🔹 تعهد دولتها به تحقق و تضمین حق بر محیط زیست سالم 🔹
اقدامات کشورهای همسایه در تشدید کانونهای گرد و غبار از عوامل ناقض حق بر محیط زیست سالم
🔻#بخش_دوم🔻
نظر بر اینکه امروزه حق بر محیط زیست سالم، به عنوان حق هر انسان به برخورداری از محیط زیست شایسته، سالم و امن به عنوان یک حق بشری محسوب میشود که در اسناد مختلف زیستمحیطی از جمله اعلامیه استکهلم (1972)، اعلامیه ریو (1992)، اسناد مختلف جهانی و منطقهای از جمله قطعنامه 13/48 شورای حقوق بشر در سال 2021 شناسایی شده است، اقدامات کشورهای همسایه در تشدید کانونهای گرد و غبار موجود و یا ایجاد کانونهای گرد و غبار جدید میتواند ناقض تعهدات این حق باشد. این حق در زمره نسل سوم حقوق بشر یعنی حقوق همبستگی جای گرفته است. به این معنی که حق بر محیط زیست سالم بدون همکاری و همبستگی تمامی اعضای جامعه بینالمللی، محقق نخواهد شد. افزون بر این، حق بر محیط زیست سالم، بخشی از تعهد کشورها را به اجرای مصادیقی از نسل اول و دوم حقوق بشر مانند حق بر حیات، حق بر سلامت و حق بر استانداردهای شایسته زندگی، تشکیل میدهد. دولتها در زمینه اجرای حقوق مزبور، نه تنها در مقابل شهروندان خود مسئولیت دارند، بلکه تضمین حقوق بشر شهروندان سایر کشورها از طریق همکاری بینالمللی نیز وظیفهای خطیر است که به حکم مواد 55 و 56 منشور ملل متحد و ماده 2(1) میثاق حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (1966)، دولتها موظف به اجرای آن هستند. تعهد به اجرای فراسرزمینی حق بر محیط زیست سالم، از اصول پایهای حقوق بینالملل محیط زیست مانند اصل منع استفاده زیانبار از سرزمین، اصل همکاری، اصل پیشگیری از آسیبهای زیستمحیطی، اصل احتیاط و... نیز مستفاد میشود.
افزون بر این در قطعنامه شماره 195/70 مجمع عمومی سازمان ملل متحد که در موضوع مقابله با طوفانهای گرد و غبار در 2015 صادر شد، بر نیاز به همکاری در سطوح جهانی و منطقهای با هدف پیشگیری از ایجاد گرد و غبار و مدیریت آن تأکید شد. این در حالی است که، اقدامات کشورهای همسایه ایران، به ویژه ترکیه و عراق در سمت غرب به دلیل عدم تأمین حقابه زیستمحیطی تالابهای مهم مانند تالاب هورالعظیم و سببیت در شکلگیری گرد و غبار، تعهدات مذکور در حوزه حقوق بشر و محیط زیست را نقض میکند. علیرغم تلاشهای صورت گرفته پیشین، در راستای تقویت همکاریهای بینالمللی در مدیریت گرد و غبار، مانند برگزاری کنفرانسهای منطقهای و در مواردی امضای تفاهمنامههای دو یا چند جانبه و یا پیشنهاد ایران در راستای تصویب قطعنامه در مجمع عمومی سازمان ملل، اما همچنان چارچوب حقوقی الزامآوری در منطقه پیرامون این موضوع، ایجاد نشده است. در سطح بینالمللی نیز، کنوانسیون جامع و خاصی در زمینه مدیریت گرد و غبار تدوین نشدهاست. تنها برخی معاهدات زیستمحیطی مانند کنوانسیون بینالمللی مقابله با بیابانزایی (1994)، کنوانسیون مربوط به تالابهای مهم بینالمللی به ویژه تالابهای زیستگاه پرندگان آبزی (کنوانسیون رامسر) (1971) میتوانند با تحمیل تعهداتی بر دولتها، در کاهش پدیده گرد و غبار با منشأ انسانی کمککننده باشند. اما به واسطه فقدان ضمانت اجرای مؤثر و عدم پیشبینی راهکار قطعی حل و فصل اختلاف در این اسناد، جمهوری اسلامی ایران نمیتواند در الزام کشورهای همسایه به اجرای تعهدات مندرج در این اسناد، از ظرفیت طرح دعوای حقوقی بهرهمند شود. اگرچه کشور ایران میتواند در نهادها و اجلاسهای مربوط به این اسناد، مواضع حقوقی- سیاسی خود را بیان کرده و افکار عمومی جهانی را به معضل گرد و غبار جلب نماید.
