🔰 حق والدين‏ 💡پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم فرمود: رضا الرَّبِ فِى رضا الوالِدَينِ‏ (1) خشنودى خداوند، در خشنودى پدر و مادر است. 💡حضرت موسى عليه السلام به خداوند عرض كرد: پروردگارا فلان دوست من كه شهيد شد، جايگاهش كجاست؟ خداوند فرمود: در آتش است. حضرت موسى عرض كرد: آيا وعده نفرمودى كه جايگاه شهدا بهشت است؟ خداوند فرمود: آرى چنين است ولكن آن شخص گرفتار عقوق والدين بود و من هيچ عملى را با بودن عقوق نمى‏پذيرم. (2) ❓پرسش: اينجانب پدرى دارم كه خوش اخلاق نيست و در حق خانواده خود ظلم روا مى‏دارد. اگر جوابش را در حضور ديگران بدهم كه كار نادرست و ناشايست انجام داده‏ام و اگر تنها با پدرم صحبت نمايم حرفم را قبول نمى‏كند، چه كنم؟ ✅ پاسخ: حفظ احترام‏ والدين و مراعات ادب در صحبت با آنان لازم است و در موارد لزوم امر به معروف و نهى از منكر اگر مأيوس از تأثير باشيد، تكليف ساقط است. (3) ❓پرسش: آيا اطاعت از پدر در ترك مستحب، يا انجام مكروه، واجب است؟ ✅ پاسخ: اگر مخالفت با آن، موجب ايذاء وى گردد، واجب الاطاعه است. (4) ❓پرسش: عاقّ والدين به چه معناست؟ ✅ پاسخ: هر كارى كه موجب اذيّت والدين گردد، به معناى عاقّ والدين است. مگر در مواردى كه تكليف واجب يا حرامى باشد، و به انسان دستور مخالفت با آن را بدهند. (5) ❓پرسش: مقام مادر بالاتر است يا پدر؟ در مقام تعارض بين اطاعت امر پدر و مادر، كدام را ترجيح مى‏دهيم؟ ✅ پاسخ: مقام هر دو والاست، و تا مى‏توانيد در ميان آن دو جمع كنيد. و در صورتى كه امكان نداشته باشد، بر حسب اهميّت موارد بايد عمل گردد و آنچه مهم‏تر است، مقدّم شود. (6) ---------------- 1. مستدرك وسايل الشيعه، ج 2، ص 627 2. مستدرك، ج 27 ص 630؛ ان موسى بن عمران قال يا رب اين صديقى فلان الشهيد؟ قال الله تعالى فى النار. قال أليس قد وعدت الشهيد الجنة؟ قال: بلى و لكن كان مصراً على عقوق الوالدين 3. استفتائات امام، ج 1، ص 483، س 20 4. استفتائات جديد مكارم، ج 3، س 1571 5. همان، س 1572 6. استفتائات جديد، مكارم، ج 3، س 1573 📚 احكام حق الناس ؛ ص107 💢 حجة الاسلام محمود اکبری 🔻 @ahkam_akbari

