💠 علم دینی 🔹 دین فراگرفتن #علم_نافع را واجب کرده است؛ یعنی تعلیم واجب است، تعلُّم واجب است، عمل به آنها که سودمندند، واجب است و مانند آن؛ اما جوهره علم، گوهر علم، دینی است یا نه؟ این در منظر دوم باید بحث شود. 🔹 در منظر دوم مستحضر هستید یکی از بحث ‌های دامنه ‌دار علم، آن است که #تمایز_علوم به چیست؟ علم یک سلسله مجموعه مسایل متناسخ و متناسبی است که در یک جا جمع ‌آوری می ‌شود. از نظر فلسفی چون وحدتش وحدت اعتباری است نه حقیقی، وجودش وجود اعتباری است، هر گونه بحثی درباره علم می ‌شود، از منظر اعتبار است، چون #وجود_مساوق_با_وحدت است، چیزی که واحد حقیقی نیست، وجود حقیقی ندارد. علم مجموعه مسایل است، اگر هزار مسئله در یک جا جمع شود، این می ‌شود علم خاص. این هزار مسئله است هزار موضوع است، هزار محمول است، هزار ربط است، اینها وجود واحد و جدایی ندارند تا بحث بشود به اینکه این تمایزش به چیست؟ ولی وحدتش وحدت اعتباری است و اعتبارات هم چون به یک سلسله حقایق وابسته ‌اند، سهمی از حقیقت می ‌برند. علم مجموعه مسایل متناسخ و متناسب است. 🔹 #تمایز_علوم به تمایز موضوعات است. اگر علمی موضوع آن خدا، اسم خدا، وصف خدا، فعل خدا، قول خدا، اثر خدا باشد، این علم حتماً دینی است. اگر کسی درباره خود خدا بحث کند، أسمای خدا، اوصاف خدا، افعال خدا، اقوال خدا، آثار خدا بحث کند، این یقیناً دینی است. اگر در #حوزه_ها تفسیر قرآن علم دینی است، برای اینکه از اقوال خدا بحث می‌ شود، اگر در حوزه‌ ها فقه علم دینی است، برای اینکه از احکام خدا بحث می ‌شود، فقیه بحث می‌ کند که خدا چنین حکمی کرد، مفسّر بحث می‌ کند که خدا #چنین_گفته است، یک زمین ‌شناس، یک دریا شناس، یک فضاشناس، یک هواشناس، یک ستاره‌ شناس، یک سپهرشناسی، یک جهان ‌بین می ‌گوید خدا #چنین_کرد. بحث درباره زمین و آسمان، بحث درباره فضا و هوا، بحث درباره انسان و غیر انسان، بحث درباره معدن‌ ها، چشمه ‌ها، زمین ‌ها، کوه‌ ها، همه بحث در #فعل_خداست. بحث در فعل خدا ممکن نیست دینی نباشد. 🔹 #معیار دینی بودن علم، #موضوع آن علم است، نه معلم آن علم، نه متعلِّم آن علم. قبول و نکول معلم، سهمی ندارد. پذیرش و انکار متعلِّم اثری ندارد. موضوع علم اگر #فعل_خدا بود، یقیناً آن علم دینی است. به همان دلیل که اگر موضوع علم #قول_خدا بود، یقیناً آن علم دینی است. #علم_دینی #قول_و_فعل_خدا #معیار_علم_دینی #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی 📚 پیام به مراسم تجلیل از دانش آموختگان دانشکده اهل بیت اصفهان تاریخ: 1396/09/22 🆔 @a_javadiamoli_esra