بسم الله الرحمن الرحيم حضرت امام علي (ع) در نهج البلاغه: حكمت150 ***************** ضدّ ارزش‏ها و هشدارها (اخلاقى، اجتماعى، سياسى) و درود خدا بر او، فرمود: (مردى از امام در خواست اندرز كرد.) از كسانى مباش كه بدون عمل صالح به آخرت اميدوار است، و توبه را با آرزوهاى دراز به تأخير مى ‏اندازد، در دنيا چونان زاهدان، سخن مى ‏گويد، اما در رفتار همانند دنيا پرستان است، اگر «1» نعمت‏ها به او برسد سير نمى ‏شود، و در محروميّت قناعت ندارد، از آنچه به او رسيد شكر گزار نيست، و از آنچه مانده زياده طلب است. ديگران را پرهيز مى ‏دهد اما خود پروا ندارد؛ به فرمانبردارى امر مى ‏كند اما خود فرمان نمى‏ برد، نيكوكاران را دوست دارد، اما رفتارشان را ندارد؛ گناهكاران را دشمن دارد اما خود يكى از گناهكاران است، و با گناهان فراوان مرگ را دوست نمى‏ دارد، اما در آنچه كه مرگ را ناخوشايند ساخت پافشارى دارد ، اگر بيمار شود پشيمان مى ‏شود، و اگر تندرست باشد سرگرم خوشگذرانى‏ هاست؛ در سلامت مغرور و در گرفتارى نا اميد است؛ اگر مصيبتى به او رسد به زارى خدا را مى‏ خواند. اگر به گشايش دست يافت مغرورانه از خدا روى بر مى ‏گرداند، نفس به نيروى گمان ناروا، بر او چيرگى دارد، و او با قدرت يقين بر نفس چيره نمى‏ گردد . براى ديگران كه گناهى كمتر از او دارند نگران، و بيش از آنچه كه عمل كرده اميدوار است. اگر بى نياز گردد مست و مغرور شود، و اگر تهيدست گردد، مأيوس و سست شود . چون كار كند در آن كوتاهى ورزد، و چون چيزى خواهد زياده روى نمايد، چون در برابر شهوت قرار گيرد گناه را بر گزيده، توبه را به تأخير انداز، و چون رنجى به او رسد از راه ملت اسلام دورى گزيند ، عبرت آموزى را طرح مى‏ كند امّا خود عبرت نمى ‏گيرد؛ در پند دادن مبالغه مى‏ كند امّا خود پند پذير نمى ‏باشد. سخن بسيار مى ‏گويد، امّا كردار خوب او اندك است! براى دنياى زودگذر تلاش و رقابت دارد امّا براى آخرت جاويدان آسان مى‏ گذرد؛ سود را زيان، و زيان را سود مى‏ پندار؛ از مرگ هراسناك است امّا فرصت را از دست مى ‏دهد ؛ گناه ديگرى را بزرگ مى‏ شمارد، امّا گناهان بزرگ خود را كوچك مى ‏پندارد، طاعت ديگران را كوچك و طاعت خود را بزرگ مى ‏داند؛ مردم را سرزنش مى ‏كند، امّا خود را نكوهش نكرده با خود رياكارانه بر خورد مى‏ كند ؛ خوشگذرانى با سرمايه ‏داران را بيشتر از ياد خدا با مستمندان دوست دارد، به نفع خود بر زيان ديگران حكم مى ‏كند امّا هرگز به نفع ديگران بر زيان خود حكم نخواهد كرد، ديگران را هدايت امّا خود را گمراه مى ‏كند، ديگران از او اطاعت مى‏ كنند، و او مخالفت مى ‏ورزد، حق خود را به تمام مى ‏گيرد امّا حق ديگران را به كمال نمى‏ دهد، از غير خدا مى ‏ترسد، امّا از پروردگار خود نمى ‏ترسد! مى ‏گويم: (اگر در نهج البلاغه جز اين حكمت وجود نداشت، همين يك حكمت براى اندرز دادن كافى بود اين سخن، حكمتى رسا، و عامل بينايى انسان آگاه، و عبرت آموز صاحب انديشه است) نهج البلاغة / ترجمه دشتى، ص: 665