🔴وقتی رای دیوان دادگستری اروپا، حامیان تراریختهها را خشمگین میکند!🔴
🖋 بنا به قانونی که اتحاديه اروپا تصویب کرده است، #تراريختهها ميبايست علامتگذاري شوند. اما پرسش این است که به چه کالاهایی میتوان تراریخته گفت و اصولاً #دستكاري_ژنتيكي شامل چه چيزهايي ميشود؟ پرسشی که سرانجام چهارشنبه گذشته - سوم مرداد ۹۷ - ديوان دادگستري اروپا پس از بحثهای فراوان به آن پاسخ داد و امیدِ #تراریختهپرستان را نقش بر آب کرد!
درواقع روشهايي از دستكاري ژنتيكي وجود دارند كه با آنها ژنوم بيگانه به گياه ميزبان وارد نميشود، بلكه بخشهاي معيني از يك ژن صرفاً "خاموش" و يا "تكثير" ميشوند. براي كشاورزي صنعتي - حامیان #مونسانتو - پاسخ ديوان دادگستري اروپا بسيار حایز اهميت است، چون میزان سود و درآمدشان به این پاسخ بستگی دارد. ديوان دادگستري رأي داد كه روشهاي جديد كه در مجموع اصطلاحا "جهشزايي هدفمند" ناميده ميشوند نيز به عنوان مهندسي ژنتيكي تلقي شده و ميبايست برای مصرفکنندگان در اتحادیه اروپا علامتگذاري شوند.
پرسشهاي مطرح شده در جريان دادرسي چهارشنبه، بالاتر از همه بر روش Crispr/Cas9 تمركز داشتهاند كه دستكاري هدفمند در ژنوم را امكانپذير ميكند. طرفداران ميگويند جهشهايي كه با اين روش رخ ميدهند، با آنچه كه خواه و ناخواه در طبيعت بوقوع ميپيوندد - بطور مثال توسط اشعه ماوراء بنفش از نور خورشيد، تفاوتي ندارند و نباید "تغيير ژنتيكي" محسوب شوند. صفتی که از ديدگاه صنعت تراریخته، موجب كاهش فروش میشود.
مخالفاني مانند كريستف تِن از انستيتوي مستقل سنجش عواقب در بيوتكنولوژي اما معتقدند كه ژنوم يك ساختار پيچيده است؛ تغييرات بخشهاي معيني از آن، هر اندازه هم دقيق، به اين معنا نيست كه اين تغييرات بر بخشهاي ديگر تأثيري نداشته باشند. به اين تأثيرات off target effects ميگويند: تأثيراتي كه از هدف فراتر ميروند. تكنولوژي آنچنان كه گمان ميرود قابل پيشبيني نيست.
روش Crispr/Ca9 يا خلاصه شده Crispr ، اصطلاحاً در زبان عاميانه "قيچي ژنتيكي" نام دارد.
در دستكاري ژنتيكي تكرارها براي مهندسين علايم مشخصي هستند كه نشان ميدهند، كدام بخش از ژنوم ميبايست قيچي شود. سلول اين بخش را تعمير ميكند، اما نه بدون نقص: از طريق اين "اشتباه" عمدي بخشهايي نامطلوب از عملكرد ژنها خاموش ميشوند.
روش Crispr مهندسي ژنتيكي است، حتي اگر طرفداران آن تلاش در بي خطر نشان دادن اين دستكاري در ژنوم را داشته باشند. اين روش درصدد آن است كه مانند روش پرورش سنتي عمل كند، اما سريعتر، كم خرجتر و دقيقتر. ولی تأثير روش Off Target نشان ميدهد كه گياهان تغيير يافته از اين روش، آن گياهاني نيستند كه با روشهاي سنتي بوجود ميآيند. و اين دقيقا نكته حقوقي مسئله است. تعريف اتحاديه اروپا از محصولات ترايخته (و در نتيجه علامتگذاري شده) ميگويد: "يك ارگانيسم-به استثناء انسان- كه ژنوم آن بگونهاي تغيير داده شده كه از طريق روشهاي طبيعي مانند پيوند و/يا نوتركيبي ژني طبيعي امكانپذير نباشد. و دادگاه به اين نتيجه رسيد كه تكنولوژيهاي جديد قادر به تضمين آن نيستند.
تأثيرات چنين ارگانيسمهاي دستكاري شده به سختي قابل پيش بيني هستند، از اينرو ميبايست جانب احتياط را رعايت كرد. اگر گياهان تراريخته به محيط زيست وارد شوند، ديگر نميتوان آنها را از محيط زيست خارج كرد. از آنجا كه آنها مقاومتر هستند، گياهان مفيد را كنار ميزنند. اين احتمال نيز وجود دارد كه ژنوم آنها به ديگر گياهان انتقال پيدا كند. كشاورزانی که محصولات ارگانیک تولید میکنند در اينصورت قادر نيستند كه خالص بودن محصولات خود را بطور ١٠٠٪ تضمين كنند; گياهي كه با روش Crispr به عمل آمده با گياه پرورش يافته با روشهاي معمولي تفاوتي ندارد.
از اينرو سازمانهاي محيط زيستي بر اين عقيده هستند كه محصولات توليد شده با روش Crispr اگر نه ممنوع، اما حداقل ميبايست با قوانين سختتري به بازار وارد و علامتگذاري شوند. نظری که ديوان دادگستري اروپا دو روز پیش آن را تأييد كرد و ناامیدی گستردهای در اردوگاه طرفدارانِ نظریه بیخطربودن محصولات تراریخته بوجود آورد.
🔻خواننده عزیز #درویشنامه!
دقت کنید که حساسیتهای جهانی درباره مفهوم قابل شمول محصولات تراریخته درحالی گسترش مییابد که مبادا موجب آسیب به اندوختههای ژنی در طبیعت و گونههای بومی نشود که در ایران، حتی شاهد سادهانگاری شگفتآوری در ورود گونههای مهاجم به طبیعت بوده و هیچ حساسیت درخوری از سوی نهادهای متولی نسبت به ورود گونههای مهاجم مثل #کهور_پاکستانی، #کنوکارپوس، #آتریپلکس، #پالونیا، #آزولا و ... نظایر آن هم به چشم نمیخورد! چرا؟
🍎آنتی بیوتروریسم
@antibioterorism