🌺بحث روایتی سوره #البلد از تفسير شریف المیزان 🔰بحث روايتى🌺 🔸رواياتى درباره قسم به شهر مكه، مراد از ( والد و ما ولد) در مجمع البيان در تفسير آيه (و انت حل بهذا البلد) نقل مى كند كه بعضى گفته اند معنايش اين است كه: تو در اين شهر محل (به ضمه ميم در مقابل محرم ) هستى، و مراد اين است كه براى تو حلال است كه هر كس را كه از كفار بخواهى به قتل برسانى، و اين فرمان مربوط به روز فتح مكه است كه آن جناب مأمور به قتال با كفار بود، و خداى تعالى قتال و كشتن كفار را برايش حلال كرد، و خود آن حضرت فرمود: اين عمل براى احدى قبل از من حلال نبود، و براى احدى بعد از من نيز حلال نخواهد شد، و براى من نيز بيش از ساعتى از روز حلال نشده، (نقل از ابن عباس و مجاهد و عطاء). 🔸و نيز در ذيل همين آيه نقل كرده كه بعضى گفته اند: معناى آيه (لا اقسم بهذا البلد و انت حل بهذا البلد) اين است كه: من ديگر به اين شهر سوگند نمى خورم كه تو در آن حلال و بى حرمت شدى، و با اينكه مردمش پاس حرمت عرض تو را نگه نداشتند، ديگر اين شهر هم حرمتى ندارد، (نقل از ابى مسلم). و نيز از امام صادق عليه السلام روايت شده. سپس مى گويد: قريش احترام مكه را رعايت مى كردند، ولى حرمت محمد صلى اللّه عليه و آله و سلم را پاس نمى داشتند، و بدين جهت بود كه خداى تعالى فرمود: (لا اقسم بهذا البلد و انت حل بهذا البلد)، و منظورش اين است كه مردم اين شهر تو را در اين شهر بى حرمت كردند، رسالتت را تكذيب نموده دشنامت گفتند، با اينكه اگر كسى پدرشان را مى كشت آن قاتل را تعقيب و دستگير نمى كردند، قاتلان شاخه اى از درخت حرم را به گردن مى انداختند و از خطر انتقام ايمن مى شدند، و ليكن رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم را (كه حرمت مكه به طفيل وجود او بود)، بى احترامى مى كردند آن هم به نحوى كه با هيچ كس آنطور بى حرمتى روا نمى داشتند، و لذا خداى تعالى اين رفتار را بر آنان خرده گرفت. باز در همان كتاب در تفسير آيه (و والد و ما ولد) نقل كرده كه بعضى گفته اند: منظور از والد حضرت آدم، و از #ماولد همه انبياء و اوصياى انبياء و پيروان ايشان است، (نقل از امام صادق (عليه السلام). 🔸مؤلف: چند معنايى كه نقل شد از طرق اهل سنت هم در احاديثى موقوف روايت شده است. و قمى هم دو معناى اخير را در احاديثى كه نه سند دارد و نه نام امام برده شده آورده است. و نيز در تفسير قمى در ذيل آيه (يقول اهلكت مالا لبدا) گفته: كلمه #لبد به معناى مجتمع است. و در مجمع البيان در تفسير همين آيه از مجاهد نقل كرده كه گفته است: صاحب اين سخن حارث بن نوفل بن عبد مناف بود، و قصه چنين بود كه گناهى را مرتكب شد و از رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم راه چاره پرسيد، حضرت فرمود تا كفاره دهد. حارث گفت اى واى از روزى كه بدين محمد در آمدم همه اموالم در كفارات و انفاقات از بين رفت. رواياتى در ذيل (هديناه النجدين) و درباره اطعام مسكين و آزاد كردن برده و باز در مجمع البيان است كه شخصى به امير المؤمنين عليه السلام عرضه داشت بعضى پنداشته اند كه منظور از كلمه #نجدين در آيه (و هديناه النجدين ) دو پستان مادر است فرمود: نه چنين نيست بلكه منظور خير و شر است. 🔸ادامه🔰

