💠 علم الادیان
🔹 امروز هم که 25 ذیقعده است «#دحو_الارض است از پُر برکت ترین روزهای ایام سال است و شاید بعضی از شما حوزویان و دانشگاهیان هم صائم باشید که این روزه برای همه شما ـ ان شاء الله ـ پُر برکت باشد!
🔹 آنچه در جمع شما عزیزانی که به رشته های متنوع علوم اشتغال دارید و قابل طرح است این است که گرچه علوم را گاهی به صورت تجریدی و تجربی از یک سو و تجربی و ریاضی و انسانی و مانند آن از سوی دیگر و به «علم الابدان و علم الادیان» تقسیم کردند از سوی سوم; ولی جامع همه آنها #هدفمند بودن علم و عالم است که همه ما را میتواند در کنار هم جمع بکند یعنی حوزه و دانشگاه را آن هدفمند بودن می تواند جمع بکند.
🔹 حدیث معروفی از وجود مبارک پیامبر اسلام (علیه و علی آله آلاف التحیة و الثناء) رسیده است که «الْعِلْمُ عِلْمَانِ عِلْمُ الْأَدْیانِ وَ عِلْمُ الْأَبْدَان»[1] علم دو قسم است: بعضی از علوم مربوط به بدن انسانهاست; نظیر طبّ و سایر علوم وابسته به آن، برخی از علوم مربوط به دین است نه بدن، نظیر فقه و تفسیر و کلام و امثال اینها، اما بزرگان اهل معرفت همین حدیث را به سبک دیگر معنا میکنند، آنها علم را با موضوع ارزیابی نمی کنند، علم را با هدف ارزیابی می کنند، آنها می گویند اینکه حضرت فرمود: «الْعِلْمُ عِلْمَانِ عِلْمُ الْأَدْیانِ وَ عِلْمُ الْأَبْدَان» منظور علم بدن طب نیست و منظور علم دین تفسیر و فقه نیست. آن کسی که فقه و تفسیر می خواند و می نویسد برای اینکه به دنیا برسد او #علم_الابدان دارد، آن طبیبی که می کوشد مشکل جامعه را حل کند او #علم_الأدیان دارد، این نگاه کجا، آن نگاه کجا! همین حدیث است، همین جمله است، کسی درس فقه می خواند برای #فقه_فروشی, تفسیر میخواند برای #تفسیر_فروشی, این «علم الابدان» دارد. یک وقت است نه، درس علم طب خوانده که مشکلات جبهه را حل کند، مجروحان جبهه را درمان کند او «علم الادیان» دارد، پس همین حدیث، همین جمله وقتی به دست یک انسان #سطحی_نگر بدهید می گوید این علم به لحاظ موضوع تقسیم می شود موضوع یا بدن یا دین است وقتی به دست یک اهل حقیقت دادید می بینید این علم این حدیث را برابر #هدف باید تقسیم کرد نه برابر موضوع، اگر هدف #نشر_معارف_الهی باشد، #خدمت_به_جامعه باشد، علم دین است. اگر هدف تأمین معیشت خود باشد و کیف و جیب خودش باشد علم بدن است، پس «الْعِلْمُ عِلْمَانِ عِلْمُ الْأَدْیانِ وَ عِلْمُ الْأَبْدَان» اگر منظور علم ادیان #هدفمند بودن است این میتواند همه ما را جمع بکند؛ یعنی موضوع و محمول معیار نیست, #هدفمند_بودن است; ممکن است کسی ادبیات بخواند و غرض آن این باشد که قرآن را بهتر بفهمد و بهتر معنا کند, یک وقت است طب می خواند یا داروسازی می خواند که به جامعه انسانی و اسلامی خدمت بکند, یک وقت است فقه و اصول می خواند که به جامعه اسلامی و الهی خدمت بکند, همه اینها دارای #علم_الادیان هستند و این می تواند حوزه و دانشگاه را با هم جمع بکند.
[1]. كنز الفوائد، (کراجکی), ج2، ص107؛ بحار الأنوار (ط ـ بیروت)، ج1، ص220.
#روز_دحو_الارض
#علم_نافع
#خدمت_به_جامعه
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 درس اخلاق
تاریخ: 1386/09/15
🆔 @a_javadiamoli_esra