#عید_فطر
#روُیت_هلال
🔰 آیا درباره روز عید فطر مردم باید به حکم مرجع تقلید خود رجوع کنند یا حاکم اسلامی؟
🎙 گفتگو با حجتالاسلام علیرضا موحدنژاد، عضو ستاد استهلال رهبر انقلاب
در اینجا یک بحث وجود دارد که آیا این موضوع یک بحث اجتماعی و حکومتی است که نظر حاکم در آن ترجیح داشته باشد یا خیر. اینطور که در نظر مراجع و بیان مقام معظم رهبری دیده میشود، تشخیص روز اول ماه بودن یا نبودن را یک امر حکومتی نمیدانند و آقا نیز در یکی از خطبههای عید فطر اشاره کردند که این یک موضوع فقهی است و هرکس باید به فتوای فقیه خود رجوع کند. نظر مراجع نیز در این موضوع مانند آقا است.
از فتوا که بگذریم، به «موضوع» میرسیم، اینکه آیا هلال ماه با چشم غیرمسلح رؤیت میشود یا خیر، وظیفهی مکلف است که آن را پیگیری کند. برای مثال دربارهی اینکه این لکهی قرمز روی لباس، خون است یا آب آلبالو، فقیه تنها میگوید «حکم» را بیان میکند که اگر خون حیوان جهنده یا انسان باشد، نجس است. اما نمیآید موضوع را مشخص کند که آن لکه چیست. این وظیفهی مکلف است که تشخیص دهد. مراجع نیز پذیرفتهاند که این مسئله (رؤیت هلال ماه) از جمله امور موضوعی است که مکلف باید پیگیر باشد.
یعنی مکلف باید خودش استهلال را انجام دهد؟ در این حالت اگر فرد در منطقهای باشد که رؤیت، سخت باشد و به اسناد مرجع خود نیز دسترسی نداشته باشد، تکلیف چیست؟
ممکن است بر فتوای مرجع خود اطمینان کند و این کافی است. اما اگر اطمینان حاصل نشد و فرد متخصص است و یا اینکه گزارشهای موثقی به او رسیده است که ماه رؤیت شده است، اما مرجع تقلید وی اول ماه را اعلام نکرده باشد، در اینجا فرد، فتوا را از مرجع خود میگیرد و در مورد موضوع خودش به نتیجه میرسد و بر اساس همان عمل میکند. البته برای بسیاری این امکان وجود ندارد و بر اساس نظر مرجع خود عمل میکنند. مهم فتواست که از مرجع میگیرد (که رؤیت باید با چشم غیرمسلح باشد یا لازم نیست در محل زندگی او یا مکانهای نزدیک او دیده شده باشد) و حال اینکه در موضوع به نتیجهی متفاوتی رسیده است که اشکالی ندارد. از این جهت ظاهرا مراجع این موضوع را که تشخیص اول ماه اجتماعی است، قبول ندارند و آن را یک امر فردی میدانند.
منتها آنچه در فرمایشهای مقام معظم رهبری مورد تأکید قرار گرفته و آن را حکومتی میدانند، بحث اقامهی نماز عید سعید فطر است. ایشان میفرمایند که اگر بهطور رسمی (مثلا از طریق صداوسیما) روزی بهعنوان عید اعلام شد اما مرجع بزرگوار دیگری، روز دیگری را بهعنوان عید قبول دارند، نماز عید بهصورت جماعت، تنها در روزی که رسما اعلام شده اقامه گردد. علت آن هم از این قرار است که این موضوع (اقامهی نماز عید در روزهای متفاوت) موجب بروز درگیری در برخی مناطق شده است. برای نمونه یک عالمی که نماز را اقامه کرد، برخی مردم گفتند که قصد دهنکجی به نظام را دارد یا اینکه ضد ولایت فقیه است. عدهای نیز که هیچکدام (نه آن مرجع تقلید و نه نظام را) قبول ندارند، بهدنبال سوءاستفاده و بهراهانداختن دعوا هستند. بر همین اساس رهبری فرمودند که اقامهی نماز عید فطر بهصورت جماعت یک مسئلهی حکومتی است.
🔗 مطالعه متن کامل گفتگو:
http://farsi.khamenei.ir/others-dialog?id=30318
💻 @khamenei_maaref
📎 @Akhlaghvaahkam
📝 دفتر پاسخگویی به سوُالات دینی حوزه علمیه امیرالموُمنین علیه السلام