eitaa logo
کانال دروس آیت الله العظمی جوادی آملی
11.2هزار دنبال‌کننده
1.3هزار عکس
1.4هزار ویدیو
4.7هزار فایل
آخرین جلسات دروس و مباحث حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی (دام ظله) در قالب تصویر، صدا و متن بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء معاونت رسانه ارتباط با ادمین: @bonyad_esra_admin فهرست: https://eitaa.com/a_javadiamoli_doross/11098
مشاهده در ایتا
دانلود
💠 تهذیب روح 🔸 بهترین راهی را كه قرآن كریم برای ارائه می‌ كند، این است كه ما بعد از شناخت تجرّد روح او را به یك چیز جاودانه سرگرم بكنیم، اصراری بر اینكه برای ابد با تن در دنیا بمانیم نداشته باشیم كه ﴿إِنَّكَ مَیتٌ وَإِنَّهُم مَیتُونَ﴾،[1] بلکه اصرار داشته باشیم كه آثار ما جاودانه باشد ﴿نَكْتُبُ مَا قَدَّمُوا وَآثَارَهُمْ﴾[2] و آثار جاودانه را به جا می ‌گذارد، این كار شدنی است! بنابراین اصرار قرآن بر این است كه ما به این معارف قلبی بیشتر بها بدهیم در عین حال كه به ما دستور می ‌دهد، واجب و مستحب را انجام بدهیم و از حرام و مكروه بپرهیزیم؛ اما آن مقداری كه بر اساس معارف و بر اساس نیت های قلبی تكیه می ‌كند به آن اندازه بر بدن تكیه نمی ‌كند، اعمال بدنی محدود است، واجب ها مشخص است: چند ركعت نماز واجب است، در سال چند روز روزه واجب هست یا در عمر یك ‌بار مكه رفتن واجب است، اینها واجب های محدود است؛ اما و كه در حقیقت یك كار قلبی است بیكران در بیكران است ﴿یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اذْكُرُوا اللَّهَ ذِكْراً كَثِیراً﴾[3] چیزی را كه خدا زیاد بشمارد معلوم می ‌شود كه حدّ و حصر خاص ندارد؛ فرمود زیاد به باشید، اگر زیاد به یاد خدا بودیم خدا هم زیاد به یاد ماست، نه كم! چون اصلش را این ‌چنین تنظیم كرد ﴿فَاذْكُرُونِی أَذْكُرْكُمْ﴾[4] این یك اصل. فرمود به یاد من باشید تا من به یاد شما باشم، بعد فرمود: ﴿اذْكُرُوا اللَّهَ ذِكْراً كَثِیراً﴾ زیاد به یاد خدا باشید؛ یعنی اگر می‌خواهید خدا زیاد به یاد شما باشد، شما هم زیاد به یاد خدا باشید؛ این دو اصل. 🔸 اگر خدا زیاد به یاد آدم بود، هرگز انسان مَنسی نیست فراموش نمی ‌شود و اگر مَنسی نبود بیناست، چون كسی كه خدا او را فراموشش بكند او نابیناست. گرچه خدا فراموشكار نیست ﴿وَمَا كَانَ رَبُّكَ نَسِیاً﴾،[5] ولی بعضی ها را از لطف خود دور می‌ دارد. نابینایان از لطف خدا دورند، نه نابینایان بَصری، بلكه نابینایان ! خیلی ها هستند كه روشن‌ دل هستند گرچه به حسب ظاهر نابینا می باشند، آن منظور نیست؛ آن كه در قیامت كور محشور می‌ شود و به خدا عرض می ‌كند ﴿رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنِی أَعْمَی وَقَدْ كُنتُ بَصِیراً﴾ خدا می‌ فرماید: ﴿كَذلِكَ أَتَتْكَ آیاتُنَا فَنَسِیتَهَا وَكَذلِكَ الْیوْمَ تُنسَی﴾؛[6] چون آیات ما را فراموش كردی و به یاد آیات ما نبودی امروز هم مورد لطف ما قرار نمی ‌گیری، چنین كسی در قیامت است. اگر كسی مَنسی حق نبود بلكه مذكور الهی بود می‌ شود بینا، اگر بود یا جزء مقرّبین است یا جزء ابرار، چنین انسانی جاودانه زندگی می ‌كند. 