eitaa logo
مسجدالمهدی تفسیرقران کریم
279 دنبال‌کننده
515 عکس
85 ویدیو
14 فایل
🟣با آگاهی از معارف قران کریم لذت بیشتری از تلاوت قران داشته باشیم ایدی مدیر کانال @jahad1113
مشاهده در ایتا
دانلود
🟢🔵🟣🔴🟢استفاده مؤمن آل فرعون از عواقب تلخ انبيا در نجات موسی(سلام الله عليه) بنابراين اين ﴿قالَ الَّذي آمَنَ يا قَوْم﴾ برهان است، بعد موعظه کرد و گفت شما چه اصراري به کشتن او داريد؟ اگر راست بگويد کسي از شما نمي‌ماند! اين آدم عادي نيست که شما او را بکشيد! اگر آدم عادي نيست و پيغمبر است، کشتن او بساط شما را جمع مي‌کند! اگر استدلال داريد، مناظره داريد، تحدّي داريد و سحره را مي‌خواهيد جمع کنيد همه اين کارها آزاد است؛ امّا وقتي بخواهيد پيغمبرکُشی کنيد کسي از شما نمي‌ماند! ﴿وَ قَالَ الَّذِی ءَامَنَ يَا قَوْمِ إِنىّ‌ِ أَخَافُ عَلَيْكُم مِّثْلَ يَوْمِ الْأَحْزَاب﴾، چون آثار انبياي ابراهيمي در خاورميانه فراوان بود؛ يعقوب بود اسحاق بود، اسماعيل بود، وجود مبارک يوسف هم ساليان متمادي در مصر و کنعان و همين منطقه خاورميانه حکومت، سلطنت، نبوّت و رسالت داشت. ﴿وَ قَالَ الَّذِی ءَامَنَ يَا قَوْمِ إِنىّ‌ِ أَخَافُ عَلَيْكُم مِّثْلَ يَوْمِ الْأَحْزَاب﴾، اين يک آدم معمولي نيست که شما مي‌خواهيد او را بکشيد! ﴿مِثْلَ دَأْبِ قَوْمِ نُوحٍ وَ عَادٍ وَ ثَمُودَ وَ الَّذِينَ مِنْ بَعْدِهِمْ﴾ و خداي سبحان ظالم نيست که شما بگوييد حالا ما يک نفر را کشتيم چگونه ملتي را از بين مي‌برد!؟ شما پيغمبري را مي‌خواهيد بکُشيد و اين ظلم نيست که اگر چنين کرديد بساط همه شما را جمع کند ﴿وَ مَا اللَّهُ يُرِيدُ ظُلْمًا لِّلْعِبَاد﴾، اين عذاب برای دنيا بود. از طرفي حالا بر فرض کُشتيد و عذاب الهي آمد، اين طور نيست که درقيامت راحت باشيد! ﴿وَ يَا قَوْمِ إِنِّي أَخَافُ عَلَيْكُمْ يَوْمَ التَّنَادِ﴾؛ روزي که همه ندا مي‌دهند يکديگر را ناله مي‌کنند استغاثه مي‌کنند، ﴿يا وَيْلَتى﴾ [32]مي‌گويند؛ قيامت را ﴿يَوْمَ التَّلاق﴾ [33]و ﴿يَوْمَ التَّناد﴾ هم مي‌گويند؛ يعني نداي يکديگر. ﴿يَوْمَ التَّناد﴾ چه يومي است؟ ﴿يَوْمَ تُوَلُّونَ مُدْبِرِينَ﴾؛ مي‌خواهيد فرار کنيد از عذاب، امّا عذاب دامن‌گيرتان مي‌شود. در سوره مبارکه «حج» مشابه اين هست که اينها هر وقت مي‌خواهند از آتش خارج شوند، مقدورشان نيست؛ آيه 22سوره مبارکه «حج» اين است ﴿كُلَّما أَرادُوا أَنْ يَخْرُجُوا مِنْها مِنْ غَمٍّ أُعيدُوا فيها وَ ذُوقُوا عَذابَ الْحَريقِ﴾؛ کجا مي‌تواني فرار کني؟ هيچ راهي براي فرار نيست! پس اگر اقدام کرديد به قتل موساي کليم، هم عذاب دنيا دامن‌گيرتان مي‌شود و هم عذاب آخرت، اينکه قتل فرد عادي يا قتل فرد شخصي که نيست. آن گاه اين مي‌شود ﴿يَوْمَ التَّناد﴾، ﴿يَوْمَ تُوَلُّونَ مُدْبِرِينَ مَا لَكُم مِّنَ اللَّهِ مِنْ عَاصِمٍ وَ مَن يُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ هَاد﴾ اين «إضلال» کيفري است، يک؛ «إضلال» امر وجودي نيست، دو؛ فيض را مي‌گيرد و امساک مي‌کند، سه؛ انسان که به حال خود رها شد سقوط مي‌کند، چهار؛ ﴿وَ مَن يُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ هَاد﴾. بعد مي‌فرمايد يوسف در اين سرزمين بود، آثار يوسف در مصر بود و آثار رسالت او نبوّت او به همه ما رسيده است، خيلي از نياکان شما يوسف را ديدند و باور نکردند، بعد از او گفتند بر فرض هم اگر او پيغمبر بود، همين يکي بود! ﴿وَ لَقَدْ جَاءَكُمْ يُوسُفُ مِن قَبْلُ بِالْبَيِّنَاتِ فَمَا زِلْتُمْ فىِ شَكٍ‌ّ مِّمَّا جَاءَكُم بِهِ﴾؛ انبياي قبلي مخصوصاً وجود مبارک يوسف که قدرتي داشت، شهامتي و شهرتي داشت، حرف‌هاي او در اين سرزمين بود، از کنعان به مصر و از مصر به کنعان، اين سرزمين، سرزمينِ «آل يعقوب» بود، شما نپذيرفتيد ﴿حَتىَّ إِذَا هَلَك﴾؛ اين ﴿هَلَك﴾؛ يعني «مات» ﴿كُلُّ شَيْ‌ءٍ هالِك﴾، [34]اين هلاکت در قرآن از اين جهت بار منفي ندارد، چون فرمود: ﴿كُلُّ شَيْ‌ءٍ هالِكٌ إِلاَّ وَجْهَه﴾، ﴿حَتىَّ إِذَا هَلَكَ قُلْتُمْ لَن يَبْعَثَ اللَّهُ مِن بَعْدِهِ رَسُولا﴾؛ خيلي از نياکانتان باور نداشتند و مي‌گفتند بر فرض او پيامبر باشد ديگر پيامبري نخواهد آمد، امروز که برای شما وجود مبارک موساي کليم آمد! ﴿كَذَالِكَ يُضِلُّ اللَّهُ مَنْ هُوَ مُسْرِفٌ مُّرْتَاب﴾ کسي که تعدّي مي‌کند، اهل «ريب» است، اهل برهان نيست و برهان‌پذير نيست؛ شکي ندارد، امّا «ريب» دارد؛ اين ترديد، آن ردّ مکرّر است. در دستگاه قلب اگر چنانچه عقل نظر يک چيزي را مردّد باشد و نداند، مي‌گويند شک دارد؛ ولي در عقل عمل اگر چيزي بين عزم و عدم عزم سرگردان باشد، مي‌گويند حيرت دارد و مردّد است. اين «ردّد»، ترديد که باب «تفعيل» است، آن ردّ مکرر است. يک وقت انسان يک بار بين دو طرف بر مي‌گردد اين ردّ است که همان ثلاثي مجرد است؛ امّا گاهی چند بار بين نفي و اثبات مي‌گردد که اين ردّ مکرر را ترديد مي‌گويند؛ يعنی کسي که نمي‌تواند تصميم بگيرد. فرمود: ﴿فَهُمْ في‌ رَيْبِهِمْ يَتَرَدَّدُونَ﴾ که کار نفاق از همين قبيل است
