💠 مفاتیح الحیات
#شماره6
#پرهیز_از_تكلف
🔸 اسلام برای شئون گوناگون زندگی انسان برنامه دارد و در هیچ یك از عرصه های عبادی و اخلاقی و مادی و معنوی تكلیف توانفرسا ندارد. اهل بیت (علیهم السلام) در همه زمینه ها، زندگی راحت و معتدل و بی تكلّف[1] را برای پیروان خود توصیه کرده اند.
▫️ رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) در احادیثی می فرماید: من متكلفان را دوست ندارم.[2]
▫️ مهمانت را به چیزی وادار نكن كه بر او دشوار است.[3]
▫️ خودت را برای مهمان به سختی نینداز.[4]
▫️ گرامیداشت برادر دینی به این است كه شخص هدیه اش را بپذیرد و از آنچه دارد بدو هدیه دهد و خود را برای او به زحمت نیندازد.[5]
[1] . تكلّف به معنای رنجی بر خود نهادن یا كاری را بدون فرمان كسی به خود گرفتن. بر این اساس به شخص وسواس متكلف گفته می‌شود چون بر خود سخت می‌گیرد بدون آن كه فرمانی از سوی خدا و پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) داشته باشد.
[2] . إِنِّی لا أُحِبُّ الْمُتَكَلِّفِینَ (الكافى، ج6، ص276).
[3] . لا تُلْزِمْ ضَیفَكَ بِمَا یشُقُّ عَلَیه (مكارم الاخلاق، ص135).
[4] . نَهَی عَنْ التَّكَلُّفِ لِلضَّیفِ (الجامع الصغیر، ج2، ص688).
[5] . مِنْ تَكْرِمَةِ الرَّجُلِ لأَخِیهِ أَنْ یقْبَلَ تُحْفَتَهُ وَ أَنْ یتْحِفَهُ بِمَا عِنْدَهُ وَ لا یتَكَلَّفَ لَهُ شَیئاً (الكافى، ج6، ص276).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 73و74
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 بلای حَسَن
🔹 وظیفه در شرایط كنونی این است كه ﴿وَ إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا﴾؛ اگر در همه موارد #صابر_و_بردبار باشید، چه درباره مسایل مالی متّقی باشید تا در امتحان سرافراز باشید و چه در مسئله جان در جهاد #باتقوا باشید تا سرافراز باشید، چه در مسئله این جنگ های روانی و شنیدن تهمت های ناروا #صابر_و_باتقوا باشید تا سرافراز باشید به مقصد می رسید و باید هم صابر و باتقوا باشید! چرا؟ ﴿فَإِنَّ ذلِكَ مِنْ عَزْمِ اْلأُمُور﴾.[1]
▫️ ️انبیای بزرگی را كه تصمیم های مهم داشتند اینها را می گفتند اولوالعزم هستند؛ یعنی صاحب شریعت اند. گرچه در هر امر جزئی انسان با #عزم كار می كند، ولی ذات اقدس الهی در مسایل مهم خانوادگی هم كلمه عزم را به كار می برد ﴿وَ إِنْ عَزَمُوا الطَّلاقَ﴾[2] یا ﴿لا تَعْزِمُوا عُقْدَةَ النِّكاحِ﴾[3] این كارهای تشكیل خانواده یا انحلال خانواده كار جزئی نیست، از آن به عنوان عزم یاد كرده است. لقمان هم وقتی فرزندش را نصیحت می كند، به صبر و بردباری نصیحت می كند، آن وقت استدلال می كند می گوید: ﴿إِنَّ ذلِكَ مِنْ عَزْمِ اْلأُمُورِ﴾؛ یعنی «من الامور التی یجب او ینبغی ان یعزم علیها»، ﴿وَ اصْبِرْ عَلی ما أَصابَكَ إِنَّ ذلِكَ مِنْ عَزْمِ اْلأُمُور﴾،[4] نوع موارد این‌چنین است مخصوصاً صبر و مقاومت این ﴿مِنْ عَزْمِ اْلأُمُور﴾ است. در این آیه محل بحث هم ذات اقدس الهی فرمود این ﴿مِنْ عَزْمِ اْلأُمُور﴾ است؛ یعنی از اول باید بدانید این خطر هست، نباید بگویید ما نمی دانستیم یا ﴿جَعَلَ فِتْنَةَ النّاسِ كَعَذابِ اللّهِ﴾[5] اینها را با هم خلط نكنید، اینها فرق دارد.