🔰 خوددارى از نماز بر جنازه #بدهكار 🖌 جنازه مردى را آوردند تا رسول‏خدا صلى الله عليه و آله و سلم بر آن نماز بخواند. پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم به اصحاب فرمود: آيا دوست شما بدهى دارد؟ گفتند: بلى! حضرت فرمود: شما بر او نماز بخوانيد، ولى من نمى‏خوانم، يكى از بستگان او گفت: يا رسول الله! من ضامن مى‏شوم كه بدهى او را بپردازم. پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم فرمود: آيا به نحو تمام و كمال خواهى پرداخت؟ گفت: بلى، به نحو تمام و كمال. در اين موقع پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم بر آن جنازه نماز خواندند. (1) 🔻بدهى‏هاى ميت‏ 🔸1. با مرگ مديون، بدهى مدت دار او نقد مى‏شود و پرداخت آن بر ورثه واجب است. (2) 💡ابوبصير از امام صادق عليه السلام روايت مى‏كند كه فرمود: اذا مَاتَ الرَّجُل حلّ مالَهُ وَ مَا عَلَيهِ مِنَ الدَّينِ‏ (3) وقتى شخصى بميرد، ديون و مطالبات او نقد مى‏شود. 🔸2. بدهى‏هاى ميت را بايد از اصل تركه او پرداخت. (4) 🔸3. بدهى‏هاى ميت شامل مهريه، قرض، اجرت، نذر، خمس و ... است. -------------- 1. مستدرك الوسائل، ج 13، ص 404؛ ترجمه فروع كافى، ج 5، ص 218؛ وسائل الشيعه، ج 13، ص 151؛ هل على صاحبكم من دين؟ قالوا نعم. 2. فرهنگ فقه، ج 3، ص 680. 3. تهذيب الاحكام، ج 6، ص 190. 4. فرهنگ فقه، ج 3، ص 683. 📚 احكام داستانى ؛ ص101 💢 حجة الاسلام محمود اکبری 🔻 @ahkam_akbari

🔰كوچك شمردن احكام الهى‏ 🖌 مردى خدمت امام باقر عليه السلام رسيد و عرض كرد: در ظرف روغنى، #موش مرده افتاده است. آيا مى‏توانم آن روغن را بخورم؟ حضرت فرمود: نخور! آن مرد گفت: موش كمتر از غذاى من است. چرا بايد به خاطر يك موش #كوچك يك ظرف روغن را دور بريزم؟ حضرت فرمود: انَّكَ لَم تَستَخِفَّ بِالفَأرَةِ وَ انَّما استَخفَفتَ بِدينِك‏ (1) تو موش را كم حساب نكرده‏اى بلكه #دين را سبك شمرده‏اى. 🔻استخفاف به دين‏ يكى از گناهان بزرگ، كوچك شمردن اوامر و نواهى الهى است كه به آن #استخفاف و #بى_اعتنايى به دين نيز گفته مى‏شود و آن اقسامى دارد: 🔹1. واجبى از واجبات را ضدارزش بداند، نظير كسى‏كه حجاب اسلامى را ضد ارزش بداند يا نماز و مانند آن را بى ارزش بداند. 🔹2. به واجبى از واجبات يا حرامى از محرمات در عمل اهميت ندهد، همچون كسى‏كه بدون عذر موجهى نماز را ترك كند يا زنى كه در ميان مردم موى سرش را نمى‏پوشاند و يا با زينت و آرايش درميان مردم ظاهر مى‏شود. 🔹3. تبليغ عليه واجبى از واجبات يا حرامى از محرمات، همچون تبليغ عليه حجاب، نماز، روزه و .... 🔹4. كسى كه گناه صغيره‏اى نظير نگاه شهوت آلود به نامحرم را سبك بشمارد و يا واجبى از واجبات را سبك بشمارد، گناهش، كبيره مى‏شود. 🔹5. كسى كه به گناهكار به خاطر گناهش احترام‏ كند يا به نيكوكار به خاطر كار نيكش بى اعتنايى كند گناه كرده است. (2) ------------- 1. مشارق الشموس، ج 1، ص 310 2. توضيح المسائل مظاهرى، ص 442. 📚احكام داستانى ؛ ص125 💢 حجة الاسلام محمود اکبری 🔻 @ahkam_akbari

