رعایت سه دستور الاهی با سه دستور دیگر
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ مَاجِيلَوَيْهِ رَضِيَ اَللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ اَلْبَرْقِيِّ عَنِ اَلسَّيَّارِيِّ عَنِ اَلْحَارِثِ بْنِ دِلْهَاثٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي اَلْحَسَنِ اَلرِّضَا عَلَيْهِ السَّلاَمُ قَالَ:
إِنَّ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَمَرَ بِثَلاَثَةٍ مَقْرُونٍ بِهَا ثَلاَثَةٌ أُخْرَى أَمَرَ بِالصَّلاَةِ وَ اَلزَّكَاةِ فَمَنْ صَلَّى وَ لَمْ يُزَكِّ لَمْ تُقْبَلْ مِنْهُ صَلاَتُهُ وَ أَمَرَ بِالشُّكْرِ لَهُ وَ لِلْوَالِدَيْنِ فَمَنْ لَمْ يَشْكُرْ وَالِدَيْهِ لَمْ يَشْكُرِ اَللَّهَ وَ أَمَرَ بِاتِّقَاءِ اَللَّهِ وَ صِلَةِ اَلرَّحِمِ فَمَنْ لَمْ يَصِلْ رَحِمَهُ لَمْ يَتَّقِ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ۱.
امام رضا علیه السلام فرمود:
خداى عز و جل سه چيز را همراه سه چيز ديگر دستور داده ست:
۱- به نماز با زكاة دستور داده،كسى كه نماز بخواند و زكاة ندهد نمازش قبول نيست.
۲- به شكر و شكرگزارى خود با شكرگزارى پدر و مادر دستور داده(در آيه 14 سوره لقمان: (و اشكر لى و لوالديك)كسى كه حق و حرمت پدر و مادر را نگه ندارد شكر خدا را به جا نیاورده است.
۳- ،به تقوى از خدا و صله رحم با هم دستور داده(در آيه 1 سوره نساء« وَ اِتَّقُوا اَللّٰهَ اَلَّذِي تَسٰائَلُونَ بِهِ وَ اَلْأَرْحٰامَ ») لذا كسى كه صله رحم نكند تقوای الاهی را رعایت نکرده است.
۱. خصال ج۱ ص ۱۵۶.
@ahsanalhadis2
قدرت خدا در آفرینش آب
خدای سبحان در سورهی ملک می فرماید:
قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ مَآؤُكُمْ غَوْرًا فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِمَآءٍ مَعِينٍ
بگو: به من خبر دهید اگر آب مورد بهرهبرداری شما [چون آب رودها، چشمهها، سدها و چاهها] در زمین فرو رود [تا جائی كه از دسترس شما خارج گردد] نهایتاً كیست كه برایتان آب روان و گوارا بیاورد؟!
۱. ملک ۶۷/ ۳۰.
@ahsanalhadis2
آثار رفتار شایستهی والدین با فرزندان
پیـــامبر اکرم صلّی الله علیه و آله:
🔹مَنْ قَبَّلَ وَلَدَهُ كَتَبَ اللّه ُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ حَسَنَةً وَمَنْ فَرَّحَهُ فَرَّحَهُ اللّه ُ يَوْمَ الْقيامَةِ، وَمَنْ عَلَّمُهُ الْقُرآنَ دُعيَ بِالاَْبَوَيْنِ فَيُكْسَيانِ حُلَّتَيْنِ يُضي ءُ مِنْ نورِهِما وُجوهُ اَهْلِ الْجَنَّةِ.
💌هر کس فرزندش را ببوسد ، خداوند عــزّوجلّ برای او ثواب مــی نویسد و هر کسیکه او را شاد کند ، خداوندروزقیامت او را شاد خواهد کرد و هـر کس قرآن به او بیاموزد، پد و مادرش دعوت می شوند و دو لباس بر آنان پوشیــده می شـود که از نور آنهــا ، چهـــره های بهشتیان نورانی میگردد.
📚کافی ، ج 6، ص 49، ح 1.