🔹 ﴿لَتُبْلَوُنَّ فی أَمْوالِكُمْ وَ أَنْفُسِكُمْ وَ لَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذینَ أُوتُوا الْكِتابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَ مِنَ الَّذینَ أَشْرَكُوا أَذًی كَثیرًا﴾ این ضمن اینكه زمینه ای است برای بحث های بعد می تواند تتمه آیات جریان اُحد هم باشد، چون همه این #آزمون_های_سخت مالی و جانی و حیثیت، در همان جریان جنگ #اُحد و #حمراء_الاسد و مانند آن بود ﴿وَ إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا فَإِنَّ ذلِكَ مِنْ عَزْمِ اْلأُمُور﴾؛ یعنی اگر #صابر_و_متقی باشید، این اطلاع شما به صورت #بلای_حسن در می آید. وقتی امتحان، انسان سرافراز شد، برای او بلای مبین و حسن می شود.
▫️ درباره حضرت ابراهیم فرمود: ﴿وَ إِذِ ابْتَلی إِبْراهیمَ رَبُّهُ بِكَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ﴾[6] شما هم در این موارد امتحان، حالا امتحان #مال یا امتحان #نفس یا امتحان #عرض «فَأَتَمَّهُنَّ» می شود. اگر﴿وَ إِذِ ابْتَلی إِبْراهیمَ رَبُّهُ بِكَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ﴾ اینها هم جزء #كلمات_الهی است، آن وقت اگر شما این با‌صبر و باتقوا از عهده این مواد یاد شده برآیید، اینها را اتمام كردید، از این به بعد می توانید به عنوان #فرزندان_ابراهیم معرفی بشوید كه ذات اقدس الهی او را پدر مسلمین معرفی كرده و فرمود: ﴿مِلَّةَ أَبیكُمْ إِبْراهیم﴾[7]، ﴿لَتُبْلَوُنَّ فی أَمْوالِكُمْ وَ أَنْفُسِكُم﴾ این گونه از موارد، چون انسان خیال می كند كه مال برای اوست، ذات اقدس الهی مال را به خود انسان اسناد داده است كه می گوید مال برای شماست و شما مال خود را در راه خدا صرف بكنید. بعد انسان وقتی كه می خواهد صرف بكند، می بیند كه جز به #عنایت_الهی چیز دیگر نیست، در مال خدا به عنایت و توفیق الهی می خواهد تصرف بكند.
[1]. سوره آل عمران, آیه186.
[2]. سوره بقره، آیه 227.
[3]. سوره بقره، آیه 235.
[4]. سوره لقمان, آیه17.
[5]. سوره عنکبوت، آیه 10.
[6]. سوره بقره، آیه 124.
[7]. سوره حج، آیه 78.
#سالروز_غزوه_حمراء_الأسد
#صبر_و_تقوا
#کلمات_الهی
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه آل عمران جلسه 306
تاریخ: 1370
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره7
#پرهیز_از_تكلف
🔸 امام صادق (علیه السلام) می فرماید: موٴمن، خود را برای دوستان به تكلف و مشقت نمی اندازد.[1]
و نیز می فرماید: پرزحمت ترین برادرانم كسی است كه خود را برای من به زحمت می‌اندازد و من از او خویشتن‌داری می‌كنم و کمزحمتترین برادرانم كسی است كه من با او همان گونه هستم که با خود هستم.[2]
همان گرامی می فرماید: هرگاه مهمانی [سرزده] نزد تو آمد آنچه داری برایش بیاور؛ ولی هرگاه دعوتش كردی خود را [مقدار قابل تحمل] به زحمت بینداز.[3]
[1] . وَ لا یتَحَامَلُ لِلأَصْدِقَاءِ (الكافى، ج2، ص47).
[2] . أَثْقَلُ إِخْوَانِى عَلَىَّ مَنْ یتَكَلَّفُ لى وَ أَتَحَفَّظُ مِنْهُ وَ أَخَفُّهُمْ عَلَی قَلْبِى مَنْ أَكُونُ مَعَهُمْ كَمَا أَكُونُ وَحْدِى (مستدرك الوسائل، ج9، ص155).
