🔺درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت دوّم؛ صداقت و یکرنگی- جلسه اول
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹«صفا، صمیمیت و صداقت» است فضیلت بزرگی است که فراموش شده و به جای آن دروغ، تقلّب و حقه بازی، مشهور شده است.
🔹امیرالمؤمنین«ع» در حدیثی صفات و اعمالی مانند «صداقت»، «اداء امانت»، «وفای به عهد» و «صلۀ ارحام» را علامت اهل دین و نشانۀ دینداری میدانند: «إِنَّ لِأَهْلِ الدِّينِ عَلَامَاتٍ يُعْرَفُونَ بِهَا صِدْقَ الْحَدِيثِ وَ أَدَاءَ الْأَمَانَةِ وَ وَفَاءً بِالْعَهْدِ وَ صِلَةَ الْأَرْحَامِ وَ ...طُوبى لَهُمْ وَ حُسْنُ مَآبٍ».
🔹اگر کسی صادق است، بفهمید که مسلمان است و اگر صفا، صمیمیت و صداقت ندارد، مسلمان واقعی نیست، گرچه مسلمان رسمی و شناسنامهای باشد. آنکه دیگران را گول بزند، پشت سر هم انداز باشد، حقه باز باشد و دروغ بگوید، نشانهای از مسلمانی ندارد.
🔹صفا، صمیمیت و صداقت اقسامی دارد:
🔸قسم اول: صفا، صمیمیت و صداقت راجع به خداوند است. کسی میتواند بگوید من با خدا صداقت و صمیمیت دارم که در وقتی که میگوید: «إِیاكَ نَعْبُدُ وَ إِیاكَ نَسْتَعینُ»، راست بگوید. یعنی از هیچ کس متابعت نکند جز خدا و هیچ چیز و هیچ کسی را در زندگی مؤثر نداند جز خدا.
🔸قسم دوم: صداقت با پیغمبر اکرم«ص» و ائمۀ طاهرین«ع» است. یعنی به راستی آن محبتی که به اهلبیت«ع» داریم، واقعیت داشته باشد و تظاهر نباشد.
🔸قسم سوّم: صداقت در خانه است. زن راجع به شوهر، و شوهر راجع به زن، و زن و شوهر راجع به فرزندان. همۀ اعضای خانواده باید مواظب باشند که دروغ در خانه راه نیابد.
🔹دورنگی بین زن و شوهرها و بیصفایی در خانه و بالاخره اختلاف در خانه، باصفا، صمیمیت و صداقت نمیسازد. آن زن و شوهری که در خانه اختلاف دارند، آن زن و شوهری که به یکدیگر دروغ میگویند، آن زن و شوهری که به فرزندان دروغ میگویند و بچهها زیر نظر آنها بزرگ میشوند، فرزندانی دروغگو بار میآورند و گناهش هم گردن پدرومادر است.
🔹زن و شوهر باید با هم صداقت و صفا داشته باشند و هرکدام خود را خالصانه، متعلق به دیگری بداند. بنابراین دوستی و ارتباط زن و مرد نامحرم، خیانت است و گناهش خیلی بزرگ است. تماسهای نابجای مرد و زن با نامحرم گناه است و با صداقت در زندگی منافات دارد.
🔹پدرومادر باید به فرزندان خود بفهمانند که وقتی ازدواج کردند، با همسرشان باصفا و باصداقت باشند.
🔹مسلمان واقعی کسی است که با همسرش صداقت داشته باشد؛ مرد، زنش را برای خود زن بخواهد و زن نیز شوهرش را برای خود او بخواهد.
🔹صداقت زن و شوهر اقتضا میکند که خودخواه و خودمحور نباشند و خیرخواه یکدیگر باشند. مرد آن است که بخواهد زن و بچهاش صددرصد در رفاه باشند و برای آسایش آنها زحمت بکشد.
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/249783
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔺درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت دوّم؛ صداقت و یکرنگی- جلسه دوم
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹بحث جلسۀ گذشتۀ اخلاق در مورد فضیلت فراموش شدۀ صفا، صمیمیت و صداقت بود.
🔹ما باید با مردم صداقت داشته باشیم. با مردم باصفا باشیم و با مردم یکرو باشیم.
🔹بنابر تصریح قرآن کریم، خداوند تعالی میفرماید: صداقت، صفا و راستگویی در قیامت برای انسان سودمند است و او را به بهشت جاودان میرساند.
🔹کذب و دروغ در برخی آیات قرآن کریم به شدّت مذمّت شده است. طبق آن آیات، آدم دروغگو، مؤمن نیست، مسلمان واقعی نیست.
🔹گناه دروغ گفتن به اندازهای بزرگ است که قرآن آن را در کنار بتپرستی قرار داده و از هر دو نهی کرده است؛ یعنی همینطور که بتپرست مسلمان نیست، آدم دروغگو هم مسلمان واقعی نیست.
🔹پیغمبر اکرم«ص» میفرمایند: وقتی کسی دروغ بگوید، ملائکه او را لعن میکنند و بوی بدی از قلب او منتشر میشود که عرش خدا را فرامیگیرد و باعث آزار و ناراحتی فرشتگان میشود و حملۀ عرش برایش لعن و نفرین میفرستند.
🔹هرکس باید در کار و در کاسبی مراقب باشد تا گفتار و رفتارش از صداقت فاصله نگیرد. مثلاً غشّ در معامله گناهی بزرگ و رفتاری غیر صادقانه است. پیامبر گرامی«ص» کسی که در معامله غش میکند را از مسلمانی خارج میدانند.
🔹ما باید با مردم باصداقت باشیم و با مردم رفیق باشیم. همینطور که نمیخواهیم دیگران ما را فریب بدهند، دیگران را فریب ندهیم. همینطور که نمیخواهیم کسی به ما دروغ بگوید، ما هم دروغ نگوییم، تظاهر نداشته باشیم و زیر و رو نداشته باشیم.
🔹حتی در تعارفهای رایج بین مردم رعایت صداقت لازم است، مثلاً کسی که آمادگی پذیرایی از مهمان را ندارد، تعارف او برای ورود دیگران به خانه اش صحیح نیست و باید راست بگوید.
🔹متأسفانه صداقت، فضیلتی فراموش شده است. دروغ، در کاسبی، در تعارف بین مردم و در بیشتر مناسبتهای اجتماعی زیاد است. همه باید در معاشرت با همدیگر، صادق و یکرو باشند و از دورویی حذر کنند. دورو بودن، یعنی نفاق و نفاق از بالاترینِ گناهان است.
🔹تظاهر، رفتار زشتی است که خواهناخواه انسان را از چشمها میاندازد. چنانکه صداقت و راستی، عامل جلب محبّت و سبب ازدیاد دوستی مردم است.
🔹ریاکار کسی است که در کارهایش بخواهد مردم را گول بزند و تظاهر به خوبی کند.
🔹بعضی افراد راجع به انفاق و اعمال خیری که انجام دادهاند یا برای زیارت مکه و کربلا، یا راجع به نماز شب خود، در بین مردم چه حرفها میزنند و چه تعریفها میکنند! هر تعریفی، یک پتک و یک ضربه به آن اعمال نیکوست.
🔹مشکل است که انسان در کارهایش ریا و تظاهر نداشته باشد، در میان مسئولین و در میان غیرمسئولین، میبینیم که این ریاکاریها و این تعریفهای از خود و این تخریبهای دیگران، چقدر فراوان شده است.
🔹بهدست آوردن صداقت مشکل است، اما لازم است. متأسفانه جامعۀ ما روی دروغ و روی تظاهر و روی تعریفهای بیجا میچرخد. جامعۀ ما روی ریاکاری میگردد و بالاخره صداقت در جامعه کم شده است.
🔹وقتی صداقت، خلوص و راستی در جامعه کم شود و دروغ و ریا و فریب جای آن را بگیرد، جامعه دچار بلا و مصیبت میشود و محکوم به نابودی است. امام سجاد«ع» در روایتی، دروغ را یکی از گناهانى برمیشمرند که موجب نابودی سریع انسان و جامعه خواهد شد.
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/853709
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔺درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت سوّم؛ وفا
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹بحث جلسات اخلاق پیرامون فضائل فراموش شده بود. یکی از آن فضائل، فضیلت «وفا» است. این فضیلت پسندیده، انسان را متوجّه نعمتهای خداوند سبحان و نیکیهای بندگان او ساخته، او را از فراموشى یا انكار آن نعمتها و نیکیها باز مىدارد.
🔹بیوفایی معمولاً در شرایط سخت و در امتحانها بروز و ظهور مییابد. خدا نکند کسی در امتحان مردود گردد یا نمرۀ خوب نیاورد. بیشتر انسانها راجع به وفا رفوزه میشوند و کمتر کسی قبول خواهد شد.
🔹قرآن کریم میفرماید: «وَ ما أَصابَكُمْ مِنْ مُصيبَةٍ فَبِما كَسَبَتْ أَيْديكُمْ وَ يَعْفُوا عَنْ كَثيرٍ»؛ خداوند متعال از بسیاری از بدیهای انسان میگذرد و آنها را عفو میکند. خیلی از بدیها و گناهان را نمیگذارد که آشکار شود، اما انسان با این فرض، گناه میکند و از خداوند هم گِله دارد، یعنی بیوفایی میکند.
🔹چه کسی میتواند بگوید که من مقام «رضا و تسلیم» دارم و از خدا راضی هستم؟
🔹هیچ کس قدر خدا را نمیداند. یعنی همۀ ما راجع به خداوند بیوفا هستیم. پروردگار عالم این همه نعمت به ما داده است، حال وقتی یک نعمت به انسان داده نمیشود، در حالی که خودش مانع دریافت نعمت بوده، از خدا گِله میکند.
🔹افرادی که خیلی گرفتارند و دربارۀ گرفتاری خود از خداوند گلایه و توقع دارند، نعمتهای فراوان خدا را به یاد آورند تا فضیلت وفا در آنان ظهور یابد. مثلاً با خود بیندیشند که اگر خداوند سبحان به آنها نعمت عقل را عطا نمیکرد، چه میشد؟
🔹تلقین و یادآوری سایر نعمتها نیز راهی برای تقویت فضیلت وفاداری است.
🔹وفادارى نسبت به پیامبران و اوصیای ایشان«ع» و نیز وفا به اهلبیت«ع» در راستای وفاداری به خداوند سبحان، لازم است.
🔹متأسفانه مردم به همدیگر وفا نمیکنند. حتی بعضی از زن و شوهرها نسبت به هم بیوفا هستند. کم پیدا میشود که یک زن وفادار به شوهرش، یا یک شوهر وفادار به خانمش باشد.
🔹مرگ بر آن مردی که زن دارد، اما به دنبال دوستی با زن نامحرم است. مرگ بر آن خانمی که شوهر دارد، امّا دوست نامحرم دارد.
🔹بیشتر فرزندان راجع به پدر و مادرشان وفا ندارند. قرآن کریم روی این امر اصرار دارد.
🔹وفاداری نسبت به پدرومادر منحصر به زمان حیات آنها نیست و بعد از فوتشان نیز فرزندان وظیفه دارند؛ باید به یاد آنها باشند، برایشان خیرات بفرستند و اعمال صالح به نیابت از پدرومادر بهجا آورند و سبب آمرزش آنان شوند.
🔹بیوفایی نسبت به پدرومادر و فراموش کردن آنها، موجب عاق والدین میشود.
🔹وفاداری نسبت به سایر مردم هم لازم است. معمولاً مردم راجع به همدیگر بیوفا هستند. تظاهر دارند و در روبرو، اظهار ارادت میکنند، اما هنوز از او نرفته، غیبتش را میکنند.
🔹آیا این طرز رفتار که مردم با همدیگر دارند، وفاست؟ آیا انسانیّت است؟ آیا اسلامی است؟ آیا دفاع از مسلمانها و دفاع از شیعه اینست؟
🔹فضیلت وفا، فضیلت بسیار خوبی است. به هرکه دادهاند چه ندادهاند و به هرکه ندادهاند، چه دادهاند؟ متأسّفانه وفا در جامعه خیلی کم است و باید زیاد باشد.
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/k57875
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔺خلاصۀ درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت چهارم؛ امانتداری- جلسۀ اول
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹بحث این جلسۀ اخلاق راجع به امر مهم «ادایامانت» است. فضیلت ارزندهای که متأسفانه در جامعۀ ما فراموش شده و بیشتر افراد، از مردم گرفته تا مسئولان نسبت به آن بیتفاوتند.
🔹امیرالمؤمنین«ع» در زمان حکومت، روزی خبردار شدند یک گردنبند از خزانۀ بیتالمال نزد یکی از دخترانشان است. ناراحت شدند و مسئول بیتالمال را احضار کرده، به وی فرمودند: آن گردنبند چه شد؟ او گفت: دختر شما برای روز عید، گردنبند را عاریۀ مضمونه گرفته تا پس از استفاده، برگرداند و اگر خسارتی به آن وارد شد یا مفقود گردید، جبران کند. امیرالمؤمنین«ع» گردنبند را از دخترشان گرفتند و فرمودند: چرا چنین کردى؟! آیا همۀ زنان چنین امکانی را دارند؟ تو نباید از بیتالمال استفاده کنى، ولو عاریۀ مضمونه باشد.
🔹قرآن کریم در ابتدای سورۀ مؤمنون، به ذکر برخی از صفات و ویژگیهای مؤمنان اشاره فرموده است. در ادامۀ بیان خصوصیّات افراد با ایمان، از امانتداری بهعنوان یکی از صفات مؤمنان یاد کرده، میفرماید: «وَ الَّذينَ هُمْ لِأَماناتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ راعُون»؛ یعنی مؤمن آنست که به امانتش خوب عمل میکند، مراعات امانت را مینماید و امانتدار است؛ اگر هم تعهدی با کسی کرده، به عهدش عمل میکند.
🔹امانتها و عهدها اقسام گوناگونی دارند؛
🔸اوّلین و ابتداییترین نوع امانت، اموال مردم است. مال مردم گاهی به صورت امانت است که باید سر موعد مقرّر و در زمان طلب صاحب مال، صحیح و سالم بازگردانده شود. گاهی هم در بازار و معاملات مطرح میشود، مانند آنکه اگر نسیه گرفت، باید فوراً سر وقت نسیه را رد كند یا لاأقل از آن طلبکار عذرخواهى نماید و با اجازۀ او، تأخیر بیندازد.
🔹برخی افراد بهعنوان مضاربه از افراد مختلفی پول میگیرند تا با آن مضاربه کنند و وقتی مال فراوانی جمع شد، ناگهان ناپدید میشوند. اینها کار مسلمان نیست، حقّهبازى است. همچنین مسألۀ معاملات هرمی که علاوه بر اینکه اكل مال به باطل و حرام و رباخواری است، نوعی خیانت در مال مردم به شمار میرود.
🔹پیامبر اکرم«ص» به امیرالمؤمنین«ع» میفرمایند: اى على! مسلمانها پس از من با تمسّک به حیلههای شرعی، حرام خدا را حلال میشمارند؛ شراب را به نام نبیذ، رشوه را با عنوان هدیه و ربا را به اسم معامله میخورند.