@ahsanalhadis2
نشانههای رشد و هدایت
خدای سبحان در سورهی حجرات می فرماید:
وَاعْلَمُوٓا أَنَّ فِيكُمْ رَسُولَ اللَّهِ ۚ لَوْ يُطِيعُكُمْ فِي كَثِيرٍ مِنَ الْأَمْرِ لَعَنِتُّمْ وَلَٰكِنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَيْكُمُ الْإِيمَانَ وَزَيَّنَهُ فِي قُلُوبِكُمْ وَكَرَّهَ إِلَيْكُمُ الْكُفْرَ وَالْفُسُوقَ وَالْعِصْيَانَ ۚ أُولَٰٓئِكَ هُمُ الرَّاشِدُونَ
بدانید كه پیامبر خدا در میان شماست [و بر شما واجب است در همه امور از او پیروی كنید]، اگر او در بسیاری از كارها از شما پیروی كند، قطعاً دچار گرفتاری و زحمت میشوید، ولی خدا ایمان را محبوب شما قرار داد و آن را در دلهایتان بیاراست، و كفر و بدكاری و نافرمانی را ناخوشایند شما ساخت، اینان [كه دارای این ویژگیها هستند] هدایت یافتهاند.
حجرات ۴۹/ ۷.
@ahsanalhadis2
قیام برای اجرای عدالت با گواهی برای خدا
خدای سبحان در سورهی نساء می فرماید:
يَآ أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ شُهَدَآءَ لِلَّهِ وَلَوْ عَلَىٰٓ أَنْفُسِكُمْ أَوِ الْوَالِدَيْنِ وَالْأَقْرَبِينَ ۚ إِنْ يَكُنْ غَنِيًّا أَوْ فَقِيرًا فَاللَّهُ أَوْلَىٰ بِهِمَا ۖ فَلَا تَتَّبِعُوا الْهَوَىٰٓ أَنْ تَعْدِلُوا ۚ وَإِنْ تَلْوُوٓا أَوْ تُعْرِضُوا فَإِنَّ اللَّهَ كَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرًا
ای اهل ایمان! [همواره در همهی امور زندگی] قیام كننده به عدل، و گواهی دهنده برای خدا باشید، هر چند به زیان خود یا پدر و مادر یا خویشان.تان باشد. اگر [یكی از دو طرف نزاع] توانگر یا فقیر باشد [با لحاظ كردن وضع آنان، بر خلاف خدا گواهی ندهید؛ زیرا] خدا به حمایت از آنان و رعایت حالشان سزوارتر است. پس [در هنگام گواهی دادن] از خواستههای نامشروع پیروی نكنید كه از حق منحرف میشوید. و اگر زبانتان را [به سوی گواهی ناحق و دروغ] بپیچانید، یا از گواهی دادن روی برتابید؛ یقیناً خدا همواره به آنچه انجام میدهید آگاه است.
نساء۴/ ۱۳۵.
@ahsanalhadis2
ممنوعیت چشم دوزی به رزق و روزی دیگران
خدای سبحان در سورهی طه خطاب به رسول گرامی اسلام صلی الله علیه وآله وسلّم میفرماید:
وَلَا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلَىٰ مَا مَتَّعْنَا بِهِٓ أَزْوَاجًا مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا لِنَفْتِنَهُمْ فِيهِ ۚ وَرِزْقُ رَبِّكَ خَيْرٌ وَأَبْقَىٰ.
و هرگز چشمان خود را به مواهب مادّى، که به گروههایى از آنان داده ایم، مدوز. اینها گلهاى (ناپایدار) زندگى دنیاست. تا آنان را در آن بیازماییم. و روزى پروردگارت بهتر و ماندگارتر است.
طه ۲۰/ ۱۳۱.
در اين آيه دستورى که به پيامبر داده شده، در حقيقت، منظور از آن همهی مسلمانان هستند، و تكميل بحث زمينهی شكيبايى است که در آيات گذشته آمده است؛ لذا ابتدا می فرمايد: هرگز چشم خود را به نعمتهاى مادى كه به گروههايى از آنها (کافران و مخالفان) دادهايم ميفكن" ( وَ لاٰ تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلىٰ مٰا مَتَّعْنٰا بِهِ أَزْوٰاجاً مِنْهُمْ ). آرى "اين نعمتهاى ناپايدار كه شكوفههاى زندگى دنيا است" ( زَهْرَةَ اَلْحَيٰاةِ اَلدُّنْيٰا ). شكوفههايى كه زود مىشكفد و پژمرده مىشود و پرپر مىگردد و بر روى زمين مىريزد، و چند صباحى بيشتر پايدار نمىماند. در عين حال "اينها همه براى آن است كه ما آنان را با آن بيازمائيم" ( لِنَفْتِنَهُمْ فِيهِ ). و به هر حال "آنچه پروردگارت به تو روزى داده بهتر و پايدارتر است" ( وَ رِزْقُ رَبِّكَ خَيْرٌ وَ أَبْقىٰ ). خداوند انواع مواهب و نعمتها را به تو بخشيده است، ايمان و اسلام، قرآن و آيات الاهى، روزيهاى حلال و پاكيزه و سرانجام نعمتهاى جاودان آخرت اين روزيها پايدارند و جاودانى.
