💢 چین؛ برای دیگران خوب، برای ما بد!
🔹 منتقدان سند ۲۵ ساله دو دستهاند: دسته اول انتقادشان از روی اغراض سیاسی است. این دسته به خوبی و بهتر از هر گروهی نسبت به فرصتها و منافعی که قرارداد ۲۵ ساله برای ایران دارد، آگاهند. اینکه #رضا_پهلوی در ویلای مجلل و چند صد میلیون دلاری خود در ایالت مریلند آمریکا نشسته و ماههاست که در خصوص قرارداد ۲۵ ساله گلو پاره میکند معلوم است که از سر دلسوزی نیست!
دسته دوم، آنهایی هستند که واقعاً اطلاع و شناخت دقیقی از آنچه که تحت عنوان مشارکت جامع راهبردی با چین امضا شده است، ندارند. منابع اطلاعاتی این دسته نیز که حتی نخبگانی از جامعه نیز در جمعشان حضور دارند، ضعیف و عمدتاً منابع غیرایرانی و غیرچینی است.
در این راستا یکی از نیازهای مهمی که جامعه و #افکار_عمومی و حتی #نخبگان سیاسی و اقتصادی و فرهنگی ما در حاشیه سند ۲۵ ساله به آن نیاز دارد، شناخت واقعی از چین است. به اکثر آنهایی که سند ۲۵ ساله را با ترکمنچای مقایسه کرده یا از آن با عنوان فروش مملکت و ... یاد میکنند و صحبتهایی از این دست، باید تا حدود زیادی حق داد. مشکل در حوزه شناختی است که متأسفانه در این زمینه در سطح افکار عمومی کار نشده است تا چین را آنگونه که هست بشناسند. آنقدر که جامعه ایرانی #جهان_غرب را که کمترین اشتراک فرهنگی، تمدنی، سیاسی و ... را با آنها دارد میشناسد، #جهان_شرق را که بیشترین علائق مشترک تمدنی و فرهنگی را با آن دارد، نمیشناسد. فارغ از خوب و بد بودن و هرگونه پیشداوری، آنقدر که ما از دانشگاههای غربی فارغالتحصیل داریم، از دانشگاههای شرقی نداریم. آنقدر که عربستان در عرصههای فرهنگی و افکار عمومی برای خود در چین کار میکند، ما هنوز انجام ندادهایم.
جمهوری اسلامی نه دیروز و نه امروز و نه در آینده یک وجب از خاک خود را به چین نداده و نخواهد داد. نه چینپرستیم و نه عاشق چشم و ابروی آنها. مناسبات ما با چین براساس #منافع_ملیمان و مبتنی بر منطق بازی برد - برد است.
واقعاً اگر چین بد است چرا آمریکا آن را به عنوان شریک اول تجاری خود قرار داده است؟! اگر چین بد بود حجم تجارت آمریکا با این کشور در سال ۲۰۲۰ به بیش از ۷۰۰ میلیارد دلار نمیرسید! اگر چین بد است چرا کشورهای اروپایی برای تجارت با آن سر و دست میشکنند و از سر و کول هم بالا میروند؟! امروز چین #بزرگترین_شریک_تجاری اروپاست حتی بالاتر از آمریکا! فقط در سال ۲۰۲۰ اتحادیه اروپا ۴۶۵ میلیارد دلار واردات از چین داشته است! اگر چین بد است چرا اسرائیل بندر حیفای خود را به آن واگذار کرده است؟! امروز بیش از هزار شرکت چینی در اسرائیل فعال است و حجم سرمایهگذاری چین در اسرائیل بیشتر از ۲۰ میلیارد دلار است! اگر چین بد و استعمارگر بود اسرائیل اجازه تاسیس دانشگاه و مراکز آموزشی چینی در تلآویو را نمیداد!
چه شده است که در یک سال اخیر که اخبار مربوط به قرارداد ۲۵ ساله رسانهای شده، چینی که کار با آن همیشه برای آمریکا و اروپا و اسرائیل و کشورهای عربی رقیب ایران خوب بود، یکبار به یک کشور #استعمارگر و #بد تبدیل شده است؟!
موقعی که حجم تجارت ما با چین تنها ۶ میلیارد دلار باشد چین کشور خوبی است، اما همین که این حجم بخواهد طی یک #قرارداد_بلندمدت_راهبردی به ۴۵۰ میلیارد دلار ارتقا یابد، ناگهان چین بد میشود!
در این باره در نوشتارهای بعدی بیشتر خواهم نوشت.
#حمید_خوشآیند
🔴 «گاپ» و «داپ»؛ اهرمهای ترکیه برای فشار بر همسایگان
👤 #حمید_خوشآیند
🔹 فعالیتهای بیحدوحصر دولت ترکیه در زمینه سدسازی، تاکنون باعث نابودی حدود ۷ میلیون هکتار زمین کشاورزی در عراق و سوریه، گسترش خشکسالی و کمآبی در این کشورها و درنتیجه بحرانهای زیستمحیطی ازجمله ریزگردها در ایران شده است.
