❌شبهه: آیا #گریه کردن و #عزاداری خلاف آیات قرآن کریم و سنت پیامبر اسلام(صل الله علیه و آله) است؟
❌اشکال: خداوند متعال می فرماید:
«و بشارت ده به استقامت کنندگان! آنها که هرگاه مصیبتی به ایشان می رسد،می گویند:« ما از آن خدائیم و به سوی او بازمیگردیم!اینها،همانها هستند که الطاف و رحمت خدا شامل حالشان شده و آنها هستند هدایت یافتگان» (سوره بقره آیه 155-157)
و می فرماید: «و در برابر محرومیت ها و بیماری ها و در میدان جنگ،استقامت به خرج می دهند»
(سوره بقره آیه 177)
❌و در نهج البلاغه آمده است: علی بعد از وفات پیامبر(صل الله علیه و آله) خطاب به پیامبر فرمود: اگر از بی قراری و بی تابی،نهی نمی کردی و به بردبـاری فـرمـان نمی دادی چنان برایت اشک می ریختیم که اشک چشمانمان تمام می شد»
(نهج البلاغه ص576 و مستدرک الوسائل2/445)
❌و همچنین در نهج البلاغه آمده است که علی(علیه السلام)گفت:« هرکسی به هنگام مصیبت و بلایی دستش را بر رانش بزند و تأسف بخورد،عمل او نابود گردیده است»
(الخصال صدوق ص621 – وسائل الشیعه3/270)
❌و حسین در کربلا چنان که صاحب منتهی الآمال نقل کرده به خواهرش زینب گفت:« خواهرم تو را به خدا سوگند می دهم که وقتی من کشته شدم گریبانت را پاره مکن و چهره ات را با ناخن هایت خونین مکن و به خاطر شهادت من فریاد واویلا سر مده»(منتهی الآمال 1/248)
❌و از ابو جعفر قمی نقل شده است که امیرالمؤمنین به یارانش گفت:« لباس سیاه نپوشید زیرا لباس سیاه لباس فرعون است»
(من لا یحضر الفقیه،ابو جعفر محمد ابن بابویه قمی 1/232، و الحر العاملی در وسائل الشیعه 2/916 آن را روایت کرده است»
❌و در تفسیر الصافی در تفسیر آیه « و لا یعصینک فی معروف»(الممتحنه:12)آمده است که پیامبر با زنان بیعت کرد مبنی بر اینکه (به هنگام مصیبت) سیاه نپوشند و گریبانشان را پاره نکنند و فریاد واویلا سر ندهند.
❌و در فروع الکافی الکلینی آمده است: که پیامبر(صل الله علیه و آله) فاطمه(سلام الله علیها) را وصیت نمود و به او گفت:
«وقتی من مُردم چهره ات را خونین مکن،موهایت را ژولیده و آویزان مکن و فریاد واویلا سر مده و زنِ نوحه سرا را مأمور نوحه سرایی برای من مکن.» (فروع الکافی 5/527)
❌و شیخ شیعه محمد ابن حسین ابن بابویه قمی که نزد آنها ملقب به صدوق است می گوید:« نوحه سرایی از اعمال جاهلیت است»
❌(صدوق در من لا یحضره الفقیه 4/271-272 و حر عاملی در وسائل الشیعه 2/915 و یوسف البحرانی در الحدائق الناضره 4/149 و حاج حسین البروجردی در جامع احادیث الشیعه 3/488 و محـمـد باقر الـمجـلسـی بـا عبـارت «نوحه سرایی از اعمال جاهلیت است»در بحار الانوار 82/103 روایت کرده است.)
❌و همچنین علمای شیعه مجلسی و نوری و بروجردی از پیامبر خدا(صل الله علیه و آله) حدیثی را نقل کرده اند که فرموده است:«دو صدای نفرین شده هستند که خداوند آنها را دوست ندارد: شیون و فریاد هنگام مصیبت و صدای آهنگ و ترانه – یعنی نوحه سرایی و موسیقی-»
(بحار الانوار 82/103 و مستدرک الوسائل 1/143-144 و جامع الاحادیث الشیعه 3/488 و من لا یحضره الفقیه 2/271)
⭕❌بعد از همه این روایت ها سوال اینجا است که چرا شیعه با حقیقتی که در این روایات ذکر شده است مخالفت می ورزند؟! و ما چه کسی را تصدیق کنیم،آیا سخن پیامبر و اهل بیت را باور کنیم یا گفته روحانیون شیعه را بپذیریم؟!