[3] . إِذَا أَتَاكَ أَخُوكَ فَأْتِهِ بِمَا عِنْدَكَ وَ إِذَا دَعَوْتَهُ فَتَكَلَّفْ لَهُ (المحاسن، ص410).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 74
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 فرشته منش
🔹 «عمرو بن عبدوَد» که از شَجعان بنام جاهلیت و بت‌پرست بود، وقتی از آن طرف خندق به این طرف خندق آمد و رجز خواند، وجود مبارک حضرت امیر که به مبارزه برخاست چکار کرد؟ وجود مبارک حضرت امیر که بر سینه «عمرو بن عبدوَد» نشست، همه ناظر بودند دیدند حضرت بلند شد و یک مقدار کناری نشست و دوباره آمد. بعدها از وجود مبارک حضرت امیر سؤال کردند که آن موقع خطرناک بود و او هم نیمه‌جان بود آن هم آن پیکر و هیکل، شما چرا از سینه او برخاستید؟ فرمود وقتی که من بر سینه او نشستم آب دهان به صورت من ریخت.
«او خدو انداخت بر روی علی ٭٭٭ افتخار هر وصی و هر ولی»[1]
▫️ گفت او آب دهان انداخت بر صورت من، من غضبناک شدم در این حال «لله» نبود، من کنار نشستم تا خشمم فرو بنشیند #جنبه_بشری کنار برود «قربة إلی الله» سر او را جدا کنم.[2] اگر وجود مبارک پیغمبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: «لَضَرْبَةُ عَلِی لِعَمْرٍو یوْمَ الْخَنْدَقِ تَعْدِلُ عِبَادَةَ الثَّقَلَین»[3] هم برای اینکه آن روزی که «بَرَزَ الْإِیمَانُ كُلُّهُ إِلَی الشِّرْكِ كُلِّه»[4] هم کل اسلام در خطر بود، هم این ضربت #فرشته_منش بود که گفت فقط برای رضای خدا، فرمود این ضربت به اندازه #عبادت_ثقلین می ارزد، البته این طور کم است که خشم خود آدم، تشفی خود آدم، هیچ دخالت نداشته باشد؛ مثل نماز و روزه ما است. نماز و روزه ما هم یک بخش و چند درصدی #غیر_الهی است.
▫️ این آیه به هر حال هشداری است برای همه ما، در بخش پایانی سوره مبارکه «یوسف» است که ﴿وَ مَا یؤْمِنُ أَكْثَرُهُم بِاللَّهِ إِلّا وَ هُم مُشْرِكُونَ﴾[5] یعنی اکثر مؤمنین درصدی از شرک در درون کارشان هست یک مؤمن محض که به اندازه کعبه می ارزد[6] یا حرمت او بیش از حرمت کعبه است[7] آن خیلی کمیاب است! این آیه یک #زنگ_خطری برای همه ما است.
🔹 جناب قُونوی در تبیین این گونه از آیات دارد کسی که عمداً معصیت می کند مشمول همین #تهدید_الهی است،[8] چرا؟ برای اینکه یک وقت است که کسی یادش رفته معصیتی کرد یا اضطرار داشت یا اکراه داشت یا الجاء داشت یا جهل به موضوع داشت یا جهل به حکم داشت یا ضعف داشت همه اینها با «حدیث رفع»[9] حل می شود؛ ولی اگر کسی عالم به موضوع است عالم به حکم است اکراه نیست، اضطرار نیست، الجاء نیست، دارد نگاه می کند #زیر_میزی یا #رو_میزی می گیرد این معنایش چیست؟!
▫️ حرف جناب قونوی در آن رساله اربعین این است که شما این را وقتی تحلیل کنید این سر از کفر در می‌آورد، چرا؟ برای اینکه معنای این حرف این است که خدایا! من هیچ عذری ندارم تو گفتی این کار را نکن، ولی به نظر من باید بکنم! خلاصه #معصیت_عالمانه و عامدانه همین است، عصاره گناه عمدی این است. اینکه در بعضی از موارد کفر تعبیر شده است حالا همه ما دست به عصا می گوییم این کفر، کفر عملی است نه کفر اعتقادی، ولی تحلیل جناب قونوی این است که این #کفر_اعتقادی است حالا او می بخشد حرفی دیگر است.
[1]. مثنوی معنوی مولوی، دفتر اول، بخش164.