مقصود از اضلال الهی در آيه ﴿كَذلِكَ يُضِلُّ اللَّهُ ... ﴾ بارها ملاحظه کرديد که «إضلال» خدا ابتدايي نيست، يک؛ «إضلال» خدا امر عدمي است، دو؛ خدا اصلاً «إضلال» ابتدايي ندارد و محال است؛ بله، «إضلال» کيفري دارد، سه و «إضلال» کيفري امر وجودي نيست. علم يک امر وجودي است، ايمان يک امر وجودي است، توفيق يک امر وجودي و نوري است: «يَقْذِفُهُ اللَّهُ فِي قَلْبِ مَنْ يَشَاء»؛[17] امّا «إضلال» يک امر وجودي نيست که خدا چيزي به نام «إضلال» به کسي دهد. «إضلال» همان است که درب رحمت را باز نمي‌کند، آن توفيق را نمي‌دهد و شخص را به حال خود رها مي‌کند؛ اين «اللَّهُمَّ لَا تَكِلْنِي إِلَی نَفْسِي‌»[18] همين است! «وَ لا تَكِلْنِي الى‌ غَيْرِك‌»[19]همين است! اين ﴿إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدي مَنْ هُوَ مُسْرِفٌ كَذَّاب﴾ که آيه 28 است، مبيّن و مفسّر خوبي، براي آيه34 است که فرمود: ﴿يُضِلُّ اللَّهُ﴾،﴿يُضِلُّ اللَّهُ﴾؛ يعني ﴿لا يَهْدي﴾، وگرنه «إضلال» يک امر وجودي باشد که خدا چيزي به نام ضلالت دهد، نيست. بنابراين «إضلال» ابتدايي نيست، يک؛ حتماً به عنوان کيفرِ گناهان افراد است که خداي سبحان کسي را «إضلال» مي‌کند، دو؛ پس امر ابتدايي نيست، امر ثانوي است و امر وجودي نيست، امر عدمي است. خدا «إضلال» مي‌کند يعني چه؟ يعني آن لطف را ديگر نمي‌دهد، در همان آغاز سوره مبارکه «فاطر» که ﴿ما يَفْتَحِ اللَّهُ لِلنَّاسِ مِنْ رَحْمَةٍ فَلا مُمْسِكَ لَها وَ ما يُمْسِكْ فَلا مُرْسِل﴾[20]بيان شد که ـ بحث آن گذشت ـ درب رحمت خود را نسبت به عدّه‌اي باز مي‌کند، آن وقت علم، فروغ، هدايت، گرايش قلبي، بي‌تابي، شب‌زنده‌داري و مانند اينها هست؛ امّا يک وقت است که اين درب رحمت را به روي بعضي باز نمي‌کند، همين! ﴿ما يُمْسِكْ﴾؛ نمي‌دهد! اين مي‌شود «إضلال»، وگرنه چيزي به نام ضلالت و گمراهي باشد و خدا در قلب کسي ايجاد کند که نيست! اين ﴿إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدي﴾ مفسّر خوبي براي ﴿يُضِلُّ اللَّهُ مَنْ هُوَ مُسْرِفٌ مُرْتاب﴾ است. خدا «إضلال» می کند يعني چه؟ يعني آن هدايت پاداشي و آن گرايش را نمي‌دهد و شخص را به حال خودش رها مي‌کند؛ وقتی شخص را که به حال خودش رها کرد، او در بخش‌هاي انديشه با وَهم و خيال و در بخش‌هاي انگيزه با شهوت و غضب کار می کند، در نتيجه چنين آدمي قهراً سقوط مي‌کند، چون کسي که در اثر تبهکاري راه علمي را بَست و در اثر انتخاب سيئات راه عملی را مسدود کرد، او فقط وَهّام و خَيّال است و همچنين شهوي و غضبي است، همين! يک چنين آدمي قهراً سقوط مي‌کند. بنابراين اينکه فرمود: ﴿إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدي مَنْ هُوَ مُسْرِفٌ كَذَّاب﴾ اين براي آيه‌اي که خدا سبحان در آيه34 همين سوره فرمود: ﴿كَذلِكَ يُضِلُّ اللَّهُ مَنْ هُوَ مُسْرِفٌ مُرْتاب﴾ يک مفسّر خوبي است. بعد ذات اقدس الهي فرمود که اينها، در هر لحظه‌اي که بخواهند توبه کنند، مي‌توانند راه پيدا کنند.
