توطئه عباس امیرانتظام و دولت موقت برای انحلال مجلس خبرگان
پیرامون مهدی بازرگان/2
🔹در تاریخ ۵٨/٧/١٨ به پیشنهاد #عباس_امیر_انتظام، معاون نخست‌وزیر و سخنگوی #دولت_موقت، جلسه‌ای در منزل تقی انواری و با حضور آقایان امیرانتظام، مقدم مراغه‌ای، عباس سمیعی، فتح‌اللّه بنی‌صدر، عباس رادنیا و احمد صدر حاج سید جوادی برقرار شد و طرح انحلال مجلس خبرگان ریخته شد.
🔸صرف نظر از این که آیا دولت حق دخالت در این کار را داشت یا نه، این طرح به خاطر این بود که فهمیده بودند که مجلس خبرگان، به دنبال تصویب اصل #ولایت_فقیه و تغییر برخی اصول پیش‌نویس است.
🔹این طرح در هیئت دولت به امضای ١٧ نفر از اعضای دولت رسید و تنها ۴ نفر آن را امضا نکردند. در شب تصویب نیز دولت روزنامه‌ها را آماده نگه داشت تا خبر مصوبه را به صورت فوق‌العاده منتشر کنند و رادیو-تلویزیون هم آن را بلافاصله اعلام کنند. در این میان بازرگان آن را منوط به تأیید امام کرد و البته امام نیز قاطعانه با آن مخالفت کردند:
🔸«مگر شما مىتوانيد كه مجلس خبرگانى كه ملت با آن آراء زياد اين مجلس را درست كرده با يك كلمهاى كه شما بگوييد «ما مىگوييم كه منحل باشد» مگر با اين حرف‌ها شما مىتوانيد، مگر شما قابل آدم هستيد! اگر چنانچه ولايت‌فقيه بشود، ديگر همه قدرت‌ها دست فقيه مىآيد! پس بنابر اين عزا بايد بگيريد!
🔹اين‌ها اگر همه قدرت‌ها دست رئيس‌جمهور مثلاً كذايى بيايد، هيچ حرفى ندارند، همه قدرت‌ها دست رئيس‌جمهور باشد، اگر همه قدرت‌ها دست يک نخست‌وزير مثلاً منحرفى بيايد، آن هم حرفى به آن ندارند. اما اگر قدرت، نه آن قدرتى كه #قدرت_شيطانى است، آنى كه نظارت بر امور مملكت است كه نبادا معوج بشود...
باز هم با رأى ملت. باز هم رأى ملت است كه آن اشخاص را يا آن هيئت‌هايى را كه مثلاً مىخواهند درست بكنند، با رأى ملت درست مىشود، با اكثريت. شماها در اقليت هستيد. نشستهايد آنجا با قلم مىخواهيد حكومت كنيد بر اكثريت! »(صحیفه امام، ج ١٠، ص ٣٠٩)
🔸 #مهندس_بازرگان در یک سخنرانی به مناسبت رحلت آیت‌اللّه طالقانی از مصوبات مجلس خبرگان اظهار نگرانی می‌کند. در پاسخ او، نایب رئیس مجلس خبرگان اظهار شگفتی می‌کند و وجود هر گونه نگرانی را رد می‌کند.
🔹 #شهیدسید_عبدالکریم_هاشمی‌نژاد نیز در سخنرانی خود به وی جواب می‌دهد:
«موقعی نگران می‌شویم که این انقلاب را بدهیم به دست کسانی که در این مدت هشت ماه تجربه نشان داد که آن‌گونه که باید نمی‌توانند عمل کنند. مسئله ولایت فقیه این است که اگر امروز این را در قانون اساسی ننویسیم، فردا امام خمینی هم اگر بخواهد در یک موضوعی اظهار نظر کند، می‌گویند تو مقام غیر مسئولی و حق نداری اظهار نظر بکنی. ما می‌خواهیم پای ولایت فقیه را به دولت و حکومت بکشانیم تا فردا به فقیه نگویند که تو آدم غیر مسئول هستی و نمی‌توانی اعتراض کنی.»
🔹 #امیرانتظام بعدها از بازرگان به خاطر نداشتن شجاعت در اعلام انحلال مجلس خبرگان و در میان گذاشتن طرح با امام گلایه نمود و گفت:
🔸«متأسفانه مهندس بازرگان با همه خصوصیات عالی و قدرت فوق‌العاده در قبول شرایط سنگین زمان، فاقد جسارت کافی است. فردا بازرگان و عده‌ای از افراد هیئت دولت به دیدن امام رفتند و طرح را مطرح کردند. پرواضح بود که امام آن را رد خواهد کرد، در حالی که اگر قبلاً اعلام شده بود، شانس رد کردن آن ده درصد بود ولی در عوض ٣۶ میلیون مردم که به دلیل وضع خاص زمان فکر می‌کردند به جای پیاده کردن قانون اسلام، آخوندیسم بر مملکت حکومت خواهد کرد، بپا خاستند و تحت رهبری امام بازگشت بازرگان را از ایشان خواستند.»