🔸 پس اگر كسی به یاد خدا بود، خدا به یاد اوست این یك مقدمه و اگر كثیراً به یاد خدا بود خدا كثیراً به یاد اوست این دو و هر كس به یاد خدا بود و خدا به یاد او، او بیناست و نابینا نمی‌ شود این سه و اگر كسی نابینا نبود و قلبش بینا بود، بسیاری از اسرار عالم را می ‌بیند چهار و چیزی بالاتر و شیرین ‌تر از شهود اسرار عالم نیست، این هم پنج. اینها محصول و تزكیهٴ نفس است كه از و حق و حق در قلب شروع می‌ شود. [1]. سوره زمر، آیه 30. [2]. سوره یس، آیه 12. [3]. سوره احزاب، آیه 41. [4]. سوره بقره، آیه 152. [5]. سوره مریم، آیه 64. [6]. سوره طه، آیات 125 و 126. 📚 تفسیر موضوعی _ اخلاق در قرآن جلسه 94 🆔 @a_javadiamoli_doross
💠 شناسه منافقین 🔹 سیدنا الاستاد علامه طباطبایی را خدا غریق رحمت کند! درباره منافقین در بعضی از آیات دارد که ﴿لاَ یذْكُرُونَ اللّهَ إِلاّ قَلِیلاً﴾؛[1] اینها کم به یاد خدا هستند. منافق که اصلاً به نیست! وقتی خدا را قبول ندارد و قیامت را قبول ندارد، نه اینکه گاهی به یاد خدا باشد! 🔹 روایتی در این‌جا هست که ایشان غالب این روایات را خوب بررسی می ‌کنند و لطایف آن را در بحث روایی ذکر می ‌کنند؛ در روایت امام (علیه السلام) فرمود منافق فقط آن‌ جایی که مطرح است قرآن چاپ می‌ کند، سخنرانی می ‌کند، دنیا مطرح است! فقط برای دنیا! تظاهر به دین می ‌کند، نه برای خدا و قیامت! چون این را معتقد نیست.[2] این است که فقط و فقط برای دنیا کار می ‌کند، اگر قرآن چاپ می‌ کند، اگر مجلس تشکیل می ‌دهد، اگر تسبیح در دست می ‌گیرد، هر کاری می ‌کند فقط برای دنیاست، این یک؛ اینکه ﴿قُلْ مَتَاعُ الدُّنْیا قَلِیلٌ﴾،[3] دنیا یک چیز اندکی است؛ اینکه چون فقط برای دنیا کار می‌ کنند «و لا غیر»، پس ﴿لاَ یذْكُرُونَ اللّهَ إِلاّ قَلِیلاً﴾، آیه را طرزی معنا کرده که هیچ شبهه ‌ای در ذهن کسی نمی ‌آید! این ‌طور حرف زدن در غیر اهل بیت نیست! «أَعَاذَنَا اللَّهُ‏ مِنْ شُرُورِ أَنْفُسِنَا وَ سَیئَاتِ أَعْمَالِنَا»! [1]. سوره نساء، آیه142. [2]. المیزان فی تفسیر القرآن، ج‏5، ص121؛ «و فی الكافی بإسناده عَنْ أَبِی الْمَغْرَاءِ الْخَصَّافِ رَفَعَهُ قَالَ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ عَلَیهِ السَّلَامْ مَنْ ذَكَرَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فِی السِّرِّ فَقَدْ ذَكَرَ اللَّهَ كَثِیراً إِنَّ الْمُنَافِقِینَ كَانُوا یذْكُرُونَ اللَّهَ عَلَانِیةً وَ لَا یذْكُرُونَهُ فِی السِّرِّ فَقَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَل‏ ﴿یراؤُنَ النَّاسَ وَ لا یذْكُرُونَ اللَّهَ إِلَّا قَلِیلًا﴾. أقول: و هذا معنى آخر لقلة الذكر لطیف». [3]. سوره نساء، آیه77. 📚 سوره مبارکه فتح جلسه 5 تاریخ: 1395/03/08 🆔 @a_javadiamoli_doross
