#یادداشت | روح حکمت متعالیه (۱ از ۳) 📝 همه امور عالم دارای روح و حقیقت هستند که اصل و اساس پدیده های عالم را تشکیل میدهد. سوال این است که روح حکمت متعالیه چیست؟ بسیاری از طرفداران فلسفه و حتی منتفدین فلسفه در پاسخ ممکن است چنین بیان کنند که روح و حقیقت فلسفه ی حکمت متعالیه تفلسف و اندیشه ورزی در حقایق عالم هستی است. اما با توجه به قرائن بسیاری که در حکمت متعالیه و زندگی شخصی ملاصدرا وجود دارد پاسخ دیگری را هم میتوان به سوال بالا بیان کرد. ✨ به زعم نگارنده روح و حقیقت حکمت متعالیه را تألّه، معنویت، خودسازی که بهره‌مندی از شهود را نتیجه دهد؛ تشکیل میدهد. از شروط پذیرش طلبه‌ی صدرای شیرازی عدم معصیت طلبه بود. بسیار روشن است که در فضای علوم اسلامی معصیت الهی بزرگترین مانع از کسب حقایق است. بسیار معروف است که جناب #صدرالمتألهین سال‌ها به تبع استاد خود جناب میرداماد قائل به اصالت ماهیت بود ولی به یمن شهودی که برای ایشان نسبت به #اصالت_وجود رخ داد، مساله‌ی بنیادین حکمت متعالیه را ادراک نمود و سپس آن را برهانی کرد. ✔️ بنابراین یکی از مقدماتِ سالکِ حکمت متعالیه، علاوه بر کسب علوم مقدماتی چون منطق، داشتن برنامه‌ی سلوکی، معنوی و استاد اخلاق برای تصفیه باطن است که لازم است نسبت به حصول آن اهتمام بورزد. به نظر میرسد بدون داشتن این مقدمه، گزاره های حصولی حکمت متعالیه فاقد روح شیرین آن است و به مقصود اصلی که فهم شهودی حقیقت است منتهی نمی شود. 🖋 سجاد عصمتی منتظر ادامه یادداشت باشید... #فلسفه_اسلامی #حکمت_متعالیه «اندیشگان، تکاپوی اندیشه» https://eitaa.com/joinchat/3893887279C7b5cd95191

#یادداشت | روح حکمت متعالیه (۲ از ۳) 📝 پس از ملاحظه متن اول ممکن است که افرادی چنین مطلبی را بیان کنند که ای کاتب! آنچه تو و هم مسلکانت برای حکمت متعالیه نکته ی قوت میدانی دقیقا نکته ضعف شماست. چرا که فلسفه جای شهود ورزی و اخلاق مداری و تجربه نیست و جای آنها در علوم مشخصی است. در فلسفه لازم است همانند ابن سینای بزرگ ریاضی وار، فقط تفکر کرده و قوه عاقله را بکار برد و از خلط علوم به همدیگر و مخصوصا عرفانی کردن فلسفه خودداری کرد. ✨ در جواب این نقد منصفانه علاوه بر عدم پذیرش آن مطلبی بیان می کنیم که حوزه ی کار فلسفه توسعه پیدا میکند و فلسفه ورزی بسیار شیرین و جذاب میشود. آن جواب این است که ای صدیق منتقد، علم فلسفه یک مقام داوری دارد و یک مقام گردآوری. مقام گردآوری مقامی است که مساله و مطلبی برای اندیشیدن روی میز بیاید که ممکن است از نقل وحیانی، شهود، تجربه، اجتماع یا هر جای دیگری باشد. و مقام داوری آن است که بخواهیم جواب آن را تقریر کنیم و در کسوت فیلسوف به آن پاسخ دهیم که در این حالت لازم است که حتما از ریل برهان و تعقل باشد. 📖 آنچه معیار فلسفی بودن مساله ای میشود آن است که در پاسخ به برهان تکیه کنیم نه نقل و شهود و تجربه و... بنابراین هیچ اشکالی ندارد که در سوال اصالت با وجود است یا ماهیت؛ ابتدا جواب آن را شهود کنیم و یا از نقل پاسخی برای آن پیدا کنیم و یا از یافته های تجربی بهره بریم و سپس با ریل متقن برهان پیش رویم و نتیجه ی هر دو هم مساوی باشند. ولی اگر سلوک ما چنین باشد که جواب این سوال فلسفی آن است چون شهود کردم( همانند عرفان نظری) یا نقل چنین بیان کرده( همانند فقه) یا علوم تجربی چنین پاسخ داده اند( همانند فلسفه غرب) در اینصورت کار ما تفلسف نبوده و در این شیوه ی سلوک، ما نیز با بیان صدیق ناقد موافق بوده و چنین حکمتی را تخطئه میکنیم.( معنای سخن فوق تفکیک دو مقام گردآوری و داوری است و در مقام تمایز علوم با متد یا روش نیستیم.) نکته بعدی آن است که تصفیه باطن همانند منطق مقدمه حکمت است نه اینکه ما طرفدار فلسفی شدن منطق یا اخلاق باشیم. طالب مسلک حقیقت تنها در صورتی بهره ای از حقیقت خواهد داشت که ظرف پاکیزه ای برای معارف حقانی داشته باشد و إلا این فلسفه ورزی ها حجاب شده و گزاره های حصولی مانع ادراک حقایق میشود. 🖋 سجاد عصمتی بخش سوم بارگذاری خواهد شد... #حکمت_متعالیه #صفای_باطن #برهان «اندیشگان، تکاپوی اندیشه» https://eitaa.com/joinchat/3893887279C7b5cd95191

#یادداشت | روح حکمت متعالیه ( ۳ از ۳) ♦️در کلاس درس اصالت وجود و ماهیت بودیم که یکی از تلامذه پرسید: استادا! آیا برای اصالت وجود و ماهیت ثمره ای هم وجود دارد یا صرفا این مباحث عدم وجدانی اتلاف عمری برای عاشقان طریقت حقیقت است؟ 📍استاد معزز، پاسخی دادند که ضرورت و محور روح حکمت متعالیه را تثبیت نمود. ایشان فرمودند که طبق اصالت ماهیت حقیقت اشیاء ماهیت آنهاست و با علوم حصولی – که علم به ماهیت است – حقیقت اشیاء بتمامه ادراک میشود و مطلب تمام است. ولی طبق اصالت وجود حقیقت اشیاء، وجود آنهاست و با علم حصولی ماهوی سایه ای از حقایق اشیاء ادراک میشود. 👈 بنابراین عالِم اصالت الوجودی ملتفت است که آنچه ادراک نموده سایه ای از حقیقت شیء است و تا کشف کُنه حقیقت، راه دشوار شهود را پیش روی خود دارد. عالِم اصالت الماهوی برای ادراک کُنه حقایق به شهود نیاز ندارد و گمان میکند آنچه فهمیده همه ی آنچیزی است که باید میفهمید ولی عالِم اصالت الوجودی از ابتدا میداند آنچه با علم حصولی ادراک نموده ماهیت اعتباری بیش نیست و باید سراغ روش کشف حقیقتی برود که «منِ» تشنه ی حقیقت را سیراب کند و آن علم شهودی است که لازمه اش همان تصفیه ی باطن است. #حکمت_متعالیه #اصالت_الوجود 🧲 به «اندیشگان، تکاپوی اندیشه» بپویندید: https://eitaa.com/andishgan