💠 مفاتیح الحیات
#شماره 349
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#خویشاوندان
🔸 مرز صلهٴ رحم
پیوند خویشاوندی تنها به بستگان خوب و با ایمان اختصاص ندارد، بلكه وظیفه ای اخلاقی و الهی است كه فراگیر است، از این رو چنانچه پدر و مادر و دیگر خویشاوندان، موٴمن نیز نباشند احترامشان لازم و بر رفع نیازهای آنان تأكید شده است؛ لیكن این ارتباط تا جایی است كه به دیگر احكام دین آسیبی نرسد؛ ولی اگر بر اثر این ارتباط، دیگر احكام دین در خطر قرار گیرد نه تنها ارتباط با غیر متدینان لازم نیست بلكه جایز هم نیست.[1]
[1] . تسنیم، ج2، ص560ـ561.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 238
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره 352
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#خویشاوندان
🔸 مرز صلهٴ رحم
... جَهْم بن حُمَید از امام صادق (علیه السلام) پرسید: خویشاوندانی كه مخالف عقیده دینی من هستند آیا حقّی بر عهدهام دارند؟ فرمود: آری، حق خویشاوندی دارند كه هیچ چیزی آن را قطع نمی كند و اگر با تو هم عقیده باشند دو حق دارند: حق رحم و حق اسلام.[1]
[1] . عَنِ الْجَهْمِ بْنِ حُمَیدٍ قَالَ: قُلْتُ لأَبِى عَبْدِ اللَّهِع: تَكُونُ لِىَ الْقَرَابَةُ عَلَی غَیرِ أَمْرِى، أَ لَهُمْ عَلَىَّ حَقٌّ؟ قَالَ: نَعَمْ حَقُّ الرَّحِمِ لا یقْطَعُهُ شَىْءٌ وَ إِذَا كَانُوا عَلَی أَمْرِكَ كَانَ لَهُمْ حَقَّانِ: حَقُّ الرَّحِمِ وَ حَقُّ الإِسْلام (الكافى، ج2، ص157).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 239
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره 353
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#خویشاوندان
🔸 مراتب خویشاوندی (اولویت در صلهٴ رحم)
با توجه به گسترهٴ پیوند خویشاوندی از یك سو و ناتوانی انسان ها در رعایت آن با همه خویشاوندان از سوی دیگر، در آیات و روایات به رعایت ترتیب در پیوند خویشاوندی توجه شده است.[1] بر پایه روایات یاد شده مراتب صله رحم به شرح زیرند:
1. پدر و مادر و از این دو نیز مادر مقدم است؛ 2. برادران و خواهران؛ 3. دیگر اقوام نسبی (عشیره: عموها، عمه ها، عموزاده ها و...)؛ 4. بستگان سببی (دامادها و...) كه تفصیل آن خواهد آمد. البته ازدواج زمینه لحوق سبب به نسب را فراهم می كند.
[1] . سورهٴ بقره، آیات 180 و 215.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 240
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره 356
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#خویشاوندان
🔸 موارد صلهٴ رحم
تعبیرهای بیانگر موارد و مصادیق رحم در آیات و روایات عبارت اند از: والدین، مادر، پدر، خانواده، فرزند، دختر، پسر، همسر، شوهر، برادر، خواهر، سایر ارحام نسبی، خویشاوندان سببی مانند پدر زن، مادر زن و داماد و... است كه روایات مربوط به هر یك به ترتیب میآیند.
1. نیكی به والدین
والدین
احسان به والدین (به عنوان عام) چنان مهم است كه حتی شرك آنان مانع احسان به آنان نیست، گرچه باید از عقاید مشركانه آنان به دور بود، و از كمترین بی احترامی و آسیب رساندن به آنان نهی شده و نهایت فروتنی و مهربانی به آن دو در حال حیات و مرگشان توصیه و معادل نماز، جهاد، حج و... شمرده شده است، حتی تشكر از آنان مقارن شكر الهی قرار گرفته است.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 241 و 242
مرکز بین المللی نشر اِسراء
🌐 https://nashresra.ir
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره 357
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#خویشاوندان
🔸 موارد صلهٴ رحم
... آيات قرآني بهترين گواه اهميت نيكي به والدين است:
1. و پروردگار تو مقرر داشته است كه جز او را نپرستيد و به پدر و مادر خود نيكي كنيد. اگر يكي از آن دو يا هر دو، در كنار تو به كهنسالي رسيدند به آنان كلمهاي ناخوشايند مگوي و با آنان پرخاشگري مكن و با ادب و احترام با آنان سخن بگوي.[1]
2. و از سر مهرباني بال فروتني را براي آن دو بگستر و بگو: پروردگارا! بر آنان رحمت آور، چنانكه مرا در كودكي پروردند.[2]
[1] . ﴿و قَضىٰ رَبُّكَ اَلاّ تَعبُدوا اِلاّ اِيّاهُ و بِالوٰلِدَينِ اِحسـٰنًا اِمّا يَبلُغَنَّ عِندَكَ الكِبَرَ اَحَدُهُما اَو كِلاهُما فَلاتَقُل لَهُما اُفٍّ و لا تَنهَرهُما و قُل لَهُما قَولاً كريماً﴾ (سورهٴ اسراء، آيهٴ 24).