🔸ادامه🔰 و در اصول كافى به سند خود از حمزه بن محمد از امام صادق عليه السلام روايت كرده كه از آن جناب پرسيدم : 🔸معناى (و هديناه النجدين ) چيست ؟ فرمود: راه خير و راه شر. مؤلف: در الدر المنثور هم اين معنا به چند طريق از على عليه السلام و انس و ابى امامه و ديگران از رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم نقل شده. و قمى هم آن را در تفسير خود آورده، اما بدون سند و بدون ذكر امام. و در كافى به سند خود از جعفربن خلاد روايت كرده كه گفت: امام ابو الحسن رضا عليه السلام را رسم چنين بود كه وقتى غذا مى خورد ظرفى در كنار سفره اش مى گذاشت، و نخست از بهترين طعامى كه برايش آورده بودند بر مى داشت و در آن ظرف مى گذاشت، آنگاه دستور مى داد آن را به مسكينان بدهند، بعد اين آيه را مى خواند:  فلا اقتحم العقبه. و سپس مى فرمود: خداى عزوجل مى دانست كه همه مردم قادر بر بنده آزاد كردن نيستند، و لذا راه ديگرى به سوى بهشت برايشان باز كرد، و آن #اطعام مسكين است. و در مجمع البيان روايتى رسيده كه اوائل سندش ذكر نشده، و آخر سندش براء بن عازب است كه گفته: مردى عرب نزد رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله و سلم) شد و عرضه داشت: يا رسول اللّه مرا علمى بياموز كه داخل بهشتم كند. فرمود: اگر من كمتر سخن گفتم و منبر را زود ختم كردم تو در عوض مسأله خود را پرسيدى، يا بنده اى را آزاد كن و يا رقبه اى را فك كن. عرضه داشت : مگر اين دو يكى نيستند؟ فرمود: نه، #عتق رقبه اين است كه انسان همه بهاى آن را خودش به تنهايى بپردازد، و فك رقبه اين است كه ديگرى را در پرداختن بهايش كمك كند. و سوم آشتى كردن با كسى كه از #ارحام است و به تو ستم كرده. و اگر اين هم نشد گرسنه اى را سير و تشنه اى را سيراب كنى، امر به معروف و نهى از منكر كنى، اگر اين را هم نتوانستى زبانت را باز بدارى مگر از #خير. و در تفسير قمى در ذيل آيه (او مسكينا ذا متربه ) مى گويد: يعنى مسكينى كه جامه خوابى ندارد كه او را از آلودگى به خاك نگه بدارد. ___________ 🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇 @all_mizan1001 https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a

#پایان تفسیر سوره #البلد

🌺ترجمه آيات سوره #الفجر از تفسير شریف المیزان به نام خداوند بخشنده مهربان. 🔸 سوگند به صبحدم1⃣ 🔸و به شبهاى دهگانه2⃣ 🔸و به زوج و فرد3⃣ 🔸و به شب وقتى كه پشت مى كند4⃣ 🔸آيا اين سوگندها براى يك خردمند كافى نيست ؟5⃣ 🔸آيا نديدى كه رفتار پروردگارت با قوم عاد چگونه بود؟