✍️پاسخ:
در پاسخ به این اشکال باید به این نکته اشاره نمود که سوال کننده با بیان آیه ای از قرآن و چند روایت قصد دارد مسئله نوحه سرایی و عزاداری(مخصوصاً عزاداری بر حضرت اباعبدالله الحسین(علیه السلام) را نفی و حتی از آن نهی کند.
✍️برای پاسخ به چنین اشکالاتی می بایست تمامی آیات و روایات وارده در رابطه با مسئله سوگواری و عزاداری را مورد بررسی قرار داده و بین آن ها را جمع آوری نمود تا نتیجه کامل و صحیح از آن گرفته شود.
اما قبل از آن،مسئله سوگواری و گریه کردن را از نظر #طبیعت_انسانی بررسی می کنیم.
يكى از سنن الهى در انسان كه جنبه فطرى و ذاتى هم دارد عكس العمل هاى روحى وروانى او در هنگام مواجهه وبرخورد با پيش آمدهاى شادى آور ويا اندوه آور است.كه هنگام شنيدن خبر ويا روبرو شدن با پديده اى غير منتظره احساسات درونى تحـريك و عـكـس الـعمـل متـناسـب از او ديـده می شود.اين حالت در برابر حوادث تلخ به مصائب ورنجها تعبير مى شود و انسان عكس العمل خود را با اشك وگريه وافسوس ابراز مى دارد .
همان گونه كه در برابر حوادث و صحنه هاى خوش وخبرهاى خوشحال كننده ، حالت درونى خود را باشادى وخوشى اظهار مى كند .مادرى كه فرزند ويا يكى از عزيزانش را از دست داده وقطرات اشكش حكايت از رنج درونى وروحى او دارد ، ودر مرگ عزيزش بى تابى مى كند نمونه اى روشن از احساسات فطرى مادرانه است كه نه تنها مذمّت وسرزنش نمى شود؛ بلكه تحسين برانگيز و غرورآفرين نيز مى باشد.
#بنابراين ، خواستگاه اصلى نوحه سرائى و عز
ادارى و مرثيه خوانى،فطرت و نهاد انسان ها است ونفى آن به معناى #نفى_فطريّات خواهد بود .
✍️حال در رابطه با این مسئله ،
به قرآن کریم رجوع می کنیم:
در قرآن کریم سوره یوسف(علیه السلام) آیه 84 درباره حضرت یعقوب(علیه السلام) چنین آمده است:
«وَ تَوَلَّى عَنْهُمْ وَ قالَ يا أَسَفى عَلى يُوسُفَ
وَ ابْيَضَّتْ عَيْناهُ مِنَ الْحُزْنِ فَهُوَ كَظِيمٌ»
«و از آنها روى برگرداند و گفت: «وا اسفا بر يوسف!»
(یعنی آنقدر در فراق یوسف(ع) گریست که)چشمان او از اندوه سفيد شد، اما خشم خود را فرو میبرد.
در آیه بعد که آیه 85 این سوره می باشد و از قول فرزندان یعقوب(علیه السلام) خطاب به آن حضرت بیان می دارد که آنها به آن حضرت گفتند:
«قالُوا تَاللَّهِ تَفْتَؤُا تَذْكُرُ يُوسُفَ حَتَّى تَكُونَ حَرَضاً أَوْ تَكُونَ مِنَ الْهالِكِين»
گفتند: «به خدا تو آن قدر ياد يوسف میكنى
تا در آستانه مرگ قرار گيرى، يا هلاك گردى!»
از این آیه نیز چنین نتیجه گرفته می شود که حضرت یعقوب(علیه السلام) در فراق یوسف بی تابی کرده است که خوف آن می رفته است که آن حضرت جان به جان آفرین تسلیم نماید.
✍️پس نتیجه ای که از آیات فوق حاصل می شود آن است که گریستن در فراق دوستی از دوستان خدای تعالی و در واقع یکی از اولیاءالله نیز نه تنها سرزنش نشده است بلکه مورد ستایش نیز قرار گرفته است و همان طور که دیدیم پروردگار متعال حضرت یعقوب(علیه السلام) را به خاطر این کار سرزنش نمی کند.