۱۰ دسامبر، ۱۸.۱۰​.m4a
43.89M
تفسیر سوره مبارکه ایات شریفه 38تا40 محله بهنق حسن محمدی https://eitaa.com/almahditfser
۱۱ دسامبر، ۱۸.۰۷​.m4a
41.82M
تفسیر سوره مبارکه ایات شریفه 41تا49 محله بهنق حسن محمدی 🟢در مواجهه با ناگواری ها ناگهانی یا ابالفضل یاحسین می گوییم علت چیست؟ 🔴جهنمیان چرا به نگهبانان می گویند از خدایت بخواه! https://eitaa.com/almahditfser
استقبال و دعوت روحانی مسجدالمهدی خیابان امین از مدارس و دانش اموزان محله جهت حضور و فعالیت در مسجد 🟢🟣 باتشکر از مدیران و معلمان محترم مدارس و عزیزان صداسیما جهت پوشش رسانه ای نماز جماعت https://eitaa.com/almahditfser
قالوا و لم تك تاتيكم رسلكم بالبينات قالوا بلى قالوا فادعوا و ما دعاء الكافرين الا فى ضلال خازنان دوزخ در پاسخشان مى گويند: مگر پيامبران خدا با بينات و براهين و معجزات به سوى شما نيامدند؟ در جواب مى گويند: چرا، آمدند. و همين خود اعترافى است از ايشان به ايـنـكـه بـه انبيا كفر ورزيدند، در عين اينكه به حقانيت آنان علم داشتند و اين خود كفر به مسأله نبوت است و به همين جهت خازنان دوزخ ديگر درباره درخواست آنان چيزى نگفتند كه مـا دعـا مى كنيم يا نمى كنيم، بلكه گفتند: خودتان دعا كنيد و در ضمن متوجه شان كردند كه دعايشان مستجاب نيست.
فاصبر ان وعد اللّه حق و استغفر لذنبك و سبّح بحمد ربك بالعشى و الابكار (55 ان الّذيـن يـجـدلون فـى آيـت اللّه بغير سلطان اتئهم ان فى صدورهم الا كبر ما هم ببالغيه فـاسـتـعـذ بـاللّه انـه هـو السـميع البصير (56 لخلق السموات و الارض اكبر من خلق النـاس و لكـن اكـثـر النـاس لا يعلمون (57 و ما يستوى الاعمى و البصير و الّذين امنوا و عملوا الصالحات و لا المسى ء قليلا ما تتذكرون (58 ان الساعة لاتية لا ريب فيها و لكن اكـثـر النـاس لا يـؤ مـنـون (59 و قـال ربـكـم ادعـونـى استجب لكم ان الّذين يستكبرون عن عبادتى سيدخلون جهنم داخرين (60🔴🟣🔵🟢پـس صـبـر كـن كـه وعـده خـدا حـق اسـت، و از گـنـاهـت اسـتغفار كن و هر صبحگاه و شبانگاه پروردگار خود را حمد و تسبيح گوى (55بدرستى كسانى كه بدون هيچ دليلى كه از ناحيه خدا در دست داشته باشند در آيات خدا جـدال مـى كـنـنـد هيچ انگيزه اى به جز نخوت درونى ندارند و جدالشان به جايى نخواهد رسـيـد و بـا جـدال به هدف خود نمى رسند، پس توبه خدا پناه بر كه شنواى بينا است (56)بـايـد بـدانـنـد خـلقـت آسمانها و زمين بزرگتر از خلقت مردم است و ليكن بيشتر مردم نمى دانند (57نـه نـابـيـنـا و بـيـنـا يـكـسـان اسـت و نـه آنـهـايـى كـه ايـمـان آورده و عمل صالح كردند با بدكاران براربرند اما چه كم متذكر مى شويد (58قـيـامت بطور قطع آمدنى است و هيچ شكى در آن نيست و ليكن بيشتر مردم ايمان نمى آورند (59پـروردگـارتان اين دعوت را كرد كه مرا بخوانيد تا استجابت كنم بدرستى كسانى كه از عـبـادت مـن اسـتـكـبـار مـى ورزنـد بـه زودى بـا كـمـال ذلت داخل جهنم خواهند شد (60).
