💠🍁 🍁 ❇️ مردم سالاری دینی(11) 💠نقش رهبر دینی در نظام مردم سالاری دینی 🔸🌺🔹 🔻نقش رهبر در نظام مردم سالاری دینی این است که جامعه را در اندیشه، رفتار و برنامه ریزی اجتماعی بر اساس موازین و اصول اسلامی هدایت کند. 🔹در این نظام به بحث دربارۀ رهبری دینی از دو زاویه نگریسته می شود: 1️⃣ یک نگاه این است که رهبر چه کسی باشد؛ یعنی رهبر باید دارای چه مشخصه ها و ویژگی هایی باشد؟ در اینجا سخن از اصول و مبانی دینی است. ویژگی های رهبری در نظام مردم سالاری دینی را تبیین کرده اند، نظیر عدالت، تقوا، توانایی ادارۀ جامعه، اجتهاد در مسائل و اصول و مبانی دینی و همچنین شرایط دیگری که مورد توجه است. این ویژگی ها، از مبانی و اصول اسلامی استخراج می شوند. 2️⃣ نگاه دوم این است که رهبر چگونه باید حکومت کند؟ تنها چه کسی باید حکومت کند، کافی نیست؛ چگونه حکومت کردن هم باید مورد توجه قرار گیرد. (نهج البلاغه، نامه 53) 🔸حکومت های غیر دینی جدید، اغلب به چگونه حکومت کردن پرداخته اند؛ در حالی که در مردم سالاری دینی در خصوص مسئلۀ رأس حاکمیت، همزمان به دو مسئله توجه می شود: 1️⃣اول اینکه، رهبر نظام چه کسی باید باشد و چه ویژگی هایی داشته باشد؟ 2️⃣دوم اینکه، چگونه باید حکومت کرد و اصول و موازین دینی را در قالب نظام مردم سالاری دینی در جامعه عملی کرد؟ 🔹اصل پنجم قانون اساسی به رکن رهبر نظام به خوبی توجه کرده است: «در زمان غیبت حضرت ولی عصر (عج)، در جمهوری اسلامی ایران ولایت امر و امامت امت بر عهدۀ فقیه عادل و با تقوا، آگاه به زمان، شجاع، مدیر و مدبّر است که طبق اصل 107 عهده دار آن می شود» 🔺نظریۀ نقش گسترده و عمومی مردم در انتخاب رهبر جامعۀ اسلامی، مورد توجه جدّی حضرت امام (ره) بوده و در موارد متعدّدی بر آن تأکید و تصریح کرده اند؛ از جمله: «اگر مردم به خبرگان رأی دادند تا مجتهد عادلی را برای رهبری حکومتشان تعیین کنند، وقتی آنها هم فردی را تعیین کردند تا رهبری را به عهده بگیرد، قهراً او مورد قبول مردم است. در این صورت، او ولیّ منتخب مردم می شود و حکمش نافذ است». 🌺(صحیفه نور، ج 21، ص 129) #نشستهای_بصیرتی #ثامن #روشنگری #مردم‌سالاری_دینی

💠🍁 🍁 ❇️ مردم سالاری دینی(13) 💠 نقش مردم در مردم سالاری دینی 🔸🌺🔹 🔻نقش مردم در مردم سالاری دینی این است که براساس مبانی و موازین و آموزه های دینی که از دین و از طریق دین شناسان می گیرند، در تمام امور دست به انتخاب می زنند؛ یعنی رئیس جمهور و نمایندگان خود را در قوۀ مقننه انتخاب می کنند و با انتخاب نمایندگان مجلس خبرگان، رهبر نظام مردمی و دینی شان را انتخاب می کنند. بنابر این، در عرصۀ تعیین نمونه ها و مصادیق، مردم نقش کامل و تمام عیار دارند. 🔹اصل ششم قانون اساسی، رکن مردمی بودن و مردم سالاری نظام را چنین بیان می کند: «در جمهوری اسلامی ایران، امور کشور باید به اتّکای آرای عمومی اداره شود، از راه انتخابات، انتخاب رئیس جمهور، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اعضای شوراها و نظایر اینها یا از راه همه پرسی، در مواردی که در اصول دیگر این قانون معیّن می شود.» 🔸با توجه به وجود مباحث مختلف پیرامون مسئلۀ دخالت عمومی افراد جامعه در تعیین سرنوشت جامعۀ خود، طیف نظریات دانشمندان اسلامی دربارۀ ارزش آرای عمومی در نظام مردم سالاری دینی را می توان به دو نظریه تقسیم کرد: نظریۀ اول معتقد است که در چارچوب موازین اسلامی، مشارکت عمومی و استناد به آرای اکثریت برای تعیین تمام موارد و مصادیق سیاسی، تکلیفی دینی است و به مشارکت در برخی موارد و نفی مشارکت در برخی دیگر منحصر نمی شود. 🔹این نظریه، پس از تأکید بر رعایت معیارها و موازین اسلامی در رفتار سیاسی، در تمامی موارد از انتخاب رهبری جامعه اسلامی گرفته تا رئیس جمهور و نمایندگان مجلس شورای اسلامی و شهر داران و... ، مشارکت عمومی را معتبر و موجّه می داند و رأی عمومی را لازم الاتباع تلقّی می کند. 🔸نظریۀ دوم معتقد است که استناد به آرای اکثریت در گسترۀ مشارکت سیاسی عمومی در نظام حاکمیت اسلامی، محدود به پاره ای از موارد و مصادیق رفتار سیاسی است و بخش وسیعی از موارد مزبور را در بر نمی گیرد. طبق این نظریه، دین شناسان و متخصصان در موارد بسیاری می توانند به خوبی از عهدۀ تشخیص رفتار سیاسی صحیح و در چارچوب موازین اسلامی بر آیند و لذا، جامعۀ اسلامی نیزای به استفاده از مشارکت عمومی در موارد مذکور نخواهد داشت. 🔺مراجعه به اندیشه ها، آرا و سیره امام خمینی (ره) به عنوان بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، به وضوح نشان می دهد که ایشان مطرح کنندۀ نظریه اول بوده و بر مشارکت تمام عیار مردم مسلمان در مصادیق رفتار سیاسی، تصریح و تأکید کرده و در بیانی صریح و رسا، نظریۀ «محدود کردن مشارکت سیاسی عمومی» و پیامدهای آن؛ یعنی اختصاص مشارکت سیاسی در مصادیق و نمونه هایی به مجتهدان و دین شناسان را رد کرده و آن را توطئه ای بزرگ برای جامعه و نظام جمهوری اسلامی به شمار می آورند. (صحیفه نور، ج 18، ص 246) 🌺توسعۀ سیاسی و مردم سالاری دینی / دکتر محمدرحیم عیوضی #نشستهای_بصیرتی #ثامن #روشنگری #مردم‌سالاری_دینی