هدایت شده از جُستارهای سعید طاوسی
🔺سلسله نشستهای علمی درآمدی به اخلاق قرآنی (انجمن علمی معارف دانشگاه شهید بهشتی)
✅عنوان: اخلاق ترجمه و تفسیر قرآن کریم
✔️دکتر سعید طاوسی مسرور؛ استادیار فلسفه و کلام دانشگاه علامه طباطبایی
📅زمان: سه شنبه ۸ فروردین؛ ساعت ۱۵
👈لینک ورود: https://webinaronline.ir/Link/S2314189309
پیام های معرفتی واخلاقی از آیات👆 روز های ماه مبارک رمضان 1-هدایت الهی مراتبی دارد تکوینی ، تشریعی و توفیقی دو نوع اول عمومی است اما نوع سوم مخصوص کسانی است که در صدد کسب رضایت الهی اند . علامه طباطبائی می فر ماید :جمله یهدی به الله را به من تبع رضوانه مقید ساخته .....بنابر این منظور از هدایت رساندن به مطلوب و هدف است ....به اصطلاح هدایت در اینجا ایصال به مطلوب است نه تنها نشان دادن راه 2-سلام یکی از نام های خدا "السلام المومن المهیمن" و یکی از نام های بهشت " دار السلام " است .بنابراین کسانی که به دنبال رضایت الهی اند به راه خدا و بهشت می روند.3-با پیروی از دستورات قرآن "یهدی به الله" که نور است وپیامبر (ص) می توان راه و رضایت خداوند را بدست آورد. 4- سبیل اعم از صراط است . هم به صورت مفرد وهم جمع هم در راه هدایت و راه ضلالت در قرآن آمده است. اما صراط در قرآن همیشه مفرد وفقط در خیر به کار رفته ودر مورد ضلالت نیامده ودر بیشتر آیات با وصف مستقیم آمده است 5-قید سلام در این آیه به معنای الله ویا سلامت است . سلامت از تمام بدبختی های زندگی دنیا و آخرت و از هرچه باعث تیرگی زندگی سعاتمندانه می شود. منبع تفسیر المیزان ،مجمع البیان ،شبر ،نور ، نمونه ، کتاب قاموس قرآن ج3و4
🍃 سلام و رحمت و آرزوي قبولي طاعات و عبادات خدمت دانشجويان محترم.
با ياري خداوند و همكاري اعضاي انجمن فلسفه و كلام اسلامي و مشورت آقاي دكتر پازوكي(مدير گروه)و مشورت آقاي دكتر موسوي راد(مشاور انجمن) قرار بر اين است روزانه يك پيام تحت عنوان پيام هاي معرفتي و اخلاقي قرآن كريم در ماه مبارك رمضان (مانند نمونه بالا)در جهت رشد اخلاقي معنوي و بهرمندي از مفاهيم آيات مبارك قرآن ،در كانال انجمن قرار داده شود، دوستاني كه مايل به مشاركت در اين امر مهم هستند،مطالب خود را به شماره زير در ايتا ارسال كنند.
09331803762
🍃پيام هاي معرفتي و اخلاقي جزءهفتم قرآن كريم:
1- به جای دنبال عیوب دیگران بودن، مراقب اعمال خودتان باشید.(مائده: 105)
2- اگر کسی را مسخره کنید، نتیجه اش گریبان شما را می گیرد.(انعام: 10)
3- شیطان اعمال بد را با آراستن، زیبا جلوه می دهد.(انعام: 43)
4- به مقدسات دیگران توهین نکنید تا آنها هم برای تلافی به خدا و مقدسات شما توهین نکنند.(انعام: 108)
5- اینگونه نباشید که هنگام نیاز از خدا کمک بخواهید و پس از حل شدن، خدا را فراموش کنید.(انعام: 64)
6- به گوشه وکنار دنیا سفر کنید و از سرگذشت آنها که آیات خدا را انکار می کردند عبرت بگیرید. (انعام: 11)
7- زندگی دنیا جز بازیچه و سرگرمی نیست و مراقبت از آخرت برای شما بهتر است. (انعام: 32)
8- با کسانی که تنها بازی و سرگرمی را برنامه خود قرار داده اند قطع رابطه کنید. (انعام: 70)
9- مجلسی که در آن مشغول انکار و تمسخر دین و قرآن هستند را ترک کنید. (انعام: 68)
سلام با آرزوی قبولی طاعات وعبادات همه دانشجویان گرامی
از نکته های معرفتی و اخلاقی آیات 👆 بهرمند شدیم .خداوند خیر و عافیت عنایت فر ماید .