🔹بازرگان، بعدها عملکرد مجلس خبرگان در تصویب اصل ولایت فقیه را یکی از معضلات دانست و از سرایت آن به تمام ارکان حکومتی انتقاد کرد.(نخستین پیش‌نویس قانون اساسی، صص ٢٠٠-١٩۶)
https://eitaa.com/ahlghalam
♦️اولین دولت بی حال
🔻تحلیل جامع از پیشینه و کارکرد نهضت آزادی و دولت موقت در نگاه حجت الاسلام والمسلمین سید حمید روحانی/1
پیرامون مهدی بازرگان/8
🔹جبهه ملی و نهضت آزادی که سرآمد سایر گروه‌ها بودند به شاه #وفادار بودند.
🔸اگر شما کتاب‌هایی را هم که الان نهضت آزادی منتشر کرده است ملاحظه کنید می‌بینید كه در #اساسنامه آنها آمده است که باید نظام شاهنشاهی همیشه برقرار باشد و خاندان پهلوی #نسل_به_نسل به #سلطنت ادامه بدهند.
🔹 نخستین اختلاف آنها با امام در این زمینه بود که آنها طرفدار نظام شاه بودند و فقط حرف‌شان این بود که شاه باید طبق قانون اساسی سلطنت بکند نه حکومت.
🔸آنها قانون اساسی را قبول داشتند و تا آخر هم نسبت به قانون شاهنشاهی و #نظام_مشروطه_سلطنتی وفادار ماندند حتی در سال1357 که فریاد «مرگ بر شاه» درسراسر کشور طنین‌انداز شده بود #مهندس_بازرگان به نوفل‌لوشاتو رفت که با امام ملاقات کند و از ايشان بخواهد که شاه را بیرون نکند يعنی آنها تا این حد نسبت به نظام شاهنشاهی وفادار بودند.
🔹این یک موضوع بود که باعث اختلاف بین آنها و امام بود چون امام از آغاز هدف #براندازی داشت اما آنها با #سرنگونی_شاه موافق نبودند.
🔸دومين موضوعی كه بین امام و آنها تضاد ايجاد كرده بود اين بود كه امام با شعار «#نه_شرقی_نه_غربی»به صحنه آمدند و در جهت مبارزات‌شان به هیچ قدرت خارجی‌ای اتکا نداشتند و معتقد بودند که بیگانگان هیچ‌وقت به ما وفادار نخواهند بود و ما را در جهت رسیدن به اهداف ملی و دینی‌مان یاری نخواهند کرد اما این تز در میان گروه‌ها كاملاً جا افتاده بود که برای مبارزه با دیکتاتور حاکم باید به یک قدرت خارجی اتکا داشت. آنها خواهان آزادی انتخابات، مطبوعات، قلم و بیان در چارچوب #قانون_اساسی بودند اما معتقد بودند که اگر کمک خارجی و حمایت بیگانگان نباشد آنها در همین چارچوب هم نمی‌توانند به مبارزه ادامه بدهند.
🔹البته این تز تنها در ایران نبود؛ در مدتی كه من در #نجف در خدمت امام بودم گاهی به دفاتر سازمان‌های آزادیبخش می‌رفتیم اولین سؤالی که آنها از ما می‌پرسيدند این بود كه «شما در مبارزات‌تان از قدرت و پشتیبانی کدام #قدرت_خارجی برخوردار هستید؟» وقتی جواب می‌دادیم که ما جز به خدا و ملت به هیچ قدرتی اتكا نداريم آنها باور نمیکردند و تعجب می‌کردند. حتی یادم است كه در #لبنان یک‌بار با يك گروه از مائوئيست‌ها ملاقات داشتیم. آنها از ما همین سؤال را پرسيدند وقتی جواب دادم: اتکا و تکیه‌گاهمان خدا و ملت است. يكی از آنها با پوزخندی گفت: شما اصلا #سیاست را نفهمیده‌اید.
🔸حتی بزرگ‌ترين انتقادی كه‌گروه‌های مذهبی کشورهای اسلامی مانند #اخوان‌المسلمین، #حزب‌الدعوه و #حزب‌التحریر_اسلامی به امام داشتند اين بود كه امام لبه تیز حمله را متوجه #امریکا و #انگلیس کرده‌اند و در نتیجه در آینده، شوروی در ایران پیروز خواهد شد و این دليل دومی بود که امام با این گروه‌ها اختلاف نظـر داشتند زيرا امام می‌گفتند ما در پیشبرد اهداف‌مان نه تنها به هیچ قدرت خارجی‌ای نیاز نداریم بلکه آنها ما را بدبخت خواهند کرد و اتکا به قدرت خارجی یک نوع #انتحار است.
🔹 آنها بر این باور بودند که بدون #اتکا به قدرت‌های خارجی نمی‌توان در ایران #مبارزه کرد.
منبع: ماهنامه اندیشه و راهبرد، شماره ۵، صص ۲۰-۱۸
https://eitaa.com/ahlghalam