🌺 تفسیر آیه6⃣1⃣ سوره #التغابن از تفسير شریف المیزان
🔰فَاتَّقُوا اللَّهَ مَا استَطعْتُمْ ... 6⃣1⃣
🔸يعنى به مقدار استطاعتى كه داريد از خدا پروا كنيد - چون سياق جمله سياق دعوت و تشويق به اطاعت خدا و انفاق و مجاهده در راه او است - و جمله مورد بحث به خاطر حرف #فاء تفريع شده بر جمله (انما اموالكم ...) در نتيجه معناى آن چنين مى شود كه: به مقدار استطاعتتان از خدا بترسيد و از ذره اى از آن مقدار را از تقوا و ترس خدا كوتاه نياييد. در نتيجه آيه شريفه همان مطلبى را مى رساند كه آيه شريفه (اتقوا اللّه حق تقاته ) در مقام افاده آن است نه اينكه بخواهد بفرمايد هر چه توانستيد رعايت تقوى را بكنيد و هر مقدار كه نتوانستيد تقوى را رها كنيد چون خداى تعالى به حكم آيه (و لا تحملنا ما لا طاقه لنابه ) به بيش از مقدار طاقت از از ما نخواسته آرى هر چند اين معنا در جاى خود صحيح است
ليكن آيه مورد بحث ناظر به آن نيست.
🔸از آنچه گذشت دو نكته روشن گرديد.
🔸نكته اول اينكه: ميان آيه (فاتقوا اللّه ما استطعتم و آيه اتقوا الله حق تقاته ) هيچ منافاتى نيست، و اختلافى كه بين آن دو هست چيزى نظير اختلاف به مقدار و كيفيت است، در جمله اولى دستور مى دهد تقواى شما همه مواردى را كه درسعه و قدرت شما است فرا بگيرد، و در دومى دستور مى دهد تقواى شما در همه موارد متصف به حقيقت باشد، تقواى صورى و ظاهرى نباشد، اولى راجع به كميت و مقدار تقوا است، دومى مربوط به كيفيت آن است.
🔸نكته دوم اينكه: سخن بعضى از مفسرين كه گفته اند: جمله (فاتقوا اللّه ما استطعتم ) ناسخ جمله (اتقوا اللّه حق تقاته ) است، سخن درستى نيست ، و فسادش روشن گرديد.
🔸(و اسمعوا و اطيعوا و انفقوا خيرا لانفسكم ) - قسمت از آيه جمله (فاتقوا اللّه ما استطعتم ) را تأكيد مى كند، و كلمه #سمع معناى استجابت و قبول پيشنهاد و دعوت است، كه مربوط به مقام التزام قلبى است، به خلاف طاعت كه انقياد در مقام عمل است
و كلمه #انفاق به معناى بذل مال در راه خدا است (نه هر بذلى ديگر)، و كلمه #خيرا اگر منصوب آمده به گفته صاحب كشاف به خاطر عاملى است كه حذف شده، و تقدير آن و #انفقوا و (امنوا خيرا لانفس كم - انفاق كنيد و ايمان آوريد به چيزى كه براى خودتان خير است ) مى باشد. احتمال هم دارد كلمه #انفقوادر عين دلالت بر انفاق، متضمن معناى قدموا و يا نظير آن هم باشد، و معنا چنين باشد (و انفقوا خيرا لانفسكم - انفاق كنيد و با انفاق خيرى را براى خود از پيش بفرستيد) كه در عبارت داخل گيومه كلمه #انفاق متضمن معناى از پيش بفرستيد شده، شما مى توانيد چيز ديگرى را فرض كنيد كه مقام آيه بر آن دلالت كند.
🔸و اگر فرمود: #لانفسكم و نفرمود: (لكم )، براى اين بود كه مؤمنين را بيشتر خوشدل سازد، و بفهماند اگر انفاق كنيد خيرش مال شما است، و به جز خود شما كسى از آن بهره مند نمى شود، چون انفاق دست و دل شما را باز مى كند، و در هنگام رفع نيازه اى جامعه خود دست و دلتان نمى لرزد.
🔰و من يوق شح نفسه فاولئك هم المفلحون
🔸تفسير اين جمله در تفسير سوره حشر گذشت.
_____
🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇
https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a
🌺 تفسیر آیه1⃣1⃣ سوره #الممتحنة از تفسير شریف المیزان
🔰وَ إِن فَاتَكمْ شىْءٌ مِّنْ أَزْوَجِكُمْ إِلى الْكُفَّارِ فَعَاقَبْتُمْ فَئَاتُوا الَّذِينَ ذَهَبَت أَزْوَجُهُم مِّثْلَ مَا أَنفَقُوا ...1⃣1⃣
🔸راغب گفته: كلمه #فوت به معناى دور شدن چيزى از آدمى است، به نحوى كه دسترسى به آن ممكن نباشد، و در آيه (و ان فاتكم شى ء من ازواجكم الى الكفار) به همين معنا است و كلمه #معاقبه و #عقاب به معناى رسيدن به آخر و عاقبت هر چيز تفسير شده، و منظور از آن در آيه اين است كه اگر از كفار غنيمتى كه عاقبت جنگ است به شما رسيد. و بعضى گفته اند كه: #عاقبتم با اينكه از باب مفاعله است به معناى (عقبتم) - با تشديد قاف - از باب تفعيل است.
🔸 بعضى ديگر گفته اند: از عقبه به معناى توبه گرفته شده.
و آنچه به ذهن نزديك تر مى رسد اين است كه مراد از كلمه #شى ء در آيه شريفه مهريه باشد، و حرف من در جمله (من ازواجكم ) ابتداى غايت را برساند، و جمله (الى الكفار) متعلق باشد به جمله #فاتكم و مراد از جمله (الذين ذهبت ازواجهم )بعضى از مؤمنين باشد، و ضمير در #انفقوا به همانان برگردد، در نتيجه معناى آيه چنين باشد: و اگر از شما مهريه اى از همسران كافرتان نزد كفار مانده و از دست رفته باشد، و همسرانتان به كفار پيوسته باشند، اگر مؤمنين در جنگ به غنيمتى رسيدند، مهريه اين گونه افراد را به همان مقدارى كه از چنگشان رفته به آنان بدهند.
البته آيه شريفه به وجوهى ديگر نيز تفسير شده، اما وجوهى است كه از فهم دور است، و به همين جهت از نقل آنها چشم پوشيديم.
🔰و اتقوا اللّه الذى انتم به مومنون
🔸 در اين جمله امر به تقوى نموده، و خداى تعالى را با صله و موصول توصيف كرده،
تا علت لزوم تقوى را بيان كرده باشد، در نتيجه معنايش مى شود كه: از خدا پروا كنيد، براى اينكه به او ايمان داريد.
_____________________
🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇
https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a