[2] . ﴿و اخفِض لَهُما جَناحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحمَةِ و قُل رَبِّ ارحَمهُما كَما رَبَّيانى صَغيرا﴾ (سورهٴ اسراء، آيهٴ 13).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 242
مرکز بین المللی نشر اِسراء
🌐 https://nashresra.ir
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره 358
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#خویشاوندان
🔸 موارد صله رحم
... آیات قرآنی بهترین گواه اهمیت نیكی به والدین است:
3. اگر پدر و مادرت تلاش كردند كه چیزی را كه بدان علم نداری ـ از آن روی كه وجود ندارد ـ شریك من سازی، از آنان پیروی مكن. البته در كارهای دنیا با آنان به نیكی معاشرت كن و در حقشان ستم و خشونت روا مدار.[1]
منصور بن حازم از امام صادق (علیه السلام) پرسید: با ارزشترین اعمال كدام است؟ آن امام (علیه السلام) فرمود: نماز در وقت خود، نیكی به پدر و مادر و جهاد در راه خدا.[2]
[1] . ﴿و اِن جـٰهَداكَ عَلىٰ اَن تُشرِكَ بى ما لَیسَ لَكَ بِهِ عِلمٌ فَلا تُطِعهُما و صاحِبهُما فِى الدُّنیا مَعروفًا﴾ (سورهٴ لقمان، آیهٴ 15).
[2] . عَنْ مَنْصُورِ بْنِ حَازِمٍ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِA قَالَ: قُلْتُ: أَی الأَعْمَالِ أَفْضَلُ؟ قَالَ: الصَّلاةُ لِوَقْتِهَا وَ بِرُّ الْوَالِدَینِ وَ الْجِهَادُ فِى سَبِیلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ (الكافى، ج2، ص158).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 242
مرکز بین المللی نشر اِسراء
🌐 https://nashresra.ir
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره 359
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#خویشاوندان
🔸 موارد صله رحم
... امام باقر (علیه السلام) فرمود: خدا در سه چیز برای هیچكس رخصتی قرار نداده است: ادای امانت به نیكوكار و بدكار، وفای به عهد به نیكوكار و بدكار و نیكی با والدین، نیكوكار باشند یا بدكار.[1] این تكلیف درباره والدین حتی پس از مرگ آن دو نیز استمرار دارد. رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: سرور نیكوكاران در قیامت مردی است كه به والدین خود پس از مرگشان نیكی كند.[2]
[1] . ثَلاثٌ لَمْ یجْعَلِ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لأَحَدٍ فِیهِنَّ رُخْصَةً: أَدَاءُ الأَمَانَةِ إِلی الْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ وَ الْوَفَاءُ بِالْعَهْدِ لِلْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ وَ بِرُّ الْوَالِدَینِ بَرَّینِ كَانَا أَوْ فَاجِرَینِ (الكافى، ج2، ص162).
[2] . سَیدُ الأَبْرَارِ یوْمَ الْقِیامَةِ رَجُلٌ بَرَّ وَالِدَیهِ بَعْدَ مَوْتِهِمَا (بحار الانوار، ج71، ص86).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 242 و 243
مرکز بین المللی نشر اِسراء
🌐 https://nashresra.ir
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره 360
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#خویشاوندان
🔸 برخی زمان ها برای نیكی به والدین
نیكی به والدین زمانی معین ندارد؛ ولی در برخی زمان ها پاداشی مضاعف دارد؛ به فرموده امام باقر (علیه السلام) یكی از بهترین اعمال روز عید قربان، نیكی به والدین است.[1]
رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: هركس قبر پدر و مادرش را در هر روز جمعه زیارت كند بخشوده می شود و از نیكوكاران به شمار می آید.[2]
[1] . مَا مِنْ عَمَلٍ أَفْضَلَ یوْمَ النَّحْرِ مِنْ دَمٍ مَسْفُوكٍ أَوْ مَشْى فِى بِرِّ الْوَالِدَینِ أَوْ ذِى رَحِمٍ قَاطِع (كتاب الخصال، ص298).