🔸قسم دوم امانت، راجع به نحوۀ کارکرد افراد در محلّ کار و در ادارهها است. هرکس باید در کار خود کمکاری، بیکاری یا بدکاری نداشته باشد. در ادارهها باید تراکم پرونده نداشته باشیم. جمع شدن پروندهها و تأخیر در رسیدگی، حقّالنّاس است و نوعی فریب و خیانت در امانت است.
🔸قسمت سوم، راجع به بیتالمال است. بیتالمال بهعنوان امانت در اختیار متصدّیان امور است و باید امانتداری کنند.
🔹بیتالمال برای اینست که مردم در رفاه باشند. همه، بهخصوص مسئولان باید مواظب بیتالمال باشند و امیرالمؤمنین«ع» را سرمشق خود قرار دهند.
🔹إنشاءالله جلسۀ آینده باز در مورد ادای امانت صحبت میکنم. امیدوارم خدا لطف کند و خدا توفیق به همۀ ما بدهد تا بتوانیم ادای امانت کنیم و خیانت در امانت اصلاً و ابداً نداشته باشیم.
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/j23687
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔺خلاصۀ درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت چهارم؛ امانتداری- جلسۀ دوم
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹طبق روایتی از امام صادق«ع» خداوند عزّوجلّ، هیچ پیامبرى را جز با راستگویى و ادای امانت، مبعوث نفرموده است: «إِنَّ الله عَزَّ وَ جَلَّ لَمْ يَبْعَثْ نَبِيّاً إِلَّا بِصِدْقِ الْحَدِيثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ إِلَى الْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ».
🔹امیرالمؤمنین«ع» در دوران حکومت خویش جدیّت و قاطعیّت ویژهای راجع به حراست از بیتالمال مسلمانها داشتند.
🔹قسم دیگر از ادای امانت راجع به گفتار، رفتار و اسرار دیگران است. همۀ افراد بايد مواظب باشند که سرّ کسی را فاش نکنند. اگر گناهی از کسی دیدیم حق نداریم این طرف و آن طرف بگوییم. اگر هم کسی برای ادای شهادت وظیفه پیدا کرد، باید طبق آداب و احکام آن رفتار کند، مثلاً نزد قاضی علیه کسی شهادت بدهد، وگرنه حق افشای سرّ دیگران را ندارد.
🔹قرآن کریم در این باره میفرماید: «إِنَّ الَّذِينَ يُحِبُّونَ أَن تَشِيعَ الْفَاحِشَةُ فِي الَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ».
🔹امام صادق«ع» در حدیثی فرمودهاند: به روزه و نماز مردم فریب نخورید، زيرا چه بسا انسان به نماز و روزه شيفته مىشود تا آنجا كه اگر ترك كند به هراس و وحشت میافتد، پس مردم را به راستگوئى و ادای امانت بيازمائيد؛ یعنی اگرچه نماز و روزه واجب است، ولی برای امتحان و آزمایش مردم، صداقت و امانتداری آنها ملاک است.
🔹همه باید سِرپوش باشند، بهویژه همه باید در حفظ اسرار خانوادگی بکوشند. آبروی هر انسانی محترم است و باید حفظ شود و هیچ کس حق ندارد با افشای اسرار دیگران، آبروریزی کند.
🔹نوع دیگری از افشای اسرار که نوعی خیانت در امانت است، در نمامي و سخنچینی اتفاق میافتد. به این معنا که وقتی یک نفر غیبت کسی را میشنود، آن غیبت را به شخصی که از او غیبت شده، منتقل کند و بگوید فلانی نزد من پشت سر تو حرف زد.
🔹گناه سخن چینی به اندازهای بزرگ است که پیامبر اکرم«ص» میفرمایند: پروردگار عالم به عزت و جلال خودش قسم خورده است که هشت گروه از آدمیان در بهشت جای ندارند، یک دسته از آنها افراد نمّام و سخن چین هستند.
🔹پذیرش سخنچینی از شخص نمّام و توجه به او و تشویق او نیز گناهش خیلی بزرگ است.
🔹هنگام شنیدن غیبت، دفاع از آنکه غیبت او میشود واجب است. اگر دشمن به شهری هجوم آورد، چطور بر همه واجب است که از شهر دفاع کنند؟ دفاع از آبروی مردم مهمتر از آن است.
🔹باید توجه شود که خیانت در امانت آبرویی مردم، مهمتر از خیانت در امانت مالی آنان است. برای اینکه همه، اموال دنیا را برای آبرویشان میخواهند و اگر آبرو برود، مال به چه دردی میخورد؟
🔹اگر کسی شاهد آبروریزی از دیگران باشد، باید دفاع کند، نه اینکه تمایلی به شنیدن غیبت و سخن چینی نشان دهد و اجازه دهد تا سخن چین تا آخر حرفش را بگوید.
🔹افشای اسرار حکومتی و نظامی نیز مذمّت شده و نوعی خیانت در امانت است. این نوع افشای اسرار منجر به جاسوسی خواهد شد و گناه آن بسیار بزرگ است.
🔹کسی حق ندارد اسرار و رازهای محلّ کار خود را نزد دیگران افشا کند، حتی مثلاً یک نیروی نظامی نمیتواند در جلسۀ خودمانی و نزد خویشان و دوستان خود از اسرار ارگانی که در آن کار میکند، سخنی بر زبان براند.
🔹انسان باید مراقبت کند و از خدا هم کمک بگیرد که با حرکات و سخنان نسنجیده و حساب نشده، سبب آبروریزی و افشای اسرار نشود.
🔹یکی از دعاهای پیغمبر اکرم«ص» در دل شب، موقعی که حالی داشتند این بود: «اللَّهُمَّ وَ لَا تَكِلْنِي إِلَى نَفْسِي طَرْفَةَ عَيْنٍ أَبَداً»؛ یعنی خدایا مرا یک لحظه به خودم وانگذار. من از همۀ آقایان و از همۀ خانمها تقاضا دارم که این دعا را همیشه برای خودتان و مخصوصاً برای نسل جوان و برای بچههایتان بخوانید.
🔸امانتداری اقسام دیگری نیز دارد که إنشاءالله در جلسۀ بعدی راجع به آن صحبت خواهیم کرد.
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/z37516
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔺خلاصۀ درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت چهارم؛ امانتداری- جلسۀ سوم
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹امام سجاد«ع» میفرمایند: در ادای امانت کوشا باشید، قسم به خدایی که محمد«ص» را به پیامبری مبعوث کرد، اگر قاتل پدرم امام حسین«ع» به من اعتماد کند و شمشیری که با آن پدرم را به شهادت رسانده، نزد من به امانت بسپارد، آن امانت را به وی بازمیگردانم.
🔹در شرح انواع امانتداری بحث به لزوم امانتداری راجع به اسرار مردم رسید. پیامبر اکرم«ص» میفرمایند: لغزشها و عیوب مؤمنان را دنبال نکنید، هرکه لغزش مؤمنى را جستجو کند، خداوند تمام لغزشهاى او را دنبال خواهد کرد و او را حتی در میان خانهاش رسوا مىسازد.
🔹امیرالمؤمنین«ع» در عهدنامۀ مالک اشتر میفرمایند: «تنها خداست که در رابطه با عیوب و لغزشهای مردم حکم میکند».
🔹قسم ديگرى از امانتداری، حفظ نعمتهایی است که خداوند متعال به عنوان امانت و ودیعه به انسان عطا فرموده و از او خواسته است که امانتدار خوبی برای آنها باشد.
🔹یکی از امانتهای الهی، «روح» انسان است. روح مقدس ما، نزد ما امانت است.
🔹پس ما باید روح خود را حفظ کنیم. چه چیز به روح ضربه میزند؟ گناه، مانند دروغ، غیبت، نمامی، سخنچینی، مال مردم خوردن، پر شدن شکم از حرام، دروغگویی و دوری از صداقت و بالاخره ارتکاب هر نوع گناه.
🔹در روايتى از امام باقر«ع» میخوانیم: هیچ عاملی مثل گناه، دل و روح انسان را فاسد و تباه نمیسازد؛ چراکه گناه، قلب انسان را وارونه مىكند.
🔹گناه وجهۀ ملکوتی و معنوی انسان را میکُشد و در واقع دل او را میمیراند، بهتعبیر روایت دل را وارونه میسازد.
🔹روح انسان باید بهعنوان یک امانت الهی، حفظ و تقویت گردد تا صاحب خود را به مقام عنداللهی و به لقای پروردگار متعال برساند. آنچه سبب تقویت روح و جلای دل میشود، اجتناب از گناه، عبادت، مداومت بر مستحبات و ارتباط با خداوند متعال است.
🔹یکی دیگر از انواع امانت الهی، اموال و دارایی انسان است که بهعنوان امانت در اختیار او قرار میگیرد. قرآن کریم راجع به اموال انسان میفرماید: «وَ آتُوهُمْ مِنْ مالِ اللَّهِ الَّذي آتاكُمْ»؛ یعنی از اموال خداوند که به شما عطا کرده، به دیگران بدهید.
🔹در واقع خدا میفرماید: من مال به تو دادم، هم برای خودت و هم برای دیگران، پس رسیدگی به دیگران به اندازۀ ¬توان لازم است. اگر کسی تمام اموالی که خداوند به او داده است را فقط برای خودش بخواهد، خیانت در امانت کرده است. صرف اموال در کارهای حرام یا در تجمّلگرایی، از مصادیق خیانت در امانت است.
🔹از دیگر اقسام امانتداری و پایبندی به عهدها، تعهّد به پیوندی است که زن و شوهر در پی ازدواج با یکدیگر برقرار میسازند. زن و شوهر متعلق به یکدیگرند؛ عفت خانم، مال شوهرش است، چنانکه ناموس و عِرض مرد مربوط به همسر اوست. کوتاهی در حفظ عفّت، چه از سوی مرد و چه از سوی زن، خیانت در امانت است.
🔹امانت دیگر الهی، اعضاء و جوارح بدن انسان است. چشم، گوش، دست و پا، از جمله نعمتهای خداست که نزد آدمی امانت است و خیلی ارزش دارد.
🔹اگر کسی از اعضای بدن خلاف نظر خداوند و در جهت گناه استفاده کند، خیانت در امانت کرده است.
🔹نعمت بزرگ دیگری که در اختیار انسان است، نعمت ثقلین، یعنی «قرآن» و «عترت» است.
🔹هرکه در متابعت از اهلبیت«ع» کوتاهی کند و پیرو ایشان نباشد یا هرکه به آیات نورانی قرآن کریم عمل نکند، امانتدار نیست و در حفظ و استفاده از این دو ثقل گرانبها و این دو امانت رسول گرامی«ص» خیانت ورزیده است.
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/n84799
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔺خلاصۀ درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت پنجم؛ حیا- جلسۀ اول
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹بحث جلسات درس اخلاق ما در مورد «فضیلتهای فراموش شده» است. یکی از آن فضیلتها، «حیا» است.
امام صادق«ع» میفرمایند: کسی که حیا ندارد، ایمان ندارد؛ «لَا إِيمَانَ لِمَنْ لَا حَيَاءَ لَه».
🔹فرعون توانسته بود بر مردم تسلّط یابد و علاوه بر سلطنت، ادعای خدایی کند. مردم نیز ادعای او را پذیرفته بودند! اما از قرآن کریم و از روایات فهمیده میشود او حیا و غیرت را از مردم گرفته و آنها را به یک عدّه آدم بیتفاوت مبدّل ساخته است.
🔹معلوم است که سلطه بر جامعهای که مردهای آن غیرت و زنان آن حیا نداشته باشند، آسان است.
🔹در زمان حاضر نیز دنیای استکباری همین روش را با جنگ نرم، برای تسلّط بر سایر کشورها بهکار میگیرد.
🔹به گواهی تاریخ، کشور «اسپانیا» یا «آندلس» قدیم با همین روش تصرف شد.
🔹یکی از صفات رذیله، خودكمبینی است که در اثر شیوع آن در اجتماع، افراد جامعه از تواناییها و استعدادهای خود غفلت میورزند و خود را در راه تعالی و پیشرفت، ناتوان میپندارد. وقتی چنین شد، مستكبران و زورگویان، آنان را به استضعاف کشیده، قدرت كمال و ترقی را در آنان سوزانده و در نتیجه و محتاج خود میکنند.
🔹وای بر مردمی که غیرت، حیا و عفّت خود را از دست بدهند، قطعاً چنین ملتی پیروز نخواهد شد، مگر اینکه مردان و زنان بهسوی غیرت و حیا برگردند.
🔹حیا فضیلت ارزندهای است و خوب میتواند انسان را کنترل کند.
🔹غیرت نیروی خیلی ارزشمندی برای حفظ و کنترل آدمی است و اگر نیروهای کنترل کننده مثل حیا، عفت و غیرت در میان زن و مرد در جامعه نباشد، آنگاه شیاطین انسی و جنّی آنها را فریب میدهند و منحرف میسازند.
🔹خیال نکنید که حیا و عفّت زنان مسألۀ سادهای است، به دنیا و آنچه در دنیاست ارزش دارد. اگر عفت را مجسم کنند، اگر حیا را مجسّم کنند، یک خانم میشود و اگر خانم حیا و عفّت خود را از دست بدهد، هیچ ارزشی برای او نمیماند.
🔹فضیلت حيا اقسامی دارد. این فضیلت به یک اعتبار به سه قسم فردی، خانوادگی و اجتماعی منقسم میگردد.
🔹مهمترین نوع از حیای فردی، حيا در مقابل خداوند متعال است.
🔹 انسان باید در مقابل خدا حیا داشته باشد و متأسفانه برخی راجع به خداوند هم بیحیا هستند.
🔹گناه کردن در مقابل خداوند، بیحیایی است. در مقابل خدا به دیگری توهین کردن، بی حیایی است و بالاخره ادب حضور در مقابل خدا یعنی گناه نکردن، چه در خلوت و چه در جلوت. در خلوت، خدا حاضر و ناظر است و در جلوت هم خدا حاضر و ناظر است و ادب حضور باید حتماً مراعات شود.
🔹نوع دیگری از حيای فردی، حیا در پیشگاه پيامبر اكرم«ص» و ائمّۀ هدی«ع» است.
🔹طبق دستهای از روايات، اعمال خوب و بد بندگان هر روز بر اهلبیت«ع» عرضه میشود.
🔹انواع دیگر حیای فردی، حیا در مقابل پدرومادر، اعضای خانواده و سایر افراد اجتماع است که بهعنوان «حیای خانوادگی» و «حیای اجتماعی» در جلسۀ بعدی شرح داده میشود.
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/u74009
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔺خلاصۀ درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت ششم؛ عفو- جلسۀ اول
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹بحث این جلسۀ اخلاق در مورد یکی از فضیلتهای فراموش شده، به نام «عفو و گذشت» است.