تشکر
🍃پيام هاي معرفتي و اخلاقي جزء٨قرآن كريم:
1- همیشه مسیر اکثریت، مسیر هدایت نیست.(انعام: 116)
2- به پدر و مادر خود بی واسطه«پرستار، خانه سالمندان و…» احسان کنید. (انعام: 151)
3- فرزندان خود را از ترس فقر سقط نکنید و نکشید که روزی آنها با خداست. (انعام: 151)
4- به اموال یتیم نزدیک نشوید، مگر برای حفظ و افزایش آن. (انعام: 152)
5- کم فروشی نکنید و پیمانه و ترازویتان را درست و دقیق تنظم کنید.(اعراف: 85)
6- آراستگی ظاهری و باطنی تان را در هر نماز و مسجد رعایت کنید. (اعراف: 31)
7- خدا را با تواضع و در نهان صدا بزنید ولی«با خواسته های بیجا و دادوفریاد»زیاده روی نکنید. (اعراف: 55)
8- بعد از برقراری امنیت و آرامش در جامعه هرج و مرج راه نیندازید. (اعراف: 56)
9- با کسانی که به اعتقاد شما باور ندارند، مسالمت آمیز زندگی کنید و صبور باشید تا خدا بینتان داوری کند. (اعراف: 87)
سلام با آرزوی قبولی طاعات وعبادات همه دانشجویان گرامی
از نکته های معرفتی و اخلاقی آیات 👆 بهرمند شدیم .خداوند خیر و عافیت عنایت فر ماید .
تشکر
سلام خداوند بر توفیقات خانم اژدری که ما را از نکات معرفتی و اخلاقی آیات قرآن در این ماه مبارک بهرمند می کنند بیفزاید .
🍃نكات اخلاقي و معرفتي جزء نهم قرآن كريم:
١_ایمان و عمل ما درست شود، برکات هم نازل میشود
🍃وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُری آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیْهِمْ بَرَکاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْض (۹۶- اعراف)
در این آیه خداوند متعال به صراحت وعده میدهد که اگر باورهای مردم باورهای توحیدی شود و از شرک و خرافه پاک گردد و در عمل هم به آنچه خدا گفته است به قدر میسور عمل کنند درهای رحمت و برکت الهی از آسمان و زمین به روی مردم گشوده میشود.
از اهل القری؛ مردم یک منطقه به دست میآید که ملاک نزول برکات، ایمان و عمل اکثری مردم است پس اگر بیشتر مردم دین باور و دین دار بودند وعده حق عملی خواهد شد و بی مبالاتی تعدادی از مردم، تأثیری در عملی شدن آن وعده نخواهد داشت اما اگر برعکس شد درهای رحمت نیز بسته میشوند و دین داری عدهای هم نمیتواند آنها را باز کند.(الميزان,ج٨،ص٢٠١)
٢_بشارتی که قرآن به گنهکاران پشیمان میدهد
🍃وَ الَّذینَ عَمِلُوا السَّیِّئاتِ ثُمَّ تابُوا مِنْ بَعْدِها وَ آمَنُوا إِنَّ رَبَّکَ مِنْ بَعْدِها لَغَفُورٌ رَحیمٌ (۱۵۳- اعراف)
کسانی که گناه کردند اما بعد پشیمان شده و به واقع توبه کنند و ایمان بیاورند، یعنی از عقاید گذشته خود که ریشه گناهانشان بوده دست شسته و باورهای خود را بر اساس اسلام قرار دهند؛ خداوندی که بسیار آمرزنده و رحیم است از گناهانشان در گذشته و سعادت دنیا و آخرت آنها را تضمین میکند.