[2] . مَنْ زَارَ قَبْرَ أَبَوَیهِ أَوْ أَحَدِهِمَا فِى كُلِّ جُمُعَةٍ غُفِرَ لَهُ وَ كُتِبَ بَرّاً (بحار الانوار، ج86، ص359).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 243
مرکز بین المللی نشر اِسراء
🌐 https://nashresra.ir
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره 361
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#خویشاوندان
🔸 برخی از آثار نیكی به والدین
رضایت الهی: بر پایه روایتی نخستین چیزی كه خدا در لوح محفوظ نگاشته این است كه خدایی جز من نیست و هر كس پدر و مادرش از او خشنود باشند من از او خشنود هستم.[1]
[1] . رُوِىَ أَنَّ أَوَّلَ مَا كَتَبَهُ اللَّهُ فِى اللَّوْحِ الْمَحْفُوظِ: إِنِّى لا إِلَهَ إِلاّ أَنَا مَنْ رَضِىَ عَنْهُ وَالِدَاهُ فَأَنَا عَنْهُ رَاضٍ (مستدرك الوسائل، ج15، ص176).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 243
مرکز بین المللی نشر اِسراء
🌐 https://nashresra.ir
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره 362
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#خویشاوندان
🔸 برخی از آثار نیكی به والدین
نزول رحمت آسمانی: رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: درهای رحمت آسمان در چهار هنگام گشوده می شود: هنگام بارش باران، هنگام نگاه فرزند به چهره والدین، هنگام گشوده شدن در کعبه و هنگام عقد ازدواج.[1]
[1] . یفتَحُ أَبْوَابُ السَّمَاءِ بِالرَّحْمَةِ فِى أَرْبَعِ مَوَاضِعَ: عِنْدَ نُزُولِ الْمَطَرِ وَ عِنْدَ نَظَرِ الْوَلَدِ فِى وَجْهِ الْوَالِدَینِ وَ عِنْدَ فَتْحِ بَابِ الْكَعْبَةِ وَ عِنْدَ النِّكَاحِ (جامع الاخبار، ص101).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 244
مرکز بین المللی نشر اِسراء
🌐 https://nashresra.ir
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره 363
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#خویشاوندان
🔸 برخی از آثار نیكی به والدین
بهرهمندی از برترین غرفههای بهشتی: امام باقر (علیه السلام) فرمود: چهار صفت است كه در هر یك از مؤمنان باشند، خدا او را در والاترین مرتبه بهشت، در غرفه هایی برتر از همه غرفه های بهشتی و عالی ترین مرتبه شرف جا می دهد... كسی كه به پدر و مادر خود انفاق كند، با آن دو مدارا كند، به آنان نیكی كند و آن دو را اندوهگین نسازد.[1]
[1] . أَرْبَعٌ مَنْ كُنَّ فِیهِ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَسْكَنَهُ اللَّهُ فِى أَعْلَی عِلِّیینَ فِى غُرَفٍ فَوْقَ غُرَفِ فِى مَحَلِّ الشَّرَفِ كُلَّ الشَّرَفِ ... مَنْ أَنْفَقَ عَلَی وَالِدَیهِ وَ رَفَقَ بِهِمَا وَ بَرَّهُمَا وَ لَمْ یحْزُنْهُمَا (الامالی، مفید، ص167).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 244
مرکز بین المللی نشر اِسراء
🌐 https://nashresra.ir
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره 397
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#نیكی_به_خانواده
🔸 خانواده
امام صادق (علیه السلام) فرمود: هرگاه یکی از شما تنگدست شد سفر كند و در پی فضل خدا باشد و خود و خانواده اش را ناراحت نكند.[1]
احسان و نیكی به خانواده باید متناسب با توانایی فرد باشد، از این رو امام رضا (علیه السلام) فرمود: صاحب نعمت باید برای خانواده خود گشایشی فراهم كند.[2]
[1] . إِذَا أَعْسَرَ أَحَدُكُمْ فَلْیضْرِبْ فِى الأَرْضِ َ یبْتَغِى مِنْ فَضْلِ اللَّهِ وَ لا یغُمَّ نَفْسَهُ وَ عِیاله (تهذیب الاحكام، ج6، ص329). همین حدیث از رسول خدا با اختلافی اندك نقل شده است (عوالی اللئالی، ج3، ص193).
[2] . صَاحِبُ النِّعْمَةِ یجِبُ عَلَیهِ التَّوْسِعَةُ عَن عِیالِه (الكافى، ج4، ص11).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 259
مرکز بین المللی نشر اِسراء
🌐 https://nashresra.ir
🆔 @a_javadiamoli_esra