✍️حال سئوال اینجاست که اگر قرآن کریم گریه بر فراق حضرت یوسف(علیه السلام)را اینچنین تایید می کند پس برای گریه کردن بر جگرگوشه رسول خدا(صل الله علیه و آله) یعنی حضرت اباعبدالله الحسین(علیه السلام) چگونه سخن خواهد گفت؟
✍️فلذا حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) درنـهج البلاغه، هنگام دفن پیامبر گرامی اسلام(صل الله علیه و آله) عرضه می دارند:
«إنّ الصّبر لجمیل الّا عنک
و إنّ الجزع لقبیح الّا علیک»
«صبر و شکبیایی(در مصائب) زیبا و نیکو است
#مگر_در_مورد(مصیبت)تو
و بی تابی کردن برای غیر تو زشت است.»
گریه بر امام حسین(علیه السلام) نه به خاطر این است که اکنون در بهشت به سر میبرد، مسلّماً از این جهت باید خوشحال و شادمان باشیم، گریه ما به خاطر آن ظلم‌ها و ستم‌هایی است که بر وی روا داشته شد و دردانه پیامبر با لب تشنه با 72 تن از یاران و خاندانش در کنار نهر آب جان سپرده است.
✍️ گریه پیامبر بر عموی خویش حمزه، نه به خاطر این بود که او با فرشتگان همنشین است، بلکه به خاطر ستم ددمنشانه‌ای است که بر او روا داشته بودند و هند جگرخوار، همسر ابوسفیان دستور داده بود شکم او را پاره کنند و جگرش را بیرون آورند تا به دندان خویش آن را بساید.
حال این سوال مطرح می شود پس چرا حضرت علی(علیه السلام) در جایی دیگر از نهج البلاغه چنان فرمایشی را که در سوال مطرح شد بیان میفرمایند.
✍️اما پوشيدن لباس سياه در عزاداري امام حسين(علیه السلام) از حکم کراهتی که در احادیث آمده مستثني است و پوشيدن آن در عزاداري امام حسين(علیه السلام) کراهت ندارد، علت کراهت را اين گونه بيان کرده اند که پوشيدن لباس سياه در ايام وفات ائمه(علیهم السلام)خصوصاً در ايام محرم و صفر، در حقيقت اظهار مودت و محبت به ساحت مقدس اهل بيت(علیهم السلام) است. شيعيان و محبان آن بزرگواران با به تن کردن جامه سياه، حزن و اندوه خود را ابراز کرده و به سفارش ائمه(علیهم السلام) که فرموده اند: شيعيان در حزن ما محزونند، عمل مي کنند.
به علاوه اين سياه پوشي، خاصيت سازنده ديگر ي به نام احياي امر اهل بيت(علیهم السلام) دارد که مطلوب و محبوب آن ذوات مقدس است که فرمودند: «رحم الله من احيا امرنا» يعني مشمول رحمت حق باد، کسي که امر ما را احيا کند.
✍️#دوم اينکه؛ از نظر تاريخ، مورخان نوشته اند بعد از واقعه جانسوز عاشورا، زنان خاندان رسول الله(صل الله علیه و آله) اولين کساني بودند که تا يک سال #لباس_سياه به تن داشتند و چنان مشغول عزاداري بودند که امام سجاد(علیه السلام) براي آنها غذا فراهم مي ساختند.
{کتاب وسائل الشیعه باب استحباب اتخاذ الطعام لأهل المصيبة ثلاثة أيام و البعث به إليهم وكراهة الاكل عندهم}{فصل مستحب بودن غذا بردن برای خانواده ی عزادار تا سه روز و مکروه بودن غذا خوردن از خانواده ی عزادار}
امام صادق علیه السلام میفرمایند:
لمّا قُتِلَ الحسين بن علي عليهما السلام، لبس نساء بني هاشم السواد والمسوح وكنّ لا يشتكين من حرٍّ ولا برد، وكان علي بن الحسين عليهما السلام يعمل لهنّ الطعام للمأتم؛ «وسائل الشیعه ۲۰ جلدی، ج۲،صفحه۸۹۰»
«زمانى كه امام حسين عليه السلام به شهادت رسيد، زنان بنى هاشم لباس سياه به تن كردند واقدام به برگزارى مجلس عزادارى نمودند وامام سجّاد عليه السلام نيز براى آنها غذا درست میكردند.»
در طول تاريخ نيز پوشيدن لباس سياه در ع
زاداري اهل بيت(علیهم السلام) به صورت يک سنت ارزشمندي در بين شيعيان و محبان رايج بوده است.