وجه اينكـه خـزنه جهنم در جواب التماس دعاى دوزخيان مى گويند: (فادعوا و ما دعاء الكافرين الا فى ضلال) و مـعـنـاى ايـنـكـه گـفـتـنـد: (و مـا دعـاء الكـافـريـن الا فـى ضـلال )، اين است كه دعاى كفار در جو و شرايطى است كه ضلالت و بى فايدگى از هر سو حكمفرما است، در نتيجه چنين دعايى به هدف اجابت نمى رسد. و اين جمله تتمه كلام خـازنـان دوزخ اسـت، البـتـه ايـن چـيـزى اسـت كـه از سـيـاق اسـتـفـاده مـى شـود و گـرنه احتمال بعيدى هست كه جزو كلام خداى تعالى باشد. و ايـن جـمـله چـه از خـازنـان دوزخ بـاشـد و چـه از خـداى مـتـعـال، معناى تعليل را مى دهد و حاصل معنايش اين است كه: خود شما دعا كنيد، ولى دعاى شما مستجاب نمى شود، چون كافريد و دعاى كافر مستجاب شدنى نيست. و ارتـبـاط دادن عـدم اسـتـجـابـت را بـه وصـف كـفـر، خـود اشـعـار بـه عـليـت كـفـر دارد. حـال خـواهـى گـفـت: چـرا دعـاى كافر مستجاب نمى شود؟ مى گوييم: براى اينكه هر چند خـداى سـبـحـان وعـده قـطعى داده كه دعاى هر كس از بندگانش را كه او را بخواند مستجاب كـند، و فرموده: (اجيب دعوة الداع اذا دعان ) و دعا در صورتى كه حقيقتا دعا باشد، به هيچ وجه رد نمى شود. و ليـكـن آنـچـه كـه در متن اين وعده به عنوان قيد آمده اين است كه اولا دعا، دعا و طلب حقيقى بـاشد، نه بازى و شوخى، و ثانيا ارتباط آن حقيقتا به خدا باشد، يعنى دعا كننده تنها از خـدا حـاجـت بـخـواهـد و در ايـن خـواستنش از تمامى اسبابهايى كه به نظرش سبب هستند منقطع گردد. و كـسـى كه به عذاب آخرت كفر مى ورزد و آن را انكار مى كند، و حقيقت آن را مى پوشاند، نـمى تواند رفع آن را به طور جدى از خدا بخواهد، چون اين خواستنش يا در دنيا است كه جـدى نبودن آن خيلى روشن است و يا در آخرت است، در آنجا هم هر چند عذاب را به چشم مى بـيـنـد، (و بـا هـمـه ظـاهر و باطنش لمس مى كند)، و از شدت آن به ناچار از هر سبب ديگر مـنـقطع شده، تنها متوسل به خداى سبحان مى شود و ليكن آن ملكه انكارى كه از دنيا به هـمـراه خود آورده، و بال و طوق لعنتى شده كه هرگز از او جدا نمى شود، و آتشى كه در آن اسـت جـزاى هـمـان انـكار است، در نتيجه نمى گذارد رفع چيزى را كه منكرش بوده به طور جدى از خدا بخواهد. عـلاوه بـر ايـن، سخن درباره انقطاعش از سببها و توسلش به خداى تعالى، همان سخنى اسـت كـه در طـلب جـدى اش گـفتيم، همانطور كه او نمى تواند بطور جدى دعا كند همچنين نـمـى تـوانـد بـطـور جـدى از سـبـبـهـاى ديـگـر بـريـده و مـتـوسـل بـه خـداى عـزيـز گـردد و چگونه مى تواند چنين توسلى جدى داشته باشد؟ با اينكه در دنيا آن را كسب نكرده بود - دقت بفرماييد. از ايـنـجـا پـايـه ضـعـف اسـتـدلال بـعـضـى از مـفـسـريـن روشـن مـى شـود كـه به اين آيه استدلال كرده اند بر اينكه دعاى كافر مطلقا مستجاب نيست، چون توجه فرموديد كه آيه شريفه نمى خواهد بفرمايد دعاى كافر بطور كلى مستجاب نيست بلكه مى خواهد بفرمايد: دعاى او در خصوص آنچه كه در دنيا منكر آن بوده مستجاب نيست، و گـرنه در ساير حوائج چرا مستجاب نباشد؟ با اينكه آيات بسيارى از قرآن كريم اين مـعـنـا را خـاطـرنـشـان مى سازد كه خداى سبحان در موارد اضطرار دعاى كفار را هم مستجاب كرده است
