🌺تفسیر آیه3⃣2⃣ سوره #الغاشیه از تفسير شریف المیزان
🔰الا من تولى و كفر3⃣2⃣
🔸اين جمله استثنايى است از مفعول جمله #فذكر كه در كلام نيامده بود، و تقدير كلام چنين است: (فذكر الناس انما انت مذكر و لست عليهم بمصيطر الا من تولى منهم عن التذكره و كفر - مردم را تذكر بده كه وظيفه تو تنها تذكر دادن است، تو دست زور به ايشان ندارى مگر افرادى از ايشان كه از تذكر و پندگيرى روى گردانند و كفر مى ورزند)، چون #تذكر دادن آن جناب به افراد آن چنانى لغو و بى فايده است و معلوم است كه تولى و اعراض و كفر، همواره بعد از تذكر رخ مى دهند، پس آنچه با اين استثناء نفى شد تذكر مكرر است، گويا فرموده:
🔸تو به ايشان #تذكر بده و #تذكر خود را پى بگير و آن را قطع مكن، مگر از كسى كه يكبار و دو بار تذكرش دادى و او روى گردانيد و كفر ورزيد كه در اين صورت ديگر لازم نيست به #تذكر خود ادامه دهى، بلكه بايد از او اعراض كنى، تا خداى تعالى به عذاب بزرگتر معذبش سازد.
🔸پس جمله (فذكر... الا من تولى و كفر فيعذبه اللّه العذاب الاكبر) در معناى آيه زير است كه مى فرمايد:
(فذكر ان نفعت الذكرى... و يتجنبها الاشقى الذى يصلى النار الكبرى ) كه ترجمه و بيانش گذشت.
🔸بعضى از مفسرين درباره اين استثناء گفته اند:
استثناء منقطع و به معناى ليكن است، و معناى آيه اين است كه تو بر آنان دست زور ندارى، و ليكن هر كس كه از دعوت تو اعراض كند و كفر بورزد خداى تعالى به عذاب اكبر گرفتارش مى كند، ولى آنچه به نظر ما رسيد، بهتر و به ذهن نزديك تر است.
بعضى ديگر گفته اند: استثناء متصل است، و مستثنى منه آن كلمه #عليهم است، و معنايش اين است كه تو دست زورى به مردم ندارى، مگر به كسى كه از تذكر روى گردان شود و كفر بورزد كه خداى تعالى به زودى تو را بر او مسلط نموده، دستور مى دهد تا با او جهاد و قتال كنى، و در آخر به قتلش برسانى .
___
🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇
@all_mizan1001
https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a
🌺 بحث روایتی تفسیر سوره #الغاشیه از تفسير شریف المیزان
🔰بحث روايتى
🔸(رواياتى در ذيل آيات (عاملة ناصبة) (فذّكر انّما انت مذكر) و درباره حساب اعمال)
🔸در مجمع البيان آمده كه ابو عبد اللّه امام صادق عليه السلام فرمود:
هر مسلمان ناصبى كه با على عليه السلام و دودمانش دشمنى مى ورزد، هر چند اهل عبادت و رياضت باشد، سرانجامش به اين آيه است كه مى فرمايد:
عامله ناص به تصلى نارا حاميه.
🔸مؤلف: اين روايت را صاحب كتاب ثواب الاعمال هم با ذكر سند نقل كرده، به اين عبارت كه هر #ناصبى هر چند اهل عبادت و رياضت باشد سرانجام به اين عاقبت مى رسد كه آيه (عامله ناصبه تصلى نارا حاميه ) بيانگر آن است.
🔸و در همان كتاب از ابن عباس روايت كرده كه گفت:
رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم فرمود: #ضريع چيزى است كه در آتش دوزخ شبيه بخار كه از صمغ صبر تلخ تر، و از جيفه متعفن بدبوتر، و از آتش سوزنده تر است، و نام ضريع را خداى تعالى بر آن نهاده.
🔸و در تفسير قمى در ذيل آيه (لا تسمع فيها لاغيه ) آمده كه امام فرمود:
لاغيه به معناى شوخى و دروغ است. و در معناى جمله (لست عليهم بمصيطر) فرمود يعنى تو نه حافظ ايشانى، و نه نويسنده اعمالشان.
🔸و در الدر المنثور است كه ابن ابى شيبه، احمد، عبد بن حميد، مسلم، ترمذى، نسائى، ابن ماجه، ابن جرير، حاكم، ابن مردويه، و بيهقى در كتاب (الاسماء و الصفات ) از جابر روايت كرده اند كه گفت:
رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم فرمود: من مأمور شدم به اينكه با مردم جنگ كنم تا بگويند (لا اله الا الله )، همينكه اين كلمه را گفتند از ناحيه من اموال و خونهايشان محفوظ و محترم خواهد بود، و من جز به حق نه مالى از ايشان مى ستانم و نه خونى مى ريزم، حال چه اينكه گفتن اين كلمه توام با اعتقاد درونى باشد، و چه صرف لقلقه زبان، حساب اين معنا با خداست، آنگاه اين آيه را قرائت كردند:
فذكر انما انت مذكر لست عليهم بمصيطر.
مؤلف:
اين روايت دلالتى بر اين معنا ندارد كه استثناء در جمله (الا من تولى و كفر) از ضمير در #عليهم است.
🔸و نيز در همان كتاب يعنى تفسير قمى در روايت ابى الجارود از امام ابى جعفر عليه السلام در ذيل آيه (الا من تولى و كفر) آمده كه منظور كسى است كه از تذكر تومتعظ نشود و تو را تصديق نكند، و ربوبيت مرا انكار كند و نعمت مرا كفران نمايد، (فيعذبه اللّه العذاب الاكبر) منظور عذاب غليظ و شديد و دائمى است (ان الينا ايابهم ) يعنى بازگشتشان به سوى ما است، (ثم ان علينا حسابهم)، يعنى جزايشان با ما است.
و در نهج البلاغه آمده كه شخصى از امير المؤمنين صلوات اللّه عليه پرسيد:
🔸چگونه خداى عزوجل به حساب اعمال خلائق با آن كثرت كه در آنهاست مى رسد؟ فرمود: به همان جورى كه رزقشان را مى دهد، و با آن كثرتى كه در عدد آنها است رزق هيچ جنبنده اى را فراموش نمى كند. شخصى پرسيد چطور به حساب آنان مى رسد، با اينكه خلائق او را نمى بينند؟ فرمود همانطور كه روزيشان مى دهد، با اينكه خلائق او را نمى بينند.
🔸و نيز در همان كتاب است كه امام صادق عليه السلام فرمود:
حساب هر امتى را امام زمانش مى رسد و امامان، دوست داران خود و اعدايشان را به سيمايشان مى شناسند، و اين كلام خداست كه مى فرمايد:
و على الاعراف رجال يعرفون كلا بسيماهم - بر اعراف مردانى هستند كه هر كسى را به سيمايش مى شناسند...
🔸مؤلف:
در سابق يعنى در تفسير همين آيه از سوره اعراف توضيح معناى اين حديث گذشت، و اين معنا در كتاب بصائر الدرجات نيز از امام صادق و با سند نقل شده و كافى آن را از امام باقر و امام كاظم عليهما السلم و فقيه آن را از امام هادى عليه السلام در ضمن زيارت جامعه روايت كرده.
___
🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇
@all_mizan1001
https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a