📕٣٠ گونه #واو
#انواع «واو»
#دستور_زبان
11. واو تضمن:
نوعی از واو عطف است که یک واژه در ضمن و جزیی از واژه دیگر است. مثال: زر و نعمت اکنون بده، کان توست / که بعد از تو بیرون ز فرمان توست. (سعدی- بوستان). یعنی زر در ضمن نعمت و جزیی از آن است.
12. واو تناسب:
نوعی از واو عطف است که بین واژگاه تناسب ایجاد می کند. ابر و باد و مه و خورشید و فلک درکارند(سعدی)
13. واو تکرار و تأکید عطفی:
این واو نوعی از واو عطف است که با تکرار کلمه، «واو» عطف نیز برای تأکید، تکرار شده است. مانند : روشنان آسماني در عبور / نور و نور و نور و نور و نور و نور (مهدی سهیلی)
14. واو یکسانی:
واو یکسانی، نوعی از واو عطف است که به معنای یا بوده و برابری را می رساند.
مثال: عمر ما را مهلت امروز و فردای تو نیست / من که یک امروز مهمان توام فردا چرا ( شهریار تبریزی ) واو در مصرع اول یعنی: من مهلتی برای امروز ( یا ) فردا کردن تو، ندارم.
مثالی دیگر: دیر و زود دارد اما سوخت و سوز ندارد – یعنی: ممکن است دیر یا زود انجام شود. مثالی دیگر: برد و باخت برای من اهمیتی ندارد ! یعنی : برد یا باخت…
15. واو میان وند:
این واو که نوعی از واو عطف است، بین تکواژ های مشتق – مرکب می آید و یک کلمه «مرکب – وندی» می سازد. مثال: گفت و گو ، جست و جو ، آموزش و پرورش…
✍ایلیا - علیاری
#ادامه_دارد
@adabkhane
📕٣٠ گونه #واو
#انواع «واو»
#دستور_زبان
16. واو علیّت:
واو میانه ای است که نوعی از واو عطف بوده و بین دو واژه قرار می گیرد که یکمین واژه را علت و دومین واژه را معلول نامند!
مثال: پیری و بیماری- جوانی و تندرستی – ورزش و شادابی
17. واو همراهی(مَعیت):
نوعی از واو عطف بوده که به معنای «همراه با»، «مَعَ» است و اغلب در شعر مشاهده می شود.
مثال: گفتم من و طالع نگونسارم مسعود سعد سلمان. من همراه با بخت و اقبال نگونسارم/ وارونه ام.
مثالی دیگر: من و تا ابد این غم جاودانه( حسین منزوی ) یعنی : شاعر به همراه غم جاودانه اش
18. واو دوری(مباینت/ استبعاد):
نوعی واو که در جملات بدون فعل برای برجسته کردن پیام می آید و معنای آن «دور بودن» است. مثال: پدر و بدقولی. یعنی اینکه بدقولی از پدر دور است.
مثالهای دیگر: من و تنبلی؟! (تنبلی از من دور است)- مؤمن ودروغ؟!( دروغ از مؤمن دور است)- امام حسین(ع) وسازش؟! – من و انکار شراب! این چه حکایت باشد. (حافظ)
19. واو ضمیر :
این نوع واو ترکیبی ، مخفف بوده و بیشتر در شعر (نظم) دیده می شود و مرجع ضمیر را می شناساند.
« و» ضمیر(مخفّف “او”): مثال: تخفیف کو به جای که او، تخفیف دَرو به جای در او ، تخفیف چُنو به جای چون او
ورا در شبستان فرستاد شاه / ز هرکس فزون شد ورا پایگاه (فردوسی).
✍ایلیا - علیاری
#ادامه_دارد
@adabkhane
📕٣٠ گونه #واو
#انواع «واو»
20. واو تفریق / واو تفاوت :
«واو» تفاوت که آنرا تفریق نیز می نامند ! در زبان فارسی کاربردی ندارد و مربوط به ادبیات عرب است و ما تنها اشاره ای کوتاه به آن می کنیم !
این ( واو ) همانند ( واو ) معدوله نوشته می شود اما خوانده نمی شود و برای دو اسم که در نوشتار یکی هستند ؛ بکار می رود تا با یکدیگر اشتباه گرفته نشوند ؛
مانند : ( عُمَر ) و (عَمْرْ ) که ( عَمْرو ) نوشته می شود!
21. واو مَعدوله :
یک نوع واو که کاربرد بسیار فراوانی در کتابت فارسی دارد واو معدوله است . در تعریف واو معدوله می توان گفت : نوعی واو که نوشته می شود ولی خوانده نمی شود و به همین سبب در زبان فارسی در حوزۀ واج شناسی هنگام نوشتن واج های یک کلمه این نوع واو را به حساب نمی آورند چون صدا ندارد . مثل : واو در کلمه خواهر، خـوردن، خـواهش، خواب ، خوار و…که واوِ معدوله است .
22. واو وندی- اشتقاقی(نسبت):
سه نوع است:
الف. واو فراوانی(کثرت): واو فراوانی، معنی کثرت(زیاد بودن) را نسبت می دهد که بیشتر معنی تحقیر را می رساند
و اغلب در زبان محاوره یا در نمایشنامه ها و یا در داستان هایی که به زبان محاوره بیان می شود می آید. مثال : شکمو، نق نقو، ریشـو، غرغرو، چاقالو، توپولو، شپشو.
ب. واو تحقیر و تصغیر: این نوع واو بیشتر در زبان محاوره می آید و نسبت تحقیری و کوچکی را به فردی می رساند. اما در معنای فراوانی چیزی نیست. مثل: یارو، اخمـو، پسرَرو(پسرک)، مردَرو(مردک) و…
ج. واو تشابه و تصغیر: این نوع واو در معنای مثل و مانند است. مثال: گردو، یعنی مثل گردی، دایره ای، کُروی شکل.
✍ایلیا - علیاری
#ادامه_دارد
📕٣٠ گونه #واو
#انواع «واو»
#دستور_زبان
23. واو حالیّه :
این نوع واو معنای :« در حالی که/ و حال‌آنکه » می دهد . مثال : محبوسم وطالع است منحوسم . (مسعود سعد سلمان) یعنی زندانی هستم ، در حالی که بخت و اقبالم نحس شده است.
24. واو استدراک
به معنای : ولی، امّا، لکن، لیکن، ولیکن، ولیک. مثال: دریای اشکم و(اما) تو مرا اینچنین مخواه !
رفتم و( ولی) او را ندیدم !
25. واو جدایی
یا از سر گیری (استیناف): کاربرد واو جدایی(استیناف) در عبارات ، دقیقاً در برابر ( واو ) عطف بوده و در جایی آورده می شود که کارش ، قطع ارتباط کلامی جمله ی بعد با عبارت قبل از خود می باشد!
مانند: وگرنه . واِلّا .
26. واو شک و تردید(تقریبی):
این واو تنها موردی را به طور تقریبی، تخمین می زند.
مثال ازگلستان سعدی: به چه کار آیدت ز گل طبقی ؟ از گلستان من ببر ورقی ! گل همین پنج روز و شش باشد(واو میان پنج ) و روز و شش ، «واو تردید» است.
✍ایلیا - علیاری
#ادامه_دارد
@adabkhane