✍🏼 دکتر مهناز رشیدی؛ عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز
◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇
همراه ما باشید...⚖📜
@asaas_discourse
🔹 راهکارهای پیش روی جمهوری اسلامی برای مدیریت پدیده گرد و غبار🔹
راهکارهای همکاریگرایانه یا نرم و راهکارهای تهاجمی یا سخت
🔻#بخش_پایانی🔻
با تأمل در اینکه مطابق اسناد بالادستی قانونی کشور، حفظ محیط زیست و مدیریت پدیده گرد و غبار، یک تکلیف مهم برای دولت به شمار میآید، راهکارهای پیش روی جمهوری اسلامی ایران را میتوان به دو دسته راهکارهای همکاریگرایانه یا نرم و راهکارهای تهاجمی یا سخت تقسیم کرد (مشهدی، 1401). در راستای اتخاذ راهکارهای دسته اول، در شرایط کنونی، بدیهی است که بدون انعقاد یک توافقنامه جامع مدیریت گرد و غبار که ماهیتی الزامآور داشته باشد و تمامی بازیگران دولتی منطقه در آن تعهداتی الزامآور، به ویژه در راستای تأمین حقابه زیستمحیطی تالابها بر عهده گیرند، مقابله با این پدیده، به صورت پایدار، ممکن نخواهد بود. بدیهی است حصول هدف نهایی (کنوانسیون چندجانبه) فرآیندی زمانبر و نیازمند دیپلماسی فعالانه است اما در صورت تحقق، پایداری آن بیشتر خواهد بود.
در راستای اتخاذ راهکارهای سخت، اولین گام، درخواست برای تشکیل کمیته تحقیق بینالمللی، به ابتکار طرفین یا با درخواست از سازمانهای بینالمللی، به منظور تعیین دقیق کانونهای گرد و غبار و احراز مسئولیت هر یک از دولتها است.
گام بعدی، استفاده از ظرفیت نهادهای حقوق بشری است. برای مثال، میتوان در زمینه اقدامات توسعهای آبی در بالادست دجله و فرات توسط همسایگان غربی، به گزارشگر ویژه در موضوع حقوق بشر و محیط زیست، گزارشی را تهیه و ارسال کرد.
گام نهایی، بهرهمندی از ظرفیت طرح دعوای قضایی مندرج در عهدنامه تسویه مسالمتآمیز اختلافات بین ایران و عراق مورخ 1316 ه. ش (1937 م) است که در بند 3 ماده 2، راهکار حل اختلاف را طرح دعوا در دیوان دادگستری بینالمللی قرار داده است. نظر به اینکه دیوان بینالمللی دادگستری کنونی، جانشین دیوان دایمی دادگستری بینالمللی شده است، به حکم ماده 37 اساسنامه دیوان دیوان بینالمللی دادگستری، میتوان در این مرجع، دعوا را به طرفیت عراق مطرح نمود. البته به دلیل برخی ملاحظات حقوقی- سیاسی، تصمیمگیری نهایی راجع به استفاده از این راهکار، تأمل و تفحص بیشتری را از جانب جامعه حقوقی کشور میطلبد.
✍🏼دکتر مهناز رشیدی؛ عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز
منابع:
مشهدی، علی، در: «نشست علمی: حقوق بینالملل مواجهه با ریزگردها در ایران و غرب آسیا»، سه شنبههای حقوق بینالملل ایران و انجمن علمی حقوق بینالملل دانشگاه قم، 6 اردیبهشت 1401.
◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇
همراه ما باشید...⚖📜
@asaas_discourse
🔰 نقش هدایتگری زینب ثانی در هجرتی تاریخ ساز
اول ذیالقعده سال 173 هجری قمری روز ولادت بانویی است که پس از چهارده معصوم علیهمالسلام زیارت هیچیک از انبیا و اولیا در حد زیارت ایشان مورد تشویق و ترغیب قرار نگرفته است¹ . در بیان مقام والای ایشان همین بس که امام صادق (ع) پیش از ولادت این بانوی بزرگوار آن را بشارت داده و حرم ایشان را حرم و محل زیارت همه اهلبیت علیهمالسلام خواندهاند² . هرچند راجع به مقام علمی و معنوی حضرت معصومه سلاماللهعلیها مطالبی ذکر شده اما نکته مغفول مانده از زندگی ایشان، نقش آن بزرگوار در ترویج، رهبری و هدایت شیعه در کل تاریخ پس از ولادت است. وقتی امام رضا (ع) با وجود 21 برادر دیگر، به فاطمه معصومه (س) نامه مینویسد و ایشان را به مرو فرامیخواند و سرپرستی کاروان خاندان خود برای این سفر را به ایشان میسپارد، نشان میدهد که آن بزرگوار از توان مدیریتی و ژرفاندیشی بالایی برخوردار بودند. این مطلب وقتی خود را بهتر نمایان میکند که بدانیم حضرت، مسیر حرکت بهسوی مرو را درست از بلاد شیعهنشین که مأمون ملعون مانع از حرکت امام رضا (ع) از آن مسیرها شده بود انتخاب کردند و در طول مسیر با عَلَم زینبی به تبلیغ شیعه و رسوا کردن طاغوت زمان پرداختند. اما این تنها آغاز نقش تبلیغی و رهبری ایشان بود و حضور ایشان در قم حتی پس از رحلت باعث زنده نگه داشته شدن ذکر همه ائمه و نشر و توسعه علوم آل محمد (ص) در تمام جهان شد. قطعاً امام کاظم (ع) وظیفه داشتند دختر خود را برای چنین مأموریتی تربیت نمایند و همین ظرفیت فوقالعاده این بانوی کرامت باعث شد از میان تمام اهلبیت پیامبر، چنین رسالت خطیر و عظیمی به این بزرگوار سپرده شود. وقتی امیر مؤمنان مولا علی (ع) قم را قدمگاه جبرئیل و بهترین مکان در زمان فرود آمدن فتنه خواندند³ و امام کاظم (ع) این شهر را مرکز دعوت به حق و شروع یک قیام بزرگ معرفی مینمایند⁴ و از طرفی امام صادق (ع) با بیان شفاعت کل شیعیان، مقام شفاعت یک رهبر را برای ایشان گوشزد میکنند⁵ ، نشان میدهد که خداوند این بانوی 28 ساله در خاندان پیامبر را برای یک حرکت پیامبرگونه برگزید که این حرکت را تا زمان ظهور امام عصر (عج) رهبری کند و با ترویج اسلام و بهویژه تشیع در کل هستی، زمینه را برای ظهور و رهبری آن ذخیره الهی فراهم نماید.