🔹قرآن کریم در این باره میفرماید: «وَ لْيَعْفُوا وَ لْيَصْفَحُوا أَ لا تُحِبُّونَ أَنْ يَغْفِرَ الله لَكُم»؛ آیا دوست داری در قیامت نه فقط از گناهانت بگذرم، بلکه تو را رسوا هم نکنم؟ معلوم است که در جوابش همه میگویند: آری. قرآن میفرماید: اگر دوست داری، تو باید در دنیا چنین باشی. باید عفو داشته باشی و از بدی دیگران بگذری.
🔹چه کسی میتواند مورد شفاعت اهلبیت«ع» واقع شود؟ آنکه به اهلبیت«ع» شبیه است، اساساً شباهت لازمۀ شفاعت است. از بالاترین فضائل اهلبیت«ع»، عفو، صفح، گذشت، ایثار، فداکاری و به دل نگرفتن کینۀ دیگران است.
🔹آدم سختگیر که از بدی دیگران نمیگذرد و بلکه حسّ انتقامجویی در او زنده است، در قیامت نمیتواند مورد شفاعت اهلبیت«ع» واقع بشود.
🔹اگر زن بدی کرده است، مرد حق ندارد کینۀ او را به دل بگیرد. چنانکه اگر مرد مرتکب کار بدی شده، زن حق ندارد که عفو نکند و کینۀ او را به دل بگیرد.
🔹رسول خدا«ص» به روایت امام صادق«ع» میفرمایند: اگر دو مسلمان با هم قهر کنند و قهرشان سه روز طول بکشد و آشتی نکنند، آنها از ربقۀ اسلام بیرونند.
🔹ما کارمان به آنجا رسیده که پدر با پسر قهر است و پسر با پدر قهر است؛ به خاطر مسائل عروس و مادر شوهر، پسر با مادرش کینهتوز شده و کینۀ مادرش به دلش است؛ در اثر حرفهای زنانه، مادر کینۀ پسر به دلش است. این مادر، این پدر، این پسر، این دختر، در قیامت نمیتوانند مورد عفو خدا واقع شوند و لیاقت شفاعت ندارند.
🔹مقدس کینهتوز نمیتواند مورد شفاعت اهلبیت«ع» واقع شود، چون از نظر فضائل اخلاقی به ایشان شبیه نیست.
🔹سیرۀ اهلبیت«ع» سرشار از عفو، گذشت و ندیده گرفتن است. از امام صادق«ع» روایت شده که فرمودند: ما خاندانى هستيم كه روشمان بخشيدن كسانى است كه به ما ظلم كردهاند.
🔹در جنگ احد که جنایات کفار و مشرکین شدّت داشت، پیامبر اکرم«ص» در پاسخ به درخواست دستهای از مسلمانها مبنی بر نفرین به کفّار و طلب نابودی آنان از خداوند، نه تنها نفرین نکردند، بلکه فرمودند: «اللَّهُمَ اغْفِرْ لِقَوْمِي فَإِنَّهُمْ لَا يَعْلَمُونَ»؛ یعنی خدایا! قوم من را ببخش، گناهان آنها را بپوشان، آنان جاهلند و نمیفهمند چه میکنند!
🔹پیامبری که ما باید پیرو او باشیم، عفو و صفح دارد. کسی با کینهتوزی و با فراموشی فضیلت عفو، لایق شفاعت نمیشود، از عفو خداوند تعالی نیز برخوردار نخواهد شد. چه خوب است که ما دست کم خودمان را فریب ندهیم. نگوییم همه غرق گناهیم و یک حسین داریم، نگوییم همه غرق گناهیم و با شفاعت پیغمبر اکرم«ص» به بهشت میرویم.
🔹از رسول خدا«ص» روایت شده که به اصحاب خود فرمودند: آيا میخواهید شما را از بدترينِ مردم خبر دهم؟ گفتند: آری يا رسول الله، فرمودند: او كسى است كه مردم را دشمن دارد، و مردم نيز او را دشمن دارند. سپس فرمودند: آيا شما را از بدتر از اين خبر ندهم؟ گفتند: چرا يا رسول الله، فرمودند: او كسى است كه از هيچ خطائى چشم پوشى نميكند، عذرى را نمىپذيرد و گناهى را نمىبخشد.
🔹همه توجه داشته باشند که امام حسن مجتبی«ع» در لحظات آخر عمرشان حاضر نشدند بگویند که همسر من، مرا کشت. ایشان شهید شدند و آن زن را رسوا نکردند. کدام زن؟ بدترینِ زنها و شقیترینِ زنها. حال ببینید که بین زن و شوهرها چه اختلافها و چه رسواییهایی وجود دارد. این طرز رفتار از اسلام به دور است و تناسبی با شیوۀ زندگی معصومین ندارد.
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/k39669
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔺خلاصۀ درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت ششم؛ عفو- جلسۀ دوم
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹فراموش شدن فضیلت عفو در جامعه خیلی خطرناک است. این وضع سرسختی و نگذشتن از گناه دیگران که در بین برخی از مردم شایع است، خسارت دارد.
🔹قرآن کریم میفرماید: «وَ لا تَنْسَوُا الْفَضْلَ بَيْنَكُمْ إِنَّ اللَّهَ بِما تَعْمَلُونَ بَصيرٌ»؛ یعنی نگذارید این فضیلتها در بین شما فراموش شود که خداوند به آنچه انجام میدهید بیناست.
🔹یکی از تبعات فراموشی فضیلت عفو در جامعه، آن است که افرادی صرفاً بابت مهریّه در زندان بهسر میبرند که این مسأله مفاسد فراوانی دارد و برای جامعۀ اسلامی ننگ است.
🔹هنگامی که حق با انسان است و از حقّش میگذرد و عفو میکند، معنا ندارد که خدا در این دنیا به او کمک نکند. کسی که بدون دلیل موجه و با سرسختی و لجاجت عفو نمیکند نیز، معنا ندارد که در این دنیا نجات پیدا کند.
🔹فضیلت عفو، مراتبی دارد که در این جلسه به برخی از آن مراتب اشاره میگردد:
🔸مرتبۀ اوّل از عفو، همان بخشیدن و گذشتن است. این مرتبه، مربوط به عموم مردم است و تمام بندگان باید آن را تحصیل کنند. حتی اگر طرف مقابل انسان مقصّر باشد، باز هم بهکارگیری این مرتبه از عفو پسندیده است.
🔹در آیهای از قرآن شریف میخوانیم: «جَزاءُ سَيِّئَةٍ سَيِّئَةٌ مِثْلُها»؛ برخی از مفسرین در معنای این آیه نوشتهاند: «اگر کسی به تو بدی کرد، تو به اندازۀ بدی او میتوانی به او بدی کنی». امّا معنای ظریف و دقیقتری هم میتوان برای این آیه در نظر گرفت که با روش اهلبیت«ع» سازگار است و آن اینکه: «بدی کردن در مقابل بدی دیگران، به همان اندازه بد است»؛ یعنی اگر کسی به تو بدی کرد، چنانچه تو هم بخواهی به او بدی کنی، چه فرقی با او خواهی داشت؟
🔹بر این اساس، بخشیدن دیگران و خودداری از مقابله به مثل، در هر صورت پسندیده است. حتی قرآن کریم در مبحث قصاص، چه قصاص نفس و چه قصاص عضو، که حقّ مسلّم بندگان است، عفو و بخشش را کفّارۀ گناهان دانسته است.
🔸مرتبۀ دوّم از عفو، «صفح» نام دارد. صفح به معنای ندیده گرفتن و به دل نگرفتن بدی دیگران است. در این مرتبه، انسان علاوه بر اینکه می بخشد، خطاى او را در نظر نمىآورد، گويا او اصلاً مرتكب خطا نشده است.
🔹این مرتبه مربوط به خواص جامعه است که توانستهاند نفس خود را مهذّب سازند. آنان که درخت رذالت را از دل کنده و درخت فضیلت به جای آن کاشتهاند و دلشان پاک است. دل پاک یعنی دل بدون کینه و دل بدون بغض دیگران. دلی که بتواند بدی دیگران را فراموش کند.
🔹دل پاک اقتضاء میکند که انسان با مواجهه با بدی دیگران، اصلاً ناراحت نشود تا نوبت به عفو و صفح برسد. یعنی اصلاً و ابداً کینه در آن نیست.
🔹این مرتبه از عفو، به طور ویژه در روابط اجتماعی و در معاشرت با خویشان، رفقا، همکاران، همسایهها و نظایر آن کاربرد دارد، بهخصوص در بین اقوام و خویشاوندان که اگر صفح و ندیده گرفتن در روابط بین آنها فراموش گردد، رفته رفته مرتکب گناه ترک رحم میشوند و با هم قهر میکنند که از گناهان کبیره است. قرآن کریم در سه موضع تارک رحم را لعن کرده است.
🔹همه باید از بدی همدیگر بگذرند و آن بدی را به دل نگیرند، حتی اگر خودشان مقصّر نباشند و تقصیر را با طرف مقابل بدانند. حساب اینکه چه کسی تقصیر دارد نیست، حساب اینست که تو باید گذشت داشته باشی! مگر ما بندگان گناهکار و مقصّر نیستیم؟ اما خداوند سبحان در صورت توبه و عذرخواهی از ما میگذرد و پروندۀ گناه را محو و نابود میکند.
🔸مرتبۀ سوم عفو، «غفران» نام دارد. این مرتبه به أخصّ الخواص مربوط میشود. غفران بر ستر و پوشش دلالت دارد، به این معنا که انسان روي گناه یا خطای دیگران را با چيزي اضافهتر از آن بپوشاند؛ يعني علاوه بر بخشیدن و افزون بر ندیده گرفتن، بدی دیگران را با نيکي و احسان پاسخ گويد.
🔹عمل کردن به این مرتبه از عفو، یعنی پوشاندن خطا و بدی با نیکوکاری، بهطور ویژه در رابطۀ بین اعضای خانواده کاربرد دارد. بهخصوص زن و شوهر در خانه، هر دو باید نه تنها خطا و گناه دیگری را عفو کنند و ندیده بگیرند، بلکه در پاسخ بدی، احسان کنند؛ یعنی اگر یکی از آنها قهر کرد، دیگری با او آشتی و به وی محبّت کند. این طرز رفتار او را شرمنده ساخته و محبّت را در خانه حکمفرما خواهد کرد.
🔹نکتهای که در پایان این مبحث لازم است بدان توجه جدی شود، آن است که عمل به این فضیلت ارزشمند نباید منجر به گسترش ظلم ظالمان و ترویج رذائل اخلاقی گردد. پس فضیلت عفو برای بخشیدن مجازات مجرمين يا گناهکاراني که پشيمان نيستند و به جرم و معصيت خويش ادامه ميدهند، کاربرد ندارد و نتایج نامطلوبی در پی خواهد داشت.
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/f45223
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔺خلاصۀ درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت هفتم؛ صبر
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹یکی از فضیلتهای مهمّ اخلاقی، فضیلت «صبر» است.
🔸صبر به سه قسم کلّیِ «صبر در عبادت»، «صبر در معصیت»، و «صبر در مصیبت» منقسم میگردد.
🔹«صبر در عبادت و اطاعت»، همان اهميت ويژه به واجبات و مستحبّات است.
🔹«صبر در برابر معصيت»، با اجتناب جدی انسان از گناهان میسّر میگردد.
🔹راجع به «صبر در مصیبت»، قبل از هر چیز باید بدانیم که مصیبت و بلا برای تمام بندگان رخ میدهد، در نسلهای قبلی بوده و در نسلهای بعدی نیز خواهد بود.
🔹اميرالمؤمنين«ع» راجع به دنیا ميفرمايند: دنیا خانهاي است که در بلا و مصيبت پيچيده شده است.
🔹شدیدترینِ بلاهای دنیوی نیز طبق حدیثی از امام صادق«ع» نصیب انبیاء الهی میشود، پس از آنان افرادی که به پیامبران نزدیکترند، به ترتیب مقامی که دارند، بیش از دیگران طعم مصیبت را خواهند چشید.
🔹جزر و مد دنیا و سختی و آسانی زندگی در بسیاری از موارد، امتحان بندگان است؛ زیرا به تصریح قرآن کریم، نوع بشر حتماً امتحان میشود.
🔹اهل معرفت بر اين باورند که مصائبی که انسان دخالتی در وقوع آن نداشته، الطاف خفيّۀ خداوند متعال هستند. الطاف خفيّه، از آن نظر که نعمتهاي باطني هستند و ظاهري دشوار و بلاگونه دارند، صبر و استقامت ميطلبند.
🔹هرچه از طرف خدا بيايد، خير است و حتماً مصلحت دارد. اساساً شر و بدي از طرف خداوند نيست؛ زيرا اگر خداوند براي بندۀ خود بد و شر بخواهد، با صفات او نظير اينکه عالم، رحمان، رحيم، قادر، حکيم، رئوف، کريم و جواد است، سازگار نخواهد بود.
🔹قرآن کريم به کساني که در مشکلات و در مصیبتها خود را نبازند بشارت داده، سپس برای آنان درود و صلوات فرستاده است. علاوه بر اینکه درود و رحمت و صلوات خود را نثار افراد صابر و شکیبا کرده، آنان را در بنبستها هدایت میکند و راه مستقیم را به ایشان نشان میدهد تا گمراه نگردند.
🔹صبر در برابر مصائب، در قیامت، ثواب و پاداش فراواني دارد. قرآن کريم، اجر چنين صبري را بدون اندازه و بيحساب ميداند.
🔹راوی میگوید از بیماری و از سختیها که به من ميرسيد، به امام صادق«ع» شكايت كردم، حضرت به من فرمودند: اگر مؤمن بداند چه پاداشى براى مصيبتها دارد، آرزو ميكند در دنیا او را با قیچی تكه تكه كنند.
🔹انسان بايد هنگام برخورد با مصيبت، صبر و استقامت داشته باشد؛ به اين معنا که در صورت توان، مشکل را حل کند، وگرنه از کنار مشکل بگذرد و اگر نشد، بايد مشکل را بهدوش بگيرد و به حرکت خود در زندگي ادامه دهد و در آن مشکل متوقف نشود که خطر و ضرر دارد.
🔹امیرالمومنین«ع» به منظور تسليت گفتن به کسی که فرزندش از دنیا رفته بود، فرمودند: حق داری برای مرگ او اندوهگین باشی، امّا هر مصیبتی، در صورت صبوری، نزد خداوند پاداشى دارد. بعد فرمودند: توجه داشته باش که چنانچه شكيبا باشى، تقدير الهى بر تو جارى مىشود و اجر خود را خواهی گرفت؛ و اگر صابر نباشی و بىتابى كنى، باز هم تقدير الهى بر تو میگذرد، در حالی که مأجور نیستی و مرتکب گناه شدهای!
🔹وقتي انسان در برابر مصائب و مشکلات صابر باشد، به «آرامش درونى» یا «نفس مطمئنّه» دست مىيابد. به این معنا که زندگی او هرچند سرشار از مصیبت و گرفتاری است، امّا غم و غصه نسبت به گذشته و دغدغه و نگرانی برای آینده، نخواهد داشت.
