دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
#معرفی_آثار_مرتبط_با_استاد_علیدوست 🔹کانال استاد علیدوست تصمیم دارد آثار، کتابها و مقالاتی که توسط م
#معرفی_کتاب
✔️ #حقّ_هستی (اندیشه های تقریبی آیت الله علیدوست)
✍️ حجت الاسلام سید مرتضی حسینی کمال آبادی
🔸محتوای کتاب را میتوان با توجه به مسئلۀ محوری آن، یعنی تقریب مذاهب و ادیان، به دو بخش «آسیبشناسی» و «راهکارها» تقسیم کرد.
⬅️ آسیبشناسی وضعیت موجود
جناب استاد علیدوست نکاتی را در کتاب مطرح میکنند که میتوانیم آنها را به عنوان آسیبشناسی عدم تحقق وحدت و تقریب ذکر کنیم:
1. حضور اندیشههای افراطی و تکفیری: ریختن خون مسلمانان توسط گروههای جهادی و تکفیر شیعیان، نمونههایی از رفتارهای افراطی است که مانع تحقق وحدت میشود.
2. تنزل به بهانۀ تقریب: مؤلف معتقد است، برخیها به بهانۀ تقریب از اصولی مانند «امامت» تنزل کرده و یا بدین بهانه، برای برخی شخصیتها تقدستراشی میکنند. از منظر مؤلف این دو حرکت، مانع حرکت همگرایی بین مذاهب میشود.
3. عدم طرح معارف مناسب مخاطب: از نظر مؤلف، آنچه به عنوان معارف مناسب مخاطب در سطح ادیان و سطح انسانی باید توسط مبلغان و مروّجان مطرح شود، مورد غفلت واقع شده و همین امر، مانعی برای درک و تعامل درست بین آنها میگردد.
4. تمرکز بر محورهای اختلاف: پررنگ کردن و تشدید نقاط اختلافی بین مذاهب و ادیان، چیزی جز دوری و تفرقه را به دنبال نخواهد آورد.
5. عدم نگاه تمدنی به جهان اسلام: نبودِ نگاه فرامکانی و فرازمانی باعث شده تا برخی قائل به تاکتیکی بودن وحدت باشند؛ در حالی که به اعتقاد مؤلف اگر معتقد باشیم که جهان اسلام باید به تمدن برسد، آنوقت خواهیم دید که وحدت یک استراتژی است.
6. عدم سعۀ صدر و گذشت: لازمۀ ایجاد وحدت، داشتن راهکار و برنامههایی برای تحول در انسان به معنای ایجاد سعۀ صدر و گذشت است که اگر این دو ویژگی محقق نشود، تعامل واقعی به دست نخواهد آمد.
⬅️ راهکارها
با مطالعۀ کتاب، به نکات و راهکارهایی دست خواهیم یافت که میتوانند راهکارهایی در جهت تقریب ادیان و اتحاد اسلامی باشند:
1. معارف انسانی: معارف دینی را میتوان به تناسب محتوا و مخاطب، در سه قسم دستهبندی کرد:
الف. معارف مذهبی: بخشی از محتواها، مناسب مخاطبِ درونمذهبی است.
ب. معارف دینی: بخشی از محتواها، مناسب مخاطبِ ادیانی است.
ج. معارف انسانی: بخشی از محتواها، مناسب مخاطبی است که فارغ از دین و مذهب باید بدان نگاه کرد.
ما باید بتوانیم به تناسبِ هر مخاطب، محتوای مناسب او را ارائه دهیم، نه اینکه محتوای مناسب شیعه را به مخاطب ادیانی و محتوای ادیانی را به جوامع بشری ارائه دهیم. در واقع باید بیشترین تمرکز ما بر معارف فرادینی باشد، تا درونمذهبی و دروندینی. در این راستا برخی مکتوبات و تراث شیعی هستند که ظرفیت احیا داشته و باید محوری باشند برای اتحاد با دیگران، و برخی تراث ظرفیت محور شدن را ندارند؛ برای نمونه صحیفه سجادیه و نهج البلاغه دارای ظرفیت ارائه در سطح جهان و جهان اسلام را دارند؛ اما منابعی مانند بحارالانوار و وسائل الشیعه از چنین ظرفیتی برخرودار نیستند.