یا فاطمه إشفعی لنا فی الجنه فإن لک عندالله شأن من الشأن
۱ . بحار الانوار، ج 48، ص 316 و ج 60، ص 216 و ج 99، ص 265؛ عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 267؛ مستدرک الوسائل، ج 10، ص 368.
۲ . بحارالانوار، ج 48، ص 317 و ج 57، ص 216؛ مستدرک الوسائل، ج 1، ص 57.
۳ . بحارالانوار، ج 57، ص 217؛ سفینه البحار، ج 7، ص 359.
۴ . بحارالانوار، ج 60، ص 216.
۵ . بحارالانوار، ج 57، ص 228؛ جامع الاحادیث شیعه، ج 12، ص 617.
◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇
همراه ما باشید...⚖📜
@asaas_discourse
⭕️ ملت عدالت میخواهد نه کاخ وزارت
🔹ملت عدالت میخواهد، اتاق بزرگ نمیخواهد. ملت وزارتخانه میخواهد؛ #وزارتخانه_اسلامی، نه آن وزارتخانه #کاخ دادگستری، کاخ نخستوزیری، کاخ وزارت، هی کاخ...
کاخ مال ملت است.
اینها را نکنید اینطور.
🔸این تزئیناتی که الآن در این کاخها موجود است، علاوه بر اینکه بسیاریش یا بعضیش از محرمات است و حتماً باید دولت این را توجه کند به آن، دولتی که میگوید دولت اسلامی است و هستند نباید تحت تأثیر واقع بشود و هر طوری سابق بوده حالا همانطوری که در زمان محمدرضا شاه خان، بوده است حالا هم همان فرم باشد.
🔹پس شما چکارهاید؟ تو که میگویی من مسلمان هستم، چکاره هستی؟ ما یکییکی باید بگوییم؟ دانهدانه باید بشمریم؟ اینها باید اصلاح بشود و شماها من میدانم شما مسلمانید، من همه افراد اینها را، بعضیشان را میشناسم، بعضیشان را هم معرفی کردهاند به من، اینها همه متعهدند، همه مسلماناند لکن ضعیف النفسند. میترسند که مبادا یکوقت مهمانی از اجانب بیاید در کاخ دادگستری یا در کاخ نخستوزیری و اینجا ببیند که یکچیز محقری است، باید حتماً به فرم غرب باشد.
🔸ضعیفید آقا، تا ضعیفید زیر بار اقویا هستید. آنوقتی که نفس شما قوی شد و اعتناء نکردید، اعتناء به این زخارف نکردید آنوقت است که از شما حساب میبرند.
🔹قدرت به این نیست که پردههای کذا باشد، بزرگی و عظمت به این نیست که پردههای کذا باشد و مبلهای کذا باشد از مال این ملت ضعیف! خود ملت توی این غارها زندگی بکند و شما در کاخهای دادگستری و در کاخهای نخستوزیری؟! تعدیل کنید خودتان را؛ اگر از خودتان شروع نکنید نمیتوانید اصلاح کنید. وزارتخانهها را #اصلاح کنید.
🔸همه درد و بلای ما این است که ما #غربزده هستیم. ما مهر و مومهای طولانی زیر بار غرب بودیم، زیر بار آمریکا بودیم، سالهای متمادی مأنوس شدیم ما. اصلاً قلوبمان قلوب غربی است. متبدل شدیم به یک #انسان_غربی.
#نهضت_صحیفه_خوانی
🎙 امام خمینی (ره)؛ ۱۵ اسفند ۱۳۵۷
(صحیفه امام ج ۶ صص ۳۲۹-۳۳۰)
◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇
همراه ما باشید...⚖📜
@asaas_discourse
اساس به وقت امام
مختصات حقوق اساسی جمهوری اسلامی از زبان بنیانگذار جمهوری اسلامی
#قسمت_ششم
مصاحبه با خبرنگاران درباره مسائل عمومى ايران
زمان: ۲۱ دى ۱۳۵۷/ ۱۲ صفر ۱۳۹۹
مكان: پاريس، نوفل لوشاتو
مصاحبه كننده: خبرنگاران آسيايى، اروپايى و امريكايى
سياست دولت جمهورى اسلامى در مورد آزادى زنان، پيكار با بيسوادى و سينماها چه خواهد بود؟
- شاه كار مثبتى در ايران انجام نداده است. جبران خرابيهاى او تا مدتها طول خواهد كشيد. شاه نه آزادى به زنان داده است و نه به مردان. ما به همه آزادى خواهيم داد. سينماها در رژيم شاه در خدمت #فساد بودند در حالى كه در جمهورى آينده در خدمت #صلاح ملت خواهند بود. ما #مبارزه_با_بيسوادى را به نحو احسن اجرا خواهيم كرد.
