🌺 تفسیر آیه6⃣سوره #التحریم از تفسير شریف المیزان
🔰عسى ربه ان طلقكن ان يبدله ازوا جا خيرا منكن.....6⃣
🔸اشاره به اينكه همه همسران پيامبر ص نيكوكار و مأجر نبوده اند، در اين آيه بى نيازى خدا را خاطر نشان ساخته، مى فرمايد: هر چند شما به شرف زوجيت رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم مشرف شده ايد، ليكن #كرامت نزد خدا به حرفها نـيـسـت، بـلكه تنها به تقوى است و بس، همچنان كه در جاى ديگر نيز فرموده: (فان اللّه اعد للمحسنات منكن اجرا عظيما) يعنى خداى تعالى اگر براى شما زنان پيامبر اجر عـظـيـم مـهـيا ساخته، براى اين نيست كه همسر اوييد، بلكه براى اين است كه نيكوكاريد، پس هر يك از شما كه نيكوكار نباشد، نزد خدا پاداشى ندارد.
خواننده گرامى كلمه #منكن را از نظر، دور ندارد، چون حرف من براى تبعيض است، مى فـرمـايـد: اجـر عـظـيـم مـخـصـوص بـعـضـى از شـمـا هـمـسـران رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم است، و آن بعض همان نيكوكاران است، معلوم مى شود همسران آن جناب همه نيكوكار نبوده اند.
و نيز مى فرمايد: (يا نساء النبى من يات منكن بفاحشه مبينه يضاعف لها العذاب ضعفين و كـان ذلك عـلى اللّه يـسـيـرا و مـن يـقـنـت مـنـكـن لله و رسـوله و تـعـمـل صـالحـا نـوتها اجرها مرتين و اعتدنا لها رزقا كريما) از اين آيه و مخصوصا از كـلمـه #مـنـكن نيز بر مى آيد كه همسران رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم از نظر هدايت و ضلالت و خوبى و بدى دو جور بودند، و همه يكسان نبودند.
و به همين جهت بود كه دنبال اظهار بى نيازى خدا اظهار اميد كرد، كـه اگر آن جناب طلاقتان دهد خداى تعالى زنانى بهتر از شما به او روزى كند، زنانى كـه مـسـلمان، مومن، عابد، توبه كار، قانت و سائح (روزه گير) باشند، زنانى بيوه يا دوشيزگانى بكر.
بيـان ايـنـكـه ملاك بهتر و برترى مفاد (ازواجا خيرا منكن) توبه و قنوت (اطاعت) است
پـس هر زنى كه با رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم ازدواج مى كرد، و متصف به مـجموع اين صفات بوده، بهتر از آن دو زن بوده، و اين بهترى نبود مگر به خاطر اينكه داراى قـنـوت و تـوبه بودند، و يا داراى قنوت به تنهايى بوده و در ساير صفات با ساير زنان اشتراك داشتند و قنوت عبارت است از ملازمت به اطاعت و خضوع.
🔸ايـن معنايى كه براى قنوت كرديم با جمله اى كه در آخر سوره درباره مريم آمده كه (و كـانـت مـن القـانـتـيـن ) تأييد مـى شود، پس قنوت همان چيزى است كه بعضى از زنان رسـول خـدا صـلى اللّه عـليـه و آله وسـلم فـاقـد آن بـودنـد، و آن عبارت بود از اطاعت رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم، كه اطاعت خدا هم در آن است و آن دو زن نداشتند، و نـيز تقوى از نافرمانى رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم، و پرهيز از آزار او، كه باز فاقد آن بودند.
بـا بـيانى كه گذشت فساد اين گفتار روشن مى شود كه بعضى گفته اند: وجه بهترى زنـان فـعـلى از زنـان قـبـلى آن حـضـرت ايـن اسـت كه زنان فعلى آن جناب داراى شرافت هـمـسـرى بـا آن جـنـاب هـستند، و زنان قبلى به خاطر جدايى از آن جناب شرافت را از دست دادنـد، وجـه فـسـاد ايـن سخن اين است كه اگر ملاك بهترى كه در آيه شريفه آمده صرف هـمـسـرى بـا آن جـنـاب بـاشـد، بـايـد هـر زنـى كـه بـا آن جـنـاب ازدواج مـى كـرده افضل و اشرف از زنان مطلقه آن جناب باشد، هر چند آن صفاتى كه در آيه ملاك كرامت و بـرترى است نداشته باشد، و در اين صورت شمردن آن صفات در آيه شريفه هيچ مورد نداشته، (و چون خداى عزوجل منزه از بى مورد سخن گفتن است، پس ملاك برترى، زوجيت و همسرى نيست، بلكه همان صفاتى است كه در آيه ذكر شده ).
در كشاف آمده كه اگر بپرسى چرا در اين آيه صفات را بدون #واو عاطفه شمرده، و تنها بين دو صفت #ثيب و #بكر واو عاطفه آورده، در پاسخ مى گوييم: صفاتى كـه در اول آيـه شمرده، مانعه الجمع نيستند، و ممكن است همه آنها در يك نفر يافت شود، و به همين جهت واو عاطفه لازم نداشت، به خلاف دو صفت ثيب و بكر، ممكن نيست در آن واحد در يك فرد جمع شود، زيرا زنان يا بيوه اند، و يا دوشيره.
🔸يا ايها الذين امنوا قوا انفسكم و اهليكم نارا وقودها الناس و الحجاره ...
كـلمـه #قوا جمع امر حاضر از مصدر #وقايه است، و وقايه به معناى حفظ كردن چيزى است از هر خطرى كه به آن صدمه بزند، و برايش مضر باشد، و كلمه (وقود) - بـه فـتـحـه واو - اسـم هر چيزى است كه با آن آتش را بگيرانند، چه آتش هيزم و چه مانند آن، و مراد از كلمه #نار آتش است، و اگر انسان هاى معذب در آتش دوزخ را آتش گـيـرانـه دوزخ خوانده، بدين جهت است كه شعله گرفتن مردم در آتش دوزخ به دست خود آنان است، همچنان كه در جاى ديگر فرموده:
🔸ادامه👇