#معرفی_مقاله
🔻 تبیین فقهی تابعیت ملی با تأکید بر انگاره حکومت محوری اسلام و احکام اسلامی
✔️ نویسندگان: عباسعلی مشکانی سبزواری؛ ابوالقاسم علیدوست؛ قاسم شبان نیا
🔹چکیده
«تابعیت ملی»، از جمله مفاهیم حقوقی در نظام حقوقی ایران است که موافقان و مخالفانی دارد. مخالفان معتقدند در اسلام چنین مفهومی اساساً امکان وجودی نداشته و در گذشته تاریخ اسلام نیز واقع نشده است. در مقابل، موافقان علاوه بر استدلال به امکان و ضرورت وجود چنین مفهومی در اسلام و حکومت اسلامی، بر وجود آن در معارف و تاریخ اسلام تأکید دارند. پرسش محوری مقاله حاضر این است که آیا «تابعیت ملی» از منظر فقهی قابل توجیه و تبیین است یا خیر؟ در پاسخ به این پرسش، تلاش شده از طریق تبیین حکومتمحوری اسلام و احکام اسلامی، حجیت و مشروعیت تابعیت ملی به اثبات برسد. بدین منظور با استفاده از روش مطالعات کتابخانه و متکی بر رویکرد تحلیلی ـ توصیفی، با طرح موضوع تابعیت ملی در قالبهای «حکم اولی، حکم حکومی و حکم ثانوی»، این مهم به عنوان «حکم اولی» تبیین و تثبیت شده است.
🔹 کلیدواژهها: تابعیت تابعیت ملی فقه اسلامی حکومتمحوری فقه حکومت اسلامی
🌐 لینک دریافت اصل مقاله: http://mag.rcipt.ir/article_142537.html
#تابعیت_ملی
#معرفی_مقاله
🔻 راهکارهای فقهی تصحیح شرعی رفتارهای قانونگذارانۀ عُقلا (مطالعۀ موردی: قانون تابعیت ملی)
✔️ عباسعلی مشکانی سبزواری* ، ابوالقاسم علیدوست، قاسم شباننیا
🔹چکیده:
امروزه تقنین در حوزههای مختلف، با اتکا بر سیرههای عقلایی مستحدث، یکی از رویههای معمول در جهان و نیز کشورهای اسلامی است و تابعیت ملی نیز مبتنیبر همین انگاره پذیرفته شده است. پرسشی که در این زمینه مطرح میشود این است که از منظر شرعی/ فقهی، آیا سیره و رویۀ تقنینی عُقلا و تقنین و پذیرش تابعیت ملی مشروعیت داشته و امکان تصحیح شرعی دارد؟ در این زمینه دو اندیشۀ انکار و اثبات وجود دارد. اندیشۀ اثبات معتقد است سیرههای مستحدث عقلایی و قوانین موضوعۀ بشری، ازجمله قانون تابعیت ملی، مشروط به اینکه مخالف با احکام و ضرورتهای شرعی نباشد و در چهارچوب ضوابط نقلی و یا عقلیِ شرعی باشد، از مشروعیت برخوردار است و برای تصحیح شرعی این نوع قوانین، راهکارهایی از قبیل «اثبات حجیت و مشروعیت سیرههای مستحدث عقلایی»، «تحلیل، پیشینهکاوی، واکاوی، پسینهکاوی سیرههای عقلایی مستحدث» وغیره را ارائه کردهاند. مقالۀ حاضر با بهرهگیری از روش توصیفیـتحلیلی و مبتنیبر روش فقهیـاجتهادی به این نتیجه رسیده است که امکان توجیه شرعی سیرههای تقنینی عُقلا و مبتنیبر آن، زمینۀ توجیه و پذیرش شرعی تابعیت ملی، مبتنیبر مبانی فقهی و اصولی، بهعنوان حکم اولی وجود دارد.
🔹واژههای کلیدی: تقنین، سیرۀ عُقلا، سیرههای مستحدث، تابعیت ملی.
#تابعیت_ملی