آيا در جمهورى اسلامى، مذاهب آزادى عمل دارند، خصوصاً در مورد يهوديان؟ و آيا شما ضد نژاد سامى و يهود هستيد؟
- همه #اقليتهاى_مذهبى در اسلام محترم هستند. همه گونه آزادى براى #انجام_فرايض_مذهبى خود دارند. ما با هيچ بشرى ضديت نداريم. آنان ايرانی اند و مثل ساير ايرانيان همه گونه حق دارند.
آيا در دولت انتقالى آينده «حزب توده» شركت خواهد داشت؟
- خير.
آيا حزب توده و عناصر آن با شما در ارتباط هستند؟ آيا ايرج اسكندرى [(دبيركل وقت حزب توده ايران) با شما در رابطه است؟
- خير.
آيا دولت آينده، حزب توده را كه غير قانونى است قانونى اعلام خواهد كرد؟
- خير.
صحيفه امام ؛ ج ۵ ؛صص ۴۲۳-۴۲۵
#نهضت_صحیفه_خوانی
◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇
همراه ما باشید...⚖📜
@asaas_discourse
⭕️ مسئلهگویی که اهتمام به امور مسلمین نیست!
🎙 امام خمینی؛ در جمع ائمه جمعه سراسر کشور (۲۲مهر ۱۳۶۱):
◀️ #نماز_جمعه و #مساجد در صدر اول اسلام، یک وضعی داشت و بعد به تدریج، آن محتوای خودش را از دست داد. در بین مسلمین، یک طایفهشان اصلاً اقامهی جمعه نمیکردند و یک دستهای هم که اقامهی جمعه میکردند، تقریبا #بیمحتوا بود؛ مسائل منحصر میشد به یک چند جمله نصیحت و ختم میشد.
🔹 در صدر اسلام، مسجد و نماز جمعه یک ابزاری بود در دست کسانی که میخواستند فعالیت در امور کشوری بکنند. از مسجد، همهی این مسائل بیرون میرفت؛ شکل میگرفت و نماز جمعهها اینطور نبود.
🔹 شما خطبههایی [را] که در نماز جمعههای آن وقت خوانده شده است، ملاحظه میفرمائید که چه وضعی بوده است آن نماز جمعهها و چه محتوایی داشته است. و معالأسف، دستهای خائنی از اول تقریباً به تدریج این را از بین بردند؛ به طوری که نماز جمعه اصلاً هیچ محتوا دیگر نداشت.
🔹 #پیغمبر سفارش کرده است که باید اهتمام [به] امور مسلمین [داشته باشید]. اهتمام به امور مسلمین فقط همین است که ما بگوییم نماز چند رکعت است و شک بین کذا چی است؟! این اهتمام به امور مسلمین است؟!
🔹 مسئله گویی که اهتمام به امور مسلمین نیست. امور مسلمین عبارت از امور #سیاسی مسلمین است، امور #اجتماعی مسلمین است، #گرفتاریهای_مسلمین است و کسی که اهتمام به این نکند، به حسب آن روایت، فَلَیْسَ بِمُسْلِمْ. و ما امیدواریم که لااقل از این دنیا نرویم و مشمول این نشویم که [بگویند:] شما مسلم نبودید؛ برای اینکه در امور مسلمین اهتمام نداشتید. ما باید دنبال این مسئله باشیم که با اهتمام تمام، بر امور مسلمین نظارت تام و تمام بر امور داشته باشیم.
🔹 اینطور نباشد که توی مسجد اگر یک امام جماعتی، جمعهای بخواهد یک کلمهای بگوید که مربوط به اجتماع مسلمین است، مورد طعن واقع بشود: «این چرا این طور کرده است؟!» بیایند و او را طعنش بدهند.
🔹 طعن به آن [کسی] وارد بشود که در امور مسلمین دخالت نمیکند، کنارهگیری میکند، عزلت میکند.
🔺 شما ببینید قضیه عزلت در اسلام اصلاً نبوده؛ اساس نداشته این عزلت... این در یک طوایفی بوده است غیرمسلمین؛ اما آمده است در مسلمین؛ یک وقت رسیده به آنجایی که «آقا خیلی آدم خوبی است، اصلاً توجه ندارد به اینکه فلان چیز چه جور میشود!»
🔘صحیفه امام ج ۱۷ صص ۳۷-۴۷🔘
#نهضت_صحیفه_خوانی
◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇
همراه ما باشید...⚖📜
@asaas_discourse
🔹ولایتمداری به سبک امام خمینی(ره)
◀️ [همه] توجه داشته باشند که مبادا من یکوقت یک کلمه برخلاف مقررات اسلام بگویم. اعتراض کنند، بنویسند، بگویند.
▫️ خدای نخواسته آقا، شما، ایشان، اینهایی که الآن مردم توجه به آنها دارند و میگویند اینها مثلاً دارند اداره میکنند، چه حکومت باشد و چه کسانی که از این دادگاهها باشد، هر جا باشد، الآن وقت این است که همه اینها مواظبت کنند خودشان [را].
▫️ مواظبت کنند در اینکه یک قدم کج نگذارند؛ و اسلام را حفظ کنند. صورت اسلام را آنطوری که هست نشان بدهند؛ و اگر خدای نخواسته یک کسی پیدا شد که یک کار خلاف کرد، اعتراض کنند مردم؛ مردم همه به او اعتراض کنند که آقا چرا این کار را میکنی.
