🎅🤴 #خلافت_آدم 🎅🤴
🔹در گفت و گوى خدا با ملائکه آمده است:
« إِنِّى جاعِلٌ فِىالأَرضِ خَلیفَةً ». ( بقره / ۳۰ )
🔸مفسّران در اینکه مقصود از این خلیفه چه کسى، و جانشین کیست، و نیز در ملاک آن بر یک نظر نیستند .
🔹به گفته ابن عباس ساکنان نخست زمین جنیانی اهل فساد و خونریز بودند و خداوند آدم را جایگزین آنان کرد .
🔸 برخی آدم را جانشین فرشتگان در زمین می دانند .
🔹به نظر حسن بصری مقصود از خلیفه ، فرزندان آدم است که جانشین پدر و نسلی پس از نسلی جانشین یکدیگر می شوند .
🔸گروهی نیز معتقدند که آدم جانشین انسان های پیش از خود است که بر روی زمین می زیسته و نسلشان منقرض شده است .
🔹آنچه اکثر قریب به اتفاق مفسران پذیرفتهاند این است که در این آیه سخن از جانشینی انسان ( آدم و اولاد او ) از خداوند است .
🔸علامه طباطبایی فرزندان آدم را با وی در این خلافت شریک دانسته و در تایید این نظریه به آیات ۶۹ اعراف ، ۱۴ یونس و ۶۲ نمل استناد کرده است .
🔹جمعی برآنند که مقام جانشینی خدا با کفر ، گناه و...... سازگار نیست و آن را مختص به آدم ، انبیا و جانشینان پیامبران دانسته اند .
🔸به گفته زمخشری ، آلوسی و بیضاوی ، مقصود از جانشینی آدم این است که او و همه پیامبران جانشین خدا در زمینند .
🔹علامه طباطبایی می گوید : خلافت در این آیه به معنای جانشینی خدا است .
🔸ملاصدرا در توجیه شایستگی آدم برای خلافت خدا میگوید : برخی دلیل آن را پذیرش تکلیف از جانب آدم یا فرمانبری وی ( با وجود موانعی چون شهوت و غضب ) و یا جامعیت او بر صفات فرشتگان و حیوان ذکر کرده اند ؛ ولی محکم ترین رای این است که چون جامع همه مظاهر اسمائیه است به خلافت رسید .
🧚♂🎅 #فرشتگان_و_آفرینش_آدم 🎅🧚♂
🔹آنگاه که خداوند از خلافت موجودى در زمین خبر داد، فرشتگان پرسیدند:
آیا کسى را در زمین جانشین مىکنى که در آن فساد و خونریزى کند ؟
* قَالوا أَتجعَلُ فِیها مَن یُفسِدُ فِیها و یَسفِکُ الدِّماء * ( بقره / ۳۰ )
🔸بیشتر مفسران پرسش فرشتگان را برای کشف حقیقت و حکمت آفرینش آدم دانسته اند نه اعتراض به خداوند و طعنه بر بنی آدم ؛ زیرا مقام فرشتگان برتر از آن است که چنین کنند .
🔹 البته برخی پرسش مذکور را از باب اعتراض و طعن و آن را از سوی فرشتگان زمینی ،جن و شیاطین دانسته اند ؛ زیرا تاریکی نشئه مادیت که موجب حجاب است بر آنها غلبه داشته و درباره مرتبه آدم فاقد شناخت بوده اند .
🔸مفسران به این پرسش که فرشتگان چگونه دریافتند موجود جدید مفسد و خونریز است ؛ پاسخ های گوناگونی دادهاند :
در این زمینه دو روایت از ابن عباس نقل شده است .
🔹 از روایت نخست بر میآید که پیش از آدم ، جن در زمین ساکن بود و فساد و خونریزی میکرد و فرشتگان او را با جن قیاس کردند ؛
اما بر اساس روایت دیگر ، در پی اعلام جانشینی و پرسش فرشتگان از چگونگی آن فرمود :
ذریّه اش در زمین فساد کنند و یکدیگر را بکشند و آنگاه بود که فرشتگان آن سوال را مطرح ساختند .
🔸 شیخ طوسی و طبرسی نیز این دو وجه را آوردهاند :
به اعتقاد سید قطب ، فرشتگان از شواهد و قراین و با توجه به سابقهای که در ساکنان پیشین زمین داشتند یا به مدد بصیرتی که به آنان الهام میشد دریافتند که آفریده جدید ، مفسد و خونریز است و چون می دانستند که تسبیح و تقدیس خداوند ، یگانه هدف آفرینش است و این هم نیز به وجود آنان تأمین میشود .
از حکمت آفرینش آدم پرسیدند .
🔹به گفته علامه طباطبایی ، از آنجا که موجود زمینی به دلیل مادی بودنش نیروی خشم و شهوت دارد و سرای دنیا جای تزاحم و محدودیت ها است و ......
🔸فرشتگان دریافتند که این خلافت جز با وجود افراد فراوان و برقرار شدن نظام اجتماعی در بین آنان محقق نمیشود و این نظام به فساد و خونریزی می انجامد .
🔹 و از طرف دیگر چون خلیفه باید در همه شئون وجودی و آثار و احکام و تدابیر ، آیینه مستخلف عنه باشد برای فرشتگان این ابهام پدید آمد که موجود زمینی با آن همه نقص چگونه سزاوار جانشینی خداوندی است که دارای اسمای حسنا و صفات جمال و جلال است ،
از این رو در مقام سوال برآمدند تا موضوع بر آنان آشکار شود و این پرسش از روی خصومت نبوده است .
ادامه دارد.........
✾•┈┈••📚☆✦❀✦☆📚••┈┈•✾
🆔اکنون شما هم به کانال
✨«#آموزش_تجوید_و_حفظ_قرآن»
✨بپيونديد:
👉@amozeshtajvidhefzquran👈