🌺بحث روايتى سوره #الاعلی از تفسير شریف المیزان
🔰رواياتى در ذيل آيات:
سبّح اسم ربك الاعلى، (سنقرئك فلا تنسى)، (قذ افلح من تزّكى) و درباره صحف اولى)
در تفسير #عياشى از عقبه بن عامر جهنى روايت آورده كه گفت: وقتى آيه (فسبح باسم ربك العظيم ) نازل شد، رسول خدا فرمود: اين ذكر را در ركوع خود بگوييد، و چون آيه (سبح اسم ربك الاعلى ) نازل شد فرمود: اين ذكر را در سجده خود بگوييد.
🔸مؤلف:
اين روايت را سيوطى هم در الدر المنثور از احمد وابى داوود و ابن ماجه و ابن منذر و ابن مردويه، از عقبه از آن جناب نقل كرده است.
🔸و در تفسير قمى فرموده: (سبح اسم ربك الاعلى) يعنى بگو (سبحان ربى الاعلى) و در ذيل آيه (الذى خلق فسوى و الذى قدر فهدى).
🔸فرموده: مقدر فرموده اشياء را با تقدير اول، سپس هدايت كرده بسويش هر كه را مى خواهد.
و در تفسير قمى در ذيل آيه شريفه (والذى اخرج المرعى) آمده كه منظور از مرعى نبات است، و منظور از جمله (غثاء احوى) اين است كه همان نيات بعد از رسيدن به حد بلوغش خشك و سياه مى شود.
🔸و در الدر المنثور آمده كه ابن مردويه از ابن عباس روايت كرده كه گفت:
رسول خدا دائما قرآن را بياد مى آورد، از ترس اينكه مبادا فراموشش كند، تا آنكه به او وعده دادند كه ما حل اين مشكلت را عهده دار شديم، و اين آيه نازل شد: سنقرئك فلا تنسى.
🔸و در كتاب فقيه آمده كه شخصى از امام صادق عليه السلام پرسيد معناى آيه (قد افلح من تزكى) چيست؟
🔸فرمود:
اين است كه هر كس زكات فطره بدهد رستگار مى شود. پرسيد معناى آيه و ذكر اسم ربه فصلى چيست؟ فرمود اين است كه (براى نماز عيد) به سوى (جبانه) برود و نماز بخواند و منظور از جبانه، صحرا است.
🔸اين معنا از حماد از جرير از ابو بصير و زراره از آن جناب نيز نقل شده. و قمى آن را بدون ذكر سند و بدون نام آن جناب بلكه به تعبير (از آن جناب) آورده است.
🔸و در الدر المنثور است كه ابن مردويه از ابو سعيد خدرى روايت كرده كه گفت:
رسول خدا همواره در روزهاى عيد فطر قبل از رفتن به مصلى فطره را تقسيم مى كرد و اين آيه را مى خواند: (قد افلح من تزكى و ذكر اسم ربه فصلى ).
🔸مؤلف:
و نيز در اين معنا كه دو آيه مورد بحث درباره زكات فطره و نماز عيد نازل شد به دو طريق از ابو سعيد روايت شده، البته روايتى موقوف به اين معنى كه نام معصوم در آن ذكر نشده است. و همچنين به دو طريق از ابن عمر، و به دو طريق از نائله بن اصقع، و به دو طريق از ابى العاليه، و به دو طريق از عطاء، و به دو طريق از محمد بن سيرين، و به دو طريق از ابراهيم نخعى روايت آورده، و همچنين از عمرو بن عوف از رسول خدا روايت كرده.
و در خصال از عتبه بن عمرو ليثى از ابوذر روايت كرده كه در ضمن حديثى گفت از رسول خدا پرسيدم : يا رسول اللّه از آنچه خداى تعالى درباره دنيا بر تو نازل كرده كدامش در صحف ابراهيم و موسى بوده، فرمود:
🔸اى اباذر بخوان (قد افلح من تزكى و ذكر اسم ربه فصلى بل توثرون الحيوه الدنيا و الاخره خير و ابقى ان هذا لفى الصحف الاولى صحف ابراهيم و موسى)، و خلاصه آنچه در صحف ابراهيم و موسى بوده مضمون همين چهار آيه قبل بوده كه مى فرمايد: (هر كس زكات دهد و نماز بخواند رستگار شده است، ولى شما مردم زندگى دنيا را بر آخرت ترجيح مى دهيد، با اينكه آخرت بهتر و باقى تر است).
🔸مؤلف:
همين حديث مؤيد گفته ما است، كه گفتيم كلمه #هذا اشاره است به مجموع چهار آيه.
و در بصائر به سند خود از ابو بصير روايت كرده كه گفت:
امام صادق عليه السلام فرمود آن صحفى كه خداى تعالى در آيه (صحف ابراهيم و موسى ) نام مى برد، نزد ما است، پرسيد: آيا صحف نامبرده به صورت الواح است؟ فرمود: آرى.
🔸مؤلف:
اين روايت را به طريقى ديگر از ابو بصير از آن جناب نقل كرده. و ظاهرا مراد از الواح بودن صحف اين باشد كه صحف نامبرده همان تورات باشد كه قرآن كريم در چند جا از آن تعبير به الواح كرده نظير آيه (و كتبنا له فى الالواح من كل شى ء)، و نيز آيه و القى الالواح، و آيه اخذ الالواح.
🔰ادامه👇