[2]. مناقب آل أبی طالب، ج2، ص115؛ «وَ لَمَّا أَدْرَكَ عَمْرَو بْنَ عَبْدَ وُدٍّ لَمْ یضْرِبْهُ فَوَقَعُوا فِی عَلِی ع فَرَدَّ عَنْهُ حُذَیفَةُ فَقَالَ النَّبِی ص مَهْ یا حُذَیفَةُ فَإِنَّ عَلِیاً سَیذْكُرُ سَبَبَ وَقْفَتِهِ ثُمَّ إِنَّهُ ضَرَبَهُ فَلَمَّا جَاءَ سَأَلَهُ النَّبِی عَنْ ذَلِكَ فَقَالَ قَدْ كَانَ شَتَمَ أُمِّی وَ تَفَلَ فِی وَجْهِی فَخَشِیتُ أَنْ أَضْرِبَهُ لِحَظِّ نَفْسِی فَتَرَكْتُهُ حَتَّی سَكَنَ مَا بِی ثُمَّ قَتَلْتُهُ فِی اللَّهِ».
[3]. عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة، ج4، ص86.
[4]. كنز الفوائد، ج1، ص297.
[5]. سوره یوسف، آیه106.
[6]. الكافی(ط ـ الإسلامیة)، ج8، ص107.
[7]. الخصال، ج1، ص27؛ «الْمُؤْمِنُ أَعْظَمُ حُرْمَةً مِنَ الْكَعْبَة»؛ بحار الأنوار(ط ـ بیروت)، ج64، ص71 ؛ «أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص نَظَرَ إِلَی الْكَعْبَةِ فَقَالَ مَرْحَباً بِالْبَیتِ مَا أَعْظَمَكَ وَ أَعْظَمَ حُرْمَتَكَ عَلَی اللَّهِ وَ اللَّهِ لَلْمُؤْمِنُ أَعْظَمُ حُرْمَة...».
[8]. شرح الأربعین حدیثا، ص87؛ «و رد علی بغته فی سر ذلک ان سبب ظهور حکم الغیرة و سلطنتها لیس نفس الفعل المحرم فقط بل الموجب هو التلبس بصفة المشارکة لمقام الربوبیه ...».
[9]. وسائل الشیعة، ج15، ص369.
#سالروز_جنگ_خندق
#کفر_اعتقادی
#زنگ_خطر
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 .درس خارج فقه نکاح جلسه 512
تاریخ: 1398/10/30
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره8
#پرهیز_از_تكلف
🔸 امیرمؤمنان (علیه السلام) می فرماید: #گواراترین_زندگی دور افكندن تكلّف است؛[1] همچنین به فرزندش می فرماید: پسرم! روزی دو گونه است: آنچه تو آن را می جویی و آنچه آن تو را می جوید، پس اگر تو به سوی آن نروی آن به سوی تو می آید، پس غم سالانه ات را بر غم یك روزت تحمیل نكن؛ به فكر مشكلات همان روزی باش كه در آن هستی.[2]
[1] . أَهْنَأ الْعَیشِ اطِّرَاحُ الْكُلَفِ (غرر الحكم، ص478).
[2] . یا بُنَىَّ الرِّزْقُ رِزْقَانِ: رِزْقٌ تَطْلُبُهُ وَ رِزْقٌ یطْلُبُكَ، فَإِنْ لَمْ تَأْتِهِ أَتَاكَ، فَلا تَحْمِلْ هَمَّ سَنَتِكَ عَلَی هَمِّ یوْمِكَ وَ كَفَاكَ كُلَّ یوْمٍ مَا هُوَ فِیهِ (الفقیه، ج4، ص386).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 74
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 عبادالرحمان
🔹 [با توجه به] ﴿وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِینَ إِمَاماً﴾[1] دین #روح_بلند_پروازی را به ما یاد می دهد. دین نفرمود همیشه به دنبال دیگری برو! چه وقت انسان امام متّقیان می شود؟ در صورتی كه مراحل چهارگانه را پشت سر گذاشته باشد: اول #معرفت صحیح، بعد از معرفت #هجرت است ﴿وَالرُّجْزَ فَاهْجُرْ﴾[2] از رجس هجرت بكن. بعد از هجرت #سرعت است، فرمود وقتی كه مهاجر شدی داری حركت می‌كنی توقّف نكن.