@ahsanalhadis2
دین فقط دین اسلام
وَمَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلَامِ دِينًا فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ
و هركه جز اسلام، دینی انتخاب كند، هرگز از او پذیرفته نمیشود و او در آخرت از زیانكاران است.
آل عمران ۳/ ۸۵.
خدای سبحان در این آیه، مى فرماید: هر کس غیر از اسلام آیینى براى خود انتخاب کند، از او پذیرفته نخواهد شد و در آخرت از زیانکاران است (وَ مَنْ یَبْتَغِ غَیْرَ الإِسْلامِ دیناً فَلَنْ یُقْبَلَ مِنْهُ وَ هُوَ فِی الآْخِرَةِ مِنَ الْخاسِرینَ).
جملهی یَبْتَغِ از مادهی ابتغاء به معناى تلاش و کوشش است که هم در موارد شایسته و هم ناشایسته به کار مى رود، و در هر مورد تابع قرائنى است که در آن مورد وجود دارد.
به این ترتیب، از مفهوم عام اسلام، به عنوان یک اصل کلى که همان تسلیم در مقابل حق است به مفهوم خاص آن یعنى آئین اسلام منتقل مى شود که نمونه کامل و اکمل آن است و مى گوید: امروز جز آئین اسلام از هیچ کس پذیرفته نیست و در عین احترام به همه ادیان الاهى، برنامه امروز، اسلام است.
همان گونه که دانشجویان دوره دکترا در عین احترام به تمام دروسى که در مقاطع مختلف تحصیلى مانند ابتدائى، راهنمائى و دبیرستان و دوره لیسانس خوانده اند تنها درسى را که باید دنبال کنند همان دروس سطح بالاى مقطع نهایى خودشان است و پرداختن به غیر از آن جز زیان و خسران چیزى نخواهد داشت و آنها که با تقلید نا به جا و تعصب جاهلى و مسائل نژادى و خرافات خود ساخته، پشت به این آئین کنند بدون شک گرفتار زیان و خسران خواهند شد و جز تأسف و ندامت از سرمایه هاى عمر و حیات که بر باد داده اند نتیجه اى نخواهند گرفت.
جمعى از مفسران گفته اند: این آیه درباره دوازده نفر از منافقان نازل شده که اظهار ایمان کرده، سپس مرتد شدند و از مدینه به مکّه بازگشتند آیه نازل شد و به آنها اعلام کرد که هر کس جز اسلام را بپذیرد زیانکار است.(۱)
در حدیثى از پیامبر(صلى الله علیه وآله) مى خوانیم: روز قیامت اعمال را یک به یک (در دادگاه الاهى) مى آورند هر کدام خود را معرفى مى کند یکى مى گوید: من نمازم، دیگرى مى گوید من روزه ام و... و سپس اسلام را مى آورند و مى گوید: پروردگارا! تو سلامى و من اسلام، خداوند مى فرماید:... امروز به واسطه (مخالفت با) تو مؤاخذه مى کنم و به واسطه موافقت با تو پاداش مى دهم. خداوند در کتابش مى فرماید: وَ مَنْ یَبْتَغِ غَیْرَ الاِسلامِ دِیْناً فَلَنْ یُقْبَلَ مِنْهُ وَ هُوَ فِى الآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرِیْنَ (۲).
۱ ـ تفسیر ابوالفتوح رازى ، جلد ۳، صفحه ۱٠٠ (جلد ۴، صفحه ۴۱۸، بنیاد پژوهش هاى اسلامى آستان قدس رضوى، ۱۳۷۴ هـ ق) ـ تفسیر قرطبى ، ذیل آیه ـ بحر المحیط ، ذیل آیه.