هر چند توبه و بازگشت به آغوش مهر پروردگار برای همه ممکن است اما نباید پنداشت که هر بازگشتی با یک استغفاری که به زبان جاری میشود محقق میگردد. توبه شرایطی دارد که پشیمانی قلبی و جبران کاستیهای گذشته از شرایط آن است.(آيه٣٩سوره مائده)
٣_تا زمانی از عذاب الهی در امانیم که استغفار در بینمان رواج داشته باشد:
🍃وَ مَا کَانَ اللَّهُ لِیُعَذِّبَهُمْ وَ أَنتَ فِیهِمْ وَ مَا کاَنَ اللَّهُ مُعَذِّبَهُمْ وَ هُمْ یَسْتَغْفِرُونَ(۳۳- انفال)
این کریمه دو عامل را مانع نزول بلاهایی معرفی میکند که در اثر و کفر و طغیان بر سر اقوام گذشته آمد. این دو عامل یکی وجود رسول خدا صلی الله و علیه و آله بود که از این دنیا رخت بر بست و عالمی را در حسرت حضورش گذاشت دیگری استغفار یا طلب بخشش الهی است که تا انسان در این عالم وجود دارد آن هم میتواند جریان داشته باشد.
امیرالمؤمنین علیهالسلام در کلامی گهربار این نکته را مطرح کرده میفرمایند: «کَانَ فِی الْأَرْضِ أَمَانَانِ مِنْ عَذَابِ اللَّهِ وَ قَدْ رُفِعَ أَحَدُهُمَا فَدُونَکُمُ الْآخَرَ فَتَمَسَّکُوا بِهِ»(نهج البلاغه ،كلمات قصار،٨٨)
دو چیز در این دنیا میتواند مانع نزول عذاب الهی شود که یکی از آن دو رفت و دیگری همچنان در دست شماست به آن خوب چنگ بزنید و محکم آن را بگیرید. بعد فرمودند: آن امانی که از دست شما رفت رسول خدا صلی الله و علیه و آله بود و آن دیگری که همچنان در بین شماست استغفار است و بعد همین آیه را تلاوت کردند تا دلیل سخنشان را هم ذکر کرده باشند.
سلام و تشکر از دانشجویانی که از معارف معرفتی و اخلاقی قرآن ما را بهرمند می کنند.
خداوند به آنان خیر عنایت فر ماید
🍃🌙🍃نكات اخلاقي و معرفتي جزء دهم قرآن كريم:
١_سرنوشت انسان به دست و اختیار خودش رقم میخورد.
أَنَّ اللَّهَ لَمْ یَکُ مُغَیرًِّا نِّعْمَةً أَنْعَمَهَا عَلیَ قَوْمٍ حَتیَ یُغَیرُِّواْ مَا بِأَنفُسِهِمْ وَ أَنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ(53- انفال)
نعمتی را که خداوند به جامعه و ملتی عطا میکند کم یا نابود نمیکند مگر آنکه خود قدرش ندانند و آن را از دست بدهند.
به تعبیر دیگر فیض خدا بیکران و همگانی است ولی به تناسب شایستگیها و لیاقتها به مردم میرسد. در ابتدا خدا نعمتهای مادی و معنوی خویش را به تمام ملتها عطا میکند؛ چنانچه آنها نعمتهای الهی را وسیلهای برای تکامل خویش ساختند و از آن در مسیر حق مدد گرفتند و شکر آن را که همان استفاده صحیح است بجا آوردند؛ نعمتش را پایدار بلکه افزون میسازد؛ اما هنگامی که این مواهب وسیلهای برای طغیان و سرکشی و ظلم و تبعیض و ناسپاسی و غرور و آلودگی گردد در این هنگام نعمتها را میگیرد و یا آن را تبدیل به بلا و مصیبت میکند؛ بنابراین دگرگونی نعمتها همواره از ناحیه ماست و گرنه مواهب الهی از بین رفتنی نیستند.(نمونه،ج٧،ص٢٠٧)
٢_در برابر کسانی که به هیچ قراردادی پایبند نیستند محکم بایستید.
وَ إِن نَّکَثُواْ أَیْمَانَهُم مِّن بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَ طَعَنُواْ فیِ دِینِکُمْ فَقَاتِلُواْ أَئمَّةَ الْکُفْرِ إِنَّهُمْ لَا أَیْمَانَ لَهُمْ لَعَلَّهُمْ یَنتَهُونَ(12- توبه)
زندگی مسلمت آمیز در کنار تمام انسانها از قوانین بینالمللی قرآن است(آيه ٨سوره ممتحنه)اما اگر عدهای که معمولاً سران یک کشور و ملتند به هیچ یک از قراردادهایی که با حکومت اسلامی بستهاند پایبند نبودند آنگاه قرآن که مدافع عزت و شرف انسانهای با خداست دستور مقابله جدی با آنها را میدهد.