💠 بهترین قرنطینه 🔹 فرمود: ﴿إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَذَكَرَ اللَّهَ كَثِیراً﴾ اعمال و مناسك و مراسم عبادی هر كدام مشخص است كه آدم شبانه و روز چه مقدار در سال نماز بخواند یا چه مقدار روزه بگیرد یا مناسك حج و عمره و اینها مشخص است، امّا ذكر خدا مشخص نیست که فرمود: ﴿اذکُرُوا اللهَ ذِکرًا کَثیرًا﴾.[1] منظور از ، نام خدا نیست یاد خداست! در غیر معصوم دائم الذكر بودن بسیار سخت است. گاهی ممكن است انسان غفلت بكند، ولی داشته باشد اهل نجات است. پس منظور نام خدا نیست، منظور یاد خداست. 🔹 این ذكر خدا كه می‌گویند هر كاری می‌ كنید به یاد خدا باشید تا آن كار نباشد یك است؛ انسان هر غذایی را می‌خواهد بخورد هر جا لباسی را می‌خواهد و هر حرفی را می‌خواهد بزند هر كاری كه می‌خواهد بكند باید طوری باشد كه خجالت نكشد كه بگوید خدایا به نام تو! این كار یا واجب یا مستحب، چون آدم حرام یا مكروه را كه نمی‌ تواند بگوید خدایا به نام تو! 🔹 بنابراین اینكه می‌ گویند هر كاری كه می‌ كنید بگویید یعنی انسان باید بتواند و خجالت نكشد كه بگوید خدا به نام تو این است و بهترین مراقبت است! كاری كه آدم نمی‌ تواند بگوید خدایا به نام تو خب نكند! اگر به ما گفتند «كُلُّ أَمْرٍ ذِی بَالٍ لَا یذْكَرُ بِسْمِ اللَّهِ فِیهِ فَهُوَ أَبْتَرُ» هر کاری با شروع نشود ابتر و بی ‌نتیجه است[2] این راهش است، نه معنایش این است كه انسان هر كاری كه می ‌خواهد بكند، بگوید «بسم الله الرحمن الرحیم» آن كار چه حلال باشد چه غیر حلال و چه مشكوك، كار مشكوك را چطوری می‌ شود گفت خدایا به نام تو؟! پس اینكه فرمود: ﴿یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اذْكُرُوا اللَّهَ ذِكْراً كَثِیراً﴾[3] و در اینجا فرمود: ﴿وَذْكُرُوا اللَّهَ كَثِیراً﴾ ناظر به همان است، البته اگر كسی بگوید ثواب دارد، حالا اگر نگفته آن ثواب را نمی ‌برد ولی به دستور عمل كرده است؛ یعنی بررسی كرده مطالعه كرده است؛ این كاری كه می‌ خواهد وارد بشود، این غذایی كه می‌ خواهد بخورد، این پولی كه می ‌خواهد بگیرد یا این جای یکه می‌ خواهد برود می ‌تواند بگوید خدایا به نام تو یا نه اگر شك دارد خب نمی ‌رود، این راهش است! [1] - سوره احزاب، آیه41. [2] - تفسیرالامام العسكری، ص25؛ وسائل الشیعة، ج‏7، ص: 170 [3] - سوره احزاب، آیه41. 📚 سوره مبارکه شعراء جلسه 27 تاریخ: 1391/02/12 🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 لزوم رابطه با ذات اقدس الهی 🔹 فرمود: ﴿وَ لَن یتِرَكُمْ أَعْمَالَكُمْ﴾؛[1] عمل شما به نتیجه می ‌رسد، چون عمل کردید؛ وقتی عمل کردید ذات اقدس الهی یقیناً این عمل را حفظ می ‌کند، حالا یا ده برابر یا بیش از ده برابر، این مربوط به است ﴿مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثالِها﴾[2] فرمود هیچ ممکن نیست ملّتی کاری بکند خدا این کار را به نتیجه نرساند! چه کار می ‌کند؟ شیطان می ‌آید رابطه انسان را با این یعنی خدا قطع می ‌کند: ﴿اسْتَحْوَذَ عَلَیهِمُ الشَّیطَانُ فَأَنسَاهُمْ ذِكْرَ اللَّهِ﴾.[3] ــ از مواردی که آن قسمت صرفی عمل نشده برخلاف رایج این باید «إستَحاذَ» باشد نه «إستحوذ»، این «واو» که قبل آن «الف مفتوحه» است باید تبدیل به «الف» بشود، مثل «إستقالَ»، «إستحاذَ». ولی این به همان اصل «واو»ی‌ خود محفوظ می‌شود، مثل «إستصوبَ»، «إستنوقَ»، اینها به همان اصلشان باقی‌ اند؛ وگرنه قاعده ‌اش این است که این «واو» که حرف علّه است و مسبوق به فتحه است تبدیل به «الف» بشود، مثل «إستقامَ»، «إستقالَ»، «إستعادَ» این طور است. اینجا باید «إستحاذ» می‌شد؛ اما ﴿اسْتَحْوَذَ﴾. ▫️ همین آیه نورانی را وجود مبارک در آخرین لحظه ‌ای که از خیمه امام سجاد (سلام الله علیه) درآمده برای توضیح، حضرت سجاد عرض کرد که وضع شما با این قوم به کجا کشید؟ فرمود: ﴿اسْتَحْوَذَ عَلَیهِمُ الشَّیطَانُ فَأَنسَاهُمْ ذِكْرَ اللَّهِ﴾، آخرین باری که از خیمه امام سجاد بیرون می ‎آمد این آیه را خواند، فرمود بر اینها مسلط شد و را از اینها برد. ما از بس مسئله شیطان و اینها را گفتیم حالا برای ما عادی شد! وقتی انسان آن خودش را رها بکند چیزی نمی ‌بیند، همین ﴿زُینَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَوَاتِ مِنَ النِّسَاءِ وَ الْبَنِینَ وَ الْقَنَاطِیرِ الْمُقَنْطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَ الْفِضَّةِ وَ الْخَیلِ الْمُسَوَّمَةِ وَ الأنْعَامِ وَ الْحَرْثِ﴾،[4] که در سوره مبارکه «آل عمران» گذشت. این را که از دست بدهد، به زن و فرزند و مال تکیه می‌ کند. [1]. سوره محمد، آيه35. [2]. سوره انعام، آيه160. [3]. سوره مجادله، آيه19. [4]. سوره آل عمران، آيه14. 📚 سوره مبارکه مجادله جلسه 19 تاریخ: 1396/11/28 🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 آه مظلوم 🔹 [امام علی (علیه السلام) فرمود:] «وَ اِحْذَرُوا مِنَ اَللَّهِ تَعَالَی مِنَ الادهانِ بِتَرْكِ القِیامِ»؛ شما در برابر ظلم ساکت نباشید، نه اهل باشید نه اهل ، چون خودش فرمود در راه حق من نه اهل ادهان هستم، نه اهل ایهان. ادهان و ایهان؛ ادهان یعنی این همه قاچاق ‌هایی که می‌ شود برای این است که آنها در دین روغن ‌مالی می‌کنند. فرمود اهل دُهن و روغن ‌مالی و مصالحه و فاکتورسازی نباشید، وگرنه این همه قاچاق ‌ها داخل کشور می ‌آید! اهل ایهان هم یعنی وهن نباشد، در کارتان جدّی باشید. نکنید. در قرآن کریم فرمود که کفار مایل ‌اند ﴿وَدُّوا لَوْ تُدْهِنُ فَیدْهِنُونَ﴾؛‏ بیگانه ‌ها علاقه‎مندند که شما در امور کشور را اداره کنید تا خودشان هم با روغن ‌مالی و اهل دُهن باشند. یک بیان رسمی