🔸 ترکیه که از موقعیت بالادستی نسبت به دو همسایه جنوبی خود در دجله و فرات برخوردار است، در چهارچوب پروژه آناتولی جنوب شرقی یا «گاپ» با این توجیه که توسعه کشاورزی و صنعتی سرزمینهای جنوب شرقی ترکیه نیازمند مقدار زیادی از آب رودخانههای دجله و فرات است، با ساخت سدهای زیاد بر روی این دو رودخانه در خاک خود، مقدار آب خروجی به دو کشور سوریه و عراق را به مقدار زیادی نسبت به قبل کاهش داده است.
✅ بر پایه ابرپروژه «گاپ» که اجرای آن ۳۲ میلیارد دلار هزینه و ۳۰ سال زمان برده است، دولت ترکیه احداث مجموعه بزرگی از سدها و نیروگاههای برقآبی را بر بخش بالایی رودخانههای دجله و فرات در دستور کار قرار داده است. ترکیه با تکمیل پروژه گاپ، ۷ برابر ظرفیت دجله و فرات بر روی آنها سدسازی انجام داده است! این طرح قرار است ۱.۷ میلیون هکتار زمین کشاورزی را آبیاری و سالانه ۵۵ میلیارد کیلووات ساعت برق تولید کند.
🔹 سد آتاتورک (بزرگترین سد اروپا) که در سال ۱۹۹۲ تکمیل شد، ازلحاظ حجم کار ساختمانی پنجمین سد بزرگ جهان و ازلحاظ تولید برقآبی، رتبه سوم در دنیا را دارد. این سد ۱۶ برابر بزرگترین سد ایران یعنی کرخه گنجایش دارد. ایلیسو نیز نوزدهمین سد بزرگ ابرپروژه گاپ است که سال گذشته افتتاح گردید. این سد هم چهار برابر سد کرخه گنجایش دارد.
🔸 «داپ» یکی دیگر از ابرپروژههای سدسازی دیگر است که ترکیه آن را بر اساس تجارب حاصل از پروژه گاپ، بر روی رود ارس طراحی کرده و به مرحله اجرا درآورده است.
✅ قرار است در چهارچوب این پروژه، ۱۴ سد بر روی رودخانه ارس احداث شود. سد کاراکورت در شمال ترکیه یکی از این سدهای مهم است که سال گذشته با یک و نیم میلیارد مترمکعب آبگیری شد که ۵۶ درصد ورودی آب ارس را کاهش داده است!
🔹 کمآبی و خشکسالیای که در سالهای اخیر در سه استان اردبیل، آذربایجان شرقی و غربی وجود دارد، بخش مهمی از آن ناشی از سدسازیهای ترکیه بر روی رود ارس است که ممکن است در سالهای آینده باعث خشک شدن حاصلخیزترین دشت ایران یعنی دشت مغان شود!
🔸 علاوه بر اینها، دولت ترکیه در قالب ۱۰ ابرپروژه دیگر، از سال ۲۰۰۳ تاکنون ۵۸۵ سد بر روی رودخانههای خود احداث کرده است. این در حالی است که کل سدهای ساخته شده ترکیه تا قبل از سال ۲۰۰۳، درمجموع ۲۷۶ سد بود.
✅ ابرپروژههای سدسازی دولت ترکیه بهویژه داپ و گاپ برخلاف ادعاهای آنکارا که آن را در جهت توسعه کشاورزی معرفی میکند، یک اهرم فشار قوی برای اثرگذاری بر کشورهای همسایه یعنی عراق، سوریه، ایران و ارمنستان در عرصههای سیاسی، امنیتی و اقتصادی است. اگر همچنان که دولت آنکارا مدعی است، مسئله اصلی سدسازیهای ترکیه، کشاورزی بود، پس نباید حقآبه کشورهای همسایه از دجله و فرات و رود ارس قطع میشد!
🔹 تجربه نشان میدهد، تنها با دیپلماسی نمیتوان با رفتارهای مخرب دولت ترکیه در حوزه زیستمحیطی که آثار و پیامدهای مخرب آن در کشورهای همسایه مشاهده میشود، مقابله کرد.
💢 لذا باید سازوکارهای واقعیتر، جدیتر و قاطعانهتری در دستور کار قرار گیرد. غرب آسیا به اندازه کافی از اقلیم خشک و بیابانی رنج میبرد. در چنین شرایطی، هیچچیز مهمتر از تأمین و تضمین بلندمدت دسترسی به منابع آبی برای مقابله با بحرانهای زیستمحیطی و خشکسالی نیست.
#اجتماعی #منطقه
➖➖➖➖➖➖➖
📡 بهترین تحلیلهای روز را در کانالهای مطالبه گری آرمانها و جهاد تبیین بخوانید.👇
https://eitaa.com/joinchat/1903165495C56be1717e3