▫️ در صدر اسلام هست که عمر وقتی که گفت - در منبر بود - که اگر من یک کاری کردم شماها چه بکنید. یک عربی شمشیرش را کشید گفت ما با این شمشیر راستش میکنیم. باید اینطور باشد. باید مسلمان اینطور باشد که اگر - هر که میخواهد باشد، خلیفه مسلمین و عرض بکنم هر که میخواهد باشد - اگر دید پایش را کنار گذاشت، شمشیرش را بکشد که پایت را راست بگذار. (📚 صحیفه امام، جلد ۸، صفحه ۸ )
🔸 الآن مکلّفیم ما، مسئولیم همهمان، همهمان مسئولیم، نه مسئول برای کار خودمان؛ مسئول کارهای دیگران هم هستیم «کُلُّکم راعٍ وَ کُلُّکُمْ مَسؤُولٌ عَن رَعِیَّتِه» همه باید نسبت به همه رعایت بکنند. همه باید نسبت به دیگران. مسئولیت من هم گردن شماست؛ شما هم گردن من است. اگر من پایم را کج گذاشتم، شما مسئولید اگر نگویید چرا پایت را کج گذاشتی؟ باید هجوم کنید، نهی کنید که چرا؟ (📚 صحیفه امام؛ جلد ۸؛ صفحه ۴۷۸)
🔹 حکومت اسلامی حکومتی است که اولاً صددرصد متکی به آرای ملت باشد؛ به شیوهای که هر فرد ایرانی احساس کند که با رأی خود سرنوشت خود و کشور خود را میسازد. و چون اکثریت قاطع این ملت مسلمانند بدیهی است که باید موازین و قواعد اسلامی در همه زمینهها رعایت شود. کسانی که سابقه خیانت دارند و برخلاف معیارهای اسلامی ثروتاندوزی کردهاند، تجاوز به حقوق دیگران کردهاند، حق دخالت در این حکومت را ندارند. و ما امیدواریم که ایران اولین کشوری باشد که به چنین حکومتی دست مییابد. حکومتی که کوچکترین فرد ایرانی بتواند #آزادانه و بدون وجود کمترین خطر به بالاترین مقام حکومتی #انتقاد کند و از او در مورد اعمالش توضیح بخواهد. (📚 صحیفه امام؛ جلد ۵، صفحه ۴۵۰)
◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇
همراه ما باشید...⚖📜
@asaas_discourse
▪️وفاداری عملی امام خمینی(ره) به اندیشهی «سیاستورزی رشد محور»
پذیرش مسئولیت اجرای اندیشه در عرصه عمل و تحقق رشدی که علیرغم وجود موانع به حقخواهی و حقطلبی و حقگرایی جمعی انجامیده است.
همواره نوعی از حکومت در طول تاریخ حیات انسان مستقر بوده است. به فراخور شرایط، گاهی ساده و گاه پیچیده؛ گاهی مشروع و موجه و عادلانه، گاه نامشروع؛ گاهی توام با ظلم آشکار و گاه ظلمی در لفافه عدالت. اما آنچه که مختصات حکومت مطلوب نامیدهاند، عمدتاً محصول تفکر فیلسوفان و جامعه شناسان است. محصولی که عموماً به اندازهی نیاز، به مصرف سیاست مداران میرسد. نادراند انسانهایی که محصول تفکر خود را، خود به مرحلهی عمل بیاورند و نه تنها سیاست بورزند، بلکه مفهوم سیاستورزی را هم با خود به میدان بیاورند. نه آنکه در ساحت اندیشه از «انسان» و «انسان ها» و «انسانیت» بگویند و حکومتِ بی این همه را برنتابند اما در عمل ظل یکی از حکومتهای بیتوجه به «انسان» و «انسان ها» و «انسانیت» فلسفه بورزند؛ بلکه بیواسطه و چشم در چشم و قدم به قدم با انسان ها همراه شدن، ساختن و ساخته شدن و واهمه نداشتن از آنکه هرآنچه محصول فکر و باورت بوده است، به واسطهی حضور بی واسطه در مرکز اجرای اندیشهات، میتواند به باد تندترین نقدها گرفته شود و نوک پیکان مطالبه به سوی تو باشد.
اینکه مسئولیت آنچه در ساحت نظر تجویز میکنیم و متوقعیم دیگران به کار ببندند را بپذیریم و توانی چنان داشته باشیم که خود آن را اقامه و برپا کنیم، آنهم برای اولین بار، کاریست کارستان.
صحبت از نااندیشهها نیست، صحبت از موهومات و نفسانیتهایی نیست که اندیشهی بسیاری از سیاستمداران و حکومت داران را احاطه کرده و عملشان مطابق اندیشهشان به پیش رفته است. صحبت از متفکری است که پای اندیشهاش در باب «حکومتی که بایسته است» ایستاد و لحظهای از ساختن فروگذار نکرد.خصوصیتی که از انبیاء و ائمه، حاملان و عاملان اندیشهی حکومت مطلوب، اخذ و در عصر ما اقامه شد.
روح الله موسوی خمینی، نامی نیست که بتوان به سادگی از کنار آن عبور کرد. او که در کنار مردم و همراه با مردم «رشد» کرد و اگر در حجره و مدرس در کنار اندیشهاش میماند، به جرات نه چنان رشدی می کرد و نه سرمنشاء چنین رشدی می شد. رشدی که ادامه دارد و متوقف نشدنیست. رشدی که هر روز بر نقصها غلبه میکند و پیش میرود. رشد جامعهای که علیرغم وجود موانع، هرگز حاضر نیست به عقب بازگردد، متوقع است و مطالبهگر و هر روزش را بهتر از دیروز میخواهد. این دستاورد آن مرد و مردمانیست که با او همراه شدند. حقخواهی و حقطلبی و حقگرایی.
◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇
همراه ما باشید...⚖📜
@asaas_discourse
🔻متروپل در زیر آوار نگرش قضایی فرسوده🔻
متروپل و دستگاه قضا؛ سازهای فرسوده و عقب مانده از نظم قانون اساسی
«از لاسوگاس بیاموزیمlearning from las vegas » کتاب مشهوری است که برخی آن را سر آغاز پست مدرنیسم در معماری میدانند. در این کتاب، نویسنده باتوجه به ساختمانهای لاس وگاس که تفاوتهایی با بناهای مرسوم آن زمان داشتند، نکتهای بدیع را بیان میکند: «فرم بناها میتواند بیانگر عملکرد آنان باشد». بر این منوال شکل، بافتمندی و چینش اعضای یک سازه هست که نشانگر عملکرد آن میباشد.
تراژدی متروپل، ابعاد جدیدی از وجود رانت در مدیریت شهری و ساختمانسازی را برملا کرد. زوایایی از مفاسد و سوء جریانات موجود در دستگاههای اداری که نمیتوان و نباید لنز آن را تنها به قاب جریحه دار کردن احساسات عمومی، فساد اداری برخی مقامات یا خسارات وارده به اشخاص مجاور ساختمان محدود کرد.
در این میان به نظر میرسد، بیاناتی مشابه اینکه «دادستانی نمیتواند چراغ دست بگیرد و پیگیری وظایف با خود دستگاه ناظر است مگر جرمی وجود داشته باشد»، حجم سازهی فهم برخی از مقامات عالی راجع به مأموریتهای قوه قضائیه را به خوبی نشان میدهد. برداشتی که همچنان بر منوال و مدار نظام حقوقی پیشا قانون اساسی 1358 و قوانین کیفری مانند قانون اصول تشکیلات عدلیه 1290 و قوانین موقتی محاکمات جزایی 1291 میچرخد. بدیهی است غایت این نگاه، احراز عناصر مجرمانه و صرف مجازات مجرمان است.
اما این سازه از دریچه حقوق جمعی با خلل و فرج و ابهامات اساسی بیپاسخی مواجه است که لرزه بر آن را موجب میشود. اینکه در چه فرآیند دادرسی (از جهت علنی بودن) به اتهامات بازداشت شدگان رسیدگی میشود و در کنار صدور حکم عادلانه برای تمامی ایشان، سرنوشت پروانههای صادره برای ساختمانهای مشابه و موجود در آبادان و سراسر کشور چه میشود؟ مجوزهایی با ظاهر و شکل قانونی اما ناشی از ارتباطات نامتعارف و جریان دار موجود در شهرداریها. آیا از نهاد صادر کننده پروانه یا نهاد ناظری که با سوء استفاده از صلاحیت و عدم نگاه جامع و عقلایی به منافع جامعه به تایید و صدور این مجوزها اقدام کرده است، میتوان توقع داشت که به دادستان مراجعه نماید؟و...
اینگونه است که یا باید فرمهای به ارث رسیده از نظام حقوقی مشروطه و بازتاب آن در عملکرد مقامات شهری و قوه قضائیه را ساختمانی مستحکم (ولو به صورت موقت) دانست یا باید متروپل و حوادث مشابه را به مثابه فروریختن تفسیر قضایی عقب مانده از نظم قانون اساسی 1358 و حق مورد حمایت قوه قضائیه مندرج در بند دوم اصل 156 تلقی نمود.
✍🏼 علیرضا نصراللهی نصرآباد، دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشگاه تهران
◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇
همراه ما باشید...⚖📜
@asaas_discourse
🔻 توقیف نفتکش جمهوری اسلامی ایران و ضبط نفت آن از نگاه حقوق بینالملل 🔻
نفتکش تحت پرچم جمهوری اسلامی ایران موسوم به «پگاس»، حاوی محموله نفت جمهوری اسلامی ایران با حجم 115 هزار تن، قصد عزیمت به ترکیه داشته است. «پگاس» که البته از آن به «لانا» نیز یاد شده، به منظور حفظ ایمنی به ساحل یونان پناه برده ولی توسط گارد ساحلی یونان توقیف و محموله نفت آن به آمریکا تسلیم شده است.
به موجب حقوق بینالملل، مطابق با حقوق بینالملل عرفی و مجموعه مواد 2001 کمیسیون حقوق بینالملل در زمینه مسئولیت بینالمللی دولتها که عمل متخلفانه بینالمللی را منعکس کرده و به خوبی در رویه دولتی و همین طور در رویه قضایی بینالمللی تجلی یافته است، هر عمل متخلفانه بینالمللی یک کشور، مسئولیت بینالمللی آن کشور را به دنبال دارد.
تحقق «مسئولیت بینالمللی» کشور بابت عمل متخلفانه بینالمللی، مستلزم ارتکاب «عمل متخلفانه بینالمللی» است و ارتکاب «عمل متخلفانه بینالمللی»، مستلزم وجود دو عنصر «انتساب» و «نقض تعهد بینالمللی» است. از این رو، وجود این دو عنصر، به معنای «مسئولیت بینالمللی» آن کشور است. در این باره، مسئولیت بینالمللی دو کشور یونان و آمریکا قابل بررسی است که در ادامه به آن میپردازیم.