خود حضرت امیر دارد که فرمود: «مَا عَلَی مِنْ قِتَالِ مَنْ خَالَفَ الْحَقَّ وَ خَابَطَ الْغَی مِنْ إِدْهَانٍ وَ لَا إِیهَان‏»؛[1] نه من اهل روغن ‌مالی هستم نه اهل سُست ‌کاری، این یک؛ در قرآن کریم ذات اقدس الهی به موسی و هارون (سلام الله علیهما) فرمود شما باید با فرعون مبارزه کنید، تنها داشتنِ اژدها کافی نیست، عصا اژدها می ‌شود، بله می ‌شود؛ معجزات دیگری هم هست، آن هم هست؛ اما ﴿وَ لا تَنِیا فی‏ ذِكْری﴾؛ این ﴿تَنِیا﴾ یک نهی آن تثنیه است؛ اصل آن «وَنی» است، این مثال واوی و آخرش هم «یاء» است، «وَنی»؛ یعنی سُستی. فرمود: ﴿وَ لا تَنِیا فی‏ ذِكْری﴾؛ در نام من، یاد من، دین من، به خودتان وَنی و سُستی راه ندهید، نگویید ما عصا داریم اژدها می ‌شود، خودتان هم باید ! کشور را با نیروهای نظامی نمی ‌شود اداره کرد، با می‌شود اداره کرد. و نام خدا در ، آن کشور را اداره می ‌کند! فرمود: ﴿وَ لا تَنِیا فی‏ ذِكْری﴾، در نام من و یاد من وَنی و سستی به خود راه ندهید. 🔹 اینجا هم وجود مبارک حضرت امیر این جمله را مرقوم فرمود، فرمود: «وَ اِحْذَرُوا مِنَ اَللَّهِ تَعَالَی مِنَ الادهانِ بِتَرْكِ القِیامِ بِالْحَقِّ فَإِنَّ دَعْوَةَ اَلْمَظْلُومِ لَیسَ لَهَا حِجَابٌ دُونَ اَللَّه»؛[2] اگر کسی مظلوم واقع شد و هیچ پناهی ندارد، کسی هم به هر جا نامه می‌ نویسد جوابی نمی ‌گیرد، او یک آه می‌ کشد. بین او و رسیدن به بارگاه ملکوتی خدا هیچ حجابی نیست، این دعا اثر دارد! ▫️ وجود مبارک امام باقر (سلام الله علیه) می ‌فرماید پدرم امام سجاد (سلام الله علیه) آخرین وصیتی که به منِ امام پنجم می ‌کرد این بود که فرمود پسرم! آخرین وصیتی که پدرم حسین بن علی (سلام الله علیهما) در به من کرد این بود؛ یعنی آخرین وصیت سیدالشهداء به امام سجاد، همان آخرین وصیت امام سجاد به امام باقر است، فرمود پسرم! «إِیاكَ وَ ظُلْمَ مَنْ لَا یجِدُ عَلَیكَ نَاصِراً إِلَّا اللَّه»؛[3] فرمود ظلم همه جا حرام است، جزء گناهان کبیره است؛ اما آن ظلمی که مظلوم ندارد، از او بترسید! چون او به هر حال که می ‌کشد خدا را می‌ خواهد، غیر از خدا کسی دیگر را ندارد. فرمود بین که هیچ پناهی ندارد، با بارگاه ملکوتی خدا هیچ حجابی نیست. [1] . نهج البلاغة (للصبحی صالح)، خطبه24. [2] . تمام نهج البلاغة، ج7، ص124. [3]. الكافی(ط ـ الإسلامیة)، ج‏2، ص331. 📚 درس اخلاق تاریخ: 1396/01/17 🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 یاد خدا 🔸 امام حسن عسکری (سلام الله علیه) فرمود: « لَیسَتِ اَلْعِبَادَةُ كَثْرَةَ اَلصِّیامِ وَ اَلصَّلاَةِ وَ إِنَّمَا اَلْعِبَادَةُ كَثْرَةُ اَلتَّفَكُّرِ فِی أَمْرِ اَللَّهِ» . در قرآن ما را به دعوت نكردند؛ عبادت حدّی دارد، [یعنی] واجب های آن مشخص و مستحب های آن هم مشخص است؛ ولی آنچه در قرآن ما را به آن به عنوان كثرت امر كرده ‌اند است: ﴿یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا اذْكُرُوا اللّهَ ذِكْرًا كَثیرًا﴾ . 