▫️ این [آیه] ﴿وَالَّذِینَ لاَ یشْهَدُونَ الزُّورَ﴾ همه اش درباره مجلس حرام نیست، نگاه كردن بعضی از سریال ها این طور است، خواندن روزنامه های بی اثر همین طور است. یك دانشجو یا یك طلبه تا نفس می كشد باید به دنبال علم برود، اگر چیزی مفید علمی نیست خب چرا آدم وقت صرف بكند؟! این ﴿لاَ یشْهَدُونَ الزُّورَ﴾ آن را شامل می شود.
▫️ فرمود اگر معرفت شد قدم دوم هجرت است. اگر هجرت شد سرعت است. اینجا جای این نیست كه بگویند فلان مقدار بروید كه اگر كسی در راه افتاد صراط مستقیم افتاد اینجا جای «خَیرُ الأمُورِ أوسَطَهَا»[3] نیست، اینجا جای «خیر الامور أشدّها و أكثرها و أوفرها و أعلاها» است كه در دعای كمیل می خوانیم «وَ اَقْرَبِهِمْ مَنْزِلَةً مِنْكَ. وَ اَخَصِّهِمْ زُلْفَةً لَدَیكَ»[4] اگر كسی در راه باشد. پس قدم اول معرفت است، مرحله دوم هجرت است، مرحله سوم سرعت است كه فرمود: ﴿وَسَارِعُوا﴾[5] نگفت آرام آرام بروید، فرمود اگر راه را پیدا كردید خب تندتر بروید. مرحله چهارم #سبقت است اینكه جلوتر بروند اینكه بالا و پایین نشستن نیست اینكه ریاست و مرئوسیت نیست كه مذموم باشد، این دین است و تقواست! اگر كسی در #هسته_عدل_و_تقوا دارد حركت می كند این اگر جلوتر برود نقص نیست. خیلی ها عادل اند، این می خواهد اعدل باشد. خیلی ها متّقی اند، این می خواهد اتقا باشد. خب #عباد_الرحمان این‌چنین اند ﴿سَابِقُوا﴾،[6] یعنی جلوتر بروید خب اگر كسی متواضع است دیگری می كوشد متواضع تر باشد، اینكه چیز بدی نیست! دیگران متّقی اند، این می كوشد اتقا باشد اینكه چیز بدی نیست! اینكه دنیا نیست كه بد باشد.
🔹 پس اول #معرفت است، بعد #هجرت است، بعد #سرعت است، بعد #سبقت حالا كه سابق شد احساس مسئولیت باید بكند، نه اینكه همان‌جا بایستد و متوقّف بشود و راكد باشد. باید رهبری دیگران را هم به عهده بگیرد، از خدا بخواهد كه یك عدّه پرهیزكاران حرف او را گوش بدهند ﴿وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِینَ إِمَاماً﴾ اگر به این درجه نرسید و مأموم شد طبق بعضی از روایاتی كه هست «و اجعل لنا من المتّقین اماما»[7] این برای مأمومین است، اما روح بلند قرآن كریم این است كه خدایا! تو كه دینت را حفظ می كنی تو كه جامعه را بدون امام نگه نمی داری، تو كه بدون پیشرو نگه نمی داری خب ما جلو بیفتیم دیگران به دنبال ما، ما كه نمی خواهیم فخرفروشی بكنیم این چیزی نیست كه بد باشد كه تو خودت به ما دستور دادی كه #عباد_الرحمان این طورند، این طورند جمله آخری كه گفتی، فرمودی #عباد_الرحمان می گویند خدایا ما را پیشوای مردان باتقوا قرار بده كه متّقیان جامعه به ما اقتدا كنند ﴿وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِینَ إِمَاماً﴾ این #عباد_الرحمان می شود.
▫️ حالا فتحصّل كه نه تنها حضور در #انتخابات خدمت كردن به نظام و شهدا و امام است، بلكه باعث می شود كه دیگران هم به ما اقتدا كنند. چرا ما دنباله رو باشیم؟ مگر تقلید و دنباله رو بودن و مأموم بودن فضیلت است؟ آنچه فضیلت است پیشرو بودن است فرمود شما #رائد باشید #قائد باشید امام باشید ﴿وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِینَ إِمَاماً﴾ این چه كتابی است!
[1] . سوره فرقان، آیه 74.
[2] . سوره مدثر، آیه 5.
[3] . الكافی، ج6، ص541.
[4] . مصباح المتهجّد، ص850.
[5] . سوره آل‌عمران، آیه 133.
[6] . سوره حدید، آیه 21.
[7] . مصباح المتهجّد، ص751.
