🚩 نگاهی گذرا به #حوزه_علمیه_اصفهان/ بخش یازدهم
💠 جریانها و ویژگیهای #مکتب_فلسفی_اصفهان/ قسمت ششم
🔰تصوف و عرفان اصفهان در دوران #صفویه
🔺 هر چند در عرف قديم، اهل عرفان بین #تصوف و #عرفان تفاوتی قائل نبودند و این هر دو خوب یا بد، بیشتر یک چیز شمرده میشد؛ اما نمیتوان انکار کرد که در طول تاریخ پارهای از ملاحظات اجتماعی سبب تحولات و تغییراتی در کاربرد واژههای مذکور شد و حساب «عارفان» از «صوفيان » را جدا نمود.
🔺 به گونهای که یکی بار مثبت و دیگری بار منفی به خود گرفت. پارهای رفتارهای زشت برخی از صوفیان، از جمله #صوفیه-قزلباش در این جداسازیها و نیز در واکنشهای تند عالمان شیعی نسبت به تصوف بیتأثیر نبود.
🔺 بحث ما درباره عرفان در حوزه اصفهان به عصر صفویه و پس از آن مربوط است. البته ردّپای عارفان مسلمان اصفهانی را میتوان از همان قرون اولیه اسلامی در این شهر دید که یا مانند محمد بن يوسف بن معدان بن سلیمان معروف به عروس الزهاد (۱۸۴) پیرو مکتب زهد کوفی بودهاند یا مانند محمد بن يوسف بنا (۲۸۶) صاحب کتاب «معاملات القلوب» و شاگردش على بن سهل اصفهانی (۳۰۷) و سبط او حافظ ابونعیم اصفهانی (۴۳۰) از مشایخ صوفیه بودهاند.
🔺 همچنین میتوان پیش از عصر صفوی از خاندان #ابن_ترکه_اصفهانی به ویژه افضل الدین ابوحامد صاحب #قواعد_التوحيد و نواده او صائن الدین علی ترکه اصفهانی (۸۳۵) صاحب #التمهید یاد کرد که آثار مهمی در مباحث عرفان نظری نیز داشتهاند.
🔺 از میان سلسلههای معروف صوفیه در اصفهان تا قبل از حکومت صفویان نیز میتوان به سلسلههای #شطاریه و #سهروردیه اشاره کرد. از جمله صوفیان و عارفان متعلق به آنها مسعود بن عبد الله بيضاوی معروف به بابا رکنای شیرازی (۷۶۹) بوده است.
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=3974
🆔 @asbaat_ir
🚩 نگاهی گذرا به #حوزه_علمیه_اصفهان/ بخش 16
💠 جریانها و ویژگیهای #مکتب_عرفانی_اصفهان/ قسمت 5
3️⃣ عرفان زاهدانه (فقیهان زاهد)
🔺 با آنکه اکثر فقیهان و محدثان از مخالفان صوفیه به شمار میروند و پارهای بدعتها و کجرویهای اهل تصوف واکنش تند فقیهان را در بر داشت.
🔺 اما میتوان جنبه زهد صوفیان را در برخی از فقیهان زاهد این دوره مشاهده کرد. این افراد از مخالفان جدی تصوف عملی و نظری هستند، با حکمت و فلسفه رابطهای ندارند و تنها میراثدار زهد تصوف پیشیناند.
🔺 این فقیهان پارسا کمکم در چشم مردم جانشین اقطاب صوفیه شدند و حرمتی که روزگاری مشایخ #صوفیه داشتند، نصیب آنان شد.
🔺 بزرگانی مانند #مقدس_اردبیلی، سید #بحرالعلوم و شیخ جعفر #کاشف_الغطاء از این زمرهاند. این افراد هر چند در دوران خود صوفی و عارف خوانده نمیشدند؛ اما در اوج مقامات معنوی بوده و حتی کشف و کراماتی نیز برای آنها نقل شده است.
ادامه دارد ...
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=4736
🆔 @asbaat_ir
🚩 نگاهی گذرا به #حوزه_علمیه_اصفهان/ بخش 17
💠 جریانها و ویژگیهای #مکتب_عرفانی_اصفهان/ قسمت 6
3️⃣ عرفان زاهدانه (فقیهان زاهد)
🔺 فقیهان زاهد در اصفهان
🔹 فقیهان زاهد در اصفهان نیز از جایگاه مهمی برخوردار بودند و از جمله آنان میتوان به حاجی #کرباسی، سیدمحمدباقر #شفتی، صاحب حاشیه، شیخ محمدعلی هزارجریبی، ملاحسینعلی تویسرکانی، میرسیدحسن مدرس، شیخ محمدحسین نجفی، صاحب روضات، میرزا ابوالمعالی کلباسی، سیدمحمد باقر #درچه_ای، شیخ محمدتقی نجفی معروف به آقانجفی و سید زینالعابدین طباطبایی ابرقویی اشاره کرد.
🔹 همه این افراد صاحب کشف و کرامات بوده و برخی از آنها نزد عارفان بزرگی شاگردی کرده و دستور مراقبه گرفته بودند؛ برای مثال حاجی کرباسی که احیاگر حوزه اصفهان در قرن سیزدهم هجری به شمار میرود و از مخالفان #صوفیه بوده است، خود دستپرورده آقامحمد #بیدآبادی است و برنامه سلوکی و اذکار و اورادی از عارف بیدآبادی گرفته و چنان که مشهور است صاحب کرامات بسیاری بوده است؛ از جمله این موارد نماز استسقای حاجی است که هنوز در بین مردم اصفهان نقل میشود.
🔹 سیدحجت الاسلام نیز از «بکائین» زمان و صاحب مکاشفات و کرامات بوده و با برخی از اهل دل ارتباط داشته است. میرسیدحسن مدرس نیز مدتها در نجف اشرف به ریاضت و مراقبه نفس مشغول بود و خود مورد توجه خواص از اهل دل و باطن بوده است.
🔹 شیخ محمدتقی نجفی ایوان کیفی صاحب حاشیه که از بزرگان فقها و اصولیان قرن سیزدهم است، نیز پنهانی با برخی از اهل دل مانند درویش کافی نجفآبادی ارتباط داشته است.
🔹 نواده او معروف به آقانجفی هم با آنکه در عرصههای سیاسی فعالیت بسیاری داشت، مدتی را در نجف نزد سیدعلی آقا #شوشتری دستور ذکر و مراقبه دریافت کرد.
🔹 به گفته خود آقانجفی پس از مدتی که بدون استاد مشغول رياضتهای معنوی بوده، هاتفی در خواب او را به محضر آقا سیدعلی شوشتری راهنمایی میکند.
🔹 گفته شده که به آقا سیدعلی شوشتری نیز برای دستگیری از وی از عالم غیب اشارهای شده بود. ختمهای بسیاری را آقانجفی از آقا سیدعلی شوشتری در کتاب مفتاح السعادة نقل کرده است که نشان دهنده استفاده معنوی آقانجفی از این استاد عرفان شیعه است.
ادامه دارد ...
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=4984
🆔 http://eitaa.com/joinchat/1866006547C4bbc9c7892