6⃣ 🔸همان قوم ارم، شهرى كه بناهاى ستوندار داشت7⃣ 🔸و نظيرش در هيچ سرزمينى ساخته نشده بود8⃣ 🔸و با قوم ثمود كه صخره هاى بيابان را مى بريدند9⃣ 🔸و با فرعون كه مردم را چار ميخ مى كرد🔟 🔸اينها اقوامى بودند كه در بلاد طغيان كردند1⃣1⃣ 🔸و در نتيجه طغيان خود، فساد را در بلاد بگستردند2⃣1⃣ 🔸پس پروردگارت تازيانه عذاب را بر سر آنها فرود آورد3⃣1⃣ 🔸آرى پروردگار تو همواره در كمين است4⃣1⃣ 🔸اما انسان چنين طبعى دارد كه وقتى پروردگارش امتحانش كند و در محيط زندگيش ارجمندش كند و نعمتش بدهد گويد: پروردگارم ارجمندم كرده است5⃣1⃣ 🔸و اما چون امتحانش كند و روزى او را تنگ بسازد گويد: پروردگارم خوارم كرده است 6⃣1⃣ 🔸هرگز چنين نيست، (نه ارجمند نشانه گرامى بودن آدمى نزد خداست و نه فقر نشانه خوارى است، بلكه هر دو امتحان است تا معلوم شود چقدر مال را دوست مى داريد و معلوم شد آنقدر دوست مى داريد كه ) شما براى يتيم حرمتى قائل نيستيد!7⃣1⃣ 🔸و يكديگر را بر اطعام مسكين تشويق نمى كنيد8⃣1⃣ 🔸و ارث يتيم را مى بلعيد9⃣1⃣ 🔸و مال را به مقدار افراط دوست مى داريد0⃣2⃣ 🔸نه، در روزى كه زمين متلاشى شود1⃣2⃣ 🔸و ملائكه صف به صف امر پروردگارت را بياورند2⃣2⃣ 🔸و جهنم را حاضر سازند (مال ) دردى از شما را دوا نمى كند، در آن روز انسان همه چيز را مى فهمد اما چه وقت فهميدن است ؟! 3⃣2⃣ 🔸مى گويد اى كاش براى امروز چيزى از پيش فرستاده بودم4⃣2⃣ 🔸آرى عذاب آن روز آنچنان سخت است كه هيچ كس دشمن خود را به چنان عذابى شكنجه نكرده5⃣2⃣ 🔸و كنده و زنجير آن را به پاى كسى نبسته6⃣2⃣ 🔸تو اى جان با ايمان7⃣2⃣ 🔸خشنود و پسنديده به سوى پروردگارت باز گرد8⃣2⃣ 🔸و به صف بندگان من درآى9⃣1⃣ 🔸و به بهشت من در آى0⃣3⃣ ___ 🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇 @all_mizan1001 https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a

🔸بيان آيات سوره #الفجر از تفسير شریف المیزان 🌺مضامين سوره مباركه فجر   🔸در اين سوره تعلق به دنيا بدان جهت كه طغيان و كفران به دنبال دارد، مذمت شده، و اهل دنيا را به شديدترين عذاب دنيا و آخرت تهديد نموده، روشن مى سازد كه انسان به خاطر كوتاه فكريش خيال مى كند اگر خدا به او نعمتى داده به خاطر آن است كه نزد خدا كرامت و احترامى دارد، و آنكه مبتلا به فقر و فقدان است ، به خاطر اين است كه در درگاه خدا خوار و بى مقدار است، ولى به خاطر پندار غلطش هر فساد و طغيانى را مرتكب مى شود، و آن پندار غلط را روپوش و رفوى خطاهاى خود مى كند، و دومى هم به خاطر آن پندار غلطش كفر مى گويد (و به هر ذلتى تن مى دهد ) و حال آنكه امر بر او مشتبه شده، بلكه اگر قدرت و ثروت دارد و اگر مبتلا به فقر و تنگى معاش است، همه به منظور امتحان الهى است، تا روشن كند چه چيز از دنيايش براى آخرتش از پيش مى فرستد. پس قضيه به آن صورت كه انسان توهم مى كند و به زبان هم جارى مى سازد نيست، بلكه به صورتى است كه به زودى در قيامت كه حساب و جزا به پا مى شود، روشن مى سازد كه آنچه به او رسيد چه فقر و ناتوانى و چه ثروت و قدرت همه امتحان بود، كه او مى توانست از دنيايش براى آخرتش گرفته، از پيش بفرستد، ولى نفرستاد، و عذاب آخرت را بر