دستور اول: تا زمانی که آنها به قراردادهایی که با شما بستهاند پایبند بودند شما هم پایبند باشید؛ « فَمَا اسْتَقَمُواْ لَکُمْ فَاسْتَقِیمُواْ لهَُمْ»(آيه٧سوره توبه)
دستور دوم: اگر آنها هم چنان به پیمان شکنی خود ادامه دادند و عهد خود را زیر پا گذاشتند و آئین شما را مورد مذمت قرار داده و به تبلیغات سوء خود ادامه دادند؛ شما با رهبران این گروه کافر پیکار کنید؛ زیرا آنها ارزشی برای قرارداد قائل نیستند. تا شاید به این شدت عملی که شما به خرج میدهید از کار خود پشیمان شوند و دست بردارند.
٣_کاری که خدا با سرمایه داران بی درد خواهد کرد.
الَّذِینَ یَکْنزُِونَ الذَّهَبَ وَ الْفِضَّةَ وَ لَا یُنفِقُونهََا فیِ سَبِیلِ اللَّهِ فَبَشِّرْهُم بِعَذَابٍ أَلِیمٍ(34) یَوْمَ یحُْمَی عَلَیْهَا فیِ نَارِ جَهَنَّمَ فَتُکْوَی بِهَا جِبَاهُهُمْ وَ جُنُوبهُُمْ وَ ظُهُورُهُمْ هَذَا مَا کَنزَْتُمْ لِأَنفُسِکمُْ فَذُوقُواْ مَا کُنتُمْ تَکْنزُِونَ(35- توبه)
کسانی که زر اندوزی میکنند و از انفاق اموال خود به نیازمندان واقعی امتناع میورزند در این آیات به عذابی سخت تهدید شدهاند. عذابی که در آن این سکههل را در آتش سوزان دوزخ، داغ و گداخته میکنند و پیشانی و پهلو و پشتشان را با آن داغ خواهند کرد و در همین حال فرشتگان عذاب به آنها میگویند: این همان چیزی است که برای خود جمع کردید و به صورت اندوخته در آوردید و آن را در راه خدا به محرومان انفاق نکردید اکنون بچشید آنچه را برای خود اندوختید و عواقب شوم آن را دریابید.
اما چرا از میان تمام اعضاء بدن تنها پیشانی و پشت و پهلو را میسوزانند برای این است که آنها با این سه عضو در مقابل محرومان عکسالعمل نشان میدادند: گاهی صورت را در هم میکشیدند و زمانی به علامت بی اعتنایی از روبرو شدن با آنها خود داری میکردند و منحرف میشدند و گاهی به آنان پشت مینمودند؛ لذا این سه نقطه از بدن آنها را با اندوختههایشان داغ میکنند.(مجمع البيان،ج٥،ص٤١)
٤_بعضی داشتنها برای عذاب است.
وَ لَا تُعْجِبْکَ أَمْوَالهُُمْ وَ أَوْلَادُهُمْ إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ أَن یُعَذِّبهَُم بهَِا فیِ الدُّنْیَا وَ تَزْهَقَ أَنفُسُهُمْ وَ هُمْ کَافِرُونَ(85- توبه)
یک تصور فراگیر و همیشگی و البته نادرست وجود دارد که چنین میپندارد: هر کس که بیش از دیگران دارد مورد عنایت ویژه پروردگارست به خصوص اگر ثروت و برو و بیای او خیره کننده باشد.
قرآن کریم در آیاتی مانند این آیه پندار فوق را هدف قرار داده و با خبر دادن از پشت پرده ماجرا از چنین تعجب کردنها و شاید هم حسرت خوردنها نهی میکند.
قرآن میفرماید: اموال و فرزندانشان هیچگاه نباید مایه اعجاب تو شود؛ چرا که به عکس آنچه مردم ظاهر بین خیال میکنند، این اموال و فرزندان نه تنها باعث خوشوقتی آنها نیست، بلکه خداوند میخواهد آنان را به وسیله اینها در دنیا مجازات کند، و با حال کفر جان بدهند.(نمونه،ج٨،ص٦٩)