#مراحل_چهارگانه_پیشرو_بودن
#کسب_علم
#خدمت_به_نظام_شهدا_و_امام
#انتخابات
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه فرقان جلسه 28
تاریخ: 1390/12/14
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره9
#پرهیز_از_تكلف
🔸 و همچنين از آن حضرت [امام صادق علیه السلام] نقل شده که سختگيري (وسواسي گري) از اخلاق #صالحان و شعار #پرهيزگاران نيست. خدا به پيامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: بگو: من از شما مزد رسالت نمي خواهم و من از متكلّفان نيستم. پيامبر هم فرمود: ما پيامبران و اولياء از تكلّف بيزاريم، پس #تقوا پيشه كن و صبر و استقامت داشته باش تا خدا تو را از تكلّف بي نياز كند و سرشت ايماني به تو دهد و سرگرم غذايي نباش كه پايانش در بیت الخلاء است و پوشاكي كه پايانش پوسيدگي و خانه اي كه پايانش ويراني و مالي كه پايانش به ارث ماندن و دوستاني كه پايانشان جدايي و عزتي كه پايانش ذلت و متانت و هيبتي كه پايانش ستم و ناسپاسي و عيشي كه پايانش حسرت است.[1]
[1] . مصباح الشریعه، ص۱۴۰؛ بحار الانوار، ج70، ص394 ـ 395.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 75
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مهد عاطفه
🔸 کودک در این هفت سال که در آغوش است فقط #عاطفه می فهمد. چرا می گویند نزن؟ چرا می گویند این امیر است و مأمور نیست؟ برای اینكه در تمام شبانه روز این دارد درس عاطفه یاد می گیرد. كشور را، جامعه و مملكت را عاطفه می گرداند. اینكه می گویند سنگ روی سنگ بند نمی شود از همین جاست.
🔸 مگر هر كسی در هر سنی می تواند درس یاد بگیرد؟! درس خواندن هم سنی دارد. وقتی آدم سنش بالا آمد نه حوصله گوش دادن دارد نه حالت ضبط دارد. سن فهمیدن و تحقیقات علمی هم محدود است، #سن_عاطفه هم محدود است، این هفت ساله دوران #تخصص_در_عاطفه است كه در تمام اعضا و جوارح این مِهر جایگزین می شود.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#روز_جهانی_کودک
📚 درس اخلاق
تاریخ: 1387/07/25
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مهد عاطفه
🔹 ذات اقدس الهی هم درباره پدر و مادر فرمود فرزندان را چطور #بپرورانید، هم به فرزندان فرمود اگر پدر و مادر به دوران كهنسالی رسیدند چطور اینها را #پذیرایی كنید. فرمود ﴿إِمَّا یبْلُغَنَّ عِندَكَ الكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلاَهُمَا فَلَا تَقُل لَهُمَا أُفٍّ وَلاَ تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَهُمَا قَوْلاً كَرِیماً ٭ وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُل رَّبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّیانِی صَغِیراً﴾[1] فرمود «خفض جناح» كن. «خفض جناح» یعنی پَر پهن كردن؛ این دو گونه است: یك وقت برای #احترام است یك وقت برای #ترحم.
همین «خفض جناح» را به وجود مبارك پیامبر (علیه و علی آله آلاف التحیة و الثناء) دستور داد؛ فرمود كه تو كه قدرت پرواز داری و می توانی تا معراج بروی ﴿دَنا فَتَدَلّیٰ﴾[2] داری، ﴿سِدْرَةِ الْمُنْتَهیٰ﴾[3] داری، همه مراحل را داری و پشت سر گذاشتی و می‌گذاری، اوج نگیر! پر پهن كن یك عده هم زیر بال و پر تو پر دربیاورند ﴿وَ اخْفِضْ جَناحَكَ للْمُؤْمِنینَ ٭ وَ قُلْ إِنّی أَنَا النَّذیرُ﴾؛[4] فرمود پَر پهن كن یك عده را زیر پَر بگیر كه اینها بال دربیاورند پَر دربیاورند، آیین پَر كشیدن و پرواز كردن را یاد بگیرند و به اینها یاد بده این ترحم است.