ثوابش ترجيح داد، پس از ميان همه مردم دنيا كسى به سعادت زندگى آخرت نمى رسد، مگر نفس مطمئنه و كسى كه دلش به پروردگارش گرم است و تسليم امر او است ، و در نتيجه بادهاى كننده گرفتاريها، او را از جاى نمى كند و در او تغيير حالت پديد نمى آورد، و اگر ثروتمند شد طغيان نمى كند و اگر فقير شد كفران نمى ورزد، و سوره مورد بحث به شهادت سياق آياتش در مكه نازل شده. _______ 🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇 @all_mizan1001 https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a

🌺تفسیر آیات 1⃣ و 2⃣ و3⃣ و 4⃣ و 5⃣ سوره #الفجر از تفسير شریف المیزان 🔰و الفجر1⃣ 🔰و ليال عشر2⃣ 🔰و الشفع و الوتر3⃣ 🔰و الليل اذا يسر4⃣ 🔰هل فى ذلك قسم لذى حجر5⃣ 🔸 #فجر به معناى صبح، و #شفع به معناى جفت است. راغب مى گويد: شفع به معناى ضميمه كردن چيزى به مثل آن است، و به اين دو مثل هم شفع مى گويند. و در جمله (و الليل اذا يسر) كلمه #يسر مضارع از مصدر #سرى است، كه به معناى رفتن شب، و پشت كردن آن است، و كلمه #حجر به معناى عقل است، پس در اين آيه به صبح، و شبهاى دهگانه و شفع و وتر و شب، وقتى پشت مى كند، سوگند ياد شده. وجوه مختلف درباره مراد از #فجر، #ليال_عشر) و (شفع و وتر) كه بدانها سوگند ياد شده است 🔸و چه بسا بتوان ادعا كرد كه ظاهر سوگند به #فجر قسم به همه صبح ها باشد، و بعيد هم نيست كه منظور از آن تنها صبح روز عيد قربان دهم ذى الحجه باشد. 🔸و بعضى گفته اند: مراد صبح ذى الحجه است. بعضى ديگر گفته اند: صبح #محرم، يعنى اول سال قمرى است. و بعضى گفته اند: صبح روز جمعه است بعضى ديگر گفنه اند: فجر شب مزدلفه است. و بعضى مراد از آن را نماز صبح دانسته اند. بعضى منظور از آن را همه روز يعنى از صبح تا شام دانسته اند و بعضى گفته اند: منظور شكافته شدن و جوشيدن چشمه سارها از لاى سنگها است، و از اين قبيل سخنان كه هيچ مدركى بر آن دلالت ندارد زياد گفته اند. 🔸 (و ليال عشر) - چه بسا مراد از آن از اول تا دهم ذى الحجه باشد، و اگر كلمه #ليال را نكره آورده خواسته است به عظمت آن اشاره كند، نه اينكه عموميت آن را برساند. 🔸بعضى گفته اند: منظور دهه آخر ماه رمضان است. يكى ديگر گفته : دهه اول رمضان است. سومى گفته دهه اول محرم است چهارمى گفته : اگر مراد از فجر نماز صبح باشد مراد از شبهاى دهگانه هم عبادت در آنها است. 🔸(و الشفع و الوتر) - اين جمله با روز ترويه - هشتم ذى الحجه - و روز #عرفه قابل انطباق هست، مخصوصا اين تطبيق در صورتى كه مراد از فجر و ليالى دهگانه فجر ذى الحجه و شبهاى دهه اول آن باشد مناسب تر است. ولى بعضى گفته اند: مراد دو ركعت نماز معروف به #شفع و يك ركعت نماز معروف به #وتر است، كه در آخر شب خوانده مى شود. بعضى ديگر گفته اند مراد مطلق نمازها است، كه بعضى شفع - دو ركعتى و چهار ركعتى - و بعضى ديگر وتر - يك ركعتى و سه ركعتى - است. بعضى ديگر گفته اند: شفع، روز قربان و وتر، روز عرفه نهم ذى الحجه است. و بعضى گفته