:ابن ابى الحديد معتزلى مینويسد
«فخرج الحسن عليه السلام... فبايعه الناس. وكان خرج إليهم وعليه ثياب #سُود»
وقتى كه اميرالمؤمنين عليه السلام به شهادت رسيدند... #امام_حسن مجتبى عليه السلام در حالى كه #لباس_سياه به تن داشتند از منزل خارج شدند.(شرح ابن ابی الحدید ج۱۶ صفحه۲۲)
بعضي از فقهاي بزرگ مقيد بودند در ايام سوگواري امام حسين(علیه السلام) جامه سياه مي پوشيدند و به آن تبرک مي جستند و با جديت از آن نگهداري و مراقبت مي کردند و وصيت مي نمودند بعد از رحلتشان به عنوان تبرک با آنها دفن شود.
✍️غذا دادن به عزاداران
پذيرايى از عزاداران نيز از آموزههاى اسلام است. امام صادق عليه السلام در روايتى فرمودند:
وقتى جعفر طيّار به شهادت رسيد، خانواده او مشغول عزادارى بودند ورسول خدا صلى اللَّه عليه وآله دستور دادند تا براى آنها غذا پخته شود واز آنها تا سه روز پذيرايى كنند تا آنان به عزادارى مشغول باشند واين روش، سنّتى شده است كه براى اهل مصيبت تا سه روز غذا میبرند.
✍️در روايتى ديگر امام باقر عليه السلام مىفرمايند:
إنّما تحتاج المرأة في المأتم إلى النوح لتسيل دمعتها؛ «١»
همانا زن در مجالس عزادارى به نوحهسرايى احتياج دارد تا اشك بريزد.
به اين نكته دقّت كنيد! امام صادق عليه السلام نمىفرمودند كه خادمه من برود ودر فلان مجلس عزا شركت كند؛ بلكه مادرشان را با آن مقام عالى به مجالس عزاى اهل مدينه مىفرستادند. اين بيانگر اهميّت مطلب است.
✍️اما روایتی که شیخ صدوق(علیه الرحمه) آن را نقل نموده است.
اولا: این حدیث، مرسله بوده(تعدادی از روایان درسند موجود نمیباشند) و از این جهت دچار ضعف سند است، ثانیا: برفرض آنکه سند این روایت، به سبب وجود چند روایت همسوی دیگر، تقویت شود ولیکن باید گفت: روایات و ادله فراوان دیگری در مصادر فریقین موجود است که دلالت بر جواز "نیاحه" می کند. و لذا به حکم عقل، باید بین این 2 دسته از روایات، راه جمعی بدست آورد و چنانکه فقهای شیعه تبیین فرموده اند می توان به مقتضای روایات فراوانی که وجود دارد، قائل به جواز "نیاحه" بود و روایات ناهی از نیاحه را نیز بر نوحه سراییِ باطل، حمل نمود.نوحه ی باطل در زمان جاهلیت بسیار مرسوم بوده یعنی برای مرده اشعاری کذب و خلاف واقع میگفتند وجملات کفرآمیزبیان میکردند واین در مجالس اهل بیت علیهم السلام وجود ندارد، نکته آنست که مهم ترین فلسفه نوحه سرایی شیعیان در ایام وفیات اولیاء الهی و امامان اهل البیت علیهم السلام، زنده نگه داشتن سیره زندگانی آن بزرگواران می باشد تا بدین وسیله فضایل اخلاقی همواره مورد توجه محبین آن حضرات واقع شده و جامعه اسلامی به سمت فضایل رهنمون شود. با همه این تفاصیل، مسلما نوحه سرایی و اقامه مجلس عزا نه تنها جایز است بلکه امری مطلوب و ممدوح محسوب می شود؛ چرا که در اینصورت محرِکی به سوی عمل به فضایلی نظیر ظلم ستیزی و مبارزه با ظالمین عالَم می شود. بنابراین نوحه سرایی فی نفسه جایز بلکه امری نیکوست مگر زمانی که آغشته با فعل باطلی شود که در چنین صورتی از منظر فقهای شیعه نیز فعلی حرام محسوب می شود
✍️پاسخ آن است که قطعاً منظور حضرت از آن چه که در مورد عزاداری از آن نهی شده است جزع و بی تابی کردن به نوع خاصی می باشد که مورد تایید شارع مقدس نباشد وآن گفتن کفریات و شیون بهمراه کلماتی برخلاف رضایت برضای خداست.
در آیه فوق حضرت یعقوب که یک پیامبر الهی است و الگوی انسان ها است ، در غم فراق فرزند خود چنان گریه می کندکه چشمان او سفید می شود در حالی که هیچ نهی و سرزنشی از ناحیه خداوند متعال در آیات بعد آن وجود ندارد.