🔹اهتمام به نماز، انس با قرآن، دعا و توسّل و مداومت بر ذکر، نظیر ذکر: «إِنَّا لله وَ إِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ» و ذکر: «الْحَمْدُ لله عَلَى كُلِ حَالٍ» نیز برای رسیدن به آرامش روحی، هنگام ابتلا به مصیبت مؤثر است.
🔹همچنین اگر افراد مصیبت دیده، مصائب خاندان وحی در کربلا، بهخصوص مصیبتهای جانگداز حضرت زینب«س» را به خود یادآوری کنند و صبر و استقامت ایشان را سرمشق زندگی قرار دهند، بهتر میتوانند به مقام صبر دست یابند.
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/m53206
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔺خلاصۀ درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت هشتم؛ امربهمعروف و نهیازمنکر
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹یکی از فضیلتهای فراموش شده «امربهمعروف و نهیازمنکر» است.
🔹پیامبر گرامی«ص» به سلمان فرمودند: زمانی میرسد که مسلمانها امربهمعروف و نهیازمنکر را زشت و ناپسند برمیشمرند.
🔹در روایت دیگری از ایشان نقل شده است که مردم در زمانی، نه تنها امربهمعروف و نهیازمنکر را ترک میکنند، بلکه بدتر از آن، امربهمنکر و نهیازمعروف ميکنند! و بدتر آنکه، جای معروف و منکر در بین مردم عوض میشود، یعنی منکر را معروف میدانند و معروف را منکر تلقّی میکنند.
🔹امام علی«ع» میفرمایند: همۀ خوبیها یک طرف، از جمله جهاد در راه خدا، امربهمعروف و نهیازمنکر هم یک طرف. همۀ خوبیها در مقابل خوبی امربه معروف و نهی از منکر، قطره از دریاست.
🔹قرآن کریم میفرماید: اسلام بهترینِ ادیان است. امت اسلامی بهترین امم است؛ اگر بهترین هستید به خاطر اینست که امربهمعروف و نهیازمنکر دارید، میفرماید: «كُنْتُمْ خَیرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَر».
در روایتی از پیغمبر اکرم«ص» نقل شده است: اگر ملّتی امربهمعروف و نهیازمنکر نداشته باشد، دو مصیبت بزرگ نصیبشان خواهد شد؛ یک مصیبت اینکه بدها بر سر خوبها مسلط میشوند و دیگر اینکه مؤمنین و آن افرادی که به راستی نیکوکارند و اولیاء خدا هستند، برای آن ملت دعا میکنند، اما دعایشان مستجاب نمیشود.
🔹امربهمعروف و نهیازمنکر، مراتبی دارد:
🔸مرتبۀ اول: اهميّت دادن به واجبات و اجتناب از گناهان است، به طورى كه ديگران از رفتار انسان سرمشق بگیرند و متنبّه شوند.
🔸مرتبۀ دوم: آنست که انسان از یک سو به نیکوکاران و افراد با تقوا محبّت بورزد و رفتار شایستۀ مردم را دوست بدارد، از سوی دیگر قلباً از گناهکار ناراحت باشد و او را دوست نداشته باشد، همانطور که گناه را دوست ندارد و از آن منزجر است.
🔸مرتبۀ سوّم: تذکّر زبانی است؛ البته با تلطّف، تواضع و مهربانی. در این مرتبه، بيان مسألۀ شرعی کافی است و امر و نهی زبانی یا دستور دادن واجب نیست. در خانواده، در جلسه، در مغازه، در بازار و در اداره و محلّ کار، همه باید بر یکدیگر نظارت ملی داشته باشند؛ البته بدون تندی و تنش، و بدون اینکه سخنان تند و اهانتآمیز زده شود.
🔸مرتبۀ چهارم: مبارزۀ منفی است که تأثیرش فوق العاده مهم است. آمر بهمعروف و ناهی ازمنکر وقتی ببیند که گناهکار مرتکب گناه علنی میشود و مراتب قبلی نهیازمنكر در وی اثر ندارد، در مواجهه و برخورد با او، ناراحتی از گناه در چهرهاش آشکار میگردد و با حالت غضب آلود با وی برخورد میکند.
🔹رفتار با گناهکار در این مرتبه باید بهگونهای باشد كه تشویق به ارتکاب معصیت نشود و بفهمد براى ارتكاب گناهش با او به نحوی متفاوت از دیگران برخورد میشود تا از این راه به زشتی عملش پی ببرد و خود را اصلاح کند.
🔹اگر افراد جامعه مبارزۀ منفی داشته باشند، خیلی تأثیر دارد. امّا خودداری از رفتوآمد با گناهکاری که متظاهر به گناه است و بیاعتنایی به او، برای عمل به فضیلت مهمّ امربهمعروف و نهیازمنکر اشکال ندارد، بلکه لازم است. با این مبارزۀ منفی گناه از جامعه زوده میشود.
🔸مرتبۀ پنجم: برخورد با گناهکار است، که مربوط به مردم عادی نیست و مربوط به حکومت است. یعنی وقتی موعظه تأثیر نکرد و وقتی لجبازی شد، آنگاه حکومت، طبق قانون و مقررات، با توسّل به زور و جبر، مانع ارتکاب گناه میشود.
🔹متأسفانه امربهمعروف و نهیازمنکر با مراتبی که دارد، فعلاً در جامعه فراموش شده و متروک است. نتیجۀ آن، گسترش فساد اداری، فساد اخلاقی و فساد اقتصادی است.
🔹دولت، ملت و خصوصاً جوانها بیایند تجربه کنند و یک سال تقیّد به ظواهر شرع داشته باشند و ببینند که درست میشود یا نه؟
🔹بیایید همه تجربه کنیم، قرآن کریم میفرماید: هرکه تقوا داشته باشد، از راه بیگمان خدا گرههایش را باز میکند و خدا از راه بیگمان روزی او را میرساند.
🔹ما راه را گم کردهایم. راه مستقیم که فقط اسلام حرفی و اسلام اعتقادی نیست، بلکه اسلام هم اعتقاد است، هم لفظ و گفتن است و هم عمل کردن است.
🔹همه باید علاوه بر تعظیم شعائر و اهمیّت به شعارهای اسلام، در عمل متقی شویم. همه باید به امربهمعروف و نهیازمنکر اهمیّت بدهیم و نظارت ملی داشته باشیم.
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/t71228
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔺خلاصۀ درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت نهم؛ انتقاد و انتقادپذیری
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹یکی از فضیلتهای فراموش شده در اجتماع، «انتقاد» است.
🔹معنای انتقاد آن است که عیب، گناه یا اشتباه دیگران با دلسوزی و به قصد اصلاح، بدون سرزنش، به خودشان گوشزد شود. البته در این میان اهمیّت «انتقادپذیری» کمتر از اهمیّت انتقاد نیست و این دو فضیلت فعلاً در خانوادهها، و در جامعه فراموش شده است.
🔹از تبعات ترک و فراموشی انتقاد و انتقادپذیری، فراگیر شدن گناهانی مانند سرزنش، غیبت، تهمت، افشای اسرار، شایعهپراکنی، عیبجویی، تحقیر و اهانت در جامعه است.
🔹توصیۀ پیغمبر اکرم«ص» به مؤمنین آن است که آینۀ یکدیگر باشند: «الْمُؤْمِنُ مِرْآةُ الْمُؤْمِن».
🔹چیزی که الان راجع به انتقاد مشهور شده و غلط است، آنست که در سایتها، روزنامهها و در فضای مجازی آبروی دیگران را میریزد و بعد میگوید: من انتقاد کردم؛ یا دستهای از جوانهای تند، غیبت میکنند، تهمت میزنند و شایعهپراکنی میکنند و بعد میگویند ما انتقاد میکنیم.
🔹اینکه در رسانههای مختلف رسمی و غیر رسمی آبروریزی میکنند، انتقاد نیست. بعضی از روزنامهها فحشنامه شدهاند. بعضی از سایتها افتضاحنامه شدهاند.
🔹خداوند متعال در حدیث قدسی میفرماید: هركه به یک شیعه اهانت كند، آشكارا به جنگ من برخاسته است.
🔹نکتۀ دقیق و قابل توجه اینکه، در انتقاد، عیبیابی داریم نه عیبجویی؛ یعنی مؤمنین، عیب و ایرادی که آشکار است را یافته، به همدیگر تذکر میدهند تا رفع شود، ولی جستجوی عیب، نه تنها وظیفۀ کسی نیست، بلکه گناه است.
🔹نکتۀ دیگر اینکه انتقاد به اشخاص، اگر با تندی، تحقیر و نظایر آن همراه گردد، سرزنش است و دیگر انتقاد نیست، حتی اگر در خلوت و تنها به خود شخص تذکر داده شود.
🔹همچنین اگر عیب افراد به خودشان گفته نشود و در غیاب آنها برای دیگران بازگو گردد. این عمل ناپسند، از یک سو آبروریزی و از سوی دیگر، غیبت است، گاهی نیز با اهانت همراه میشود.
🔹باید توجه شود که که اسلام عزیز آبروریزی، اهانت و غیبت ندارد.
🔹پیامبر«ص» غیبت را چنین معنا کردهاند: «ذِكرُكَ أَخاكَ بِما يَكرَههُ»؛ یعنی آنچه که در رویش نتوانی بگویی، پشت سرش بگویی. غیبت آن است که اگر بشنود، بدش بیاید.
🔹گاهی نیز عیبی نسبت داده میشود که اساساً حقیقت ندارد و تهمت است. امام صادق«ع» میفرمایند: کسی که به مرد یا زنی تهمت زند را در قیامت روی تلّی از چرک و خون نگاه میدارند.
🔹امام صادق«ع» میفرمایند: بهترینِ دوستان و برادران من کسی است که عیوب مرا بگوید، ولی از آن بهعنوان هدیه یاد میکنند. بر این اساس، انسان باید با شنیدن انتقاد دیگران و اطلاع از عیوبش، مثل وقتی که هدیهای دریافت میکند، خوشحال شود.
🔹امام على«ع» میفرمایند: دوست تو از آن جهت «صديق» ناميده شده است كه «صادقانه» دربارۀ خودت و معايبت، نصيحت مىگويد. پس هر كه چنين بود، رفیق او باش كه دوست، اوست.
🔹آن حضرت در روایت دیگری فرمودهاند: آنكه عيب تو را بپوشاند، و در غياب تو از تو عيبجويى كند، دشمن توست، از او بر حذر باش.
🔹اگر انتقاد و انتقادپذیری در بین ملتی رواج یابد، آنگاه آن ملت، ملتی عاقل و مترّقی خواهد شد.
🔹بیشتر مردم بهجای اینکه از انتقاد خوشحال شوند، از شنیدن تعریف و تمجید خود، خشنود میگردند.
🔹امیرالمؤمنین«ع» میفرمایند: آنكه عيب تو را برای خودت آشکار سازد، خیرخواه توست و کسی که از تو تعریف کند و مدح و ستایش تو را بگوید، مثل این است که سرت را بريده باشد، یعنی کمر به نابودیات بسته است.
🔹زن و شوهر باید با تلطف و مهربانی از همدیگر انتقاد کنند. مسلّم است که هر دو عیب و ایراد دارند و باید به هم تذکر بدهند تا رفع شود.
🔹متأسفانه در بسیاری از خانهها بهجای انتقاد نیکو، زن و شوهر همدیگر را سرزنش میکنند و نسبت به هم پرخاشگرند.
🔹پدر و مادر باید در آداب اجتماعی فرزندان خود نیز نظارت داشته و عیوب آنها را با انتقاد سالم رفع نمایند. اگر بچهها بیادب باشند، پدر و مادر باید به آنها ادب یاد بدهند، البته با تلطف و مهربانی.
🔹در این خصوص لازم است مواظب باشند تذکر آنها با تحقیر و سرزنش همراه نگردد و به شخصیّت فرزند ضربه نزند.
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/m48110
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔺درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت دهم؛ ازدواج اسلامی
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹یکی از فضیلتهای فراموش شده که ضرر متروک شدن آن را هم خیلی دیدهایم، «ازدواج اسلامی» است.
🔹قرآن کریم میفرماید: ای پدر و مادرها به پسرها زن بدهید و به دخترها شوهر بدهید: «وَ أَنْكِحُوا الْأَیامى مِنْكُمْ وَ الصَّالِحینَ مِنْ عِبادِكُمْ وَ إِمائِكُمْ». بلافاصله در پاسخ به کسانی که از ترس فقر، ازدواج را ترک میکنند، فرموده است: «إِنْ یكُونُوا فُقَراءَ یغْنِهِمُ الله مِنْ فَضْلِهِ»؛ یعنی اگر جوانان توانایی مالی ازدواج را ندارند، بدانند که خداوند تعالی آنان را از فضل خويش بىنياز خواهد كرد.
🔹پیامبر اکرم«ص» بر ازدواج جوانان به شیوۀ اسلامی، تأکید داشته و از آن مواظبت میکردند، لذا در آن زمان مشکل ازدواج در بین مردم نبوده است. اجداد و نیاکان ما نیز اهل تشریفات و تجمّلگرایی در ازدواج نبودند و از این جهت در زمان گذشته که این تشریفات جلو نیامده بود، مشکل ازدواج نداشتیم، فساد اخلاقی هم کم بود.
🔹از پیغمبر اکرم«ص» روایت شده که دو رکعت نماز انسان متأهل افضل از آن است که یک مجرّد تمام شب را مشغول نماز باشد و فردای آن روزه بگیرد.
🔹پیغمبر اکرم«ص» میفرمایند: «هرکه ازدواج کند، نصف دینش را بهدست آورده، پس باید نصف دیگر دین خود را بهوسیلۀ تقوا حفظ کند». یعنی نصف دین متوقف بر ازدواج است.
🔹در برخی از روایات، عزوبت به شدّت مذمّت شده و حتی چنین برداشت میشود که اگر کسی بتواند ازدواج کند و خودداری نماید، معلوم نیست که رستگار شود و دستیابی او به بهشت مشکل است. چنانکه در روایتی از رسول خدا میخوانیم: بیشتر افراد اهل جهنّم، عزب و مجردند.
🔹راهکار حلّ مشکل عزوبت و تجرّد در جامعه، رو آوردن به ازدواج اسلامی است و برای آن، پیش از هر چیز لازم است ازدواج اسلامی بهدرستی شناخته شود. شناخت ازدواج ساده و اسلامی نیز جز با پیروی از توصیههای قرآن و عترت و سرمشق گرفتن از سیرۀ عملی اهل بیت«سلاماللهعلیهم» میسّر نخواهد شد.
🔹دختری متشخّصتر از حضرت زهرا«س» و پسری متشخّصتر از امیرالمؤمنین علی«ع » نداریم. بدون اینکه پدر چیزی از بیتالمال به آنها بدهد یا آنها توقع داشته باشند که چیزی از پیغمبر اکرم«ص» بگیرند، زندگی را شروع کردند. در این ده سال زندگی، خوراک و پوشاکی به اندازۀ احتیاج داشتند.