در خصوص وجود عنصر نخست، یعنی «انتساب»، شایسته توجه است که عمل یادشده، توسط گارد ساحلی یونان صورت گرفته است و به موجب مجموعه مواد 2001 کمیسیون حقوق بینالملل که جامه حقوق بینالملل عرفی نیز به خود پوشیده است، رفتار همه ارگانهای کشور، به آن کشور منتسب است و رفتار آن کشور تلقی میشود. در مورد آمریکا هم، چون توقیف محموله توسط ارگانهای کشور آمریکا صورت گرفته است، عمل مطروحه به کشور آمریکا منتسب است. از این رو، در وجود نخستین عنصر برای تحقق عمل متخلفانه بینالمللی، یعنی «انتساب عمل»، تردیدی نیست.
در مورد «نقض تعهد بینالمللی» به عنوان دومین عنصر، باید توجه داشت که نقض تعهدات بینالمللی قابل انتساب به یونان شامل دو دسته «ترک فعل» و «فعل» است. در خصوص ترک فعل، باید گفت که یونان عضو سازمان بینالمللی دریایی موسوم به «ایمو» است و براین اساس متعهد است در وضعیتی که کشتیهای سایر کشورها نیاز به کمک دارند به آنها کمک نماید تا ایمنی جان اشخاص و ایمنی دریانوردی حاصل آید.
علاوه بر این، یونان اقدام به توقیف کشتی و همدستی با آمریکا در انتقال محموله به کشتی اعزامی آمریکا نموده است. مطابق با معاهده بینالمللی حفاظت از محیط زیست دریایی، موسوم به «مارپل»، که بعضاً حتی جامه عرفی نیز به تن دارد، جابهجایی سوخت و عملیاتی که موجب آلودگی محیط زیست ناشی از کشتیها میشود، باید مطابق با معاهده مارپل باشد. این در حالی است که یونان و آمریکا بر خلاف این تعهدات بینالمللی عمل کردهاند.
تصاحب غیرقانونی محموله متعلق به جمهوری اسلامی ایران یا هر کشور دیگری، آشکارا نقض تعهد بینالمللی دانسته میشود و اینها در وضعیتی ارتکاب یافته است که تحریمهای یکجانبه آمریکا از جمله تحریم نفتی ایران به طور گستردهای اعمال میشود.
از این رو، یونان و آمریکا تعهدات بینالمللی خود را نقض کردهاند و عنصر دوم نیز در ارتکاب عمل متخلفانه بینالمللی محقق است. به موجب ماده 1 مجموعه مواد 2001 کمیسیون حقوق بینالملل، به محض آن که کشور، مرتکب عمل متخلفانه بینالمللی شود، مسئولیت بینالمللی دارد و به موجب فصل چهارم از بخش اول مجموعه مواد یادشده و حقوق بینالملل عرفی، مسئولیت بینالمللی یک کشور، مانع از مسئولیت بینالمللی کشور دیگر نیست.
در خصوص پیامد مسئولیت بینالمللی، با توجه به این که این عمل یونان و آمریکا استمرار دارد، باید حتماً عمل متخلفانه بینالمللی توقف یابد و تضمین مناسب به عدم تکرار داده شود. افزون بر این، تا آن جا که ممکن است باید وضع به حال سابق، اعاده گردد و بابت زیانهایی که با اعاده وضع به حال سابق، قابل جبران نیست باید غرامت پرداخت شود. هر کشور تا آن اندازه که نقش داشته است باید غرامت بپردازد و البته جبران خسارت باید به طور کامل صورت بگیرد.
✍🏼 دکتر محمد ستایش پور
استادیار حقوق بین الملل دانشگاه قم
◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇
همراه ما باشید...⚖📜
@asaas_discourse
وظیفه خطبای اسلامی از دیدگاه امام رضا(ع)
هر دولتی و مقامی سخنگویی دارد. میگویند امروز سخنگوی دولت چنین و چنان گفت، یا سخنگوی کاخ سفید اینطور گفت. دین اسلام هم باید سخنگو داشته باشد.
سخنگوی دین، خطبا و اهل منبرند. امام رضا(ع) فرمود: «وَ یُخْبِرُهُمْ بِما یرِدُ عَلَیهِمْ مِنَ الْآفاقِ مِنَ الْاحْوالِ الَّتی فیهَا الْمَضَرَّةُ وَ الْمَنْفَعَةُ» آنچه در نقاط دوردست، آنچه در زیر پرده میگذرد به مردم بگویند. کلام امام رضا(ع) جدی است. ما باید بدانیم ماتریالیسم چه فعالیتها دارد، صهیونیزم چه فعالیتها دارد. اطلاع و آگاهی از اینها و گفتن و بازگو کردن اینها واجب است.
کرسی حسین بن علی علیهالسلام اگر این طور باشد میتواند حافظ اسلام باشد. فلسفه عزاداری حسین بن علی اینهاست، و الّا چه فایدهای به حال حسین بن علی(ع) که برایش گریه بکنیم؟ او چه احتیاجی دارد به گریه ما و شما؟ حسین بن علی(ع) میخواهد نام او، مکتب او زنده باشد، در مکتب او با هر باطلی بجنگیم، با کمونیزم بجنگیم؛ با ظلم، با بیعدالتی، با فساد، با فحشا، با قمار، با مُسکرات مبارزه کنیم.