اما درباره [وظیفه] فرزندان فرمود احتراماً پَر پهن كن ﴿وَ اخْفِضْ لَهُما جَناحَ الذُّلِّ﴾؛ #ذلولانه_و_نرم بدون اینكه منّت بگذاری، با احترام از اینها #پذیرایی بكن. بنابراین هم می شود كودكان را در #مهد_داخلی_با_عاطفه پروراند هم این #دوران_هفت_ساله او هم هدر نرود. اما آن كه عاطفه است و رقّت و رأفت است و رحمت است این دوران هفت سال باید محفوظ باشد؛ لذا دیگر هیچ سخن از خانه سالمندان نیست و نباید هم باشد. بنابراین باید جمع كرد، هم به فكر كودكان بود كه اینها رها نشوند، هم آن دوره دانشگاهی هفت سالهِ #عاطفه_پروری فراموشمان نشود كه این هم یك نحوه #نام_و_یاد_خداست.
[1]. سوره إسراء، آیات23 و 24.
[2]. سوره نجم، آیه8.
[3]. سوره نجم، آیه14.
[4]. سوره حجر، آیات88 و 89.
#روز_جهانی_کودک
#دانشگاه_عاطفه_پروری
#احترام_و_ترحم
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 درس اخلاق
تاریخ: 1387/07/25
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره10
#پرهیز_از_تكلف
🔸 [حضرت امام صادق علیه السلام] و نیز می فرماید: سزاوار نیست كه موٴمن خود را ذلیل كند. پرسیدند: چگونه خود را ذلیل می كند؟ فرمود: به كاری می پردازد كه در توانش نیست.[1]
#سنجش_خردورزی
امیرمؤمنان (علیه السلام) می فرماید: خِرَد مردم با شش چیز سنجیده می شود: معاشرت، داد و ستد، دستیابی به مقام، برکناری از مقام، توانگری و تهیدستی.[2]
[1] . لا ینْبَغِى لِلْمُؤْمِنِ أَنْ یذِلَّ نَفْسَهُ. قِیلَ لَهُ: وَ كَیفَ یذِلُّ نَفْسَهُ؟ قَالَ: یتَعَرَّضُ لِمَا لا یطِیقُ (الكافى، ج5، ص64).
[2] . سِتَّةٌ تُخْتَبَرُ بِهَا عُقُولُ الرِّجَالِ [النَّاسِ]: الْمُصَاحَبَةُ وَ الْمُعَامَلَةُ وَ الْوِلایةُ وَ الْعَزْلُ وَ الْغِنَی وَ الْفَقْرُ (غرر الحکم، ص343).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 75 و 76
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 معنای توکل
🔹 معنای توكّل این نیست كه تا آنجا كه به حسب ظاهر معلوم و مقدور انسان است بگوید من خودم انجام می دهم، آن حوادث پیش‌بینی نشده را به خدا واگذار كند؛ این #تبعیض_در_توكل است كه با #توحید سازگار نیست. توكّل معنایش این است كه انسان خدا را وكیل خود قرار بدهد.
▫️ هر آدم عاقلی وقتی می‌خواهد كاری را انجام بدهد كه به همه شئون آن كار آگاهی ندارد (یك) بر فرض آگاهی، توان آن را ندارد (دو) وكیل می گیرد (سه). ما نسبت به همه كارهایمان این سه امر را باید رعایت كنیم، چون هیچ كاری نیست كه ما به جمیع شئونش آگاه باشیم، هیچ كاری نیست كه ما نسبت به جمیع شئون آن توانمند باشیم، چون به جمیع شئون علم نداریم و به جمیع شئون آن كار توانایی نداریم چاره جز این نیست كه #وكیل بگیریم ﴿وَكَفَی بِاللَّهِ وَكِیلاً﴾.[1] پس معنای توكل این نیست كه آن مقداری كه می توانیم به خودمان اسناد بدهیم و آن مقداری كه نمی دانیم و نمی توانیم توكّل كنیم.
🔹 اگر ما در همه امور به خدای سبحان توكّل كردیم، آن‌گاه آن مدیر و مدبّر گاهی خود ما را اداره می كند، آن بخشی كه به حسب ظاهر معلوم و مقدور ماست؛ گاهی دیگران را تسخیر می‌كند، آن بخشی كه معلوم و مقدور ما نیست؛ آن وقت اگر ما به او توكّل كردیم و او را وكیلِ مفَوَّض و مطلق قرار دادیم او شروع به كار می كند؛ او خود ما را #تدبیر می كند، دیگران را تدبیر می كند، از مجموعه این دو تدبیر آن مقصد صحیح به دست می آید؛ لذا در سورهٴ <طلاق> فرمود:﴿وَمَن یتَوَكَّلْ عَلَی اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ﴾ پس معنای توكّل، تبعیض یا تشریك در كار نیست.