۲ ـ تفسیر درّ المنثور ، جلد ۲، صفحه ۴۸، ذیل آیه مورد بحث (با تلخیص)، دار المعرفة، طبع اول، ۱۳۶۵ هـ ق ـ مجمع الزوائد هیثمى، جلد ۱٠، صفحه ۳۴۵، دار الکتب العلمیة، بیروت، ۱۴٠۸ هـ ق ـ فتح القدیر شوکانى، جلد ۱، صفحه ۳۵۸، عالم الکتب.
@ahsanalhadis2
باور به عدالت الاهی
إِنَّ اللَّهَ لَا يَظْلِمُ النَّاسَ شَيْئًا وَلَٰكِنَّ النَّاسَ أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ
یقیناً خدا هیچ ستمی به مردم روا نمیدارد، ولی مردم [با رویگردانی از حق] بر خود ستم میورزند.
یونس ۱۰/ ۴۴.
خدای سبحان در این کریمه در مورد کوردلان می فرمايد: بدانید که این نارسائى فکر، و عدم بصیرت، و نابینائى از دیدن چهرهی حق، و ناشنوائى در برابر گفتار خدا، چیزى نیست که با خود از مادر به این جهان آورده باشید، و خداوند به شما ستمى کرده باشد; بلکه این خود آنها بودهاند که با اعمال نادرستشان، و دشمنى و عصیان در برابر حق، روح خود را تاریک، و چشم بصیرت و گوش شنوایشان را از کار انداختند; چرا که خداوند به هیچ کس از مردم هیچ ستمى روا نمى دارد، بلکه این مردمند که به خویشتن ستم روا مى دارند: (إِنَّ اللّهَ لایَظْلِمُ النّاسَ شَیْئاً وَ لکِنَّ النّاسَ أَنْفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ).
@ahsanalhadis2
مسؤولیت هر کس نسبت به اعمال خویش
يَآ أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا عَلَيْكُمْ أَنْفُسَكُمْ ۖ لَا يَضُرُّكُمْ مَنْ ضَلَّ إِذَا اهْتَدَيْتُمْ ۚ إِلَى اللَّهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِيعًا فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ
ای اهل ایمان! مراقبِ [ایمان و ارزشهای معنویِ] خود باشید؛ اگر شما هدایت یافتید، گمراهی كسی كه گمراه شده به شما زیانی نمیرساند. بازگشت همهی شما به سوی خداست؛ پس شما را از آنچه انجام میدادید، آگاه خواهد كرد.
مائده ۵/ ۱۰۵.
در این آيه خدای سبحان می فرماید: هر كس مسئول كار خويش است. در آيهی قبل، سخن از تقليد كوركورانه مردم عصر جاهليت از نياكان گمراه، به ميان آمد و قرآن به آنها به طور صریح اخطار كرد كه چنين تقليدى، با عقل و منطق سازگار نيست، به دنبال اين موضوع، به طور طبیعی اين سؤال در ذهن آنها مىآمد كه اگر ما حسابمان را از نياكانمان در اين گونه مسائل جدا كنيم، پس سرنوشت آنها چه خواهد شد، به علاوه اگر ما دست از چنان تقليدى برداريم سرنوشت بسيارى از مردم كه تحت تاثير چنين تقليدهایى هستند، چه مىشود؟ آيهی فوق در پاسخ اين گونه سؤالات مىگويد:" اى كسانى كه ايمان آوردهايد شما مسئول خويشتن هستيد، اگر شما هدايت يافتيد گمراهى ديگران (اعم از نياكان و يا دوستان و بستگان هم عصر شما) لطمهاى به شما نخواهد زد " ( يٰا أَيُّهَا اَلَّذِينَ آمَنُوا عَلَيْكُمْ أَنْفُسَكُمْ لاٰ يَضُرُّكُمْ مَنْ ضَلَّ إِذَا اِهْتَدَيْتُمْ ). سپس اشاره به موضوع رستاخيز و حساب و رسيدگى به اعمال هر كس كرده، مىگويد" بازگشت همهی شما به سوى خدا است، و به حساب هر يك از شما جداگانه رسيدگى مىكند، و شما را از آن.چه انجام مىداديد آگاه مىسازد ". ( إِلَى اَللّٰهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِيعاً فَيُنَبِّئُكُمْ بِمٰا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ).