حضرت در غم فراق فرزندش گریه می کرد ولی هیچ گاه خشمگین نشد و کفران نعمت نکرد چرا که این کار،خروج از حدود الهی است.
از این آیه می توان نتیجه گرفت که گریه کردن برای فراق و از دست دادن دوستان و نزدیکان یک مسئله طبیعی است که هیچ نهی و سرزنشی درباره آن وارد نشده است.
بلکه آن چیزی که ازآن نهی می شود خارج شدن از حدود و دستورات الهی است واظهار کفر وناسپاسی از خداوند است.
✍️در این زمینه توجه به این روایت نیز مطلوب است:
در سیره حلبی ج3،ص 347 و بحارالانوار،ج22،ص 157 چنین آمده است که
حضرت پیامبر اکرم(صل الله علیه و آله) فرمودند:
« ابراهیم عزیز! کاری از ما برای تو ساخته نیست.تقدیر الهی نیز برنمی گردد.چشم پدرت در مرگ تو گریان و دل او محزون و اندوه بار است، ولی #هرگز_سخنی_را_که_موجب_خشم_خداوند_باشد_بر_زبان_جاری_نمیسازم...»
این جمله ها را پیامبر گرامی اسلام(صل الله علیه و آله) در سوگ فرزند دلبندش ابراهیم در حالی که در آغوش پر مهر پدر جان می سپرد و لبان پر مهر خود را بر چهره گلگون فرزند نهاده بود بیان نمود و با چهره ای اندوهگین و روحی مملو از احساسات و عواطف و در عین حال راضی به
تقدیر حق،با وی وداع کرد.
✍️اما مسئله ای که بسیار مورد توجه سوال کننده نیز قرار گرفته،گریه،سوگواری و نوحه سرایی بر حضرت اباعبدالله الحسین(علیه السلام) است.
به همین منظور،روایاتی که تایید کننده سوگواری و گریه کردن بر ایشان است ذکر می شود.
این روایات را در ابتدا با این حدیث زیبا از حضرت پیامبر اکرم(صل الله علیه و آله)آغاز می کنیم که فرمودند:
يَا فَاطِمَةُ كُلُّ عَيْنٍ بَاكِيَةٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِلَّا عَيْنٌ بَكَتْ عَلَى مُصَابِ الْحُسَيْنِ فَإِنَّهَا ضاحِكَةٌ مُسْتَبْشِرَةٌ بِنَعِيمِ الْجَنَّة
اى فاطمه! هر چشمى فرداى قيامت گريان است غير از چشمى كه در مصيبت حسين گريه كند ؛ صاحب آن چشم خندان است و مژده نعمتهاى بهشت به وى داده خواهد شد.
(بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج44، ص293)
ما در اين جا به چند مورد از گريه هاي پيامبر اسلام(صل الله علیه و آله) اشاره مي کنيم . روايات در اين باب،بيش از آن است که بتوان همه آن ها را در اين مختصر جمع کرد ، ما در این جا روایتی را از کتب معتبر #اهل_سنت نقل مي کنيم .
از #ام_سلمه روايت شده كه گفت : حسن و حسين(علیه السلام) در خانه من و در برابر رسول خدا(صل الله علیه و آله) به بازى مشغول بودند.در اين هنگام جبرئيل(علیه السلام) نازل شد و گفت: اى محمد! پس از رحلت تو ، امتت اين فرزند را (و اشاره به حسين(علیه السلام)كرد #شهيد میكنند.رسول خدا(ص)گريست و حسين(علیه السلام) را به سينه چسبانيد. سپس رسول خدا(صل الله علیه و آله) تربتى را كه جبرئيل از مرقد شريف حسين(علیه السلام) آورده بود در دست گرفت و بوييد و فرمود:
بوى كرب و بلا از آن به مشام مىرسد.
آنگاه آن خـاك را به دسـت ام سلمه سپرد و فرمود:
اى ام سلمه! مواظب باش و بدان كه هر گاه اين تربت مبدل به خون گرديد ، فرزندم حسين(علیه السلام) به شهادت رسيده است. ام سلمه تربت را در شيشهاى ريخت و هر روز به آن تربت نگاه میكرد و مىگفت:
اى خاك! روزى كه به خون تبديل گردى
آن روز ، روز عظيمى خواهد بود.»
#ابن_حجر_عسقلاني بعد از نقل اين حديث مي گويد: در اين باره رواياتي از #عايشه ، #زينب بنت جحش ، #ام_فضل دختر حارث ، ابو امامه ، انس بن حارث و ديگران ، نيز نقل شده است.