🔰 كودكان و حق الناس‏ 🖌 يكى از وظايف والدين نسبت به فرزندان آشنا ساختن آنان با #حق_الناس است. در اين زمينه چهار نكته مطرح مى‏شود: 🔻1. اطفالى‏كه قبل ازبلوغ، مال مردم را تلف كرده‏اند، والدين آنها ضامن هستند و بعد از بلوغ، خود آنان. 🔻2. اگر فرزندان بى‏اجازه‏ديگران از اموالشان استفاده نمودند، در اولين فرصت والدين بايد جبران نمايند تا آنان بدانند كارشان صحيح نبوده است. 🔻3. اگر كودك مالى را از ديگرى برداشته، بايد اگر مال موجود است به او برگردانده شود يا از صاحب حق حلاليت طلبيده شود. 🔻4. در دعواها و بازى‏هاى كودكانه كه منجر به آسيب به ديگرى مى‏شود، كودك #ضامن است و اگر امكان دسترسى به مقدار ديه نباشد، بايد با اجازه حاكم شرع رد مظالم پرداخت شود. 📚 احكام دو دقيقه اى ؛ ج‏1 ؛ ص141 💢 حجة الاسلام محمود اکبری 🔻 @ahkam_akbari

🔰 پنج نكته درباره عفاف بانوان در حوزه نماز 🔸1. اگر زن بخواهد در جايى كه نامحرم او را مى‏بيند، وضو بگيرد، اگر مكانش منحصر نباشد، گناه محسوب مى‏شود. (1) 🔸2. در نماز، مكروه است زن‏ها هم رديف يا جلوتر از مردان بايستند و طبق نظر برخى از مراجع، همچون سيستانى، مكارم و فاضل، نمازشان #باطل است مگر اين كه مانع و پرده‏اى بينشان باشد و يا حدود 5 متر فاصله داشته باشند. (2) 🔸3. در نماز، زنان بايد با پوشش كامل نماز بخوانند، چه در برابر محرمان يا نامحرمان. 🔸4. زن مى‏تواند بدون جوراب نماز بخواند و پوشاندن تا مچ پا مستحب است، ولى براى مردان چنين استحبابى نيست. (3) 🔸5. در نمازهاى جهرى در صورتى كه نامحرم صداى زن را مى‏شنود نبايد با صداى بلند نماز بخواند. (4) 🖌 مجموعه مسائل فوق نشانگر اهميت عفاف است. ------------------ 1. عروة الوثقى، ج 1، شرايط الوضو، م 30. 2. توضيح المسائل مراجع، ج 1، م 886- 888؛ عروة الوثقى، ج 1، مكان المصلى. 3. عروة الوثقى، ج 1، فيما يستحب من اللباس. 4. توضيح المسائل مراجع، م 992 و 994. 📚 احكام دو دقيقه اى ؛ ج‏1 ؛ ص189 💢 حجة الاسلام محمود اکبری 🔻 @ahkam_akbari

🔰 برداشت‏هاى غلط از احكام‏ 🔸1. شكى نيست كه احكام الهى آسان است، ولى فرق است بين #سهل بودن و #سهل_انگارى كردن. برخى از مردم به تصور اين كه دين آسان است در احكام الهى سهل انگارى مى‏كنند. - اگر كسى در ماه رمضان به واسطه عذرى روزه نگيرد و بعد از رمضان عذر او برطرف شود و تا رمضان آينده عمداً قضاى روزه را نگيرد، بايد روزه را قضا كند و براى هر روز يك مد گندم يا جو و مانند اينها را به عنوان كفاره تأخير به فقير بدهد. (1) 🔸2. برخى از مردم كه به ضوابط شرعى آشنايى ندارند، تصور مى‏كنند مذهبى‏ها سخت‏گيرى مى‏كنند در حالى كه دليلى بر عملكرد خود ندارند. 🔸3. فراوانى گناه موجب حلال بودن آن نيست، اگر با گناه برخورد نشد، دليل حلال بودن آن نيست. برخى از مردم تصور مى‏كنند رسم بودن و سنت‏هاى اجتماعى دليل بر حلال بودن است، در حالى كه چنين نيست. 🔸4. بسيارى از مردم به هنگام بيمارى نماز نمى‏خوانند، به ويژه در بيمارستان‏ها؛ و اگر بخوانند به شرايط لازم آن توجه ندارند. مثلًا اگر مى‏توانند ايستاده نماز بخوانند، به بهانه بيمارى، نشسته نماز مى‏خوانند و اگر مى‏توانند نماز نشسته بخوانند، خوابيده نماز مى‏خوانند. و يا جهت‏ قبله را رعايت نمى‏كنند و يا به وظايف خود در وضو يا تيمم يا جبيره آشنا نيستند. ------------- 1. توضيح المسائل مراجع، م 1705. 📚 احكام آسان ؛ ص37 💢 حجة الاسلام محمود اکبری 🔻 @ahkam_akbari

