بسم الله الرحمن الرحيم
حضرت امام علي (ع) در نهج البلاغه:
حكمت276
*****************
پرهيز از دورويى ها
(اخلاقى)
و درود خدا بر او، فرمود: خدايا به تو پناه مى برم كه ظاهر من در برابر ديده ها نيكو، و درونم در آنچه كه از تو پنهان مى دارم، زشت باشد، و بخواهم با اعمال و رفتارى كه تو از آن آگاهى، توجّه مردم را به خود جلب نمايم، و چهره ظاهرم را زيبا نشان داده با اعمال نادرستى كه درونم را زشت كرده به سوى تو آيم، تا به بندگانت نزديك، و از خشنودى تو دور گردم.
بسم الله الرحمن الرحيم
حضرت امام علي (ع) در نهج البلاغه:
حكمت289
*****************
الگوى كامل انسانيّت
(اخلاقى، اجتماعى، تربيتى)
و درود خدا بر او، فرمود: در گذشته برادرى دينى داشتم «1» كه در چشم من بزرگ مقدار بود چون دنياى حرام در چشم او بى ارزش مى نمود ، و از شكم بارگى دور بود، پس آنچه را
نمى يافت آرزو نمى كرد، و آنچه را مى يافت زياده روى نداشت. در بيشتر عمرش ساكت بود، امّا گاهى كه لب به سخن مى گشود بر ديگر سخنوران برترى داشت، و تشنگى پرسش كنندگان را فرو مى نشاند . به ظاهر ناتوان و مستضعف مى نمود، امّا در برخورد جدّى چونان شير پيشه مى خروشيد، يا چون مار بيابانى به حركت در مى آمد . تا پيش قاضى نمى رفت دليلى مطرح نمى كرد، و كسى را كه عذرى داشت سرزنش نمى كرد، تا آن كه عذر او را مى شنيد ، از درد شكوه نمى كرد، مگر پس از تندرستى و بهبودى ، آنچه عمل مى كرد مى گفت، و بدانچه عمل نمى كرد چيزى نمى گفت ، اگر در سخن گفتن بر او پيشى مى گرفتند در سكوت مغلوب
نمى گرديد.و بر شنيدن بيشتر از سخن گفتن حريص بود . اگر بر سر دو راهى دو كار قرار
مى گرفت، مى انديشيد كه كدام يك با خواسته نفس نزديكتر است با آن مخالفت مى كرد ، پس بر شما باد روى آوردن به اينگونه از ارزشهاى اخلاقى، و با يكديگر در كسب آنها رقابت كنيد، و اگر نتوانستيد، بدانيد كه به دست آوردن برخى از آن ارزشهاى اخلاقى بهتر از رها كردن همه است .
______________________________
(1) برخى گفتهاند آن شخص ابوذر غفارى يا عثمان بن مظعون بود.
بسم الله الرحمن الرحيم
حضرت امام علي (ع) در نهج البلاغه:
حكمت291
*****************
روش تسليت گفتن
(اخلاق اجتماعى)
و درود خدا بر او، فرمود: (جهت تسليت گفتن به اشعث بن قيس در مرگ فرزندش)
اى اشعث! اگر براى پسرت اندوهناكى، به خاطر پيوند خويشاوندى سزاوارى، امّا اگر شكيبا باشى هر مصيبتى را نزد خدا پاداشى است.
اى اشعث! اگر شكيبا باشى تقدير الهى بر تو جارى مى شود و تو پاداش داده خواهى شد و اگر بى تابى كنى نيز تقدير الهى بر تو جارى
مى شود و تو گناه كارى . اى اشعث! پسرت تو را شاد مى ساخت و براى تو گرفتارى و آزمايش بود، و مرگ او تو را اندوهگين كرد در حالى كه براى تو پاداش و رحمت است .
نهج البلاغة / ترجمه دشتى، ص: 703