این روایت در کتب (تهذيب التهذيب ، ابن حجر ، ج 2 ، ص 300 – 301 و تهذيب الكمال ، المزي ، ج 6 ، ص 408 – 409 و تاريخ مدينة دمشق ، ابن عساكر، ج 14، ص 192 – 193 و ترجمة الإمام الحسين(ع) ابن عساكر،ص 252 – 253 و مجمع الزوائد،الهيثمي،ج 9،ص 189) وارد شده است.
با توجه به این روایت و بسیاری دیگر از این روایات،می توان نتیجه گرفت که شخص نبی مکرم اسلام(صل الله علیه و آله) حتی قبل از به شهادت رسیدن حضرت اباعبدالله الحسین(علیه السلام) به گریه و سوگواری بر ایشان پرداختند و به این کار نیز دستور داده اند
که فقط تعدادی از اسامی این منابع به شرح ذیل آورده میشود:
تاريخ الإسلام ذهبي ج5/ص102- المستدرك ، الحاكم النيسابوري ، ج 3 ، ص 176 – 177 و تاريخ مدينة دمشق ، ابن عساكر ، ج 14 ، ص 196 – 197 و البداية والنهاية ، ابن كثير ، ج 6 ، ص 258 - المستدرك ، الحاكم النيسابوري ، ج 4 ، ص 398 المعجم الكبير ، الطبراني ، ج 23 ، ص 289 – 290 و مجمع الزوائد ، الهيثمي ، ج 9 ، ص 188 – 189 و كنز العمال ، المتقي الهندي ، ج 13 ، ص 656 – 657 - تهذيب التهذيب ، ابن حجر ، ج 2 ، ص 300 – 301 و تهذيب الكمال ، المزي ، ج 6 ، ص 408 – 409 و تاريخ مدينة دمشق ، ابن عساكر ، ج 14 ، ص 192 – 193 و ترجمة الإمام الحسين(ع) ، ابن عساكر ، ص 252 – 253 و مجمع الزوائد ، الهيثمي ، ج 9 ، ص 189 - مجمع الزوائد ، الهيثمي ، ج 9 ، ص 189 و المعجم الكبير ، الطبراني ، ج 8 ، ص 285 – 286وتاريخ مدينة دمشق ، ابن عساكر ، ج 14 ، ص190– 191 و ترجمة الإمام الحسين(ع) ،ابن عساكر،ص 245–246.
در نتیجه این بحث می توان گفت:
گریه کردن، نوحه سرایی و مرثیه خوانی طبق احادیث شیعه و سنی برای حضرت اباعبدالله الحسین(علیه السلام) نه تنها در شارع مقدس ممنوع نیست بلکه دارای فضیلت خاصی است که این فضیلت شامل حال گریه کنندگان،نوحه سرایان و مرثیه سرایان واقعیِ آن حضرت خواهد گردید.
✍️و دستور اباعبدالله الحسین علیه السلام به حضرت زینب کبری علیها سلام درشب عاشورا دستور مخصوصی برای شخص حضرت زینب کبری که پرچدار وسرپرست اهل بیت سیدالشهدا در برابر دشمنان بوده تا غرور و اقتدار خاندان پیامبر را حفظ کنند (نمونه ی این وصیت به گریه وزاری نکردن در مقابل دشمنان ومنافقین در وصیت نامهای شهدای جنگ تحمیلی بسیار دیده شده که ای خواهر من ای مادر من در مصیبت شهادت من ناله و گریه مکن تا دشمنانمان خرسند شوند وگمان کنند بشما آسیب و ضعفی وارد شده است)
و لذا بعد از شکست یزید در شام با خطابهای دشمن شکن حضرت زینب کبری علیها سلام و حضرت سجاد علیه السلام
اهل بیت با اجازه ی خود یزید اولین مجلس عزاداری بر اباعبد
الله وشهدای کربلا را برگذارکردند و در مدینه همیشه در منزل حضرت زینب و امام سجاد علیه السلام مجلس عزای حسینی برقرار بوده طبق نقل روایات متعدد و در اینکه این عدم فریاد و ناله فقط وظیفه ی علیا مخدره زینب کبری بوده ونه دیگر اسرای خاندان سیدالشهدا این روایات دلالت بسیار روشنی دارند
مرحوم شیخ کفعمى در مصباح،از حضرت سکینه (سلام الله علیها) روایت مى کند که چون پدرم کشته شد آن بدن نازنین را در آغوش گرفتم و حالت اغما و بیهوشى برایم روى داد، در آن حال شنیدم پدرم مى فرمود:
شیعتى ما ان شربتم ری عذب فاذکرونى
او سمعتم بغریب او شهید فاندبونى
و انا السبط الذى من غیر جرم قتلونى
و بجرد الخیل بعد القتل عمدا سحقونى
لیتکم فى یوم عاشورا جمیعا تنظرونى
کیف استسقى لطفلى فابوا ان یرحمونى
و سقوه سهم بغى عوض الماء المعین
یا لرزء و مصاب هد ارکان الحجون
ویلهم قد جرحوا قلب رسول الثقلین
فالعنوهم ما استطعتم شیعتى فى کل حین
اى پیروان من ! هرگاه آب گوارا نوشیدید، مرا یاد کنید و هرگاه داستان غربت غریبى یا شهادت شهیدى را شنیدید، بر من بگریید.
