْبُدْ وَ کُنْ مِنَ الشَّاکِرِينَ؛ بلکه تنها خداوند را عبادت کن و از شکرگزاران باش» (زمر: 66). همین که این توجه پیش آمد، خود شکر است و این نوع شکرگزاری انسان را از آفات حفظ می کند.
کانال استاد مؤیدی:
https://eitaa.com/ShiaTowhid
کانال پاسخهای استاد مؤیدی به پرسشها:
https://eitaa.com/Q_A_ST
🔴 پرسش 015:
13980812.04
موضوع:#انتخاب_اسم
بعضی از اسامی از نظر معنا دو گانه هستند؛ یعنی هم معنای منفی دارند و هم معنای مثبت! مثل «حنانه» که از القاب حضرت زهرا سلاماللهعلیها است و دارای دو معناست؛ نخست، زیاد نالهکننده و دوم، دلسوز! نظر شریفتان در مورد نهادن این چنین نامهایی بر اطفال چیست؟
🔵 پاسخ استاد مویدی:
اگر معنی منفی بر دل و ذهن فرد آمده است، از اسم دیگری استفاده کند! در غیر این صورت، در گذاشتن چنین اسمی، مشکلی نیست!
کانال استاد مؤیدی:
https://eitaa.com/ShiaTowhid
کانال پاسخهای استاد مؤیدی به پرسشها:
https://eitaa.com/Q_A_ST
🔴 پرسش 016
07.13980826
موضوع: #نیت خالص
🔵 اگر فردی کاری نیکو را با نیتی خالص و بهصورت پنهانی انجام دهد، اما پس از آن، کارش فاش شده و فرد مورد تعریف و تمجید دیگران قرار گیرد، آیا در چنین صورتی، نیت خالص او از بین رفته است؟
🔵 پاسخ استاد مؤیدی:
بسیار خوب است که انسان خود را به اعمال صالحه در خلوت عادت دهد؛ بهگونهای که احدالناسی جز خداوند از آن خبردار نباشد! اما گاهی بعضی از اعمال ناگهان فاش شده و دیگران از آن باخبر میشوند. البته بعضی از اعمال نیک نیز به نوبه خود، ظاهرند؛ مثل اقامه نماز به جماعت!
اگر فرد نیت خالص داشته باشد، زمانی که اعمال عیان میشوند، باید بداند که آن نیت بر جای خود باقی است. البته نگرانی فرد از کمرنگ شدن نیت خالصش بهدلیل تعریفها و تمجیدهای دیگران، امری پسندیده و خوب است.
انسان باید سریع به خود یادآوری کند که توفیق یافتن به انجام این کار، نعمتی از جانب خداوند است. او باید شکر بهجا آورد! از طرف دیگر نیز به این موضوع توجه کند که تحسینهای دیگران، چه چیزی را به او اضافه میکند؟ آیا جز این که مایه طغیان نفس شوند، منفعتی دیگر دارند؟
به فرموده علامه ـ طباطبایی ره ـ این تعریفها، حتی اگر ماندنی و وفادار باشند، صاحب خود را تنها تا لب گور همراهی میکنند. اگر این توجهات و یادآوریها تکرار شود، انسان بتدریج مییابد که دلخوشی او به این است که از جای دیگری مورد تمجید قرار گیرد!
🔸 کانال استاد مؤیدی:
https://eitaa.com/ShiaTowhid
🔸 کانال پاسخهای استاد مؤیدی به پرسشها:
https://eitaa.com/Q_A_ST
🔴 پرسش 017:
13980826.08
موضوع:#توحید
توحید قرآنی کدام است؟
🔵 پاسخ استاد مویدی:
«قولوا لااله الا الله تفلحوا»؛ یقین بدانید که «لا إله إلا الله» حقایقی در طول هم دارد که شخص اگر اهل همّت باشد و در آن پیش رود، به جایی میرسد که به فرموده امیر مومنان علی علیهالسلام:« ما رَایتُ شیئاً الاّ و رَایتُ الله قَبلَهُ و بَعدَهُ و معَهُ وفیه؛ به هیچ چیز نظر نینداختم، مگر آن که خدا را پیش از آن، پس از آن و همراه آن مشاهده کردم!» چنین شخصی به حقیقت آیه شریفه قرآنی: «هُوَ الْأَوَّلُ وَ الْآخِرُ وَ الظَّاهِرُ وَ الْبَاطِنُ؛ اوّل و آخر و پیدا و پنهان اوست.» ( حدید: ۳) خواهد رسید. قُرب، حقیقتی دارد؛آن نیز حقیقتی تکوینی است. هویت معرفتی و حقیقت قُرب نیز برای اهلش مکشوف و پیداست. این یعنی، او پیشتر نمیدید؛ اما اکنون میبیند. پیشتر فکر میکرد که این امر به خود قائم است و آن امر ـ دیگر ـ به خود؛ اما کنون میبیند که نه؛ تنها سرچشمه الله جلّجلاله است. به عبارت دیگر، دید چنین فردی، دیدِ آیه بین میشود.
«سَنُرِيهِمْ آيَاتِنَا فِي الْآفَاقِ وَ فِي أَنْفُسِهِمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ؛ به زودی نشانههای خود را در اطراف جهان و در درون جانشان به آنها نشان میدهیم تا برای آنان آشکار گردد که او حق است» (فصلت-۵۳). «لاَ إِلٰهَ إِلاَّ اللَّهُ الْمَلِکُ الْحَقُّ الْمُبِينُ». «ذَٰلِكَ بِأَنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلۡحَقُّ وَأَنَّ مَا يَدۡعُونَ مِن دُونِهِ ٱلۡبَٰطِلُ وَأَنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلۡعَلِيُّ ٱلۡكَبِيرُ؛ اینها همه دلیل بر آن است که خداوند حقّ است، و آنچه غیر از او میخوانند باطل است، و خداوند بلند مقام و بزرگ مرتبه است!» (لقمان-۳۰). این تعالیم، همه به حقیقت «لا اله الا الله» که حقیقت وجودی انسان به او میرسد،اشاره میکند. تمام انبیا علیهمالسلام آمدند تا به «لا اله الا الله» دعوت کنند. تمام عوالم هستی برپا شده و انسان نیز به وجود آمده تا او به حقیقت «لا اله الا الله» پی ببرد!
🔸 کانال استاد مؤیدی:
https://eitaa.com/ShiaTowhid
🔸 کانال پاسخهای استاد مؤیدی به پرسشها:
https://eitaa.com/Q_A_ST