🔹زندگی آنها بسیار شیرین بود و در آن زندگی، امام حسن، امام حسین، زینب کبری و ام کلثوم«ع» را تحویل جامعه دادند. چهار فرزندی که علت مبقیه برای اسلام عزیز هستند.
🔹ازدواج اسلامی چنین است. در ازدواج اسلامی، جهیزیه به اندازۀ احتیاج است؛ مهریّه، برای شخصیت خانم لازم است، اما بهاندازهای که رنگ تجملگرایی به آن نخورد. این جهیزیه و این مهریه ازدواج را مبارک میکند. در روایات میخوانیم که از بركت زن كمى مهريّۀ اوست و از بىخيرى و شومی زن، زیاد بودن مهریّه است.
🔹پیغمبر اکرم«ص» ملاک و معیار ازدواج را، نه جهیزیه و مهریه و تجمّلات، بلکه دین و اخلاق میدانند. چنانکه میفرمایند: اگر جوانی متدین و با اخلاق به خواستگاری آمد، به او دختر بدهید.
🔹اگر رفتید روی تشریفات، آن کسی که دین و اخلاق ندارد، نمیتواند با دخترتان زندگی کند. دخترتان را اگر به فساد نکشد، بالاخره یک مرگ تدریجی در خانه است.
🔹متأسفانه ما راه را گم کردهایم؛ زندگی مردم که در زمان فعلی تجملی شده، برای همه غل و زنجیر است. در اول سورۀ یس میفرماید: تجملات و تشریفات مثل غل و زنجیر به گردن بعضی از افراد افتاده و راه زندگی، راه خوبی و خوشی را از آنان سلب کرده است. به اندازهای، غم و غصه آورده که دیگر نمیتوانند حقیقت را ببینند و زندگی خوشی ندارند.
🔹مادرها، پدرها، ملت و مسئولین باید توجه داشته باشند و مسألۀ عزوبت را در جامعه حل کنند. تجرّد جوانان مفسده دارد و سعادت آنها را با مشکل مواجه میسازد. یکی از آن مفاسد دوستیابی و ارتباط بین افراد نامحرم است که خطراتی دارد.
🔹برای حلّ مسألۀ عزوبت، چارهای نیست، جز آنکه غل و زنجیرهای تجمّلات و تشریفات را باز کنیم. باید همه، از مردم و خانوادهها تا مسئولین، دست به دست هم بدهند و موانع ازدواج اسلامی را برطرف سازند تا این فضیلت فراموش شده، در جامعه زنده شود و رذائل فراگیر شده و شیطانی، فراموش گردد.
🔹از پیامبر اکرم«ص» روایت شده است که هرکس برای خدا ازدواج کند یا یرای خدا دیگری را همسر دهد، مستحقّ برخورداری از ولایت الهی است: «مَن نَكَحَ لله وَ أنكَحَ لله إستَحَقَّ وِلايَةَ الله».
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/w37965
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔺خلاصۀ درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت یازدهم؛ ادب- جلسۀ اول
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹یکی از فضائل فراموش شده که خیلی هم مهم است، فضیلت «ادب» است.
🔹️قطع نظر از ایمان و اسلام، یک انسان باید بیادب نباشد، چراکه بیادبی به شخصیّت و انسانیت ضربه میزند.
🔸️در این جلسه به شرح اقسام ادب،به اعتبار اعضاء و جوارح بدن میپردازیم.
🔹️واضح است که ارتکاب گناه بهواسطۀ اعضای بدن، نوعی بیادبی است. علاوه بر آن، استفادۀ از اعضای بدن در جهت اعمال لغو و بیهوده نیز خلاف ادب است.
🔸️ادب چشم، اقتضا میکند که انسان علاوه بر نگاه آلوده، از نگاه بیهوده نیز خودداری کند.
🔹️خداوند متعال در قرآن شریف میفرماید: به مردها و به زنان مؤمن بگو: چشمتان را به زیر بیندازید، نه اینکه چشم را ببندید، بلکه چشم را به زیر اندازید و کمتر ببینید و نگاهتان را کنترل کنید.
🔹️چشم دوختن به افراد و اشیاء و خیره شدن، خلاف این دستور و خلاف ادب است. این طرز نگاه کردن، مشکل آفرین است و انسان را به سمت گناه میکشاند.
🔸️مراعات ادب گوش نیز لازم است. انسان باید با گوش خود به اندازه بشنود و از شنیدن صوت گناهآلود یا صوت بیهوده بپرهیزد.
🔹️قرآن کریم میفرماید: از چشمت سؤال میکنند که با این چشم چه دیدی؟! راجع به گوش از تو میپرسند که با آن چه شنیدی؟!
🔹️چشم و گوش، و حتی قلب و فکر انسان باید برای اعمال یا افکاری بهکار گرفته شود که یا نتیجۀ دنیا یا نتیجۀ آخرت از آن بهدست آید؛ وگرنه نعمت خدا را به هدر داده است و نوعی بیادبی است.
🔸️مهمتر از چشم و گوش، زبان است و انسان باید از نظر زبان مؤدب باشد.
🔹️غیبت، تهمت، شایعهپراکنی و سایر گناهان زبانی، علاوه بر معصیت، بیادبی است.
🔹️ناسزا گفتن یا فحش دادن، به هرکه باشد، حتی به حیوانات، خلاف ادب است.
🔹️شوخیهای اهانتآمیز نوعی بیادبی است و باید ترک شود.
🔹️فرهنگ سخن گفتن باید در بین مردم اصلاح شود و گفتار عمومی، از نظر فصاحت و بلاغت، پسندیده باشد؛ یعنی همه یاد بگیرند هم خوب حرف بزنند و هم حرف خوب بزنند.
🔸️ادب اعضای بدن، در طرز نشستن و راه رفتن انسان نیز نمایان میشود.
🔹️در وصف حالات و خلقیّات پیامبر اکرم«ص» آمده است که ایشان هنگام نشستن هرگز پای خود را در مقابل دیگران دراز نمیكردند. هنگام برخاستن همنشین خود نیز به احترام وی برمىخاستند.
🔸️رعایت ادب در نحوۀ لباس پوشیدن و انتخاب نوع پوشش نیز لازم است.
🔸️نوع دیگری از انواع ادب که به اعضای بدن مربوط میشود، رعایت ادب در نوشتار است. متأسفانه در زمان حاضر، بعضی از رسانهها، سایتها و روزنامهها در نوشتار خیلی بیادب هستند.
🔹️علاوه بر اینکه باید محتوای نوشته مفید باشد، پرهیز از هرگونه اهانت، کنایه، طعنه، سرزنش و کلمات رکیک در نوشتار لازم است.
🔹️راهکار مؤثر برای تحصیل فضیلت ادب، تمرین رفتار مؤدبانه است.
🔹️همچنین اگر انسان در گفتار و رفتار خلاف ادب دیگران تفکّر کند و از آن عبرت بگیرد، میتواند مؤدب شود.
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/n55237
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔺خلاصۀ درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت یازدهم؛ ادب- جلسۀ دوم
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹امیرالمؤمنین«ع» برترین ادب را نگاهداری حدّ و مرز توسط انسان و تجاوز نکردن او از اندازه و قدر خویش میدانند: «أَفْضَلُ الْأَدَبِ أَنْ يَقِفَ الْإِنْسَانُ عِنْدَ حَدِّهِ وَ لَا يَتَعَدَّى قَدْرَهُ».
🔸یکی از اقسام ادب، «ادب در مقابل خداوند» است.
🔹همه جا محضر خداست، ما در محضر خدائیم، ادب حضور باید مراعات شود»
🔹قرآن شریف در این باره میفرماید: «أَ لَمْ يَعْلَمْ بِأَنَّ اللهَ يَرى»؛ آیا بندگان نمیدانند که خداوند آنها را میبیند؟
🔹بیادبی در مقابل خدا یعنی گناه، یعنی مخالفت در مقابل خدایی که روزی دهنده است.
🔹راجع به افکار آلوده و گناهآلود و افکار زشت و خلاف ادب نیز مراقبت لازم است، زیرا قرآن کریم تصریح فرموده که علاوه بر اعمال انسان، افکار و نیّات و دل او نیز در محضر خداوند متعال است.
🔹تجسّم بیادبی در برابر خداوند، خواری و ذلّت آن بیادب در قیامت است.
🔹اهل بهشت از احترام خاصی برخوردارند که این احترام، نتیجۀ ادب آنها در دنیا در برابر خداوند است.
🔸قسم دیگر ادب، رعایت ادب راجع به قرآن و عترت است.
🔹ادب ظاهری، لازم، ولی ناکافی است و به ادب باطنی هم باید پرداخته شود.
🔹 ادب باطنی به قرآن کریم توجه به مفاهیم آن کتاب نورانی و عمل به تعالیم آن است.
🔹ادب باطنی در پیشگاه معصومین«ع» نیز متابعت و پیروی از ایشان است.
🔹اگر کسی راه خود را در زندگی، از راه معصومین«ع» جدا کند و در مسیر دیگری قدم بگذارد، نسبت به آنان بیادبی کرده است.
🔸قسم دیگر از اقسام ادب، ادب در مقابل عالمان، دانشمندان، اساتید و نیز بزرگان هر قوم، رشته و هر فن و حرفهای است.
🔹در روایات اهلبیت«ع» حقوقی برای علما و معلّمین شمرده شده که لازم است ادا شود. اوّلین قدم در رعایت ادب در برابر آنان، مراعات حقوق مزبور است.
🔹احترام به علما و فقیهان و تکریم آنان، مورد تأکید روایات اهلبیت«ع» است و بیحرمتی و بیادبی به آنان مذمّت شده است.
🔹رعایت ادب در برابر علما و مراجع تقلید لازم است. به تجربه اثبات شده است که بیادبی و بیاحترامی به آنان، مانع عاقبت بهخیری است.
🔹حقّ یک مرجع تقلید و عالم دینی آن است که مردم از زحمات و خدمات علمی و تربیتی او، نظیر رسالۀ او استفاده کنند و دیندار باشند.
🔹استفادۀ صحیح از علم عالم، داشمند یا استاد و توجه به زحمات علمی و معنوی این افراد، بهمنزلۀ رعایت ادب در برابر آنهاست و بیاعتنایی به علمشان نیز نوعی بیادبی است.
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/y61024
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔺خلاصۀ درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت یازدهم؛ ادب- جلسۀ سوم
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹بحث جلسات اخلاق پیرامون فضیلتهای فراموش شده بود. ادب، نه تنها نزد شیعیان یا مسلمانان، بلکه نزد همۀ انسانها مقدس است.
🔹امیرالمؤمنین«ع» میفرمایند: شما به تحصيل ادب بيش از تحصيل سيم و زر نياز داريد.
🔸قسم بعدی ادب، ادب در مقابل پدر و مادر است. انسان باید در مقابل پدر و مادرش خیلی مؤدب و متواضع باشد. مواظب گفتار و کردارش و حتی مواظب نحوۀ نشستن و برخاستن خود باشد.
🔹فرزند، در هر سنّی و در هر موقعیّتی، باید مواظب باشد در گفتارش حرفی نباشد که مادر آزرده خاطر شود یا شخصیت پدر ضربه بخورد.
🔹پروردگار عالم در آیات قرآن کریم، سفارش برای پدر و مادر را در کنار عبادت خودش بیان کرده است.
🔹گناه بیادبی به پدر و مادر گناه بزرگی است و عقوبت شدیدی دارد، حتی اگر آنها تقصیر هم داشته باشند، فرزندشان حقّ بیادبی به آنها را ندارد.
🔹اگر دل مادر در اثر بیادبی فرزندش بشکند، آن فرزند نمیتواند خیر دنیا و آخرت را ببیند. اگر کسی دل پدرش را بشکند، معلوم نیست که عاقبت بهخیر شود و نمیتواند توفیق سعادت پیدا کند.
🔸قسم دیگر ادب، ادب در مقابل سایر افراد اجتماع، اعم از افراد بزرگتر، کوچکتر و افراد هم ردیف است.
مثلاً پدر و مادر یا معلّم باید در برابر فرزندان یا شاگردان خود مراعات ادب را بنمایند.
🔹بیادبی استاد به دانشآموز یا دانشجو یا طلبه، محبّت او را از دل شاگردان خارج میکند و تبعات منفی فراوانی دارد.
🔹والدین لازم است در خانه مؤدب باشند و مراعات احترام فرزندان، بهخصوص دختر یا پسری که بزرگ شدهاند را بنمایند.
🔹 بیادبی در مقابل بچهها و جسارت به آنها یا تمسخر فرزندان گناهش بزرگ است، ضمن آنکه سبب میشود فرزندان عقدهای بار بیایند.
🔹حتی نصیحت و موعظه به فرزندان باید با ادب و با حفظ احترام آنها باشد.
🔹باید توجه شود که اهانت به دیگران، مثل اعلام جنگ با خداوند است.
🔹امام صادق«ع» میفرمایند: نيكوترين ميراث پدران براى فرزندانشان، ادب است نه مال، برای اینکه مال مىرود و ادب باقى مىماند.
🔹زن و شوهر نیز باید با همدیگر رفتاری مؤدبانه داشته باشند.
🔹بیان جملات نیشدار، نوعی بیادبی است و عقوبت دارد.
🔹رعایت ادب در معاشرت با همۀ افراد اجتماع، لازم است.
🔹امام سجّاد«ع» در توصیه به شخصی فرمودند: هنگام معاشرت با مردم اگر طرف مقابل از تو بزرگتر است، بگو ایمان او بیشتر از من است و بیش از من عمل صالح و عبادت بهجا آورده، پس بهتر از من است. اگر کوچکتر از توست، بگو گناه او کمتر از من است، پس از من برتر است. اگر هم ردیف و هم سن هستید، بگو من به گناه خود یقین دارم، ولی از گناهکار بودن او مطمئن نیستم. یعنی در هر حال، رعایت ادب در معاشرت با دیگران و ادای احترام به همۀ مردم لازم است.
🔹در حدیثی از پیامبر«ص» نقل شده است که دورترین شما از نظر شباهت به من، کسی است که بخيل باشد و بدزبانی کند، حرف زشت بزند و فحش بدهد.
🔹مراعات ادب و احترام افراد، در برخورد با غیر مسلمانها لازم است.
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/z20369
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔺خلاصۀ درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت دوازدهم؛ خلوص، جلسۀ اول
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹یکی از فضایل فراموش شده که باید خیلی هم دربارۀ آن صحبت شود، «خلوص»، در مقابل «تظاهر» و «ریا» است.
🔹قرآن کریم میفرماید: «صِبْغَةَ اللهِ وَ مَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللهِ صِبْغَةً»؛ رنگ خدا، چه رنگ خوبی است.
🔹متأسفانه فضیلت خلوص در جامعه فراموش شده و جایش در بین مردم خالی است.