من نبیره رسول خدا هستم ، مرا بى گناه کشتند و سپس با تاختن اسب عمدا بدنم را خرد کردند. اى کاش همه شما در روز عاشورا بودید و مى دیدید که چگونه براى طفل صغیرم آب طلبیدم و آنان از ترحم به من خوددارى کردند.به جاى آب گوارا تیر ستم را به کودک کوچکم چشانیدند. واى از این مصیبت بزرگ و دردناکى که پایه هاى کوه بلند حجون (در مکه ) را به لرزه در آورد. واى بر آن که قلب رسول جن و انس را جریحه دار کردند! پس اى شیعیان من ! همیشه و هر چه در توان دارید آنان را لعنت کنید
✍️احاديث امام جعفر صادق(علیه السلام) درباره ی لطمه زنی:
1-قال الصادق(علیه السلام): وقد شققن الجیوب و لطمن الخدود الفاطمیات علی الحسین بن علی علیه السلام و علی مثله تلطم الخدود و تشق الجیوب.
امام صادق(علیه السلام) میفرمایند: «همانا #گریبان دریدند(زنان اهل بیت چندین لباس برتن داشتند در مقابل نامحرم وفقط یقیه لباس رویین خود را دریدند نه بقیه ی لباسهایشان را) و بر گونه ها لطمه زدند فاطمیات(دختران ونوه های حضرت زهرا علیها السلام)بر حسین بن علی(علیهما السلام) بر مثل چنین بزرگمردی باید لطمه زد(بر بدن با دست زدن لطمه نامیده میشود)و گریبان درید.»
تهذیب الاحکام ج8 ص325
2- قال الصادق عليه السلام:
كل الجزع والبكاء مكروه سوي الجزع و البكاء علي الحسين عليه السلام حضرت امام صادق عليه السلام فرمودند:
«هر گونه جزع و گريه كردن مكروه است مگر جزع و بي تابي براي حسين عليه السلام»
وسائل الشيعه ج3ص282
3- در معناي جزع: جابرعَنْ أَبِي جَعْفَرٍعليه السلام قَالَ قُلْتُ لَهُ مَا الْجَزَعُ قَالَ أَشَدُّ الْجَزَعِ الصُّرَاخُ بِالْوَيْلِ وَ الْعَوِيلِ وَ لَطْمُ الْوَجْهِ وَ الصَّدْرِ وَ جَزُّ الشَّعْرِ مِن النَّوَاصِي
روايت شده از جابر كه گويد به امام باقرعليه السلام گفتم :« #جزع يعني چه؟حضرت فرمودند:شديد ترين جزع فرياد زدن بويل(واویلا راب بلند گفتن) و #بلند_گريه كردن و فرياد زدن و بر سر و صورت زدن و كندن موهاي پيشاني است.»
الكافي، ج3، ص: ۲۲۳
احاديثي زیاد در باب #لطمه زدن(باکف دست خود را زدن) وجود دارد، اختصارا چند مورد را ذكر ميكنيم:
۱_ فى زيارة الناحية:فَلَمَّا رَأَيْنَ النِّسَاءُ جَوَادَكَ مَخْزِيّاً وَ أَبْصَرْنَ سَرْجَكَ مَلْوِيّاً بَرَزْنَ مِنَ الْخُدُورِ لِلشُّعُورِ نَاشِرَاتٍ وَ لِلْخُدُودِ لَاطِمَاتٍ وَ لِلْوُجُوهِ سَافِرَاتٍ وَ بِالْعَوِيلِ دَاعِيَات
ترجمه محتوایی:«وقتی که زنان آل الله اسب امام حسین علیه السلام را دیدند در حالیکه زین واژگون بود از خیمه ها بیرون دویدند در حالیکه به #سر_و_صورت_میزدند...»