▫️ اگر در سورهٴ <طلاق> فرمود:﴿وَمَن یتَّقِ اللَّهَ یجْعَل لَهُ مَخْرَجاً ٭ وَیرْزُقْهُ مِنْ حَیثُ لاَ یحْتَسِبُ وَمَن یتَوَكَّلْ عَلَی اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ﴾ برای اینكه ﴿إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَیءٍ قَدْراً﴾[2] آن وقت توكّل ما ثمربخش می شود.
🔹 پس توكّل، تبعیض در وظیفه نیست كه بخشی از كارها را خودمان انجام بدهیم، آن مقداری كه مقدور ما نیست به عنوان حوادث پیش بینی نشده توكّل كنیم. چرا خدا كافی است؟ برای دو جهت، چرا ﴿مَن یتَوَكَّلْ عَلَی اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ﴾/ برای دو جهت: یكی اینكه ﴿إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ﴾، یكی اینكه ﴿ قد جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَیءٍ قَدْراً﴾ او #مهندسی_عالم را به عهده گرفته برای هر چیزی یك اندازه مشخص قرار داده (یك)، نسبت به همه چیز هم قدرت مطلق دارد (دو). خب پس خود ما هم از این دو نظر زیرمجموعه این دو اصل هستیم؛ یعنی اینكه فرمود: ﴿قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَیءٍ قَدْراً﴾ برای ما هم یك قدر مشخّصی است كه او قرار داده است. اگر فرمود: ﴿إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ﴾ خدای سبحان مقصد خود را بالأخره می رسد و می رساند، ما هم جزء مقاصد او هستیم در مقام سوم یعنی مقام فعل. بنابراین اگر كسی خدا را وكیل مطلق قرار داد چه اینكه باید او را وكیل مطلق قرار بدهیم، خود ما را او دارد #اداره می كند. وقتی ما را او دارد اداره می‌كند ما دیگر نباید نگران باشیم!
[1] . سوره نساء، آیات 81 ،132 ،171 ؛ سوره احزاب، آیات 3 و 48.
[2] . سوره طلاق، آیات 2 و 3.
#مهندسی_عالم
#تبعیض_در_توکل
#اداره_و_تدبیر_موکل
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره فرقان جلسه 23
تاریخ: 1390/11/30
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره11
#اهمیت_دانش_اندوزی
🔸 به فرموده رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) یا #عالم باش یا در حال آموختن دانش و وقت خود را در بیهودگی و خوشگذرانی صرف نکن.[1]
امیرمؤمنان (علیه السلام) می فرماید: #حكمت [و دانش] را فراگیر، هرچند از مشركان باشد[2]؛ همچنین می فرماید: حكمت [و دانش] را فراگیر؛ هرچند از زبان دیوانگان باشد[3] و نیز فرمود: بر شماست كه دانش بجویید، چرا كه دانشمند گرامی است، هرچند به خاندانی منسوب نباشد و گرامی است، هرچند تهیدست باشد و گرامی است، هرچند جوان باشد.[4]
[1] . المحاسن، ص227؛ بحار الانوار، ج1، ص194.
[2] . مشكاة الانوار، ص134.
[3] . مصباح الشریعة، ص160.
[4] . عَلَیكُم بِالْعِلْمِ وَ الاَدَب، فَإنَّ العَالِم یكْرَمْ وَ إنْ لَمْ ینْتَسَبْ وَ یكْرَم وَ إنْ كَانَ فَقِیراً وَ یكْرَمْ وَ إنْ كَانَ حَدَثاً (شرح نهج البلاغة، ابن ابی‌الحدید، ج20، ص332).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 77 و 78
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 جلد دوازدهم «ادب فنای مقربان» آماده انتشار شد
🔹 پایگاه اطلاع رسانی اسراء: جلد دوازدهمین «ادب فنای مقربان» اثر آیت‌الله العظمی جوادی آملی به عنوان جلد پایانی این سلسله مباحث که به #شرح_زیارت_جامعه_کبیره اختصاص دارد، به همت پژوهشگاه علوم وحیانی معارج آماده انتشار شد.
لینک خبر:
https://b2n.ir/w40565
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
🆔 @a_javadiamoli_esra