📚 استاد شهید مطهری، ده گفتار، ص۲۷۸
◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇
همراه ما باشید...⚖📜
@asaas_discourse
🔴 حیات نباتی در پارلمان 🔴
مبصر مجلسی!!!
ابهری.............حاضر
احمدی..........حاضر
بهرامی...........غایب
همتی............حاضر
یوسفی.........حاضر
گاهی هم مبصر اسم یک نفر را چندین بار صدا می زد
پرویزی........ پرویزی .............پرویزی .............
و بالاخره ندایی از قعر کلاس و همهمه ای که: حا...حا...حاضر.... حاضر!!!
این ادبیات برای همه مان آشناست. ادبیات حضور و غیاب که از آغازین روزهای دبستان و حتی پیش از دبستان تا کلاسهای مقطع دکتری و حوزه فصل آغازین تا انتهای هر کلاس است. این ادبیات در تمام ایام عمر تا بازنشستگی از خدمت سربازی، حضور در محل کار، حتی سرشماری و نظایر اینها به زندگی روزمره ما پیوند خورده است.
اهمیت حضور و غیاب در حقوق اداری و تاثیر آن در استقرار انضباط به اداره به حدی است که مهمترین قوانین اداری استخدامی کشور یعنی قانون استخدام کشوری در مواد 47 -50 و قانون مدیریت خدمات کشوری در فصل دوازدهم به این مهم پرداخته و آیین نامه های اختصاصی و جزئی به بیان جزییات ساعات کار و حضور کارکنان دستگاههای اجرایی پرداخته است.
ضرورت انجام حضور و غیاب و نظارت بر انجام وظایف محوله در محل اصلی سازمان برای مدیران سیاسی، نمایندگان و کارگزاران حکومتی در کمتر قانون و مقرره ای مورد توجه مقنن بوده است. اما قانون آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی (در مواد (78) تا (81) و (88) تا (91)) و نیز قانون نظارت مجلس بر رفتار نمایندگان (در بند (ت) ماده 2) جزء معدود قوانینی است که استقرار نظام حضور و غیاب را برای نمایندگان مجلس شناسایی کرده و به نوعی نمایندگان را تابع یک نظام اداری مبتنی بر کنترل حضور فیزیکی کرده است.
صرف نظر از اهمیت و ضرورت حضور فیزیکی نمایندگان در مجلس بویژه صحن، هیچ قانون یا مقرره ای به صراحت به لزوم حضور موثر نمایندگان پارلمان توجه نکرده است بلکه به نظر می رسد به سیاق قوانین اداری حاکم بر دستگاههای اجرایی که صرف حضور را برای مستخدمین دولت کافی دانسته قانونگذار برای نمایندگان پارلمان نیز به همین مقدار بسنده کرده است.
به عبارت دیگر مقنن حضور نمایندگان را در صحن مجلس متلازم و مترادف با ایفای موثر و فعال نمایندگی دانسته است و اساسا فرض کرده حضور در مجلس شورای اسلامی ضرورتا به معنای ایفای موثر وظایف نمایندگی است. در حالیکه تشکیل گعده های لابی (lobby) در گستره پهناور صحن علنی یقینا منافی انجام صحیح وظایف نمایندگی از جمله مشارکت در اظهارنظرها و رای گیری است.
این بیت زیبای سعدی (هرگز وجودِ حاضرِ غایب شنیدهای؟ / من در میان جمع و دلم جای دیگرست!) به زیبایی و شیوایی شیوه فعلی مشارکت نمایندگان مجلس را در رای گیری ها به چالش کشیده و مبین ریشه تاریخی این رفتار در مردم شناسی جامعه ایرانی است.
هر چند از سیاق برخی عبارات کلی قانون نظیر «رفتار خلاف شؤون» و یا «بی نظمی» می توان، تخلف عدم مشارکت نمایندگان را در رای گیری ها علیرغم حضور در صحن مجلس استنتاج کرد لیکن به نظر می رسد از سوی اهالی پارلمان اهتمام جدی و حساسیتی برای ارتقاء مشارکت نمایندگان حاضر در صحن برای رای گیری وجود ندارد.
این انفعال خودخواسته در برخی تصمیم گیری های مجلس، موجب می شود نمایندگان مخالف با لایحه ای از طریق آبستراکسیون، قوه مقننه کشور را به گروگان بگیرند تا لزوم نظارت جدی بر حضور و غیاب نمایندگان به لزوم نظارت جدی بر حضور موثر نمایندگان ارتقاء یابد.
علاوه بر این مشکلات مربوط به فشارهای احزاب و گروههای سیاسی در اعمال اصل 67 قانون اساسی و افزایش تعداد نمایندگان نیز به تشدید این اوضاع کمک می کند و ممکن است در سالهای آتی تعداد بیشتری از نمایندگان علیرغم حضور در صحن مجلس نسبت به رای گیری ها بی تفاوت باشند.
بی تفاوتی هیات رییسه مجلس و هیات نظارت بر رفتار نمایندگان بر این بی تفاوتی نمایندگان حاضر در صحن مجلس در عدم مشارکت در رای گیری ها می تواند با نشان دادن رفتار انقلابی از مجلس انقلابی در برخورد با این ناهنجاری پایان یابد.
◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇◇
همراه ما باشید...⚖📜
@asaas_discourse