خرج اَتینا- #ضرب_المثل ۳۷
بسم الله الرحمن الرحیم
هست کلید درِ گنجِ حکیم
#خرج_اَتینا
♦در روزگار قدیم، مطربان در مجالس عروسی و جشن، پس از اجرای برنامه و شیرین کاری های خود، نعلبکی یا زنگی را جلوی میهمانان می گرفتند و با صدای بلند می گفتند:
“اعطینا “یعنی لطفاً عنایت کنید و پولی بدهید، که در حقیقت همان شاباش بوده است.
✳از آنجایی که در گذشته زبان عربی در میان فارسیزبانان نیز رایج بوده ، این لفظ به زبان فارسی نیز راه یافت،
اما مانند بسیاری از کلمات عربی، پس از ورود به زبان فارسی کاملاً تغییر کرده
و به شکلی در آمده، که تلفظ آن برای فارسی زبانان راحت تر باشد.
✴در نتیجه این لفظ در زبان فارسی به صورت “اتینا “تلفظ می شود، که در حقیقت غلط است.
❇مَثَل “خرج اتینا “به معنای پولی است که: بجای آنکه خرج کارهای لازم و ضروری شود، در راه بیهوده و سرگرمی خرج شود.
در انتها بخشی از یک ترانه عامیانه شیرازی را بیان می کنیم که، این مثل در آن به کار رفته است.
♦نه فکر دنیا می کنه
نه فکر عقبی می کنه
هر چی که پیدا می کنه
خرج اتینا می کنه
🔸معنای کنایی
هرگاه كسی پولی را كه باید صرف مخارج لازم و ضروری شود در راه بیهوده و طریق غیر عادلانه خرج كند ،
می گویند : فلانی همه را خرج اتینا كرد ، یعنی نابود كرد و از روی جهالت و جوانی به مخارج غیر لازم رسانید.
نیزآورده اند كه
اتینا حشرات ریز وخرد و به كنایه به آدمهای فرومایه می گویند.
@adabkhane