🔰 صله رحم با افراد غير مذهبى‏ ❓سؤال: آيا انسان مى‏تواند از نظر شرعى با خويشاوندانى كه بى‏تقوا و بى‏نمازند از قبيل پدر و مادر، خواهر و غيره قطع رحم نمايد؟ ✅ پاسخ: قطع رحم جايز نيست ولى آنها را با مراعات موازين، امر به‏ معروف‏ و نهى از منكر نمايد. (1) ❓سؤال: فرزند پدرى هستم كه هيچ گونه اعتقادى به خدا و پيامبر صلى الله عليه و آله ندارد و نماز نمى‏خواند تكليف اين جانب چيست؟ ✅ پاسخ: از قطع رحم اجتناب كنيد و حتى‏المقدور در هدايت او كوشش كنيد. (2) ❓سؤال: بعضى از بستگان من توجه به نماز و روزه و ساير واجبات ندارند و موعظه و نصيحت هم در آنها اثر نمى‏كند اكنون صله رحم با آنها چه صورت دارد؟ ✅ پاسخ: اگر ترك صله رحم موجب دورى آنان از معصيت مى‏شود، ترك كنيد و اگر با معاشرت و نصيحت احتمال جلوگيرى از معصيت مى‏دهيد صله رحم كنيد تا آنان را وادار به اطاعت خداوند كنيد. (3) ❓سؤال: آيا قطع رابطه از ارحامى كه تجاهر به گناهان مى‏كنند جايز است؟ ✅ پاسخ: اگر قطع مراوده موجب تنبّه آنها باشد لازم است قطع مراوده شود. (4) ❓سؤال: صله رحم و رفت و آمد با كسانى كه بى‏بندوبارند چگونه است؟ آيا در چنين شرايطى بايد به كلى قطع رابطه نمود يا سالى يك مرتبه معاشرت لازم است؟ ✅ پاسخ: صله رحم منحصر به رفت و آمد نيست؛ مى‏توانيد از طريق مكاتبه، احسان و ... صله كنيد و تا ممكن است از موعظه و نصيحت خوددارى نكنيد كه بزرگ‏ترين صله و احسان در حق آنان باز داشتن آنان از گناه و معصيت است. (5) ❓سؤال: رفت و آمد و هم غذا شدن با افرادى كه شراب خوار و بى‏نماز هستند و به پاكى و نجسى اهميّت نمى‏دهند چه صورت دارد؟ ✅ پاسخ: چنانچه منكر ضرورى دين نباشند محكوم به اسلام و پاك هستند، ولى بهتر اين است كه با چنين افرادى معاشرت نشود مگر اين كه اميد به هدايت آنها و امكان ارشاد و امر به معروف و نهى از منكر باشد. (6) ❓سؤال: رفت و آمد با اقوامى كه مقيّد به دستورات اسلامى نيستند؛ مثلًا با پوشش نامناسب در برابر ما ظاهر مى‏شوند، با توجه به واجب بودن صله رحم وظيفه چيست؟ ✅ پاسخ: اگر اين رفت و آمد مايه نهى از منكر شود مانعى ندارد، در غير اين صورت ترك كنيد. (7) ❓سؤال: رفت و آمد در منازل كسانى كه نماز نمى‏خوانند چه حكمى دارد؟ ✅ پاسخ: رفت و آمد به منظور امر به معروف و ارشاد اشكال ندارد بلكه خوب است. (8) ------------------ 1. جامع المسائل فاضل، ج 1، ص 243، س 942. 2. استفتائات امام خمينى، ج 1، ص 489، س 21. 3. جامع المسائل فاضل، ج 1، ص 243، س 940. 4. همان، س 941، ص 243. 5. جامع المسائل فاضل، ج 1، ص 243، س 939 و 1772؛ استفتائات تبريزى، س 2185. 6. جامع المسائل، فاضل، ج 2، ص 363، س 956. 7. استفتائات مكارم، ج 1، ص 527، س 1734. 8. جامع الاحكام صافى، ج 2، س 1478. 📚 احكام آموزشى دختران ؛ ص205 💢 حجة الاسلام محمود اکبری 🔻 @ahkam_akbari