اند: شفع تمام انسانها است، به دليل اينكه فرموده: (و خلقناكم ازواجا)، و وتر خداى تعالى است، كه تك است، و بر طبق هر يك از اين اقوال رواياتى هم رسيده، كه به زودى در بحث روايتى آينده از نظر خواننده خواهد گذشت ان شاء الله . بعضى ديگر گفته اند: منظور جفت و طاق از هر عددى است، و اگر به شفع و وتر سوگند ياد كرده در حقيقت به عدد قسم خورده، چون هر اندازه و مقدارى به وسيله عدد حساب و ضبط مى شود، و اين نعمت عدد خود از بزرگترين نعمت هاى خداست. بعضى هم گفته اند: شفع و وتر همه مخلوقات است، براى اينكه هر چيزى كه تصور كنى يا طاق است و يا جفت. بعضى ديگر گفته اند: وتر آدم و شفع همسر او است. بعضى گفته اند شفع شبها و روزها است، و وتر تنها آن روزى است كه دنبالش شب نيايد، و آن روز قيامت است. بعضى ديگر گفته اند: شفع صفا و مروه، و وتر بيت الحرام است. بعضى گفته اند: مراد از كلمه #شفع روزهاى قوم عاد، و منظور از وتر شبهاى آن است. و بعضى گفته اند: شفع درهاى بهشت است، كه جفت است، چون هشت در است، و وتر درهاى دوزخ است كه هفت در است، و از اين قبيل اقوال بسيارى كه بعضى از مفسرين تا سى و شش قول شمرده اند و اكثر آنها بدون دليل است. 🔸(و الليل اذا يسر) - يعنى شب در هنگامى كه مى گذرد و اين جمله در معناى آيه (و الليل اذ ادبر) است، و ظاهرش اين است كه لام در آن براى جنس باشد، پس مراد از #الليل مطلق و همه آخر شبها است. 🔸و بعضى گفته اند: مراد از آن شب مزدلفه است، كه همان شب عيد قربان است، كه حاجيان از عرفات وارد مزدلفه مى شوند، و در آنجا همگى به عبادت خدا مى پردازند، تا صبح شود، آنگاه از آنجا به منى كوچ مى كنند. ولى اين وجه صحيح نيست، و مخصوصا بنا بر اينكه مراد از شبهاى ده گانه، دهه اول ذى الحجه باشد درست در نمى آيد، چون شب مزدلفه هم جزو آن ده شب است، كه بدان سوگند ياد شده، ديگر معنى ندارد به آن سوگند خورده باشد. ادامه🔰

🔸ادامه🔰 (هل فى ذلك قسم لذى حجر) - آيا اين سوگندها براى هر صاحب خرد كافى نيست؟ يعنى كافى است، و صاحب عقل كه معناى سخن را مى فهمد، و حق را از باطل تميز مى دهد، كه وقتى خداى تعالى به چيزى سوگند خورد با در نظر داشتن اينكه سوگند را به چيزى مى خورند كه داراى شرافت و منزلتى باشد، يقين مى كند كه آنچه به خاطرش سوگند خورده حق است، آن هم حقى موكد، كه جاى هيچ ترديدى در درستى آن نيست. 🔸جواب قسمهاى مذكور حذف شده، چون آيات بعدى كه از عذاب اهل طغيان و كفران در دنيا و آخرت و ثواب نفوس مطمئنه خبر مى دهد، بر آن دلالت داشته مى رساند كه: سوگندها براى اثبات اين معنا بوده كه خداى تعالى به بعضى از خلائق نعمت مى دهد، و از بعضى ديگر دريغ مى دارد، همه براى امتحان است، و حذف اين جواب و اشاره به آن هم به طور كنايه رساتر است، و هم در باب تهديد و انذار و بشارت موكدتر است. _______ 🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇 @all_mizan1001 https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a

