💠 زندگی موحّدانه 🔹 آیه ﴿یا أَیهَا النَّاسُ أَنتُمُ الْفُقَرَاءُ﴾ خیلی مهم و جزء غرر آیات است؛ این تعبیر را برخی از مفسّران دارند كه اگر ما به این آیه می‌ رسیدیم و آشنا بودیم، شایسته بود که «أن نَبكی بدل الدموع دما»! این جمله «بَدَلَ الدُّمُوعِ دَما» را ملاحظه بفرمایید که غیر از «زیارت ناحیه مقدسه»[1] كسی این تعبیر را كرده یا نكرده؟ آیا در بین اعلام شیعه این تعبیر هست یا نیست؟ در بین علمای اهل سنّت این تعبیر هست یا نیست؟ برخی از مفسّرانی كه در حدود هشت قرن قبل‌ می ‌زیستند، می ‌گویند اگر ما این ﴿یا أَیهَا النَّاسُ أَنتُمُ الْفُقَرَاءُ﴾ را خوب ادراك كنیم ـ «لو كنا متحقّقین» نه «محقّقین» ـ «كان ینبغی لنا لو كنّا متحقّقین بفهم هذه الآیة أن نبكی بدل الدموع دما»،[2] برای اینكه این آیه دو مطلب نمی ‌خواهد به ما بفهماند! ما وقتی غالباً مبتدایی داشتیم، خبر و قیدی داشتیم، این جمله دو مطلب را می ‌فهماند: یكی اثبات آن خبر برای مبتدا و یكی هم برای تفهیم آن قید؛ اما این بزرگواران می‌ گویند در ﴿أَنتُمُ الْفُقَرَاءُ﴾، این ﴿أَنتُمُ﴾ مبتداست، ﴿الْفُقَرَاءُ﴾ خبر است و ﴿إِلَی اللَّهِ﴾ مفعول با واسطه است، این جمله كه قیدی برای خبر است و آن قید متعلّق به خبر است و مفعول با واسطه است، یك پیام دارد دو پیام ندارد؛ اگر ما این را می‌ فهمیدیم و توجه به آن داشتیم، به جای اشك خون جاری می ‌كردیم! «نَبكی بدل الدموع دما»، چرا؟ برای اینكه این آیه به ما #حیات داده است! این آیه دو چیز را نمی‌ خواهد به ما بفهماند، برای اینكه ما فقرمان را همه می ‌دانیم، چه كسی است كه نداند فقیر است؟! صدر و ساقه زندگی ما نیاز است؛ ما به هوا نیاز داریم، به آب نیاز داریم، به غذا نیاز داریم، به خاك نیاز داریم، به خواب نیاز داریم و به دارو نیاز داریم؛ همه نوع نیاز هست! فقیر بودن انسان یك چیز مجهولی نیست تا برای آن آیه نازل شود كه ای انسان شما فقیر هستی! بله معلوم است که ما فقیر و محتاجیم، اما تمام مشكل این است كه نمی ‌دانیم به چه چیزی محتاجیم. این آیه می ‌گوید تمام نیازهای شما فقط به دست خداست، این #معنای_توحید است ﴿أَنتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَی اللَّهِ﴾. برای ابطال دور و تسلسل، فرمود او دیگر فقیر نیست تا نقل كلام در آن بكنیم «یتسلسل أو یدور»، او #غنی_محض است. ﴿وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِی﴾ كه این ضمیر فصل ﴿هُوَ﴾ همراه با معرفه بودن خبر، مفید حصر است ﴿وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِی﴾. پس این آیه نیامده به ما بگوید شما فقیرید; لذا با معرفه بودنِ خبر سخن گفته است، خبری كه معلوم است خب معرفه ذكر می ‌كنند نكره كه نیست! جایی خبر نكره است كه فایده‌ای داشته باشد، اما وقتی كه خبر معلوم است ـ «إنّ الأخبار بعد العلم بها أوصافٌ» كه در كتاب ‌های ادبی ملاحظه كردید ـ این در حقیقت وصف است؛ برای اینكه ثبوت محمول برای موضوع برای ما روشن است. 🔹 فرمود تمام مشكل این است كه ما نمی‌دانیم آن قید كجاست؛ انسان فقیر به طرف كیست؟ محتاج به طرف كیست؟ انسان خیال می‌ كند که خودش احتیاج خودش را برطرف می ‌كند یا خیال می‌ كند روابط یا ضوابط مشکل را حل می ‌كند، همه اینها ابزارند كه تحت تدبیر یك مدیر كلّ‌اند كه ﴿رَبّ‌ُ الْعَالَمِین﴾[3] است. 🔹 ما اگر این جمله آیه را خوب می ‌فهمیدیم كه ما به چه كسی محتاجیم، آن وقت در برابر غیر او سر فرود نمی ‌آوردیم؛ نه به خود اتّكا داشتیم، نه می ‌گفتیم به خودمان معتمدیم، نه می‌ گفتیم به مردم معتمدیم. خودمان و مردم #ابزار_الهی‌ هستیم، می ‌گفتیم به الله معتقدیم، خود ما را الله اداره می ‌كند، مردم را الله اداره می‌ كند، رابطه ما و مردم را الله اداره می‌ كند، #موحّداً زندگی می‌ كردیم. [1] . المزار الکبیر، ص501. [2] . رحمة من الرحمن فى تفسیر و اشارات القرآن، ج‏3، ص446. [3] . سوره اعراف، آیه 54. #غنی_محض #ابزار_الهی #فقیر_الی_الله #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی 📚 سوره مبارکه فاطر ـ جلسه 10 تاریخ: 1392/09/06 🆔 @a_javadiamoli_esra