🔹انسان باید اعمال خویش را فقط برای خدا انجام دهد تا خلوص در آن راه یابد.
🔹 اگر رنگ خدا به گفتار و کردار انسان بخورد، ولو کار کوچک باشد، ولو به حسَب ظاهر کم قیمت باشد؛ اما به اندازهای قیمت پیدا میکند که قیمتش از دنیا و آنچه در دنیاست، بالاتر میشود.
🔹گفتار و کردار بدون اخلاص، ولو خیلی با اهمیت و به حسَب ظاهر خیلی باارزش باشد، به پر کاهی نمیارزد.
🔹علامه طباطبائی«ره» میفرمودند: در قرآن بیش از سیصد آیه، به اقرار سنی و شیعه، راجع به امام علی«ع» آمده است و بهترینِ آن آیات، آیۀ ولایت است.
🔸انگشتر امیرالمؤمنین«ع» ارزش مالی نداشت، اما چون خلوص امیرالمؤمنین«ع» به آن انگشتر خورد، ارزشش بیشتر از تمام دنیا و متعلّقات آن شد، یک افتخار و پایه برای تشیّع شد که مسلمانها به آن میبالند.
🔹طبق روایتی، در قیامت بندهای را به صف محشر میآورند و میگوید: من به جبهه رفتم، در راه خدا جنگیدم تا شهید شدم. خطاب میشود دروغ است، در راه خدا نجنگیدی، بلکه به جبهه رفتی تا تو را تحسین کنند و تو را شجاع بخوانند. سپس دستور داده میشود که او را به رو به آتش جهنم بیندازند.
🔸شخص دیگری را میآورند و میگوید: عالم و قاری قرآن بودم. به او نیز گفته میشود، تعلیم و تعلّم تو و قرائت قرآن تو رنگ خدایی نداشته است. بالأخره خطاب میشود او را نیز به رو به آتش جهنّم بیندازید.
🔹در روایت دیگری آمده است کسی که در دنیا انفاق کرده است را میآورند. خطاب میشود: انفاق تو برای خدا نبود، بلکه دوست داشتی مردم بگویند تو سخاوتمند هستی! سپس او را نیز به جهنّم میفرستند.
🔹در قیامت پردهها کنار میرود و باطن اعمال و نیّت افراد آشکار میشود. در آن روز به بندگان گفته میشود: حجاب و پرده از مقابل شما برداشته شد و چشمهای شما امروز تیزبین است.
🔸پس در قیامت، تظاهر و ریا از خلوص تشخیص داده میشود. عملی که رنگ خدایی داشته باشد، نورانی است و عمل بدون رنگ خدا، ظلمانی است.
🔹بهدست آوردن خلوص بسیار مشکل است، مبارزه و کار و تمرین میخواهد.
🔹 ممکن است انسان در روز قیامت دریابد که اعمال او همراه با تظاهر و تعریف از خود بوده، یا برای رسیدن به ریاست و ثروت دنیا و در جهت ریاستطلبی بوده است.
🔹تمرین خلوص آن است که انسان در هر کاری خداوند را در نظر بگیرد و عملی که مطابق رضایت خداست را برای او بهجا آورد. در این صورت به ازای عمل خود بیشترین ثواب را میبرد.
🔹جامعۀ ما باید اقرار کند که شبانه روز تظاهر دارد.
🔸آقا و خانم! اگر عرفان میخواهید، خلوص داشته باشید و اگر میخواهید راه صد ساله را بپیمایید، خلوص داشته باشید و اگر میخواهید عمر و مال شما پربرکت باشد، خلوص داشته باشید و اگر میخواهید اولادتان پربرکت باشند، خلوص داشته باشید و غیر از این راهی نیست.
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/b20568
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔺خلاصۀ درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت دوازدهم؛ خلوص، جلسۀ دوم
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹 انسان باید با صفا و با صمیمیت و با صداقت باشد و هر عملی که بهجا میآورد، رنگ خدا داشته باشد، یعنی با خلوص نیّت همراه گردد و تملّق و تظاهر و ریا، در کار نباشد.
🔹پیامبر اکرم«ص» فرمودند: ضربتى كه على«ع» درجنگ خندق به عمرو بنعبدود زد، افضل از عبادت جن و انس است.
🔹 این ارزش عمل، در اثر خلوص امام علی«سلاماللهعلیه» پدید آمده است.
🔹قرآن کریم میفرماید: «لا تُبْطِلُوا صَدَقاتِكُمْ بِالْمَنِّ وَ الْأَذى كَالَّذي يُنْفِقُ مالَهُ رِئاءَ النَّاسِ وَ لا يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِر»
🔹تملّق، چاپلوسی، تظاهر و ریا، گناهان بزرگی است و علاوه بر حبط عمل، ایمان انسان را از بین میبرد.
🔹قرآن میفرماید: یا رسول الله! بگو تنها موعظۀ من اینست که خلوص داشته باشید: «قُلْ إِنَّما أَعِظُكُمْ بِواحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنى وَ فُرادى ثُمَّ تَتَفَكَّرُوا»
🔸به عبارت دیگر قرآن میگوید: موعظهای بالاتر و بهتر از خلوص ندارم.
🔹از جمله عواملی که به علم، مال و فعالیّت انسان بها میدهد و آن را پربرکت میکند، خلوص است.
🔹آنچه سبب میشود کار بیبرکت و بیفایده شود و عاقبت نیکو نداشته باشد، تظاهر و ریا و به رُخ کشیدن برای دیگران است.
🔹تظاهر انصافاً ناپسند است و اثر عکس هم دارد، انسان را زمین میزند. هرچه تعریف از خود بیشتر شود، زمین خوردن انسان بیشتر و محتملتر میشود.
🔹عمل همراه با تظاهر و خودنمایی نیز بیبرکت است و بدون نتیجه و بدون ارزش خواهد ماند. خداوند هم چنین عملی را از انسان نمیپذید.
🔹از امام صادق«ع»روایت شده است که خداوند متعال میفرماید: «من شریک خوبی هستم، هرکس در انجام کاری دیگری را با من شریک کند، پس آن کار را به شریک واگذارمیکنم و هیچ عملی را جز با اخلاص نمی پذیرم».
🔹کسانی که پشت سر مردم حرف میزنند و غیبت میکنند، منافق و ریاکارند. امیرالمؤمنین«ع» میفرمایند: غیبت، نشانۀ منافق است.
🔹جلب نظر مشتری، با دروغ و فریب تظاهر محسوب میگردد. بدتر، آن است که در وقت خرید یک کالا برای آن عیبتراشی کند تا از قیمت آن بکاهد و در وقت فروش، عیوب آن را بپوشاند و با تعریف و تملّق، مشتری را برای خرید فریب دهد.
🔹رسول خدا«ص» میفرمایند: «هرکه قصد معامله و خرید و فروش دارد، باید از ابتلا به پنج خصلت خود را حفظ کند، وگرنه باید از خرید و فروش صرفنظر نماید؛ آن پنج خصلت عبارتند از: ربا، سوگند، پوشاندن و کتمان عیب کالا، تعریف و ستایش از کالا در هنگام فروش و بدگویی از کالا در وقت خرید».
🔹تأخیر در رسیدگی به پروندهها، حوالۀ انجام کار به فردا و روزهای دیگر، کارشکنی در نتیجهگیری، منّت گذاشتن در پی انجام وظیفۀ عادی و نظایر آن، تظاهر است و باید ادارهها نباشد.
🔸همه جا محضر خداست، ما در محضر خدائیم، ادب حضور باید مراعات شود.
🔹ادب حضور اینست که ما اگر حرفی میزنیم برای خدا باشد و اگر کاری میکنیم برای خدا باشد و اگر خدمتی میکنیم برای خدا باشد و بالاخره اگر فکری داریم، برای خدا باشد. فکر و گفتار و کردار ما برای خدا باشد.
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/d77782
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔻درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت دوازدهم؛ خلوص، جلسۀ سوم
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹هرکسی به اندازۀ خلوصش، به خداوند تعالی تقرّب پیدا میکند و انسان مخلص که به خدای خویش نزدیک شده، از شرّ شیطان در امان است؛ زیرا شیطان حق ندارد به طرفش بیاید.
🔹در روایتی از پیغمبر اکرم«ص» میخوانیم: «إِنَّمَا الْأَعْمَالُ بِالنِّیاتِ وَ إِنَّمَا لِكُلِّ امْرِئٍ مَا نَوَى»؛ یعنی اعمال انسان متوقف بر خلوص و قصد قربت اوست. هرکس برای خدا کار کند، معلوم است که پاداشش خداست و هرکه برای غیر خدا کار کند، پاداشش همان غیر خداست.
🔹گناه ریا، در سرحد شرک است. علاوه بر اینکه عمل را باطل میکند، گناه آن در سرحد شرک است.
🔹خلوص به اقسامی منقسم میشود. برخی از آن اقسام عبارتند از:
🔸قسم اوّل؛ خلوص در عبادت: بر اساس قسم اوّل خلوص، عبادتی که انسان انجام میدهد، مانند نماز، روزه، خمس، زکات، حج، جهاد و امثال اینها، باید خالصانه و فقط برای خدا باشد.
🔸 قسم دوّم؛ خلوص خانوادگی: خلوص در خانه به این معناست که خانم برای خدا شوهرداری، بچهداری و خانهداری کند؛ مرد هم در ادارۀ خانه کوشا باشد و بالاخره رفاه همسر و فرزندان را تأمین کند. به این خانواده، خانوادۀ خالص میگویند که در پی خلوص نشاط و شادابی هم خواهند داشت.
🔹اما اگر خلوص در روابط خانوادگی حاکم نباشد، زحمات زن و شوهر، ذرهای ارزش ندارد، کارهای آنها برکت ندارد و در آن خانه اختلاف زیاد میشود.
🔹اگر کسی اهل عفو و گذشت و صفح و غفران نباشد، زندگی را برای خودش میخواهد، نه برای همسر و فرزندان، و این از انسانیت به دور است. انسانیت اینست که زندگی را برای دیگری بخواهد.
🔸قسم سوّم؛ خلوص اجتماعی: معنای خلوص اجتماعی آن است که انسان برای خدا، به خلق خدا خدمت کند.
🔹یک جملۀ مهم و آموزنده در روایات آمده است که معنا و مفهوم آن در یش از صد روایت تکرار شده است. در یکی از آن روایات از زبان امیرالمؤمنین«ع» میخوانیم: خودت را ميزان بين خود و ديگران قرار بده؛ بنابراين آنچه براى خود دوست دارى، براى ديگران هم دوست بدار، و هرچه براى خود نمىخواهى براى ديگران هم نخواه.
🔹خلوص اجتماعی یعنی اینکه همه در جامعه یار و یاور یکدیگر باشند. همه باید در اجتماع امین یکدیگر باشند.
🔹وقتی خلوص و خیرخواهی در معاشرت و در معاملات نباشد، جامعه دچار ناامنی خواهد شد و هیچ کس به دیگری اطمینان ندارد، مردم همدیگر را امین نمیدانند، اکثر جنسها نامرغوب است، غِشّ در معامله فراوان است، گرانفروشی زیاد است و بالاخره در ادارهها کارشکنی میشود. وقتی فساد اداری و فساد اجتماعی و فساد اقتصادی در جامعه باشد، چطور میتوانیم بگوییم افراد آن جامعه خلوص دارند؟!
🔸قسم چهارم؛ خلوص سیاسی: همه باید سیاستمدار باشند، فهم سیاسی داشته باشند و مواظب باشند که فریب نخورند.
🔹سیاست فعلاً به آنجا رسیده که بعضی روزنامهها، فحشنامه است؛ برخی رسانهها و سایتها، تهمتنامه است؛ جوانها به بزرگترها جسارت میکنند و بالاخره به دیگران توهین میکنند. این سیاست بازی است و خلوص در این سیاست نیست.
🔹تحمیل عقیده به دیگران، آن هم به زور و با فحش و تهمت و آبروریزی، سیاست نیست. اینکه به نام سیاست آبروی دیگران را میبرند، چه سیاستی است؟! این سیاستی است که در آن خلوص نیست.
🔸قسم پنجم؛ خلوص در کار و فعالیّت: معنای این قسم از خلوص آن است که محصول کار و فعالیّت انسان باید محکم و مستحکم و بدون سرهمبندی باشد.
🔹اگر کالای خریداری شده، زود خراب شود، اگر در امور ساختمانی سرهمبندی شود و در اثر کار معیوب در لولهکشی، برق ساختمان و نظایر آن خسارت حاصل شود، معلوم میشود افراد سازنده در کار خود خلوص ندارند.
🔹بعضی اوقات یک سرهمبندی موجب میشود که یک ساختمان به طور کلی تخریب شود و خسارتهای جانی و مالی غیر قابل جبران بر جای بگذارد.
🔹سرهمبندی یعنی دزدی، سرهمبندی یعنی کلاه گذاشتن سر مردم، سرهمبندی یعنی پول گرفتن و کار نکردن، سرهمبندی یعنی مردم را فریب دادن؛ و این سرهمبندی در بعضی از ادارهها، بازارها و در بین بعضی از صاحبان حرف و مشاغل، بهخصوص امور ساختمانی هست.
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/z12533
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔻درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت دوازدهم؛ خلوص، جلسۀ چهارم
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹از نظر علمای علم اخلاق، فضیلت خلوص، زیربنایی است؛ اگر در اعمال باشد، ذره، دریا میشود و کاه، کوه میشود و اگر نباشد؛ دریا، ذره میشود و کوه، کاه میشود، گردوی پوچ میشود. اگر دل برای خدا خالص نباشد، شرک است. اگر ما رنگ خلوص نداشته باشیم، شیطان ما را میشناسد و ما را میبرد.
🔹تحصیل فضیلت خلوص تا رسیدن به جایگاهی که خلوص به اعمال بخورد و گفتار و کردار انسان صددرصد خدایی شود، مشکل است. از آن مشکلتر، آن است که خلوص به دل بخورد و ما موحّد شویم، خلوص به خود ما بخورد و ما اهل عالم ملکوت شویم. به قول قرآن رنگ خدا پیدا کنیم.
🔹آیتالله العظمی بروجردی«رحمتاللهعلیه»، مرد مخلصی بود؛ اما همین مرد بزرگ، دم مرگ یک روایت میخواندند و گریه میکردند: «أَخْلِصِ الْعَمَلَ فَإِنَّ النَّاقِدَ بَصِيرٌ»؛ عمل را خالص کن، زیرا آنکه مراقب توست، خیلی بیناست، به قول عوام، مو را از ماست میکشد.
🔸جملۀ ایشان یک پند و پیام برای ماست. باید مواظب باشیم که اولاً به اعمال، گفتار و کردارمان به غیر از خدا، رنگی نخورد تا کم کم به آنجا برسد که در دل ما چیزی یا کسی جز خدا نباشد. دل ما درب داشته باشد، دربان داشته باشد و روی همه بسته باشد و فقط برای خدا باز باشد.