بحار الأنوار، ج98، ص: ۲۴۰
والسلام علیکم ورحمت الله وبرکاته
#سید_طلبه
کانال روبیکا و ایتا @nashre_maaref
🔻 #معنای_بقیة_الله🔻
✍️تفسير نمونه، با عبارت گوياتري « #بقيةاللَّه» را چنين معنا کرده است:
هر موجود نافعي از طرف خداوند که براي بشر باقي مانده و مايه خير و سعادت او گردد، «بقيةاللَّه» محسوب ميشود.از اين رو، امام زمان(عليهالسلام) که وجود شريفشان مايه بيشترين خير و برکت براي جامعه بشري است، يکي از بهترين مصاديق اين آيه مبارکه است. به قول يکي از قرآنپژوهان معاصر، از آن جا که آيههاي قرآن داراي مفاهيم جامع هستند و در عصرهاي بعد ميتوانند بر مصداقهاي کليتر و وسيعتر تطابق داشته باشند، اين آيه با امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) که روشنترين مصداق، «بقيةاللَّه» است، مطابقت ميکند.
✏️براي کاملتر شدن پاسخ، خوب است به نظر يکي از #دانشمندان #اهل_سنت نيز توجه نماييد. شبلنجي دانشمند #شافعي، روايتي را نقل کرده است که:
«هنگامي که (مهدي) قيام کند، بر کعبه تکيه زند و 313 تن از پيروانش نزد او گرد آيند. پس اولين چيزي که ميگويد، اين آيه است: «بقيةاللَّه خير لکم ان کنتم مؤمنين». سپس ميفرمايد: منم «بقيةاللَّه» و خليفه او و حجت خدا بر شما. پس از آن، کسي بر آن حضرت سلام نميکند، مگر اين که ميگويد: «السلام عليک يا بقية اللَّه في ارضه»؛ سلام بر تو اي باقي گذارده خدا در زمينش.
🍃 #سید_طلبه 🍃
@nashre_maaref
#امام_سجاد(علیه السلام):
#سعادت و #خوشبختى انسان در حفظ و #کنترل_اعضاء و جوارح خود از هرگونه #کار_زشت و خلاف است.✍️
بحارالأنوار: ج 75، ص 136.
•⬛️شهادت امام سجاد(علیه السلام) تسلیت•
(به روایتی 25 محرم 95هـ-ق)
#سید_طلبه 🏴
@nashre_maaref
احکام شرعی
#سند_معتبرى براى این ختم #یافت_نشد. در کتاب #مستدرک_الوسائل تألیف حاجى نورى مى گوید: به خط مرحوم شهید نوشته اى دیدم که خواندن این دو بیت براى پیدا شدن گمشده خوب است و به امام معصوم هم اسناد نشده است. همچنین در بحار از شرح دیوان منسوب به امیرالمؤمنین(علیه السلام) میبدى نقل شده که هاتفى در روز احد این دو بیت شعر را براى پیامبر خواند. قابل ذکر است نقل میبدى داراى سند نمى باشد، علاوه بر این که میبدى شافعى مذهب و از اهل سنت مى باشد. بنابراین، این ختم داراى سند به ائمه معصومین(علیهم السلام) نمى باشد
به طورى که علامه مجلسى (در ج ۲۰ بحارالانوار، ص ۷۳، ح ۱۱)
آورده است: در جنگ احد وقتى جبرئیل نازل شد و جمله معروف لا فتى الا على، لاسیف الا ذوالفقار را آورد، این جمله از رسول خدا(صل الله علیه و آله) شنیده شد: {Sناد علیاً مظهر العجائب # تجده عوناً لک فى النوائب S} {Sکل غم و هم سینجلىّ # بولایتک یا على یا على یا على S} این مطلب در بین مردم مشهور است و از اهل سنت هم شنیده شده است. البته ممکن است فرقه هاى منحرف نیز این اشعار را بخوانند، ولى اشعار ذکر شده اختصاصى به آنان ندارد. در هر صورت اولیاى الهى در نزد خداوند رتبه و مقام دارند و مى توان آنها را در درگاه خداوند شفیع قرار داد.
👈 (لوح فشرده #پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی #مقام_معظم_رهبری در دانشگاه ها، کد: ۷/۱۰۰۱۱۵۰۲۲)
💐@nashre_maaref💐