2. برادریِ انسانی: برای تحقق برادری و شروع ایجاد رابطۀ برادری با دیگران، صرف انسان بودن کافی است و آنچه مانع تحقق این برادری میشود لجاجت، اختلافهای سیاسی، مذهبی و فرهنگی، و روحیۀ تعصب است. آنچه در قرآن به آن تأکید شده است، برادری با دیگران فارغ از هر نوع اختلافی است. پیامبر اکرم(ص) نیز بارها بر این اصل تأکید کرده و فرمودند.
3. خانۀ مشترک بشریت: مجموعۀ باورها و عملکردهای مشترک انسانها در ادیان و مذاهب مختلف، میتواند خانهای مشترک را به ارمغان بیاورد. برخی از این باورهای مشترک عبارتند از:
ـ عالم نشانۀ خداست؛
ـ دکترین حقّ هستی (داشتن نگاه مهربانانه به هستی)؛
ـ بازگشت هستی به خدا (باید بیشتر مورد توجه حکام سیاسی واقع شود)؛
ـ موعودگرایی (میتواند در جوامع دینی ایجاد نشاط و امید کند)؛
ـ جهانِ عاری از هر گونه سلاح کشتاری؛
ـ عدالت در برخورد با تروریسم؛
ـ مبارزه با افراطگرایی توسط ایجاد مدارس معتدل دینی.
4. محبت اهلبیت(ع): آنچه باید در زمان معاصر ما محور وحدت و تقریب بین مذاهب باشد، محبت به خاندان اهلبیت(ع) است.
5. تصوف: تصوف، ظرفیت بزرگی برای مبارزه با جریانهای افراطگرا در جهان اسلام دارد.
6. بیان اعتقاد و تاریخ خود، فارغ از توهین و بدون اینکه از مقدسات دیگران حرفی بزنیم و یا احساساتشان را جریحهدار کنیم.
#آثار_طلاب
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh
هدایت شده از گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان
#معرفی_کتاب
#روش_شناسی_اجتهاد
🔰 عنوان: کتاب روششناسی اجتهاد (مطالعه مکاتب اجتهاد معاصر)
🖌 نویسنده: آیت الله علیدوست
🔹این کتاب به معرفی مکاتب اجتهادی معاصر میپردازد.
#معرفی_کتاب
#روش_شناسی_اجتهاد
#استاد_علیدوست
🕌گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان
🆔 @feqhemozaf_khorasan
دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
#معرفی_کتاب #روش_شناسی_اجتهاد 🔰 عنوان: کتاب روششناسی اجتهاد (مطالعه مکاتب اجتهاد معاصر) 🖌 نویسنده
#معرفی_تفصیلی_کتاب
🔰کتاب «روش شناسی اجتهاد» که به معرفی مکاتب اجتهادی معاصر میپردازد، اثر جدید استاد ابوالقاسم علیدوست میباشد که بهتازگی در ۵۱۶ صفحه، از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده است.
به گزارش خبرنگار اجتهاد، از جمله حوزههای تمحض استاد ابوالقاسم علیدوست حوزه فلسفه فقه است که آثاری چون «فقه و عقل»، «فقه و عرف»، «فقه و مصلحت» و تعداد زیادی مقاله علمی پژوهشی مرتبط حاصل آن است؛ آثاری که به نحو شایسته مورد توجه جوامع علمی بوده و در بسیاری از جشنوارههای کشوری چون کتاب سال جمهوری اسلامی و کتاب سال حوزه دارای رتبه برتر شده است.
افزون بر ارزشمندی اینگونه مباحث، مطالعات فلسفی هنگامی کارآمدتر میشود که بتوان برخی آثار آنها را در روشهای به کار رفته در استنباط نمایان کرد؛ روشهایی که هست یا روشی که باید باشد. اثر حاضر نتیجه تلاش علمی استاد ابوالقاسم علیدوست است که به موضوع روششناسی اجتهاد میپردازد.
استاد علیدوست در اینجا موضوع مهم «روش شناسی اجتهاد» را در دو بخش مطرح مینماید: روش شناسی در بخش اول به مطالعه جریانی مکاتب اجتهادی معاصر و در بخش دوم به نظریه اطمینان میپردازد.