🔹حیف نیست که شیطان در این دل دخالت کند؟ حیف نیست که صفات رذیله در دل رسوخ کرده باشد؟ حیف نیست که غیر از خداوند در دل باشد؟ معلوم است کسی که مواظبت نکند و غیر از خدا در دلش راه یابد، نه تنها دل او عرش خدا نیست، بلکه هیزم جهنّم در دلش آتش میگیرد.
🔹سورۀ ماعون، آیات پرمحتوا و درسآموزی دارد. در آخر سوره، به نکتۀ دقیقی راجع به ریا و محرومیّت از فضیلت خلوص اشاره شده است.
🔸میفرماید: «الَّذینَ هُمْ یراؤُنَ»؛ وای به کسی که با خدا و با مردم رابطه دارد، اما رنگ خدا ندارد و ریاکار است؛ نماز جماعت میخواند، اما ریا دارد، اگر نماز شب بخواند هم خالصانه نیست، ریا دارد.
🔹روش همۀ اهلبیت«ع» چنین بوده است که در دل شب و مخفیانه به نیازمندان کمک میکردهاند. حتی از کمک به مخالفان و غیر شیعیان نیز دریغ نداشتهاند، بدون اینکه خود آن افراد بفهمند از چه کسی کمک گرفتهاند.
🔸در حالات امام سجاد«ع» از زبان فرزندشان امام باقر«ع» میخوانیم که ایشان شبها و در تاريكی از خانه خارج میشدند. انبانی از دينار و درهم یا کیسههایی حاوی خوراكى يا هيزم بر دوش خود حمل مىكردند. وقتی به در خانهاى مىرسيدند، آن را مىكوبيدند و به هركه از آن بيرون مىآمد چيزى مىدادند. آن حضرت هنگام کمک به فقرا روى خود را مىپوشاندند تا شناخته نشوند. بعد از رحلت ایشان، آن نیازمندان از کمکهای امام«ع» محروم ماندند و تازه فهمیدند که ایشان امام سجاد«ع» بودهاند.
🔹کسی که میخواهد با جوانمردی و با اخلاص به فقرا کمک کند، باید به روش ائمۀ طاهرین«ع» کمک او مخفیانه باشد و هیچ کس حتی همسرش از آن با خبر نگردد.
🔹قرآن کریم در سورۀ مبارکه انسان، جلوهای از ایثار خالصانۀ اهلبیت«ع» را به نمایش گذاشته است. آن سوره حاوی برخی فضائل اهلبیت«ع» است و تعریفهای والایی از ایشان در آن سوره آمده است. ایثار آن خانواده، چون رنگ خلوص داشته، یک سوره با آن محتوا برای آن نازل شده است. نزول این سوره و اشاره به این حکایت آموزنده در آن، به خاطر آن است که ما پند بگیریم و هر کاری میکنیم برای خدا باشد و در کارهایمان هیچ چیز و هیچ کس جز خدا نباشد.
🔸از شما تقاضا دارم که خودتان را فریب ندهید و خیال نکنید که خلوص دارید. حضرت امام خمینی«قدّسسرّه» بعضی اوقات به ما سفارش میکردند و میفرمودند: «چهل سال خون جگر میخواهد تا انسان بتواند درخت رذالت ریا و تظاهر را از دل بکَند». این خیلی مشکل است، اما بدانید که خیلی لازم است و باید روی آن کار کنیم.
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/f04406
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔻درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت دوازدهم؛ خلوص، جلسۀ پنجم
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹بحث این جلسۀ اخلاق، که یک بحث عرفانی است راجع به نیّت و انگیزۀ انسان در رفتار و گفتار و ارتباط آن با خلوص است. به عبارت دیگر، در این مبحث، خلوص به اعتبار نیّت و انگیزه یا هدف بررسی میگردد.
🔹خلوص، از دو جهت قابل نگرش است؛ جهت اوّل مربوط به «نیّت» است که حتماً باید برای خداوند متعال باشد. جهت دوّم، «هدف» یا «انگیزۀ» انجام عمل است که در کنار نیّت بوده، میتواند صددرصد الهی نباشد.
🔹الزاماً نیّت و انگیزه یکسان نیستند و ممکن است نیّت انسان چیزى و انگیزۀ او چیز دیگری باشد. پرواضح است كه بهترین صورت براى خلوص انسان، صورتى است كه نیّت و انگیزه، هردو الهى باشد و غیر خداوند در آن راه نیابد.
🔹اهدافی که راجع به گفتار و کردار و عبادات داریم، به هفت قسم یا هفت مرتبه منقسم میشوند.
🔸مرتبۀ اوّل، انجام عمل با نیّت الهی و با هدف رسیدن به سعادت دنیوی است. مثلاً عموم مردم عبادت میکنند و عبادتشان برای اینست که به دنیا برسند.
نزد اهل دل، پستترینِ عبادات، عبادتی است که در آن، هدف یا انگیزۀ عمل، دنیا باشد.
🔸مرتبۀ دوّم که برای اکثر مردم وجود دارد، انجام عمل برای رستگاری در آخرت است. اعمال صالح بهجا میآورند که به بهشت و نعمتهای آن برسند یا برای دوری از جهنّم و ترس از عذاب، گناه نمیکنند. این مرتبه نیز با نیّت الهی است و خوب است، اما از منظر اهل دل خیلی نازل است.
🔸مرتبۀ سوم، برای تجسّم عمل است. هر عملی انسان انجام دهد، تجسّم آن را در دنیا و آخرت خواهد دید. هویّت و شخصیّتی که انسان در دنیا یا در آخرت دارد، متناسب با صفات و اعمال اوست. انگیزۀ برخی از افراد از عبادت و انجام اعمال نیکو، برخورداری از تجسّم نیکو و هویّت انسانی در هر دو جهان است. چنانکه با هدف دوری از تجسّم بد و هویّت حیوانی، از ارتکاب گناه و انجام اعمال ناپسند خودداری میکنند.
🔸مرتبۀ چهارم، حیا از خداوند است. در این مرتبه، انسان گناه نمیکند یا به واجبات اهمیت میدهد، برای اینکه از خدا حیا کرده، ادب حضور را مراعات مینماید. انسان باحیا و مؤدب در این مرتبه از خلوص، کاری به دنیا و آخرت و بهشت و جهنم ندارد، به راستی عابد و زاهد است و به راستی عمل صالح انجام میدهد، برای اینکه آدم با حیایی است.
🔸مرتبۀ پنجم، مقام شکر و وفا است. بعضی اوقات انسان چون باوفاست، نماز شب میخواند. برای اینکه شکر نعمتهای خدا را بهجا آورد، نماز اول وقت میخواند و به دیگران کمک میکند، چون میداند که اموالش را خدا به او داده است.
🔹به پیغمبر اکرم«ص» گفتند: یا رسول الله! چرا اینقدر عبادت میکنی؟! جواب دادند: خدا این همه نعمت به من داده است، آیا من نباید شکر نعمت کنم؟!
🔸مرتبۀ ششم، مرتبۀ محبت و عشق است. کسی که محبت خدا در دلش نشسته است و عشق به معبود سر تا پایش را فراگرفته، معلوم است که بالاترین لذتش اینست که نماز بخواند.
🔹این مقامات را باید خدا بدهد و خود انسان نمیتواند به تنهایی کسب بکند. بله، مقدماتش را خود میتواند تهیه کند، اما اینکه به راستی بخواهد عشق خدا در دلش برافروخته شود و قلبش از محبت خدا آتش گرفته باشد، این را باید خدا بدهد.
🔸مرتبۀ هفتم، مقام عنداللّهی است. یعنی انسان مخلص، با نیّت الهی و با انگیزۀ رسیدن به مقام عنداللّهی به انجام عمل نیکو و شایسته میپردازد.
🔹این مرتبه، والاترينِ مراتب و درجات اخلاص است که معمولاً نصيب افراد عادی نمیشود و مختص به اهلبیت«ع» است. البته بزرگانی که تالی تلو معصوم هستند نیز گاهی به این مرتبه راه مییابند.
🔹محرّک، انگیزه و هدف اصلی هر عمل و عبادتی، در اين مرتبه از اخلاص، تنها و تنها خود خداوند سبحان است و هيچ چيز و هيچکس جز او در انگیزۀ انسان راه نخواهد یافت.
🔹قرآن کریم مصداق مقام عنداللهی را امام حسین«ع» میداند. امام حسین«ع» در روز عاشورا هرچه داشت، در راه خداوند نثار کرد و هدف ایشان فقط و فقط خدا بود.
🔸ما باید بدانیم که اصلاً خلق شدهایم برای رسیدن به همین مقامها تا اینکه به خدا برسیم. انسان خلیفة الله است. ما به دنیا آمدهایم تا راه را بپیماییم و به مقام عنداللّهی برسیم.
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/n92710
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔻درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت سیزدهم؛ اتحاد و برادری
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹یکی از فضائل فراموش شده در جامعه، «اتحاد و برادری» است.
🔹در آیات قرآن کریم و در روایات، بر ضرورت حفظ وحدت، تأکید فراوانی شده است.
🔹برای نماز جماعت که شعار اتحاد است، خیلی ثواب قائل شدهاند.
🔹اگر دو مسلمان یک اختلاف جزئی پیدا کردند، بر همه واجب و لازم است که این نزاع جزئی را رفع کنند.
🔸اصلاح دادن بین مردم در روایات، از یک سال نماز و روزه برتر دانسته شده است.
🔸در زمان امام صادق«ع» بین دو نفر از شیعیان مشاجرهای رخ داد. یکی از اصحاب امام«ع» در حال عبور، مشاجره را دید. آنها را به منزل خود برد و نزاعشان را که ناشی از یک اختلاف حساب مالی بود، با پرداخت مبلغ اختلافی، حل کرد. بعد از او سوال کردند چرا از مال خودت پول دادی؟ گفت: از مال من نبود، امام صادق«ع» به من امر کردهاند که هرگاه نزاع و اختلافی بین شیعیان رخ داد، از مال من، بین آنها صلح و آشتی برقرار کن و آن مبلغ از طرف ایشان بود.
🔹قانون مواسات که قرآن کریم و پیغمبر اکرم«ص» و نیز ائمۀ طاهرین«ع» روی آن بسیار تأکید و سفارش کردهاند، برای ایجاد و حفظ وحدت است.
🔹همه باید به فکر یکدیگر باشند و همه باید گرهگشا از یکدیگر باشند و همه باید در صدد این باشند که دل یکدیگر را به دست آورند.
🔹راجع به قرضالحسنه نیز در تعالیم دینی، تأکید و ترغیب فراوانی شده است.
🔸صدقه، ده برابر و قرض به دیگران، هیجده برابر پاداش دارد.
🔹غیبت، چون اختلاف آور است و چون به آن اتحاد ضربه میزند، آن را بدتر از زنا دانستهاند.
🔸قرآن گناه شایعهپراکنی را خیلی بزرگ شمرده است.
🔸گناه تهمت بسیار بزرگ است، کیفر سنگینی هم دارد.
🔸از گناهان دیگر که باعث اختلاف میشود، اهانت است. خداوند متعال در حدیث قدسی میفرماید: اهانت کننده، به جنگ با من برخاسته است.
🔹گناه رباخوردن نیز، مثل جنگ با خداست. قرآن میفرماید: به رباخور بگو اول اعلام جنگ با خدا بدهد و بعد ربا بخورد.
🔹در قرآن و در روایات اهلبیت«ع»، میبینید که هرچه موجب اتحاد و برادری شود، به آن اهمیت دادهاند و هرچه موجب نفاق و اختلاف و دوئیت شود، قرآن و روایات، گناه بزرگی بر آن حمل کردهاند؛ لذا اصلاً میتوانیم بگوییم که گناهی بالاتر از اختلاف نداریم. میتوانیم بگوییم ثوابی بالاتر از اتحاد و برادری نداریم.
🔹از دیگر شواهد فراموشی اتحاد در جامعه، فساد اداری است. برخی کارمندان ادارهها، بهدرستی به کار مردم رسیدگی نمیکنند و سبب آزار و اذیّت میشوند که از مصادیق وجود اختلاف و فقدان وحدت است.
🔸فساد اقتصادی، تورّم و گرانی و مشکلاتی از این قبیل نیز، نشانۀ فراموشی فضیلت اتحاد و برادری در جامعه است.
🔸فساد اخلاقی نیز حاکی از آن است که وحدت و یکپارچگی در جامعه و در خانهها نیست.
🔹باید همه با هم متحد و برادر باشند، ولی متأسفانه الان فضیلت ارزشمند اتحاد و برادری، در جامعه فراموش شده و اختلاف جای آن را گرفته است.
🔹افراد و گروههای سیاسی، هرکدام برای خودشان سر از خود، اعمال اختلاف آمیز دارند و به همدیگر توهین میکند.
🔸برخی روزنامهها و پایگاههای خبری و سایتها، تبدیل به فحشنامه و تهمتنامه شده و تفرقه افکنی میکنند.
🔹آثار سوء اختلاف و مصائب ناشی از فقدان اتحاد و برادری در جامعه، شدیدتر و خطرناکتر از هشت سال جنگ تحمیلی است.
🔹قرآن مىفرمايد: اگر دچار اختلاف شدید، اگر به جان هم افتاديد، بدتر از آن است كه از بالا و پايين برای شما آتش و انفجار ببارد.
🔸همۀ ما باید با هم متّحد و برادر باشیم و همه باید به فکر وحدت و اتحاد کلمه باشیم و به فکر این باشیم که شهدا در قیامت، با این اختلافها و با این فراموشی اتحاد و برادری، شکایت میکنند.
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/k46592
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔺درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت چهاردهم: فعالیّت، جلسۀ اول
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹رسیدن به هر خیر و نیکی و فضیلتی، کوشش و فعالیّت میطلبد. امکان ندارد انسان در زندگي خود، اهداف بلند مادي يا معنوي داشته باشد، ولي بدون تلاش و کوشش مداوم به آن اهداف دست يابد.
🔹از نظر قرآن شريف، انسان باید برای آنچه میخواهد بهدست بیاورد، سعی و تلاش کند: «وَ أَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسانِ إِلاَّ ما سَعى».
🔹هر ملتی تمدّن دارد، آن تمدّن را از ناحیۀ فعالیّت هدفمند کسب کرده است، چنانکه جامعۀ تنبل و بدون حرکت، نمیتواند از نظر تمدن، جایگاهی در دنیا داشته باشد.
🔹امام باقر«ع» فرمودهاند: من از کسی كه در كار دنياى خود تنبل باشد، بیزارم؛ بعد در بیان علت آن فرمودهاند: آنكه در كار دنيایش تنبل است، در كار آخرت خود تنبلتر خواهد بود.
🔹در جنگ جهانی دوم، کشورهایی مثل آلمان یا ژاپن، آسیب فراوانی دیدند و تخریب شدند، اما در اثر تلاش و کوشش و کار، از جوان و پیر و زن و مرد آنها، بالاخره توانستند جبران خسارت کنند و به موقعیّت ممتازی در دنیا دست یابند.