@ahsanalhadis1
@ahsanalhadis2
احاطهی کامل و جامع خدا به اعمال و رفتار همهی انسانها
هیچ می دانید که همهی حرکات و سکنات ما از چهار طریق زیر ذرّبین دید و کنترل و احاطهی الاهی است؟ و قرار است روزی در قیامت تمام آنها به نمایش گذاشته شود؟
1⃣ اول از سوی خود خدا
در سورهی علق می خوانیم:
أَلَمْ يَعْلَمْ بِأَنَّ اللَّهَ يَرَىٰ ۱
مگر ندانسته كه قطعاً خدا [همه كارهایش را] میبیند؟
2⃣ دوّم از سوی ملائکهها و فرشتگان مقرّب خدا
در سورهی ق می خوانیم:
إِذْ يَتَلَقَّى الْمُتَلَقِّيَانِ عَنِ الْيَمِينِ وَعَنِ الشِّمَالِ قَعِيدٌ * مَا يَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلَّا لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ ۲.
[یاد كن] دو فرشتهای كه همواره از ناحیهی خیر و از ناحیهی شرّ، ملازم انسان هستند و همهی اعمالش را دریافت كرده و ضبط میكنند. * هیچ سخنی را به زبان نمیگوید جز اینكه نزد آن [برای نوشتن و حفظش] نگهبانی آماده است.
3⃣ سوم از سوی زمین
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ
إِذَا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزَالَهَا * وَأَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقَالَهَا * وَقَالَ الْإِنْسَانُ مَا لَهَا * يَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبَارَهَا * بِأَنَّ رَبَّكَ أَوْحَىٰ لَهَا * يَوْمَئِذٍ يَصْدُرُ النَّاسُ أَشْتَاتًا لِيُرَوْا أَعْمَالَهُمْ * فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ * وَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ ۳.
به نام خدا كه رحمتش بیاندازه است و مهربانیاش همیشگی. هنگامی كه زمین را با [شدیدترین] لرزشش بلرزانند، * و زمین بارهای گرانش را بیرون اندازد، * و انسان بگوید: زمین را چه شده است؟ * آن روز است كه زمین اخبار خود را میگوید؛ * چون پروردگارت به او وحی كرده است. * آن روز مردم [پس از پایان حساب] به صورت گروههای پراكنده [به سوی منزلهای ابدی خود بهشت یا دوزخ] باز میگردند، تا اعمالشان را [به صورت تجسّم یافته] به آنان نشان دهند. * پس هركس هموزن ذرّهای نیكی كند، آن نیكی را ببیند. * و هركس هموزن ذرّهای بدی كند، آن بدی را ببیند.
4⃣چهارم از سوی اعضا و جوارح
الْيَوْمَ نَخْتِمُ عَلَىٰٓ أَفْوَاهِهِمْ وَتُكَلِّمُنَآ أَيْدِيهِمْ وَتَشْهَدُ أَرْجُلُهُمْ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ ۴.
امروز بر دهانهایشان مُهر خاموشی نهیم و دستهایشان با ما سخن میگویند و پاهایشان به اعمالی كه همواره مرتكب میشدند، گواهی میدهند!
۱. علق ۹۶/ ۱۴.
۲- ق ۵۰/ ۱۷ - ۱۸.
۳- زلزال ۹۹/ ۱- ۸.
۴- یس ۳۶/ ۶۵.
https://eitaa.com/ahsanalhadis1
https://eitaa.com/ahsanalhadis2
آثار دلسوزی و خیرخواهی برای خانواده و خویشان
دلسوز و خیرخواه خانواده و خویشان خود باشید تا اهل بهشت شوید.
بهشتیان در بهشت در بارهی عوامل بهشتی شدن خویش مىگويند: ما قبل از اين در ميان خانواده خود خائف و ترسان بوديم" ( قٰالُوا إِنّٰا كُنّٰا قَبْلُ فِي أَهْلِنٰا مُشْفِقِينَ ) ۱. با اينكه در ميان خانواده خود زندگى مىكرديم و بايد احساس امنيت كنيم باز ترسان بوديم، از اين بيم داشتيم كه حوادث ناگوار زندگى و عذاب الاهى هر لحظه فرا رسد، و دامن ما را فرا گيرد. از اين بيم داشتيم كه فرزندان و خانواده ما راه خطا پيش گيرند، و در وادى ضلالت گمراه و سرگردان شوند. و از اين بيم داشتيم كه دشمنان سنگدل، ما را غافلگير سازند و عرصه را بر ما تنگ كنند.
۱- طور ۵۲/ ۲۶.
https://eitaa.com/ahsanalhadis1
https://eitaa.com/ahsanalhadis2