منظور از بخش اول مطالعه مقارنه و ارزیابی مکاتب اجتهادی معاصر است که کتاب حاضر عهدهدار آن است. این پژوهش به بیست روش اجتهادی که همگی در دوران معاصر حضور جدی در فقاهت دارند میپردازد و با نگاه ظرفیتشناسانه و آسیبشناسانه آنها را شناسایی و ارزیابی میکند. و نیز منظور از بخش دوم بیان روش مورد نظر و قابل قبول به اعتقاد مؤلف است؛ روشی که میتوان بر آن اعتماد و به برآیند آن اطمینان کرد.
استاد علیدوست در گفتگویی درباره اثر جدید خود به «اجتهاد» گفت: من در کتاب «روش شناسی اجتهاد» به رصد و مقارنهی مکاتب اجتهادی معاصر پرداختم و تحقیقاً ۲۰ مکتب و منهج فقهی را با توجه به واقعیتی که داشتند، رصد و نامگذاری کردم و سپس با یکدیگر مقارنه نمودهام. مناهج فقهی را که طرفدار و نمونه دارد، مثلا فقهی که نسبت به نصوص مبین مقاصد به شرط لا هست؛ یا فقهی که مقصد بسنده است و فقهی که مقاصد را مدنظر قرار میدهد ولی محور قرار نمیدهد. یا فقهی که بیشتر بهدنبال اسم عناوین شرعی است، در مقابل فقهی که غایتگراست. لذا در اینجا نگفتم فقه اخباری، فقه اصولی، فقه اهلقیاس و … چون اینها مکاتب اجتهادی معاصر در بحث نیست.
این عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم سپس افزود: در این اثر سعی شده است روشها رصد و دقیق باشد، یعنی از یک بحث انتزاعی و فرضی به شدت پرهیز شده است.
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم همچنین از انتشار جلد دیگر اثر که به «نظریه اطمینان» میپردازد، خبر داد و بیان داشت: این اثر بحث هستی شناسانه نیست بلکه نظریه پردازان است و بایستههایی که در یک اجتهاد عیار باید مدنظر باشد تبیین میگردد و در مقابل آسیبهایی هم مطرح است. این جلد نیز احتمالا تابستان امسال روانه بازار کتاب بشود.
استاد علیدوست در پایان با اشاره به تایید کتاب توسط مقام معظم رهبری اظهار کرد: حضرت آیتالله خامنهای در بازدید از نمایشگاه کتاب تهران در غرفه انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی حضور یافتند. کتاب «روششناسی اجتهاد» را به محضر ایشان دادند که پس از تورق و مطالعه موضوع کتاب را میپسندند و از محتوای اثر خیلی اظهار رضایت میکنند.
علاقهمندان برای تهیه چاپ اول کتاب «روششناسی اجتهاد؛ مطالعه مکاتب اجتهاد معاصر» به قلم استاد ابوالقاسم علیدوست، به قیمت ۳۲۴.۰۰۰ تومان به وبسایت انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی مراجعه نمایند.
🔻ساختار کتاب:
🔹بخش نخست: مفاهیم و مبانی
مفاهیم: شریعت، حکم، فقه، اجتهاد و استنباط، روششناسی اجتهاد؛
مبانی کلیات: پیشینهشناسی تعین اجتهاد و فقه نگاری، منشاشناسی اختلافات فقیهان و پیدایش روشها و مکاتب فقهی، اجتهاد در اجتهاد در کشاکش ضرورت انگاری و آسیبپنداری، انفتاح و انسداد باب اجتهاد، اجتهاد و تخطئه و تصویب
🔹بخش دوم: مکاتب اجتهادی معاصر
الف: مکتب فقهی قناعت (با تجمیع ظنون متعاضد) و مکتب فقهی صناعت
ب: مکاتب فقهی نص بسند، مقاصد بسند و نصمحور با نظارت بر مقاصد
د: فقه توقف حداکثری بر الفاظ نصوص (اسمگرایی) و هویتگرا
ه: فقهِ بسندِ به نص و اطلاق قانون و فقه عدالت و اخلاق
و: مناهج فقهی مدیریت ادله متعارض
ز: فقاهت مقارن با تراث اهلتسنن در کشاکش انگاره لزوم و انکار
#معرفی_کتاب
#روش_شناسی_اجتهاد
#استاد_علیدوست
🕌گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان
🆔 @feqhemozaf_khorasan