🌺تفسیر آیه6⃣ سوره #الفجر از تفسير شریف المیزان 🔰الم تر كيف فعل ربك بعاد6⃣ 🔸منظور از #عاد قوم عاد اولى است، كه امت هود پيامبر بودند و داستانشان در قرآن كريم مكرر آمده، و اشاره شده به اينكه آنان در احقاف مى زيستند، و ما در تفسير سوره هود آنچه را كه از آيات كريمه قرآن در باره آنان استفاده مى شود ذكر كرديم. _______ 🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇 @all_mizan1001 https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a

🔰تفسیر آیات7⃣ و 8⃣ سوره #الفجر از تفسير شریف المیزان 🔰ارم ذات العماد7⃣ 🔰التى لم يخلق مثلها فى البلاد8⃣ 🔸كلمه #عماد كه جمعش عمد مى آيد به معناى پايه اى است كه ساختمان بدان تكيه دارد. مراد از (ارم ذات العماد) و ظاهر دو آيه مورد بحث اين است كه: #ارم نام شهرى براى قوم عاد بوده شهرى آباد و بى نظير و داراى قصرهاى بلند و ستونهاى كشيده و در زمان نزول اين آيات اثرى از آنان باقى نمانده، آثارشان به كلى از بين رفته بود، و هيچ دسترسى بر جزئيات تاريخ آنها نمانده بود، البته ممكن است چيزى از تاريخ آنان در افسانه ها آمده باشد، ولى مدرك قابل اعتمادى ندارد، تنها خاطره قابل اعتمادى كه از آنها بر جاى مانده همين مقدارى است كه قرآن كريم نقل كرده و به طور اجمال مى فهماند كه قوم عاد بعد از قوم #نوح بودند و در احقاف زندگى مى كردند، و مردمى درشت هيكل و نيرومند، و در عهد خود از ساير اقوام متمدن تر بودند، شهرهايى آباد و خرم و زمين هايى حاصلخيز و باغهايى از خرما و انواع زراعت ها داشتند، و در بين اقوام ديگر مقامى ارجمند داشتند، كه شرح داستانشان در تفسير سوره هود گذشت. 🔸ولى بعضى گفته اند: مراد از ارم همان قوم #عاد است، و اگر قوم عاد را ارم خوانده بدان جهت بوده كه چون كلمه #ارم  نام پدر بزرگ اين قوم بوده لذا خود قوم را هم ارم گفتند، همانطور كه تيره اى از اهل مكه را قريش مى نامند و معنايش قريشيان است، و يا يهوديان را اسرائيل مى نامند، با اينكه منظور بنى اسرائيل است، و مراد از ذات عماد بودن آنان، نيرومندى و سطوت ايشان است. و معناى آيه اين است كه: آيا نديدى كه پروردگارت به قوم عاد كه همان قوم ارم باشند چه كرد؟ قوم ارم كه مردمى نيرومند و قهرمان بودند، و نظيرشان در هيچ سرزمينى خلق نشده بود كه مانند آنان درشت هيكل و نيرومند باشند، و تسمه از پشت همه بلاد و يا همه اقطار زمين كشيده باشند، و ليكن اين معنا از ظاهر لفظ آيه بعيد است 🔸و از آن دورتر معنايى است كه بعضى ديگر كرده و گفته اند كه: مراد از ذات العماد بودن آنان، اين است كه تا هوا مساعد بوده در شهر خود بودند و در فصول ديگر به نقاط خوش آب و هوا رفته سپس مجددا به منزل خود بر مى گشتند. و داستان بهشت ارم يكى از افسانه هاى معروف قديمى است، كه از وهب بن منبه و كعب الاحبار روايت شده. _______ 🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇 @all_mizan1001 https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a