📚 خطبه های نماز جمعه تاریخ: 1371/07/17 🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 عبادت حقیقی 🔸 از سخنان ابی‌ محمد امام حسن عسگری (سلام الله علیه) كه این ایام متعلق به آن حضرت است چنین بر می‌ آید كه انبیا و اولیا است؛ در نامه ‌ای كه برای شیعیانش می ‌نویسد از مواعظ تقوا یاد می‌ كند و نصیحتی كه به شیعیانش روا می ‌دارد دستور تقواست. 🔸 فرمود: «لَیْسَتِ الْعِبَادَةُ کَثْرَةُ الصِّیَامِ وَ الصَّلاةِ وَ إِنَّمَا الْعِبَادَةُ کَثْرَةُ التَّفَکُّرِ فِی أَمْرِ اللهِ». در قرآن ما را به عبادت كثیر دعوت نكردند؛ عبادت حدّی دارد [یعنی] واجب های آن مشخص و مستحب های آن هم مشخص است ولی آنچه در قرآن ما را به آن به عنوان كثرت امر كرده ‌اند است: ﴿یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا اذْكُرُوا اللّهَ ذِكْرًا كَثیرًا﴾. 🔸 در چند جای قرآن سخن از این است كه زیاد به یاد حق باشید. چیزی را كه خدا كثیر بداند كوثر است و حدّی هم ندارد؛ و چون همه این بركات در قرآن و عترت تبلور دارند، قرآن و عترت بارزترین مصداق كوثرند كه ﴿اِنّا أَعْطَیناكَ الْكَوْثَرَ﴾. مؤمن كه با قرآن و عترت باشد به است و همین مؤمن از كوثر برخوردار است و چون از كوثر برخوردار است به دام تكاثر نمی ‌افتد كه برای ابد گرفتار شود؛ لذا امام یازدهم فرمود عبادت به نماز زیاد یا روزه زیاد نیست، عبادت به کثرت فكر در امر خداست. 📚 خطبه های نماز جمعه تاریخ: 1371/07/17 🆔 @a_javadiamoli_esra
پایگاه اطلاع رسانی اسراء، سرویس دین و اندیشه: آیت الله العظمی جوادی آملی در یکی از جلسات درس اخلاق خود با بیان اینکه ، فرصت مناسبی است تا انسان بتواند شیرینی و حلاوت ذکر خداوند متعال را درک کند و بچشد، اظهار می دارند: 🔸 بخشي از دعاهاي اين است در دعاي بعضي از روزهاي ماه مبارك رمضان به خدا عرض مي ‌كنيم «اللهمّ أذقني حلاوة ذكرك» خدايا شيريني نام و يادت را به كام ما بچشان! شيريني مطلبي نيست كه انسان با درس حوزه و دانشگاه آن را ادراك بكند الآ‌ن كسي كه عسل را نچشيد شما هر چه بخواهيد معناي عسل، مزه عسل را به او بفهمانيد مقدورتان نيست براي اينكه يك سلسله الفاظ و يك سلسله مفاهيم را كنار هم ذكر مي ‌كنيم او مي‌ فهمد كه زنبوري هست و كندويي هست و گلي هست و مكيدني هست و تبديل كردن به يك مايه شيريني است اما مزه عسل چيست؟ آن با درس و بحث حل نمي‌ شود، حتي كسي كه كندو مي ‌سازد، زنبور مي ‌پروراند، عسل توليد مي ‌كند ، تا خودش مزه عسل را نچشيد درك نمي ‌كند كه مزه عسل چيست، و مثل چشيدن اين عسل است. 🔸 در دعاهاي ماه مبارك رمضان به خدا عرض مي‌كنيم خدايا آن مزه ياد خودت را به ما بچشان اين ديگر در حوزه و دانشگاه و در كتاب و درس و بحث و سخنراني نيست، اين است. 📚 درس اخلاق تاریخ: 1390/11/27 🆔 @a_javadiamoli_esra