🔰 كمترين حد صله رحم‏ ❓سؤال: كمترين حد صله رحم چقدر است؟ ✅ پاسخ: كمترين مرتبه صله رحم سلام و احوال‏پرسى و دلجويى كردن از آن‏هاست. (1) 🔸 على عليه السلام فرمود: صِلُوا ارْحامكم ولَو بَالتّسليم‏ صله ارحام كنيد ولو با سلام كردن. (2) ❓سؤال: حداقل صله رحم و قطع رحم چه قدر است؟ ✅ پاسخ: حداقل صله رحم آن است كه در عرف گفته شود فلان كس با خويشاوندانش ارتباط دارد و اگر طورى رفتار كند كه بگويند قطع رابطه كرده، قطع رحم محسوب مى‏شود و بستگان در اين رابطه با هم متفاوتند. (3) ------------ 1. جامع المسائل فاضل، ج 1، س 1772. 2. سفينة البحار، ج 2( ماده رحم). 3. استفتائات جديد مكارم، ج 1، ص 546، س 1787. 📚 احكام آموزشى دختران ؛ ص207 💢 حجة الاسلام محمود اکبری 🔻 @ahkam_akbari

🔰 حقوق همسايه‏ ♦️ از وظايف همسايه‏ها #رسيدگى و احسان به يكديگر است به طورى كه اگر يكى از آنها نياز به وسيله‏اى پيدا كرد؛ از اثاث منزل تا وسايل ديگر بايد در اختيارش گذاشت. 🔹 همسايه نبايد در امور داخلى همسايه دخالت كند و اگر نياز به مشاوره پيدا كرد بايد بهترين راه را در اختيارش گذاشت. ♦️ هر گونه تصرّف در ملك همسايه بدون اذن او جايز نيست. (1) ❓سؤال: اگر شاخه درخت ميوه خانه‏اى به طرف خانه همسايه برود، آيا همسايه مى‏تواند از ميوه‏اش استفاده كند؟ ✅ پاسخ: استفاده از ميوه آن منوط به اجازه صاحب درخت است. (2) 🔹 لازم است انسان جلو منكرات همسايه را بگيرد. 💡امام صادق عليه السلام فرمود: مَنْ كانَ له جارٌ يَعْمَلُ بِالَمعاصى‏ فلَم يَنْهَهُ فَهُوَ شَريكُه‏ (3) كسى كه همسايه‏اى دارد كه مرتكب معاصى مى‏شود، اگر او را نهى نكند، در جرم و گناه او #شريك خواهد بود. --------------- 1. مجمع المسائل گلپايگانى، ج 1، ص 550، س 39. 2. جامع الاحكام صافى، ج 2، ص 246، س 1883. 3. الحكم الزاهره، ص 183. 📚 احكام آموزشى دختران ؛ ص209 💢 حجة الاسلام محمود اکبری 🔻 @ahkam_akbari

احکام امر به #معروف و نهی از #منکر 🔻