بحث روايتى (روايـاتـى دربـاره، تـقـيـه، تفويض امر به خدا، و اينكه فرعونيان هر صبح و شام بر آتش عرضه مى شوند) در كـتـاب عـلل بـه سند خود از اسماعيل بن منصور ابى زياد، از مردى از امام صادق (عليه السلام) روايت كرده كه گفت از امام صادق (عليه السلام) از كلام فرعون كه به حكايت قرآن كريم گفته بود (ذرونى اءقتل موسى )، پرسيدم: كه چطور شود موسى (عليه السلام) را نكشت ؟ فرمود: براى اينكه زنازاده نبود و انبيا و اولاد انبيا را نمى كشند مگر فرزندان زنا. 🔴🟣🔵🟢و در مجمع البيان مى گويد: امام صادق (عليه السلام) فرمود: تقيه دين من و دين پدران مـن اسـت. كـسـى كـه تـقـيـه نـدارد، ديـن نـدارد. و تـقـيـه سـپر خدا است در زمين، چون مؤمن آل فـرعـون، اگر اظهار اسلام مى كرد كشته مى شد و ديگر نمى توانست در چنين مجلسى حساس ‍ از موسى و دعوتش دفاع كند). مؤلف: روايات از طرق شيعه در باب تقيه بسيار است، آيات قرآن هم مؤيد آنها است، مانند آيه (الا ان تتقوا منهم تقية )، و آيه (الا من اكره و قلبه مطمئن بالايمان ). و در محاسن به سند خود از ايوب بن حر، از امام صادق (عليه السلام) روايت كرده كه در ذيـل آيـه (فـوقـيـه اللّه سـيـئات مـا مـكـروا) فرموده: اين آيه نمى خواهد بفرمايد: خدا نـگـذاشـت آل فـرعـون آن مـرد مؤمن را به قتل برسانند، بلكه بر او حمله كردند و او را كـشتند. آيا مى دانيد چه چيز را حفظ كرد! 🟢🔴🟣🔵منظور آيه اين است كه خدا او را از اينكه در دينش شكست دهند حفظ فرمود. 🟢مؤلف: در مـعـنـاى ايـن روايت روايات ديگرى هست، و در بعضى از رواياتى كه از طرق اهل سنت نقل شده، آمده كه: خدا او را از كشتن نجات داد. و در خـصـال از امام صادق (عليه السلام) روايت كرده كه فرمود: من تعجب مى كنم از كسى كه از چهار چيز جزع و فزع مى كند و به چهار چيز پناه نمى برد - تا آنجا كه فرمود - و تـعـجـب مـى كـنم از كسى كه فزع مى كند از اينكه مبادا دشمن به او مكر كند و نيرنگ بزند، ولى پناه نمى برد به آيه (و افوض امرى الى اللّه ان اللّه بصير بالعباد) بـراى ايـنـكـه مـى شـنـوم كـه خـداى عـزّوجلّ دنبالش مى فرمايد: (فوقيه اللّه سيئات ما مكروا). مؤلف: اين حديث در غير خصال نيز نقل شده. 🔴و در تـفـسـيـر قـمـى مـى گـويـد: مردى به امام صادق (عليه السلام) عرضه داشت: شما دربـاره آيـه (النـار يعرضون عليها غدوا و عشيا) چه مى فرمايد؟ فرمود: بگو ببينم مـردم چـه مـى گـويـند؟ عرضه داشت: مى گويند اين عذاب در آتش دوزخ است كه آتش خلد اسـت، و ايـشـان در عـيـن حـال مـعذب به آن نمى شوند. حضرت فرمود: پس ايشان از سعدا هستند. شخص ديگرى عرضه داشت: فدايت شوم پس ‍ خودتان بفرماييد، كه چگونه است ؟ فـرمـود: ايـن در دنـيـا اسـت و امـا در آخـرت كـه دار خـلد اسـت داخـل در عـذاب مـى شـود، هـمـچـنـان كـه دنـبـالش فـرمـوده: (يـوم تـقـوم السـاعـة ادخلوا ال فرعون اشد العذاب ). 🟣🔵🟣مهم مؤلف: منظور امام (عليه السلام) از دنيا زندگى برزخ است كه تعبير از آن به دنيا در بسيارى از روايات اهل بيت آمده است. 🔴و در مـجـمـع البـيـان از نـافـع از ابـن عـمـر روايـت كـرده كـه گـفـت: رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) فرمود: هر يك از شما كه بميرد، در هر صبح و شـام جـايـگـاهـش را به او نشان مى دهند، اگر اهل بهشت باشد، جايگاهش از بهشت را و اگر اهـل آتـش باشد از آتش را نشانش مى دهند و مى گويند: اينجا جايگاه تو است تا وقتى كه خدا مبعوثت كند و بدينجا بيايى. بخارى و مسلم اين حديث را در صحيح خود آورده اند. 🔴مؤلف: سيوطى هم در الدر المنثور از بخارى و مسلم، از ابن ابى شيبه و ابن مردويه اين حـديـث را آورده. و ايـن مـضمون در روايات ائمه اهل بيت (عليهم السلام) بسيار وارد شده و بـسـيـارى از آن روايـات در بـحـث بـرزخ، در جـلد اول اين كتاب و مواردى ديگر نقل شد