🔹در مقطعی از تاریخ، مسلمین در اثر تلاش و کوشش، و با تکیه بر عقلانیّت، موفقیّتهای چشمگیری از نظر اختراع، اکتشاف و ابتکار در علوم و فنون مختلف کسب کردند؛ ولی بعد تلاش و کوشش آنها مبدّل به سستی و تنبلی شد و به وضعیّت فعلی گرفتار شدند.
🔹وقتی که تلاش و کوشش و جدیت، در بین مسلمانها فراموش شد، رسید به جایی که ما الان از لحاظ علمی و از نظر تمدّن، در جایگاه مناسبی قرار نداریم.
🔹انسان اینست که اگر بخواهد، میتواند به هرکجا که دوست داشته باشد، برسد، چه در مادیات و چه در معنویّات. امّا الان کار و تلاش و کوشش، برای مردم یک فضیلت فراموش شده است.
🔹کسانی که موفق به اختراع شدهاند، خیال نکنید کار آنها ساده بوده است! دانشمندانی که اختراع یا اکتشاف یا نوآوری دیگری، از خود به یادگار گذاشتهاند، با تلاش و با جدیّت و با پشتکار مثال زدنی، به اهداف خود رسیدهاند.
🔹بزرگان جملهای دارند و چقدر جملۀ خوبی است؛ میگویند: نمیدانم، نمیتوانم و نمیشود در قاموس انسانها راه ندارد.
🔹اگر کسی بخواهد، میداند و اگر بخواهد، میتواند و اگر بخواهد، میشود. اگر نشد، نخواسته است. اگر ندانست، نخواسته است و اگر نتوانست، نخواسته است، وگرنه نمیدانم و نمیشود و نمیتوانم در قاموس انسانها راه ندارد. انسان میتواند به هرکجا که بخواهد، برسد.
🔹اگر اکنون جامعۀ ما از جهاتی به سایر کشورها احتیاج دارد، اگر برای ساخت بعضی ماشینآلات و تجهیزات و وسایل، وابسته و محتاج به کشورهای دیگر هستیم و هنوز خودکفا نشدهایم، نشانۀ آن است که به اندازۀ لازم کار و تلاش از یک سو، و تفکّر و تعقّل از سوی دیگر، در جامعه نبوده است.
🔹چرا به جایی رسیدهایم که تحریم، یک جنگی برای ما شده است؟ چرا باید کشورهای دیگر ما را تحریم کنند و ما در بن بست بمانیم؟ در حالی که ما باید به قدری قدرت داشته باشیم که در صورت لزوم، بتوانیم آنها را تحریم کنیم. این در اثر چیست؟! چرا چنین است؟!
🔹امام صادق«ع» در نامهای به یکی از اصحاب نوشتهاند: در فراهم آوردن معيشت خود تنبل مباش، كه سربار ديگران خواهى شد.
🔹یک ملّت نیز اگر بخواهد سربار و محتاج دیگران نباشد، باید همۀ افراد آن ملّت، در انجام وظایف کوشا باشند و از کار و تلاش، مضایقه نکنند.
🔹افراد و امّتهایی اراده کردند و با تلاش خود به هرچه میخواستند، رسیدند؛ افتادند در معنویت و به مقامات والایی رسیدند، افتادند در مادیت و به درجات عالی دست یافتند.
🔹راوی نقل کرده است که روزی امام صادق«ع» به من فرمودند: به چه كاری مشغول هستی؟ گفتم: اين روزها كارى نمىكنم. فرمودند: چنين است كه اموالتان از دست مىرود؛ و از كار نكردن من سخت ناراحت شدند.
🔹وقتی کار و تلاش در بین ملّتی، یک فضیلت فراموش شده باشد، ناچارند شاهد اتلاف اموال خود باشند و بیگانگان با تسلّط بر آنان، اموال و منابع آن ملّت را به یغما میبرند.
🔹امام کاظم«ع» در روایتی نقل کردهاند که پدرم امام صادق«ع» به یکی از فرزندان خود چنین سفارش فرمودند: از تنبلى و بىحوصلگى بپرهيز، زيرا كه اين دو، تو را از رسيدن به بهرۀ دنيا و آخرتت باز مىدارند.
🔸انشاءالله در زمان ظهور امام زمان«ارواحنافداه»، و در دوران رجعت، یعنی در زمان حکومت اهلبیت«ع»، طبق آنچه در روایات آمده است، دنیا برای مردم بهشت میشود. آن زمان، از نظر اختراع، از نظر استغناء و از نظر امکانات، بهترینِ زمانها است؛ زندگی منهای فقر، زندگی منهای بیماری و زندگی منهای اختلاف، نصیب آدمیان میشود و بالاخره در آن دوران، زندگی مردم به تمام معنا، انسانی خواهد شد.
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/t91244
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔻درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت چهاردهم: فعالیّت، جلسۀ دوم
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹موفقیّت در هر هدفی، وابسته به فعالیّت و پشتکار است.
🔹معنا ندارد کسی بدون کوشش، مهذّب شود و بتواند درخت رذالت را از دل بکَند و درخت فضیلت را به جای آن غرس کند.
🔹اگر کسی بخواهد در امور دنیوی موفق گردد، دوست داشته باشد به ثروت و امکانات دست یابد، آن هم کار و تلاش و کوشش و جدّیت میخواهد.
🔹راوی میگوید: روزی امام صادق«ع» سراغ یکی از یاران خویش را گرفتند. به ایشان گفتم او به عبادت روى آورده و از كسب و كار دست كشيده است. فرمودند: واى بر او، آيا نمیداند كه دعاي بیکار مستجاب نخواهد شد؟ بعد امام«ع» تعریف کردند که در زمان پیامبر اکرم«ص» هنگامى كه آيۀ «وَ مَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً، وَ يَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لا يَحْتَسِبُ» نازل شد، گروهى از ياران پيامبر«ص» درب مغازهها و حجرهها را بستند و به عبادت مشغول شدند و گفتند: رزق و روزی ما تضمين شده است. وقتی خبر به رسول خدا«ص» رسيد، آنان را نزد خود خوانده، فرمودند: چه امری شما را وادار به اين كار کرد؟ گفتند: يا رسول اللَّه! خداوند متكفّل روزى ما شد و ما به عبادت روى آورديم. پیامبر گرامی«ص» به آنان فرمودند: هر كس چنين كند دعايش مستجاب نخواهد شد، برويد دنبال كسب و كار. سپس فرمودند: من از کسی که دهانش را میگشاید و میگوید: خدایا رزق من را برسان، ولی کار را ترک میکند، بیزارم.
🔹استاد بزرگوار ما علامه طباطبائی«ره» میفرمود: این معجزهها که از انبیاء است، همۀ این معجزات از راه استکمال است، اما استکمالش فوری است؛ حرف زیبایی است. یعنی در حوادث طبيعى، اسباب و علل بهتدريج اثر مىبخشند، ولی در معجزه فورى اثر مىگذارند.
بالاخره تأثیر تلاش و کوشش و حرکت، بهاندازهای است که میتواند یک عصا را اژدها کند. حال گاهی با معجزه، فوراً اژدها میشود و گاهی در راه استکمال با حرکت جوهری و صد سال طول میکشد، اما بالاخره میشود.
🔹انسان اگر بخواهد به جایی برسد و موفق شود، بدون کار امکان ندارد. با خوردن و خوابیدن و تنبلی، نه اهداف معنوی حاصل میشود و نه اهداف مادی.
🔹از قول امام باقر«ع» در حدیثی نقل شده است که فرمودند: حضرت موسى«ع» به خداوند گفت: پروردگارا! از كدام يك از بندگانت بيشتر نفرت دارى؟ خداوند فرمود: آنكه شبها مثل مردار است و روزها بيكار. یعنی خداوند از بندۀ تنبل و بیتحرّک، که شبها از عبادت خودداری میکند و تا صبح میخوابد و روزها را با بطالت و بيهودگی میگذراند، تنفّر دارد.
🔹تنبلی، تباهی و نابودی بههمراه دارد. یک درخت اگر تنبل شد، جزای او تبر و کیفرش آتش است. یک انسان اگر تنبل شد، نتیجۀ آن، خسران در دنیا و خسران در آخرت است.
🔹خداوند متعال، کم کاری، بطالت و کسالت را ناپسند میداند و آن را مبغوض میشمارد.
🔹رسیدن به دنیا، کار روزانه می طلبد و برخورداری از آخرت، نماز شب میخواهد.
🔹اهمیّت به کار و تلاش باید از خانواده و از زن و شوهر شروع شود تا هم زندگی آنها از نظر مادی و معنوی، آباد شود و هم کم کم اجتماع با تلاش خانوادهها ساخته شود.
🔹جدیّت خانم در ادارۀ خانه و خانهداری،بر فرزندان او تأثیر بهسزا دارد، ثواب فراوانی هم خواهد داشت.
🔹اگر زن خوب شوهرداری کند، برای او مثل جهاد در راه خداست. زن میتواند به جبهه برود و جبهۀ او خانه است و خانهداری و بچهداری و شوهرداری ثواب جهاد و شهادت را دارد.
🔹تلاش و جدیّت مرد هم برای تأمین معیشت خانواده و رسیدگی به همسر و فرزندان، علاوه بر اینکه در تربیت فرزندان و در کوشا شدن آنها مؤثر است، ثواب جهاد در راه خدا را دارد.
🔹فعالیّت و تلاش مرد، منحصر در کارهای بیرون خانه و تأمین معیشت خانواده نیست، بلکه هنگام حضور در خانه نیز باید از بیکاری و فراغت بپرهیزد و در کارهای خانه به همسر خود کمک کند.
🔹شما نمیتوانید عمل صالحی را پیدا کنید که به اندازۀ فعالیّت و کار، ثواب داشته باشد.
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/w98129
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri
🔻درس اخلاق آیتالله العظمی مظاهری؛ فضیلتهای فراموش شده
🔸فضیلت چهاردهم: فعالیّت، جلسۀ سوم
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
🔹سورۀ عصر به ما میفرماید: همۀ انسانها بدبختند و همۀ انسانها ورشکسته هستند و همۀ انسانها سرمایۀ خود را میدهند و چیزی عایدشان نمیشود، مگر یک طایفه و آن یک طایفه، کسانی هستند که ایمان دارند و عمل صالح بهجا میآورند.
🔹انسان سعادتمند آن است که خودش کار و تلاش و کوشش و جدیّت دارد و دیگران را هم وادار به تلاش میکند. ملتی که از این قبیل افراد تشکیل شود، پیروز است.
🔹از نظر تعالیم قرآن و عترت، تلاش انسان لازم است برای آبادانی دنیا و آخرت او باشد و تلاش یک جانبه یا فعالیّت یک بعدی در اسلام مذمّت شده است.
🔹«عمل صالح» که قرآن كريم در آيات فراوانى بر آن تأكيد مىورزد و آن را جزء لاينفكّ ايمان برمیشمرد، منحصر در اعمال عبادى نیست. یعنی علاوه بر عباداتی مثل نماز، روزه، حج و جهاد، انجام كار شايسته، كه دنياى انسان را آباد كند نیز مصداق عمل صالح است.
🔹قرآن کریم چه خوش میگوید: مواظب آخرتت باش، اما دنیا را هم فراموش نکن.
پیامبر اکرم«ص» از رها ساختن دنیا، ترک ازدواج و رهبانیّت نهی کرده، فرمودند.
🔹مسلمانی که میخواهد طبق تاکید تعالیم دینی، به فکر دنیا و به فکر آخرتش باشد، باید در روز کار کند و جدّیت و تلاش و کوشش داشته باشد و شب ها هم، به نماز شب و به ارتباط عاطفی با خداوند اهتمام ورزد.
🔹امام صادق«ع» میفرمایند: از ما نیست، یعنی مسلمان نیست، کسی که دنیای خود را بهخاطر آخرت یا آخرتش را بهخاطر دنیا ترک کند.
🔹در جامعۀ اسلامی، باید در وقت نماز مسجدها پر باشد، در ماه مبارک رمضان، روزه برای همۀ مکلّفین لذت بخش باشد، برای پیر و جوان و زن و مرد، نشاط آور باشد، مومنین نماز شب را با نشاط بخوانند، و بالاخره برای انجام امور آخرتی، همه با نشاط باشند. اما به همین صورت، باید به فکر آبادی دنیا هم باشند و از تامین معیشت خود و خانواده غافل نشوند.
🔹همانطور که توجه بيش از حد به امور دنيوى، تا حدّى كه منجر به غفلت از ارزشهاى معنوى شود، مذموم است؛ بازماندن از وظايف دنيوى و پرهیز از کار و تلاش، در اثر زیادهروی در به جا آوردن اعمال عبادى نیز مطلوب نيست.
🔹پيامبر اکرم«ص» میفرمایند: از دسترنج خود بخوريد. از ایشان پرسيدند: كدام كسب مرد پاكيزهتر و بهتر است؟ پاسخ دادند: کار كردن مرد با دست خود، و هر تجارت یا خريد و فروش مشروع.
🔹کار و فعالیّت در سیرۀ همۀ ائمۀ طاهرین«ع» بوده است و دسترنج خود را صرف رفاه و آسایش مردم کردهاند. امام صادق«ع» میفرمایند: امیرالمؤمنین«ع» از دسترنج خود، هزار بنده را در راه خداوند آزاد ساختند.
🔹اگر کسی بدون عذر موجه، کار و تلاش را رها سازد و بخواهد خانه نشین شود، کم کم تنبل و پرخواب می گردد و از نظر اسلام غلط است.
🔹مردى نزد امام صادق«ع» آمد و گفت: از من برنمىآيد كه با دست خود كار كنم، در تجارت و دادوستد نيز ناتوانم، از این جهت محروم و محتاج شدهام. امام«ع» در پاسخ به به وی فرمودند: «كار کن»، یعنی بههر صورتی که میتوانی، مشغول کار باش؛ بعد گفتند: «با سر خود بار حمل کن و خودت را از احتیاج و نیازمندی، رهایی بخش».
🔹در احوال امیرالمؤمنین«ع» در روایات آمده است که هیچگاه بیکار نبودند و همیشه و در هر حال، از وقت خویش بهرهبرداری مفید داشتند. ایشان وقتی از جهاد فارغ میشدند، به كار آموزش و تعليم مردم مشغول بودند، در منازعات و مرافعات دیگران نیز بین آنها قضاوت میکردند و هنگام اتمام آموزش یا قضاوت، بیکار نمیماندند و در در باغچهاى كه داشتند با دست خودشان باغبانی میکردند و در کنار این کارها، ذکر هم میگفتند.
🔹تلاش انسان در راستای رفاه و پیشرفت دنیوی او، اقسامی دارد که عبارتند از: «کار علمی و فرهنگی»، «کار تولیدی»، «کار توزیعی یا تجاری» و «کار خدماتی».
🔹متن کامل در:
🌐 https://b2n.ir/s48912
#درس_اخلاق #فضیلت_های_فراموش_شده
🆔 @almazaheri